ایران تنها آلترناتیو سینمای آمریکا

گروه فرهنگ و هنر: اردیبهشت‌ماه سال آینده برای دومین بار جشنواره فیلم فجر در بخش بین‌المللی کار خود را آغاز می‌کند. البته بر پیشانی جشنواره عدد ۳۴ حک شده و این انگاره را به مخاطب ناآشنا می‌دهد که ۳۴ سال است این جشنواره دارد برگزار می‌شود و قدمتی طولانی دارد. در صورتی که با احتساب سال قبل این دوره دومین دوره از جشنواره‌ای است که نام جشنواره جهانی فیلم فجر را بر خود دارد. دیروز نشست مطبوعاتی این دوره از جشنواره با حضور رضا میرکریمی دبیر جشنواره و سه نفر از مدیرانش در پردیس سینمایی چارسو که قرار است این دوره در آنجا برگزار شود، برگزار شد و در حاشیه آن پوستر این دوره از جشنواره با تصویری از عزت‌الله انتظامی در فیلم گاو رونمایی شد. رضا میرکریمی در نخستین نشست مطبوعاتی جشنواره جهانی فجر، با اشاره به اینکه ماه‌ها قبل این مسوولیت به او پیشنهاد شده، گفت: «تمایلی نداشتم آن را قبول کنم، مگر اینکه بدانم تاثیری در جایگاه سینمای کشور می‌توانم داشته باشم. به هر حال می‌دانیم مشکلاتی در برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم فجر بود که حتی برخی می‌گفتند اصلا برگزار شود یا نه؟ در این مسیر یکی از ابتدایی‌ترین برنامه‌هایی که داشتم، هدفمند کردن جشنواره بود؛ اینکه مخاطب ما چه کسانی هستند؟ چرا جشنواره را برگزار می‌کنیم؟ شیوه اجرایی که در پیش داریم متناسب با مخاطب هدف‌مان هست و می‌تواند ما را به نقطه‌ای که می‌خواهیم، برساند؟»رضا میرکریمی دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر، از کم شدن جوایز این جشنواره خبر داد. به این ترتیب تنها یک جایزه زرین بهترین فیلم در این جشنواره اهدا خواهد شد و جوایز رشته‌های کارگردانی، فیلم‌نامه و بازیگری جوایز سیمین خواهند بود. همچنین به گفته او، چون سینمای ایران جهانی است و نیازی به باج دادن برای دعوت از مهمانان سرشناس نبوده است. میر کریمی همچنین، با بیان اینکه امسال بسیاری از تشریفات دست و پاگیر، پرهزینه و کم سود در جشنواره برداشته می‌شوند، درباره رویکرد جشنواره جهانی فجر این طور توضیح داد: «در کنار جشنواره فجر ملی که رویکرد مردمی دارد، ضرورت دارد بخش بین‌المللی که از این جشنواره جدا شده است؛ تخصصی‌تر برخورد کند و قرار است به سمت جامعه تحصیلکرده، محقق و سینمادوست برویم. »دبیر جشنواره همچنین درباره نحوه اهدای جوایز امسال گفت: «بر خلاف سال‌های گذشته، امسال فقط یک بخش مسابقه داریم و دیگر قرار نیست در بخش‌های مختلف چند بهترین فیلم داشته باشیم. جوایز امسال کمتر شده و در کل ۱۵ فیلم در بخش مسابقه به نام سینمای سعادت به نمایش درخواهند آمد، ۳ فیلم ایرانی و ۱۲ فیلم خارجی. همچنین در میان سانس‌های هر کدام از این فیلم‌ها یک فیلم کوتاه داستانی یا مستند با حداکثر ۱۵ دقیقه زمان، به نمایش در می‌آید که در این بخش هم ۳ فیلم ایرانی و ۱۲ فیلم خارجی حضور دارند. این موضوع نیز بر اساس استانداردهای جشنواره‌های جهانی تنظیم شده است.»

