گروه بورس- هدیه لطفی: شفافیت اطلاعاتی شرکت‌های فعال در بازار سرمایه و همچنین به موقع بودن زمان ارسال اطلاعات همواره از فاکتورهای اصلی هستند که مورد توجه سهامداران و فعالان بازار سرمایه قرار دارد و از این رو اداره نظارت بر ناشران بورسی در دوره‌های زمانی مشخص (هر 3 ماه یکبار) اقدام به اعطای رتبه بر‌اساس عملکرد شرکت‌های فعال در بازار می‌پردازد که در این راستا رتبه‌بندی شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق‌بهادار از نظر کیفیت افشای اطلاعات و نیز اطلاع‌رسانی مناسب براساس گزارش منتشر شده از سوی سازمان بورس، روی سامانه کدال اعلام می‌شود.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، شرکت‌ها براساس امتیاز کسب شده از نظر کیفیت افشا و اطلاع‌رسانی مناسب برای دوره ۱۲ ماهه منتهی به پایان اسفندماه ۹۴ رتبه‌بندی شده که این رتبه‌بندی به همراه اطلاعات مقایسه‌ای دوره ۱۲ماهه منتهی به ۳۰ آذرماه ۹۴ منتشر شده است. زمان ارسال اطلاعات منتشر شده توسط شرکت‌ها همچون پیش‌بینی سود هر سهم، صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای حسابرسی نشده، صورت وضعیت پرتفوی، برنامه زمان‌بندی پرداخت سود سهامداران و... در مقاطع زمانی تعیین شده از جمله فاکتورهایی هستند که در معیار به موقع بودن ارسال اطلاعات مورد توجه قرار گرفته است.

براساس اطلاعات موجود، از میان ۲۹۸ شرکت فعال در بورس اوراق بهادار که از منظر به موقع بودن زمان افشای اطلاعات و قابلیت اتکا بودن آنها طی دوره ۱۲ ماهه منتهی به پایان اسفند ۹۴ مورد مقایسه قرار گرفته، رتبه نخست مطابق با دوره گذشته به شرکت لابراتوارهای سینادارو اختصاص یافته، همچنین ۱۰ شرکت‌ برتر در اطلاعات مربوط به دوره آذر ماه نیز موفق به حفظ جایگاه در این دوره شده‌اند که به این ترتیب شرکت‌های فرآورده‌های تزریقی ایران، موتورسازان تراکتورسازی، داروسازی امین، رینگ‌سازی مشهد، بانک انصار، معدنی املاح ایران، باما، گروه سرمایه‌گذاری مسکن و صنایع پتروشیمی کرمانشاه به ترتیب در رتبه‌های دوم تا دهم ایستادند.

همچنین سیمان ارومیه با ارتقای ۲ پله‌ای در جایگاه یازدهم قرار گرفت، این در حالی است که در دوره منتهی به آذرماه، جایگاه سیزدهم را کسب کرده بود؛ صنایع مس شهیدباهنر و سیمان خوزستان نیز پیشرفت چشمگیری داشتند، به‌طوری‌که در دوره قبلی به ترتیب در رتبه‌های ۲۱ و ۲۲ بوده در آخرین اطلاعات به جایگاه ۱۳ و ۱۴ صعود کردند. اما در این میان شرکت لامیران شگفتی‌ساز شد؛ در حالی «فلامی» در آخرین گزارش ارسالی در رتبه ۱۷ قرار گرفته که طی رتبه‌بندی قبلی منتهی به ۳۰ آذرماه ۹۴ رتبه ۷۶ را به خود اختصاص داده بود، نمادهای «سفار»، «پاکشو» و «دزهراوی» نیز به ترتیب رتبه‌های هجدهم تا بیستم را کسب کردند. این در حالی است که در دوره منتهی به پایان سال ۹۴، صنایع کاشی اصفهان به‌همراه دو نماد پارس الکتریک و پالایش نفت اصفهان عملکردی بسیار ضعیف داشته و نه تنها از جایگاه بالایی که در اطلاعات قبلی برخوردار بوده نزول کردند، بلکه در انتهای فهرست رتبه‌بندی قرار گرفتند به‌طوری‌که «کاصفا» با ۲۹۱ رتبه نزول در آخرین رتبه یعنی رتبه ۲۹۸ قرار گرفت، پالایش نفت تبریز با ۲۸۶ رتبه نزول، پارس الکتریک با ۲۹۳ رتبه نزول، پالایش نفت بندرعباس با ۲۷۰ پله کاهش و پالایش نفت اصفهان با ۲۹۰ پله نزول به ترتیب در انتهای جدول رتبه‌بندی قرار گرفتند.


