گروه بورس، هاشم آردم: شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته با رشد 240 واحدی به سطح 78 هزار و 688 واحد رسید. این در حالی بود که در برهه‌ای از ساعات معاملاتی دیروز، شاخص توانسته بود تا مرز قرار گرفتن در کانال 79 هزار واحدی نیز پیش برود. اما از نیمه دوم ساعات معاملات و با توجه به افزایش فشار فروش در گروه‌ها و نمادهای مختلف، شاخص مسیری نزولی در پیش گرفت و در‌نهایت در میانه‌های کانال 78 هزار واحدی آرام گرفت.

همچنین ارزش معاملات روز گذشته در سطحی کمتر از متوسط ارزش معاملات روزانه در یک ماه گذشته قرار گرفت. بر این اساس دیروز در بورس تهران یک میلیارد و ۴۶۸ میلیون ورقه بهادار به ارزش ۳۱۳ میلیارد تومان و در ۱۰۱ هزار و ۷۳۱ نوبت مورد داد و ستد قرار گرفت. نکته‌ای که بیش از همه در معاملات روز گذشته بورس تهران خودنمایی می‌کرد، از سر گرفتن تلاش‌ها برای یافتن لیدری جدید توسط فعالان بازار بود. اگرچه همچنان گروه خودرویی در مرکز توجه بازار قرار دارد و بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص می‌دهد، اما کم‌رمقی روند این گروه را می‌توان به روشنی دید. پس از رشد چشمگیری که در شاخص گروه خودرویی رخ داد، حال این گروه به زیان‌ده‌ترین صنعت از ابتدای سال جاری تبدیل شده است. شاخص این گروه از ابتدای سال جاری تا‌کنون بیش از ۲۰ درصد افت را تجربه کرده است. در روز گذشته شاخص گروه خودرویی در حالی با ۲ درصد رشد مواجه شد که روند این شاخص پس از یک صعود پرشیب، با افت ۵/ ۱ درصدی نسبت به اوج روز گذشته خود همراه شد. اگرچه برآیند تصمیمات خرید و فروش توسط فعالان بازار باعث شده است که شاخص این گروه تا این حد رشد کند و همین رشد قیمت نشان از مثبت بودن انتظارات از آینده گروه خودرویی است؛ اما اندک اندک به نظر می‌رسد که روند رشد قیمت سهام شرکت‌های خودروساز شکننده‌تر از گذشته شده است. با وجود آنکه شاخص این گروه در یک ماه گذشته بیش از ۲۰ درصد افت داشته است، اما همچنان نشانی از عزم این گروه برای شکستن سقف‌های قبلی به چشم نمی‌خورد. نکته دیگری که فعالان بازار را درباره گروه خودرویی نگران کرده است، قابل معامله شدن سهام جایزه ناشی از افزایش سرمایه گروه خودروسازی سایپا است که به‌زودی اجرایی خواهد شد. این به آن معناست که به ازای هر سهم خساپا، ۲/ ۱ سهم جدید در بازار آزاد می‌شود که احتمالا فشار فروش را افزایش خواهد داد. از آنجا که سایپا به‌عنوان یکی از لیدرهای گروه خودرویی به‌عنوان لیدر فعلی بازار سهام تهران مطرح شده است، این بیم می‌رود که کاهش احتمالی قیمت در نماد خساپا باعث تسری فضایی سرخ در کل بازار سهام شود. بنابراین با وجود این شرایط بدیهی است که فعالان بازار با چشمانی باز تحرکات سایر گروه‌های مستعد برای لیدر شدن را تحت نظر بگیرند.