به گفته او، جایزه اصلی این جشنواره، جایزه زرین بهترین فیلم خواهد بود و دیگر جایزه‌های در بخش‌های فیلمنامه، کارگردانی، بازیگر زن و مرد و جایزه ویژه دستاورد هنری سیمین هستند: «تحت هیچ عنوان تندیس دیگری در این جشنواره داده نمی‌شود، البته چند بخش دیگر نیز به صورت غیر رقابتی در جشنواره حاضرند که جوایز جنبی دارند. مثل بخش آسیا و کشورهای اسلامی و جایزه بین المذاهب. همچنین جایزه مصطفی عقاد امسال به جایزه محمد امین (ص) تبدیل شده که همان رویکرد در ستایش اخلاق و آیین محمدی را دارد.»امیر اسفندیاری نیز در ادامه درباره تعداد داوران توضیح داد که بر این اساس در بخش اصلی ۵ داور خارجی، ۲ داور ایرانی، در بخش آسیا و کشورهای اسلامی ۴ داور خارجی و یک داور ایرانی، در بخش بین‌المذاهب ۲ داور خارجی و ۱ داور ایرانی حضور خواهند داشت. همچنین در میان مهمانان جشنواره ۴ تهیه کننده مشهور حضور دارند که کارگاه‌های تخصصی در زمینه تهیه‌کنندگی برگزار خواهند کرد، یک مدرس فیلمنامه‌نویسی و یک سینماگر صاحب سبک نیز در این دوره حضور دارند. به گفته اسفندیاری، در مجموع ۱۷۰ تا ۲۰۰ میهمان خارجی به همراه روزنامه‌نگارانی از نشریات مهم دنیا در کنار میهمانان سرشناس در این دوره حاضر خواهند بود.

جشنواره محل تبادل و آشنایی با سلایق مختلف است

علیرضا شجاع‌نوری دبیر نشست‌های تحلیل فیلم، در بخش دیگری از نشست خبری جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: «جشنواره تنها محل نمایش دادن و تماشا کردن فیلم نیست، بلکه محلی برای تبادل دریافت‌ها و آشنا شدن با اندیشه‌ها و سلایق مختلف است.»از نظر او تیم خوبی در این جشنواره در کنار یکدیگر جمع شده‌اند و عامل اصلی جمع شدن آنها نیز رضا میرکریمی دبیر جشنواره است: «ما کم و بیش می‌شنویم که کار گروهی در ایران خیلی جواب نمی‌دهد، اما این جشنواره می‌تواند نمود خیلی خوبی از موفقیت کارگروه باشد و بتوانیم بهترین بهره‌برداری را داشته باشیم. اگر بتوانیم با همکاری رسانه‌ها که بخش مهمی از کار را برعهده دارند، در کنار هم کار کنیم به نتیجه خوبی برسیم.»او با تاکید بر اینکه جشنواره محل تبادل دریافت‌ها و آشنا شدن با اندیشه‌ها و سلائق مختلف است، ادامه داد: «مهمانانی از کشورهای دیگر می‌آیند که اشخاص صاحب‌نظری هستند و اگر بتوانیم شرایطی را به وجود بیاوریم که از دانسته‌های این افراد استفاده شود و یافته‌های‌شان را با یکدیگر تقسیم کنند، می‌توانیم ادعا کنیم که جشنواره خوبی برگزار می‌کنیم. با اینکه آثار خوبی در جشنواره حضور دارد، اما تنها با نمایش فیلم‌ خوب دلیلی بر خوب بودن یک جشنواره نیست.»شجاع‌نوری همچنین درباره دلیل حضورش در این جشنواره این‌طور گفت: «چیزی که مرا سر شوق آورد تا در این جشنواره سمتی را قبول کنم، بخش تبادل و تکاندن جیب دانشی و تجربی میهمان‌ها بود که به نظرم اتفاق هیجان‌انگیزی است و می‌خواهم این اتفاق در جشنواره رخ بدهد.»

جشنواره را سبز برگزار می‌کنیم!