بررسی شفافیت در صنایع

بررسی عملکرد صنایع بورسی بر اساس شفافیت در آخرین اطلاعات مزبور نیز نشان از آن دارد که در گروه مخابرات شرکت همراه اول به مراتب شفافیت بهتری نسبت به «اخابر» دارد به‌طوری‌که «همراه» در آخرین رتبه‌بندی با 4 پله صعود نسبت به اطلاعات دوره قبلی در جایگاه پانزدهم قرار گرفته در حالی که «اخابر» با 43 مرتبه نزول رتبه در جایگاه 202 ایستاد.

در میان گروه بیمه‌ای نیز بهترین و شفاف‌ترین عملکرد به بیمه پارسیان تعلق داشت به‌طوری‌که این شرکت با کسب رتبه ۵۴ به‌عنوان شفاف‌ترین شرکت در میان ۴ شرکت دیگر هم‌گروه خود بود؛ بیمه آسیا و البرز نیز به ترتیب با کسب رتبه ۹۵ و ۱۰۵ در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند، این در حالی است که بیمه دانا با برخورداری از رتبه ۲۸۳ به‌عنوان ضعیف‌ترین شرکت شناخته شد. در میان ساختمانی‌ها نیز گروه سرمایه‌گذاری مسکن با حفظ جایگاه خود در رتبه ۹ قرار گرفت و به‌عنوان شفاف‌ترین شرکت ساختمانی نیز شناخته شد؛ سرمایه‌گذاری مسکن شمال شرق، آبادگران ایران، عمران و توسعه فارس و سامان گستر اصفهان نیز از دیگر شرکت‌های شفاف در گروه مزبور بودند. در گروه حمل‌و‌نقل نیز حمل‌ونقل‌ پتروشیمی به‌عنوان برترین شرکت شناخته شد و در رتبه پنجاه‌ویکم قرار گرفت،حمل و نقل توکا نیز با کسب رتبه ۶۳ با اختلاف کمی از این نماد به‌عنوان یکی از دیگر نمادهای شفاف این گروه بود. این در حالی است که کشتیرانی به‌عنوان لیدر این گروه هر چند موفق به بهبود رتبه خود نسبت به اطلاعات قبلی شد اما رتبه ۱۴۷ را به خود اختصاص داد.

بر اساس آخرین اطلاعات رتبه‌بندی، خودرویی‌ها نیز در مجموع عملکردی متعادل داشتند که در میان نمادهای فعال این گروه، نماد «خبهمن» از شفافیت بالاتری برخوردار بود و رتبه نودوهفتم را به خود اختصاص داد؛ در ادامه به ترتیب نمادهای ایران خودرودیزل، پارس خودرو، زامیاد و سایپادیزل قرار گرفتند که لیدرهای این گروه از جمله سایپا و ایران خودرو با عملکرد ضعیف‌ خود به‌عنوان نمادهایی با شفافیت اندک شناخته شدند. بررسی عملکرد دارویی‌ها نشان از آن دارد که این صنعت در مقایسه با دیگر صنایع فعال در بورس از شفافیت بالاتری برخوردار است به‌طوری‌که «دسینا» به‌عنوان شفاف‌ترین نماد دارویی و همچنین برترین شرکت در مقایسه با ۲۹۷ شرکت دیگر شناخته شد. «دفرا» رتبه دوم،«دامین» رتبه چهارم، «دزهراوی» رتبه بیستم، «دسبحا» رتبه بیست و هشتم، «دیران‌» رتبه سی و دوم، «ددام» رتبه سی و ششم و «دالبر» نیز رتبه سی‌و‌هشتم را به خود اختصاص دادند. در میان گروه سیمانی نیز سیمان ارومیه با کسب رتبه یازدهم به‌عنوان برترین نماد شناخته شد، سیمان خوزستان و سیمان بهبهان نیز به ترتیب رتبه‌های چهاردهم و شانزدهم را به‌خود اختصاص دادند؛ این در حالی است که دو شرکت سیمان کردستان و سیمان کارون به‌عنوان ضعیف‌ترین نمادهای سیمانی شناخته شدند. گروه پالایشگاهی نیز با ۳ نماد «شبریز»، «شبندر» و «شپنا» عملکردی ضعیف را به ثبت رساندند به‌طوری‌که هرکدام به ترتیب در رتبه‌های ۲۹۵، ۲۹۷ و ۲۹۴ قرار گرفتند.

