دنیای اقتصاد: با گذشت سه روز از تصویب طرح تمدید تحریم‌های ۱۰ ساله علیه ایران در مجلس سنای آمریکا، رئیس‌جمهوری و وزیر خارجه جمهوری اسلامی نسبت به این مساله واکنش نشان دادند. از یکسو حسن روحانی رئیس‌جمهوری در نخستین واکنش به این مساله گفت: «نباید اجازه داد کشوری طبق امیال خود اقدامی برای تضعیف توافق انجام دهد.» از سوی دیگر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه گفت که این طرح در صورتی که به امضای رئیس‌جمهور آمریکا هم برسد «اثر اجرایی» ندارد.

همزمان در آمریکا سخنگوی کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا ضمن غیرضروری خواندن تمدید این تحریم‌ها به ایران اطمینان خاطر داده‌اند که جان کری، وزیر خارجه آمریکا با استفاده از اختیاراتی که در چارچوب همین لایحه به او واگذار شده همه تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را از این لایحه حذف خواهد کرد.

وزیر خارجه ایران در واکنش به تمدید این تحریم‌ها گفت که این کاری که در سنا انجام شد از نظر جامعه بین‌المللی بی‌اعتباری دولت آمریکا را نشان می‌دهد که برخلاف تعهدات خود عمل می‌کند. ظریف که به هند سفر کرده و قرار است به چین و ژاپن هم برود، افزود: «نیازی نداریم در سه کشور چین، هند و ژاپن خیلی وارد گفت‌وگو در این زمینه شویم زیرا اثری بر کارآفرینان این سه کشور که تمایل به سرمایه‌گذاری در ایران دارند، نخواهد داشت.»

از سوی دیگر علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «بدون تردید تحریم‌ها به هر عنوانی برقرار، تایید یا تمدید شود نقض برجام است.» ولایتی ادامه داد: «البته هنوز رئیس‌جمهوری ‌آمریکا تمدید تحریم‌ها را امضا نکرده است؛ ولی اگر امضا کند و نهایی شود این نقض صریح برجام است؛ زیرا آمریکایی‌ها در جلساتی که با حضور ایران و ۵ کشور دیگر داشتند قول داده بودند که به هیچ‌وجه کاری نکنند که مخل روح حاکم بر برجام و بندهای مختلف آن باشد.»

اختیار کری برای حذف بخش هسته‌ای قانون تحریم‌ها

در عین حال باوجودی‌که این طرح با ۹۹ رای موافق و بدون رای مخالف در مجلس سنای آمریکا به تصویب رسید، هیات حاکمه این کشور چندان موافق این طرح نیستند. در این باره اریک شولتز، سخنگوی کاخ سفید روز جمعه گفت که انتظار می‌رود باراک اوباما طرح تمدید «قانون تحریم‌های ایران» برای ۱۰ سال را امضا کند، ولی این مصوبه به وزیر امور خارجه اختیار می‌دهد تازمانی که ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌ای (برجام) پایبند باشد، تحریم‌های هسته‌ای را از این مجموعه حذف کند. او تاکید کرد که این گام مشکلی برای برجام ایجاد نمی‌کند.

اریک شولتز در واکنش به تصویب طرح «تمدید تحریم‌های ایران» در سنای آمریکا، ضمن غیرضروری خواندن تمدید قانون تحریم‌های ایران تاکید کرد: «برعکس هدف ما و تمرکز ما این بوده است که از اجرای درست و کامل توافق با ایران اطمینان حاصل کنیم.» او اضافه کرد: «به باور من قانون تحریم‌های ایران تداخلی با «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) ندارد و انتظار می‌رود رئیس‌جمهوری این مصوبه را امضا کند.» همزمان جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز تاکید کرد که جان کری از اختیارات خود درخصوص استثنا قائل شدن برای تحریم‌های مرتبط هسته‌ای ایران استفاده می‌کند. به گزارش «ایسنا» جان کربی در نشست خبری روز جمعه خود در پاسخ به سوالی درباره تمدید قانون تحریم‌های ایران در کنگره گفت: «انتظار ما این است که رئیس‌جمهور اوباما قانون تمدید تحریم‌های ایران را امضا کند.» کربی صرف‌نظر کردن از این تحریم‌ها را بخشی از تعهدات آمریکا در قبال برجام ذکر کرد و یادآور شد که دولت و وزارت خارجه آمریکا تاکنون به این کار ادامه داده‌اند و باز هم ادامه خواهند داد.

دفاع جان کری از توافق

همزمان با بحث تمدید داماتو در آمریکا، معرفی اعضای کابینه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا نیز باعث ایجاد شک و شبهه‌هایی درخصوص پیگیری کامل و صحیح برجام شده است. بعد از آنکه ترامپ، ژنرال جیمز ماتیس، ژنرال بازنشسته منتقد توافق اتمی را به‌عنوان وزیر دفاع آینده آمریکا معرفی کرد، نگرانی‌ها در رابطه با بازبینی برجام و دست بردن در آن توسط دولت جدید واشنگتن افزایش یافته است. اما جان کری، وزیر خارجه کنونی ایالات متحده روز جمعه ضمن دفاع مجدد از توافق با ایران، آن را موجب امن‌تر شدن جهان خواند. جان کری جمعه ۲ دسامبردر کنفرانس گفت‌وگوهای مدیترانه در رم گفت: «هیچ‌کس قول نداده بود که تمامی مشکلات با ایران حل و فصل می‌شود اما حقیقت این است که توافق رعایت شده است. دستاورد گفت‌وگو با ایران الگویی است که در صورت اجرا، چشم‌انداز حل مشکلات در لیبی، سوریه، یمن و دیگر کشورهای خاورمیانه را روشن‌تر می‌کند.»