نمایش سامانه کامل اس‌۳۰۰ اطراف فردو

گروه دیپلماسی: با گذشت بیش از ۴ ماه از رونمایی بخش‌هایی از سامانه دفاعی اس‌۳۰۰ همزمان با روز ارتش، در آستانه دهم شهریور «سالروز تاسیس قرارگاه مستقل پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء» برای اولین بار سامانه‌های موشکی برد بلند اس‌۳۰۰ ایران که از روسیه خریداری شده است به نمایش درآمد و یکی از بخش‌های خبری تلویزیون در گزارشی برای اولین بار سامانه کامل دفاع موشکی اس‌۳۰۰ را در اطراف «تاسیسات اتمی فردو» در نزدیکی قم نمایش داد. به گفته گزارشگر تلویزیون در این گزارش و تصاویر به نمایش در آمده، سامانه پیشرفته دفاع موشکی اس‌۳۰۰ در اطراف یکی از مراکز حساس هسته‌ای ایران یعنی مرکز پدافند هوایی فردو نشان داده شد. در این تصاویر تعدادی تریلر که سامانه اس‌۳۰۰ را حمل می‌کردند نشان داده شد.

در شرایطی که در رژه ۲۹ فروردین امسال بخشی از اجزای این سامانه به نمایش درآمده بود که البته شامل موشک‌ها و لانچرهای پرتاب نمی‌شد اما در گزارشی که یکشنبه شب از بخش خبری ساعت ۲۱ سیما پخش شد سامانه اس‌‌۳۰۰ به همراه لانچرهای پرتاب و در حالت مانور عملیاتی نمایش داده شد. درواقع رونمایی از بخش‌هایی از سامانه دفاعی اس‌۳۰۰ در اوایل سال جاری، نشان داد که روسیه به این تعهد خود هرچند دیرهنگام عمل کرده است.

گمانه‌زنی در مورد محل استقرار اس‌300

در گام بعدی و در ۵ ماه گذشته بیشتر گمانه‌زنی‌ها درباره محل استقرار این سامانه بوده است. چندی پیش اندیشکده آمریکایی «استراتفور» با استناد به برخی تصاویر ماهواره‌ای مدعی شد ایران در حال زمینه چینی برای عملیاتی کردن سامانه دفاع موشکی اس۳۰۰ است. به ادعای استراتفورد، تصاویر ماهواره‌ای حاکی از اجرای عملیات ساختمانی فشرده در یکی از پایگاه‌های نظامی شرق تهران واقع در منطقه «افسریه» است. اما هفته گذشته سردار حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در یک گفت‌وگوی ویژه خبری در رابطه با برخی اخبار منتشرشده توسط یکی از اندیشکده‌ها و رسانه‌های آمریکایی مبنی بر اینکه بخشی از سامانه موشکی اس۳۰۰در نقطه‌ای از شرق تهران مستقر شده تاکید کرد: «اولا چه ربطی به آمریکا دارد که این سیستم کجا مستقر شده؟ سیستم جایی مستقر می‌شود که نیاز به پدافند با چنین سیستمی دارد و تصمیم آن نیز بر عهده فرماندهانی است که مسوولیت امنیت هوایی کشور را بر عهده دارند. ما سامانه را جایی مستقر می‌کنیم که نیاز است چنین سیستمی را برای پدافندمان به کار بگیریم و این خبر دروغی است.» همچنین سردار دهقان در رابطه با واردات سامانه موشکی اس۳۰۰ گفت که ما در بحث پدافند ارتفاع بالا و برد بلند، سیستم دیگری نیاز نداریم و وقتی سامانه باور ۳۷۳ را عملیاتی و تکرار کنیم بی نیاز از خرید اس۳۰۰خواهیم شد. سردار دهقان با اشاره به اینکه نیازی به خرید سامانه دیگری مشابه اس۳۰۰ و سلاح‌های دیگر که مطرح می‌شود نداریم، افزود که به دنبال خرید آن نیز نیستیم. با تمام فضاسازی‌های رسانه‌ای، محل و نحوه استقرار این سامانه موشکی در هاله‌‌ای از ابهام قرار داشت و تا یکشنبه شب هیچ تصاویر کامل و عملیاتی از این سامانه منتشر نشده بود. البته هنوز هم به‌طور کامل مشخص نیست که سامانه اس ۳۰۰ قرار است کجا مستقر شود اما در ابتدای گزارش پخش شده در شبکه یک، با پخش تصاویری از موشک‌های هاگ، اعلام می‌شود که این منطقه در کنار تاسیسات هسته‌ای فردو قرار دارد، اما محل دقیق استقرار اس۳۰۰ اعلام نشده است.