در میان گروه پتروشیمی نیز پتروشیمی شیراز نه تنها توانست با ۱۳ پله صعود به رتبه هفتادوهشتم دست یابد بلکه به‌عنوان برترین شرکت در این گروه شناخته شد، پتروشیمی پردیس نیز با کسب رتبه ۱۰۳ در رده بعدی ایستاد. صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس نیز به‌عنوان لیدر این گروه رتبه هشتادوهشتم را کسب کرد. در گروه غذایی نیز کشت و صنعت پیاذر به‌عنوان شفاف‌ترین نماد شناخته شد و هرچند در مقایسه با اطلاعات قبلی، ۱۰ پله نزول را تجربه کرد اما در رتبه پنجاه‌وپنجم قرار گرفت، صنعتی بهشهر، صنعتی پارس مینو، پگاه اصفهان و مهرام از دیگر نمادهای شفاف در گروه غذایی بودند. در میان گروه قندی نیز قندلرستان با کسب رتبه پنجاه‌ونهم به‌عنوان شفاف‌ترین نماد شناخته شد و در ادامه قندپیرانشهر رتبه شصت‌ونهم را به خود اختصاص داد. این در حالی است که قندنقش جهان ضعیف‌ترین عملکرد را در این گروه داشت. در میان سنگ‌آهنی‌ها نیز چادرملو با ثبت عملکردی بسیار شفاف‌تر از گل‌گهر در رتبه پنجاهم ایستاد، این در حالی است که رتبه «کگل» ۱۸۳ بود. گروه بانکی نیز با برتری بانک انصار با ثبت رتبه ششم روبه‌رو‌ شد، هر چند بانک کارآفرین نیز توانست با کسب رتبه بیست‌وششم در جایگاه مطلوبی قرار گیرد اما دیگر نمادهای این گروه از شفافیت بالایی برخوردار نبودند که در این میان بانک پارسیان و بانک تجارت و پست بانک ایران ضعیف‌ترین شفافیت را به ثبت رساندند.


نگاهی به هلدینگ‌ها

از آنجا که شرکت‌های سرمایه‌گذاری براساس دستورالعمل‌های جدید، ملزم به ارائه پیش‌بینی درآمد هر سهم نیستند، بنابراین امتیاز مربوط به این شرکت‌ها به‌طور جداگانه مورد محاسبه قرار گرفته و اطلاعات مقایسه‌ای مربوط به این شرکت‌ها تنها نسبت به سایر شرکت‌های سرمایه‌گذاری‌ ارائه شده ‌است که به این ترتیب در میان شرکت‌های سرمایه‌گذاری مورد بررسی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری پردیس، سرمایه‌گذاری بهمن، سرمایه‌گذاری توسعه ملی، سرمایه‌گذاری سپه، سرمایه‌گذاری نیرو، سرمایه‌گذاری اعتبار ایران، سرمایه‌گذاری بوعلی و سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان بانک‌ها به‌طور مشترک رتبه نخست را از آن خود کردند و در ادامه نمادهای «وبیمه»، «ونیکی»، «وملت»، « وصنا»، «وتوصا»، «وصنعت» و «وخارزم» به ترتیب در رتبه‌های بعدی ایستادند. همچنین از شرکت‌های هلدینگ مجموعه‌هایی همچون گروه سرمایه‌گذاری مسکن، سرمایه‌گذاری سایپا، گروه دارویی سبحان، سرمایه‌گذاری صنعت نفت و سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی به‌عنوان 5 شرکت برتر در رتبه‌بندی مزبور قرار گرفتند.