این بار بانک‌ها؟

بسیاری از فعالان بازار پیش از آنکه مذاکرات هسته‌ای به پایان برسد، به آینده سهام گروه بانکی خوش‌بین بودند و شاید کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد که بانکی‌ها به این صورت از خودرویی‌ها عقب بمانند. اما این موضوع در خاطره فعالان بازار باقی مانده است. بنابراین بسیاری از بورس بازان یا بخشی از پرتفوی خود را به سهام بانکی اختصاص داده‌اند یا دست کم برای خرید سهام بانکی آماده شده‌اند. پیش‌تر در گزارش‌های «دنیای‌اقتصاد» نیز مطرح شده بود که چرا سایر گروه‌های بورسی نتوانستند مسیر صعود را مانند خودرویی‌ها طی کنند. همان‌طور که در آن گزارش‌ها نیز اشاره شده بود، یکی از موانع بالقوه برای رشد سهام بانکی، رفتار سهامداران عمده و اشخاص حقوقی بانک‌ها بود. سهامداران و بازیگران حقوقی فعال در نمادهای بانکی، پس از برجام و به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای بارها نشان داده بودند که چندان با رشد پرشتاب قیمت سهام بانکی موافق نبوده‌اند. هر بار که بازار برای خرید سهام بانکی تمایل نشان می‌داد و شاخص این گروه با رشدی نسبی مواجه می‌شد، عرضه‌های آبشاری حقوقی‌ها در این نمادها خودنمایی می‌کرد. بنابراین فعالان بازار هر روز بیش از گذشته از سهامداری در این گروه دلسرد می‌شدند. کار به جایی رسید که حالا ارزش معاملات روزانه در گروه بانکی به زحمت به یک سوم ارزش معاملات گروه خودرویی می‌رسد.این در حالی است که پیش از دی ماه سال گذشته، گروه بانکی برای دو سال به‌طور پیاپی در صدر گروه‌های پرمعامله قرار می‌گرفت. در آن دوره هم، درست مانند شرایط فعلی، در امکان رشد سودآوری بانک‌ها تردید وجود داشت و اغلب کارشناسان، سهامداران را به داشتن افقی بلندمدت برای سرمایه‌گذاری در بانک‌ها تشویق می‌کردند. اما نباید فراموش کرد که با وجود تمام مشکلات در صنعت بانکداری، دست کم در صورت‌های مالی این شرکت‌ها خبری از زیان‌های انباشته سنگین نبود. تنها به دلیل انتشار برخی اخبار درباره قراردادهای خودروسازان، گروه خودرویی تبدیل به لیدر بازار سهام شد. قراردادهایی که اغلب برای به نتیجه رسیدنشان باید دست کم دو سال صبر کرد. در مقابل، سهامداران گروه بانکی که تصورشان از ارزندگی سهام بانکی در پسابرجام فراتر از اینها بود، هر بار با عرضه‌های حقوقی مواجه می‌شدند. بنابراین شانس این را نداشتند که سهم‌های خود را در حال پرواز ببینند. اما در نیمه دوم فروردین ماه سال جاری حقوقی‌ها مسیر تازه‌ای برای جهت‌دهی به قیمت سهام بانکی در پیش گرفتند. پس از مدت‌ها حقوقی‌ها تصمیم گرفتند از قیمت سهام در گروه بانکی حمایت کنند و دیگر خبری از عرضه‌های سنگین نبود.در روز گذشته نیز، پس از آنکه قیمت سهام در این گروه به‌طور متوسط با رشد 2 درصدی مواجه شد؛ اما خبری از انتقال مالکیت از حقوقی به حقیقی به آن صورت نبود. در حالی که ارزش معاملات در گروه بانکی بالغ بر 24 میلیارد تومان بود و شاخص این گروه بیش از 2 درصد رشد کرد؛ اما میزان انتقال مالکیت از فعالان حقوقی به حقیقی به اندازه رقمی حدود 600 میلیون تومان بود.روز گذشته گروه خودرویی در صدر گروه‌های پرمعامله بازار قرار گرفت. پس از آن بیشترین ارزش معاملات به گروه‌های فلزات اساسی و بانک‌ها و موسسات اعتباری تعلق گرفت. رشد نسبی قیمت‌های جهانی و همچنین رشد قیمت میلگرد در بورس کالا باعث شده خرید و فروش در گروه فلزات اساسی نیز رونق بیشتری پیدا کند. اما دیروز در این گروه بر خلاف آنچه در گروه بانکی مشاهده شد، عرضه‌های حقوقی نقش پررنگی داشت. در حالی که ارزش معاملات در این گروه تقریبا 29 میلیارد تومان بود، به اندازه بیش از 5 میلیارد تومان انتقال مالکیت سهام از اشخاص حقوقی به حقیقی رخ داد. با توجه به اینکه سهامداران شرکت‌های حاضر در گروه فلزات اساسی برای مدت‌ها با رکود معاملات مواجه بودند، بدیهی است که رونق فعلی برای برخی فعالان بازار فرصتی مناسب برای خروج تلقی شود؛ اما چنانچه رشد قیمت‌های جهانی پایدارتر نشان دهد، احتمالا رشد قیمت در سهام شرکت‌های وابسته به قیمت‌های جهانی نیز باثبات تر پیگیری خواهد شد.