همچنین در این نشست رضا کیانیان، مدیر کاخ جشنواره جهانی فجر نیز درباره شرایط کاخ توضیحاتی داد: «من کار اجرایی بلد نیستم، اما آقای میرکریمی ایده‌های نویی دارند که من ذوق‌زده شدم و دوست داشتم با او همکاری کنم. من فکر می‌کنم سینمای ایران تنها آلترناتیو سینمای آمریکا است، پس باید یک جشنواره قوی شرقی بین‌المللی شکل بگیرد. تا به حال چند جشنواره شرقی داشتیم ولی قدرتی ندارند بنابراین امیدوارم این جشنواره تبدیل به قطب جشنواره‌های بین‌المللی شرق شود، پس همه کمک کنیم که به آبروی سینمای ایران اضافه شود.»به گفته او قرار است در این جشنواره به محیط زیست اهمیت داده و در واقع جشنواره سبز برگزار شود: «در این جشنواره بولتن چاپ نمی‌کنیم که کاغذ مصرف نشود و درختی بریده نشود. اپلیکیشنی روی موبایل‌ها نصب می‌شود و همه به آن دسترسی خواهند داشت.»کیانیان همچنین با اشاره به اینکه در جشنواره‌های قبلی بهترین هتل‌ها در مرتفع‌ترین مناطق برای میهمانان گرفته می‌شد و این مساله باعث می‌شد میهمان‌ها متفرق باشند و کسانی که می‌خواهند با آنها گفت‌وگویی داشته باشند، دستشان به آنها نرسد، گفت: «برای این بخش فکری شد که تمام میهمان‌ها در هتل فردوسی مستقر می‌شوند و به جاهای دیگر شهر نمی‌روند. در واقع میهمانان این دوره در قلب تهران و مرکز شهر هستند و در مسیر هتل تا پردیس چارسو ۱۸-۱۷ موزه مهم سر راهشان وجود دارد و به این صورت بهتر تهران را می‌شناسند.»کیانیان همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش به گل‌های مراسم نیز اشاره کرد و در این‌باره توضیح داد: «این گل‌هایی که در مراسم مختلف استفاده می‌شود یکی از اشتباهات ما است که قرار بود به جای آنها از گلدان استفاده کنیم تا گلی از شاخه جدا نشود، این یک بار به‌دلیل اینکه از قبل توسط گروه دیگری هماهنگ شده بود گل از شاخه جدا شده داریم و من از همه این گل‌ها عذرخواهی می‌کنم. یک کتاب کوچک هم برای معرفی آثار خواهیم داشت که سیاه و سفید است و تمام اینها از مخارج کم می‌کند.»

اما نکته جالب در میان صحبت‌های کیانیان درباره آزاد بودن تماشای فیلم‌ها برای همه بود: «ما تعدادی میهمان داریم که برایشان کارت صادر می‌کنیم ولی حضور در جشنواره و دیدن فیلم برای همه آزاد است. در همین‌جا از دانشجویان رشته‌های مختلف و استادان آنها دعوت می‌کنم که بیایند اینجا فیلم ببینند و با میهمانان ما صحبت کنند. شرایط ورودشان هم خیلی ساده است، با پر کردن یک فرم کوچک در گیت ورودی می‌توانند وارد شوند و در همه جای این سه طبقه آزاد هستند. همچنین به دانشجویان نیز کارت غذا خواهیم داد تا در همین‌جا بتوانند از فودکورت‌ استفاده کنند.»کیانیان در پایان گفت: «در نتیجه این کاخ زمانی کاخ بود که آن اتفاقات می‌افتاد با این شرایط تبدیل به کوخ شده و خیلی خودمانی است. همچنین تعدادی ماشین و راهنمای تور نیز داریم که میهمانان را هر کجا بخواهند می‌برند به‌ویژه در مراکزی که بیانگر فرهنگ ما است. متاسفانه برخی از میهمانان فکر می‌کردند اینجا شبیه کره‌شمالی است و همیشه چند نفر مراقب آنها هستند که کجا می‌روند و چه می‌گویند ولی این میهمانان کاملا آزاد هستند. همچنین کوشش می‌کنیم اینترنت خیلی قوی در اینجا داشته باشیم تا خیال همه راحت باشد.»