در مقالات پیشین به‌طور کامل درباره تیپ شخصیتی مهرطلب و رابطه آن با افسردگی توضیح دادیم. در این مقاله به توضیح ویژگی‌های تیپ شخصیتی برتری طلب می‌پردازیم. تیپ شخصیتی برتری طلب شخصیتی است که خود را ممتاز و برتر از دیگران می‌داند، رقابت‌جو و برتری طلب است و توقعات عصبی او بسیار زیاد است. بزرگ‌ترین توقع او از دیگران این است که دیگران او را سرور خود بدانند و دائما او را تحسین و بر او سجده کنند!

این شخصیت بسیار گنده دماغ، طلبکار، پر مدعا، جاه طلب و پرفیس و افاده است. همچنین، پرخاش‌جویی و تجاوز به حقوق دیگران را حق خود می‌داند. چنین فردی نسبت به احساسات، نظرات و نیازهای دیگران بی‌تفاوت بوده اما همیشه توقع دارد که در اولویت اول توجه از سوی مردم باشد. این فرد دیگران را به چشم ابزاری برای رسیدن به اهداف خود می‌بیند و همیشه توقع دارد که دیگران از او اطاعت کنند. شخصیت ‌برتری‌طلب توقع زیادی از خود دارد و زمانی ‌که این توقعات بیش از توانش باشد و به شکست منجر شود، وی شدیدا آشفته و دلزده می‌شود. کمال‌طلبی در این تیپ‌شخصیتی عمدتا یا از آنها انسان‌هایی حریص و طماع می‌سازد یا به‌طور کل فرد را در زندگی‌اش فلج می‌کند تا جایی که فرد از ترس ناتوان بودن در کسب موفقیت در کارها ترجیح می‌دهد اصلا کاری انجام ندهد.

شخصیت برتری‌طلب درون خود دچار جنگ و کشمکش، ترس و اضطراب فراوانی است که تا زمانی که با آنها صادقانه مواجه نشود و آنها را نپذیرد از قدرتشان کاسته نمی‌شود؛ طبق آنچه که در مقالات پیشین مطرح کردیم، تمامی این حالات مواردی هستند که فرد را دچار افسردگی می‌کنند. شخصیت‌های برتری طلب غالبا عناد و درگیری درون خود را به دیگران منتقل می‌کنند و این قضیه موجب بروز حالات خشم از دیگران، تحقیر دیگران، انتقادهای تند از دیگران، توقع‌های عصبی و افراطی از آنها و... می‌شود.

شخصیت برتری طلب بیشتر از اینکه با من واقعی خود زندگی کند، با من ایده‌آل خود زندگی می‌کند. من ایده‌آل او شخصی است ستودنی، کامل و بی‌نقص و قابل تحسین برای همه مردم جهان. این فرد به واقعیت وجودی خود و جایگاه واقعی‌اش توجهی ندارد بلکه فقط من ایده‌آل خود را می‌بیند و از دیگران توقع دارد که با من ایده‌آل او ارتباط برقرار کنند. لازم به ذکر است که این جنگ و تضاد میان من واقعی و من ایده‌آل او باعث کاهش اعتماد به نفس در وی می‌گردد. شخصیت برتری طلب خود را استاندارد و مطلوب می‌داند و همه چیز را با معیار خود می‌سنجد. همچنین، این تیپ شخصیتی گاهی بسیار انعطاف‌ناپذیر است.

شخصیت برتری طلب از هر چیزی که احساس می‌کند (از نظر او) سطح پایین است فاصله می‌گیرد، خود را در بالاترین سطح می‌داند و اگر در سطح بالایی نباشد بلوف می‌زند. این تیپ شخصیتی غالبا تلاش می‌کند تا دیگران به او محتاج باشند و او بر آنها تسلط داشته باشد تا پایه‌های قدرتش حفظ شود. شخص برتری طلب از هر گونه تسلیم در مقابل دیگران یا وابستگی به آنها بیزار است.به‌رغم تظاهر شخصیت برتری طلب به کامل و بی‌نقص بودن درون او بسیار متزلزل و شکننده است طوری که اگر به خواسته‌های خود نرسد شدیدا فرومی‌ریزد، احساس تحقیر می‌کند و اعتماد به نفس (کاذب) او تضعیف می‌شود.یکی دیگر از ویژگی‌های شخصیت برتری‌طلب، پنهان‌کاری او در رابطه با نقص‌هایش است. برتری طلب‌ها غالبا نقص‌ها و کاستی‌های خود را پوشانده و ویژگی‌های برجسته خود را بزرگ نشان می‌دهد. برتری طلب‌ها علاقه وافری به زندگی‌های لوکس و تجملات دارند؛ از نظر آنها این سبک زندگی راهی برای بزرگ‌تر و قدرتمندتر نشان دادن خود است.


تیپ شخصیتی برتری طلب انواع متفاوتی دارد:

خودشیفته یا شخصیت نارسیسیتیک. خود را همان خود ایده‌آلش فرض می‌کند و به همین دلیل اعتماد به نفس کاذب و ساختگی دارد.

کمال‌طلب. همه چیز را بی هیچ ‌نقص و کم و کاستی و در کمال مطلق می‌خواهد و این یک نوع خواسته وسواس‌گونه است.

منتقم و پر ادعا. بسیار انتقام‌جو است و اهل خودنمایی.

قدرت طلب. تلاش افراطی در کسب قدرت و جاه و منزلت می‌کند تا بتواند بر دیگران مسلط باشد و آنها به او محتاج باشند.

پرستیژ طلب. علاقه شدیدی به کسب پرستیژ و جایگاه اجتماعی بالا دارد تا بالاتر و برتر از همه باشد.

ثروت طلب. میل شدید و افراطی به جمع‌آوری پول و زندگی مجلل دارد.


چه عواملی موجب رشد و تقویت برتری طلبی در فرد می‌شود؟

این تیپ شخصیتی از دوران کودکی در فرد تقویت می‌گردد. تحسین و تایید بیش از حد، سختگیری زیاد، جنجال و بحث دائمی در خانواده، تحقیر و نادیده گرفته شدن یا توجه بیش از حد به افراد در دوران کودکی، تیپ شخصیتی برتری طلب را در آنها تقویت می‌کند.

شخصی که در دوران کودکی سختی و حقارت را تجربه کرده باشد، یا شخصی که در کودکی توجه بیش از حد دیده و لوس شده باشد به راحتی می‌تواند در بزرگسالی فردی برتری طلب شود. این اتفاق دقیقا از دوران کودکی شکل می‌گیرد.