عیار مکزیکی کالاهای آمریکایی

پاتریک گیلسپی
سی‌ان‌ان مانی

دونالد ترامپ پیش تر در توییتی اعلام کرده بود که آمریکا در مورد تجارت با مکزیک بازنگری می‌کند. وی به معامله تجارت آزاد بین ایالات متحده آمریکا، کانادا و مکزیک اشاره کرده و معتقد است که این پیمان تجارتی است که به‌صورت یک‌طرفه سود می‌رساند و این پیمان که به نفتا موسوم شده، موجب شده است تعداد زیادی از مشاغل و شرکت‌ها زیان ببینند. با این حال، تجارت بیش از یک خیابان دوطرفه است. متخصصان در حقیقت به یک واقعیت کلیدی اشاره می‌کنند و آن این است که براساس گزارش وزارت بازرگانی آمریکا، ۴۰ درصد قطعات تولید شده در یک شرکت مکزیکی در شرکت‌های معمولی است که دفتر مرکزی‌شان در ایالات متحده آمریکا قرار دارند.

به گزارش اتاق بازرگانی ایالات متحده آمریکا یک دلیل اساسی وجود دارد که چرا ۶ میلیون شغل آمریکایی وابسته به تجارت با مکزیک است. این اعداد نشان‌دهنده اهمیت محوری این موضوع هستند که چگونه تجارت آزاد در آمریکای شمالی کار می‌کند و چگونه زنجیره تامین هزاران کسب و کار در این سه کشور جریان می‌یابد. محصولات خاصی در ایالات متحده آمریکا ساخته می‌شوند، برخی محصولات دیگر نیز در کانادا تولید شده و سایر موارد نیز در مکزیک تولید می‌شوند. همچنین مونتاژ کردن این تولیدات در بین مرزها نیز رخ می‌دهد. برای نمونه پیش از آنکه یک خودرو به یک فروشنده محلی برسد، قطعات آن، هم از مرزهای جنوبی و هم از مرزهای شمالی چند بار می‌گذرند. ترامپ اعلام کرده است که مالیات مرزی بیشتری را برای شرکت‌هایی که در مکزیک تولید می‌کنند و محصولات خود را در ایالات متحده آمریکا می‌فروشند، اعمال می‌کند که میزان این تعرفه بر محصولات مکزیکی می‌تواند تا 35 درصد نیز برسد.

متخصصان تاکید می‌کنند که برقراری تعرفه بر محصولات مکزیکی به دلیل ارقام 40درصدی ذکر شده موجب هزینه‌هایی برای اشتغال در ایالات متحده آمریکا می‌شود. ریسک تعرفه‌ها جریان آزاد ورود کالاها را بین این سه کشور آمریکای شمالی مختل می‌کند و منجر به هزینه‌هایی درخصوص اشتغال در هر 3 کشور کانادا، آمریکا و مکزیک می‌شود. پیتر ناوارو که مسوول شورای تجارت ملی کاخ سفید است، در طول کارزار انتخاباتی معتقد بود که تعرفه‌ها منجر به هزینه‌هایی درخصوص از دست رفتن مشاغل در ایالات متحده آمریکا نمی‌شود. وی به سی‌ان‌ان مانی می‌گوید: «تعرفه پایان بازی نیست، بلکه یک استراتژی است. یک استراتژی که برای مذاکره مجدد در مورد توافقات تجاری به کار گرفته می‌شود.» ناوارو ادامه می‌دهد: «تعرفه‌ها شغل‌های موجود در ایالات متحده آمریکا را به هیچ وجه تحت تاثیر قرار نمی‌دهند.» ناوارو و سایر مشاوران ترامپ گفت‌وگوهای خود را با وزیر اقتصاد مکزیک، «الدفونسو گوآخاردو» و وزیر امور خارجه، «لوئیس ویدگارای» ادامه می‌دهند. نفتا و دیوار مرزی در دستور کار صحبت‌های ترامپ با رئیس‌جمهوری مکزیک، انریکه پنا نیتو قرار داشت که این ملاقات در پی شدت تنش‌های آمریکا و مکزیک لغو شد.

با این حال مساله دیگری نیز مهم است و آن واردات خودرو و قطعات آن از مکزیک به ایالات متحده آمریکا است که میزان آن بسیار قابل توجه است. اگر این انتقال قطعات و خودرو متوقف شود، رویای رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده به تحقق خواهد پیوست: ایالات متحده آمریکا در تراز تجاری خود با مکزیک دچار کسری نخواهد بود. آمریکا در سال 2015 حدود 78 میلیارد دلار خودرو و قطعات متعلق به آن را از مکزیک وارد کرده بود و کسری تجاری کلی آمریکا با این کشور حدود 58 میلیارد دلار بود. بنابراین، اگر هیچ تغییری صورت نگیرد و از واردات خودرو از مکزیک اجتناب شود، کسری تجاری آمریکا با این کشور از بین خواهد رفت. نیل شیرینگ، اقتصاددان و رئیس بخش بازارهای نوظهور در شرکت «کپیتال اکونومیکس» که یک شرکت تحقیقاتی است، می‌گوید: «خودروها بزرگ‌ترین بخش صادراتی مکزیک به ایالات متحده را تشکیل می‌دهند. بدون آنها، مازاد تجاری مکزیکی‌ها با ایالات متحده از میان خواهد رفت.»