در بازار چه گذشت؟

طی معاملات روز گذشته گروه‌های بانکی، استخراج کانه‌های فلزی، خودرو و ساخت قطعات و همچنین فلزات اساسی بیشترین تاثیر مثبت را برای شاخص کل به ارمغان آوردند. این گروه‌ها به ترتیب شاخص کل را ۲۰۰، ۹۵، ۸۸ و ۲۱ واحد رشد دادند. در طرف مقابل گروه‌های محصولات شیمیایی، مخابرات و فرآورده‌های نفتی مهم ترین سد رشد شاخص کل تلقی شدند. این گروه‌ها نیز به ترتیب شاخص را با ۷۷، ۵۵ و ۴۳ واحد افت مواجه کردند.از میان نمادها نیز «کچاد»، «خساپا»، «وتجارت» و «فولاد» بیشترین تاثیر مثبت و در طرف دیگر نمادهای «همراه»، «تاپیکو» و «شپنا» نیز بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل رقم زدند.همچنین طی معاملات روز گذشته شاخص بازار اول ۳۶۹ واحد بالا رفت و به عدد ۵۵ هزار و ۳۸۳ واحد رسید و شاخص بازار دوم ۷۰۳ واحد نزول را ثبت کرد و به رقم ۱۷۰ هزار واحد رسید.همچنین دیروز نمادهای فرآوری مواد معدنی، سرمایه‌گذاری اعتبار ایران، نیرو ترانس، حفاری شمال، بیمه آسیا، بیمه البرز و گرانیت بهسرام با بیشترین افزایش قیمت در صدر جدول معاملات قرار گرفتند. این در حالی بود که نمادهای سیمان فارس و خوزستان، سیمان دورود، سایپا شیشه، بیمه پارسیان، گروه صنایع بهشهر، سایپا آذین و سرمایه‌گذاری بهمن با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. بیشترین تقاضای خرید هم متعلق به نمادهای اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، پارس خودرو، پست بانک، نیرو محرکه، سایپا، لوله و ماشین‌سازی ایران و بیمه آسیا بود. در مقابل سهامداران برای خروج از سهام شرکت‌های اوراق مشارکت شهرداری شیراز، اوراق مشارکت سایپا، اوراق استصناع توسعه ملی، کنتورسازی ایران، سرامیک حافظ و حق تقدم کاغذسازی کاوه بیشترین عرضه‌ها را داشتند.


فرابورس

همچنین طی معاملات روز گذشته در فرابورس ایران، 239 میلیون و 146 هزار ورقه بهادار به ارزش 110 میلیارد تومان و در 25 هزار و 853 نوبت دست به دست شد. طی این معاملات شاخص فرابورس (آیفکس) با رشد 4/ 6 واحدی مواجه شد و در عدد 801 واحد ایستاد. نمادهای «دی»، «شتران»، «ثتران» و «شاوان» در زمره پربیننده‌ترین نمادهای فرابورس در روز گذشته قرار گرفتند. بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص فرابورس را نمادهای «مارون»، «هرمز»، «ذوب» و «بمپنا» گذاشتند و هریک به ترتیب این نماگر را 3، 63/ 1، 38/ 1 و 53/ 0 واحد رشد دادند. در طرف دیگر نمادهای «میدکو» و «زاگرس» نیز جمعا شاخص فرابورس را 45/ 1 واحد تنزل دادند.

نقدینگی بورس در کمین فرصت