در این خصوص فرمانده قرارگاه پدافند هوایی ارتش گفت که مکان استقرار اس‌۳۰۰ هنوز مشخص نیست. امیر سرتیپ فرزاد اسماعیلی با بیان این مطلب افزود: «اس‌۳۰۰ با مکمل قدرتمند و کاملا ایرانی خود با نام باور ۳۷۳ آن چیزی است که ما می‌خواهیم و به‌زودی این دو سامانه در محل ویژه خود مستقر و عملیاتی می‌شوند.»

آسمان ایران امن است

از سوی دیگر امیر فرزاد اسماعیلی، فرمانده قرارگاه هوایی با تاکید بر هوشیاری همه‌جانبه پدافند هوایی در حراست از آسمان کشور گفت: «امروز آسمان ایران یکی از امن‌ترین آسمان‌های کشورهای منطقه است و حفاظت از تاسیسات هسته‌ای در هیچ شرایطی تعطیل‌بردار نیست.» به گزارش خبرگزاری میزان، سرتیپ اسماعیلی تاکید کرد: «اس‌۳۰۰ و باور ۳۷۳برای دشمن بسیار مهلک خواهد بود.» فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء ارتش با تاکید بر این موضوع که ورود اس‌۳۰۰ به ایران از خود سامانه پدافندی بسیار مهم‌تر بود، ادامه داد چرا که ایران از میان همه دشمنی‌ها، تهدیدها و تحریم‌ها توانست حق خود را بگیرد. او افزود: «دانشمندان کشور ما هم اکنون بر لبه تکنولوژی جهان حرکت می‌کنند و تاکنون نیز ما بدون اس‌۳۰۰ و با سامانه‌های کاملا ایرانی مانند مرصاد، شلمچه، پیامبر اعظم و سامانه‌های دیگر بومی توانستیم آسمان خود را میان همه تهدیدها امن‌ترین آسمان غرب آسیا کنیم.» امیر اسماعیلی همچنین گفت که سامانه‌های پدافندی تلاش ۲ و ۳ نیز در راه است و ایران دیگر نیازی به اس۴۰۰ ندارد. در عین حال سرتیپ اسماعیلی خاطرنشان کرد که با تغییر رویکردهای سیاسی در وضعیت دفاعی مراکز هسته‌ای هیچ تغییری رخ نداده است، چون دستاوردهای هسته‌ای دستاوردی ملی است و باید به شدت از آنها حفاظت شود. به گفته این مقام نظامی، در مناطقی که مراکز هسته‌ای وجود ندارد تمرینات پدافند هوایی یک نوبت انجام می‌شود اما در مراکز هسته‌ای این تمرینات چند نوبت انجام می‌شود. او از سربازان گمنام امام زمان(عج) در وزارت اطلاعات که برای ورود اس‌۳۰۰ به ایران زحمات زیادی کشیدند نیز تشکر کرد. همچنین امیر سرتیپ اسماعیلی از عملیاتی شدن رادار «نذیر» خبر داد و گفت: «از این پس هیچ پرنده رادارگریزی نمی‌تواند بدون اجازه وارد آسمان ایران شود.» امیر اسماعیلی ادامه داد: «رادار نذیر به راحتی می‌تواند موشک‌های بالستیک، کروز و از همه مهمتر هواپیماهای رادارگریز را نیز شناسایی و رهگیری کند.»

روسیه در حال اجرای تعهداتش است

در سال ۲۰۰۷ جمهوری اسلامی ایران طبق قراردادی با کشور روسیه خواهان خریداری سامانه اس‌۳۰۰ از این کشور بود که البته در مقطعی روسیه از تحویل این سامانه خودداری کرد که موجب شکایت ایران به دادگاه بین‌المللی شد اما اخیرا و همزمان با مذاکرات هسته‌ای ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه دستور لغو عدم واگذاری این سامانه به ایران را صادر کرد و بنابر گفته سردار دهقان وزیر دفاع تاکنون ۴ سامانه خریداری شده که ۲ سامانه آن به ایران تحویل داده شده و ۲ سامانه دیگر نیز پس از بارگیری در روسیه آماده تحویل به ایران است. همزمان با اجرای تعهدات روسیه در اواخر مرداد ماه یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از پس گرفتن شکایت ایران از روسیه درخصوص سامانه موشکی اس۳۰۰ خبر داد. پس از آن نیز سیدحسین نقوی‌حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت که با توجه به اینکه روسیه در موضوع تحویل سامانه دفاعی اس۳۰۰ طبق جدول زمان‌بندی در حال اجرای تعهداتش است دیگر جمهوری اسلامی ایران دلیلی نمی‌بیند به لحاظ حقوقی شکایت از روسیه را پیگیری کند.