در واقع، خودروها در میان چهار دسته‌بندی وارداتی برتر در کنار قطعات الکترونیکی، مواد غذایی و محصولات رایانه‌‌ای و تلویزیونی 5 قلم صادراتی عمده به ایالات متحده آمریکا را تشکیل می‌دهند. با توجه به ارقام و آماری که از سوی این شرکت تحقیقاتی ارائه شده است، حتی اگر ارزش چهار دسته دیگر غیر از خودرو و قطعات آن را که به آمریکا صادر می‌شوند با هم حساب کنید، هنوز اندکی نسبت به این بخش کمتر هستند. ارزش این چهار بخش روی هم اندکی بیش از 71میلیارد دلار می‌شود. جای شگفتی نیست که ترامپ خودروسازان را هدف گرفته است. کریس راجرز، تحلیلگر تحقیقاتی در شرکت «پانجیوا» که یک شرکت تحقیقاتی در زمینه تجارت جهانی است، معتقد است: «اگر قصد داشته باشید در مورد چیزی جنجال به راه بیندازید، باید در مورد چیزی سر و صدا ایجاد کنید که قصد دارید در آن تفاوتی ایجاد کنید.»

ترامپ هشدار داده است که شرکت‌های خودروساز نظیر تویوتا و جنرال موتورز در صورتی که مشاغل و تولیدات خود را از مکزیک به ایالات متحده برنگردانند، با مالیات گسترده و بیشتری روبه‌رو خواهند شد. ترامپ در طول کارزار انتخاباتی خود، اغلب کسری تجاری آمریکا را با شرکتی که پول خود را از دست داده است، مقایسه می‌کرد. ترامپ در طول این کارزار به نیویورک تایمز گفته بود: «با توجه به آمار فراوانی که وجود دارد، ما به‌طور گسترده‌ای در حال از دست دادن منابع پولی هستیم که در بخش تجارت به 800 میلیارد دلار در سال نیز می‌رسد.» برخی متخصصان با آنچه ترامپ در مورد کسری تجاری کالاها در آمریکا به تصویر کشیده است، موافق نیستند.

داگلاس اروین، متخصص تجارت در شرکت دارتموث و یکی از مقامات رسمی سابق در دولت ریگان، در فارن افرز می‌نویسد: «تراز تجاری یک کشور اصلا شبیه به وضعیت یک شرکت نیست.» وی ادامه می‌دهد: «در حالی که یک شرکت نمی‌تواند به‌طور نامحدودی پول از دست بدهد، یک کشور می‌تواند به‌طور نامحدودی کسری تجاری را تجربه کند بدون اینکه لزوما بر وضعیت رفاه آن اثر بگذارد.» اروین اشاره می‌کند که استرالیا در طول چند دهه با کسری تجاری روبه‌رو بوده و مدت 25سال است که دچار رکود اقتصادی نشده است. برعکس، ژاپن اغلب مازاد تجاری دارد و اقتصادش چند دهه است که با کسادی مواجه است. بنابراین، آیا حذف کسری تجاری با مکزیک برای اقتصاد ایالات متحده خوب و مفید خواهد بود؟ ممکن است در کوتاه‌مدت پاسخ به این پرسش مثبت باشد، اما در بلندمدت به احتمال بسیار جواب منفی خواهد بود.

بر اساس گزارشی که از سوی تیم اقتصادی مورگان استنلی منتشر شده است، برآورد می‌شود اگر ترامپ از تعرفه‌های 20 یا 45 درصدی استفاده کند، رشد اقتصادی ایالات متحده آمریکا در سال نخست با رونق خوبی روبه‌رو خواهد شد. این به آن سبب است که در مدل اقتصادی رشد، کسری تجاری رشد را به مقادیر کمتری سوق می‌دهد. در نتیجه، کسری تجاری کمتر منجر به رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت خواهد شد. اما پیامدهای منفی این اقدام در بلندمدت آشکار خواهد شد. اقتصاددانان مورگان استنلی پیش‌بینی می‌کنند در صورتی که موانع تجاری باقی بمانند، رشد اقتصادی ایالات متحده در بلندمدت کاهش یابد، زیرا صادرکنندگان آمریکایی دچار زیان می‌شوند و علاوه بر آن قیمت‌های مصرفی افزایش خواهد یافت و کسب و کارها نیز با کاهش سرمایه‌گذاری روبه‌رو خواهند شد.