هیجان مثبت بورس از نتیجه انتخابات

دنیای اقتصاد - زهرا رحیمی: شاخص کل بورس تهران در اولین روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری با رشد ۷۳۳ واحدی (معادل ۹/ ۰ درصد) مواجه شد و پس از مدت‌ها نوسان در کانال‌های ۷۹ هزار و ۸۰ هزار واحدی بالاخره توانست از مرز کانال ۸۱ هزار واحدی عبور کند. شاخص کل هم‌وزن نیز با جهش بیش از ۴/ ۱ درصدی رشد خیره‌کننده‌ای را به نمایش گذاشت. امری که نشان می‌دهد، موج مثبت اعلام نتایج انتخابات عمده نمادهای فعال در بازار دیروز اعم از نمادهای کوچک و بزرگ را فرا گرفته است.

از ابتدای ساعات معاملاتی دیروز مطابق با اعلام اولیه انتخابات ریاست جمهوری و بالا رفتن احتمال پیروزی حسن روحانی، موجی از تقاضای سهام در بازار به وجود آمد و به رشد عمومی قیمت‌ها منجر شد. در ادامه و با اعلام یک آمار دیگر از نتایج انتخابات در ساعات پایانی معاملات که از پیروزی قاطع حسن روحانی و ادامه کار دولت یازدهم حکایت داشت، تداوم روند رشد قیمت‌ها رقم خورد. در نهایت نماگر بازار سهام کشور، با رشد ۹/ ۰ درصدی بیشترین رشد این متغیر را از تاریخ ۱۶ آذر ماه سال گذشته تجربه کرد.

مطابق گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد»، دید عمومی سهامداران، قبل از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری هم نسبت به ادامه کار دولت روحانی مثبت بود. این موضوع از ابتدای سال جاری نیز رونق نسبی در معاملات سهام را به همراه آورد (هر چند در برخی مقاطع شاهد یک فضای احتیاطی در بازار سهام بودیم اما رشد ملایم و پیوسته شاخص از ابتدای سال جاری بیشتر تحت تاثیر همین موضوع رقم خورد). در روزهای پیش از برگزاری انتخابات فضای احتیاطی معاملات یک بار دیگر جای خود را به خوش‌بینی نسبت به پیروزی حسن روحانی و ادامه کار دولت فعلی داد. به‌طوری که در روز‌های پایانی هفته گذشته، شاخص کل، توانست از مرز ۸۰ هزار واحدی عبور کند. روز پس از برگزاری انتخابات همزمان با اعلام تدریجی نتایج انتخابات نیز، شاخص کل کانال‌شکنی جدیدی را تجربه کرد.

استقبال بورس از نتایج انتخابات

ادامه کار دولت یازدهم موضوعی است که به دلایل مختلفی قبل و بعد از برگزاری انتخابات موج مثبتی را میان سهامداران به وجود آورد. دلایل این موضوع را باید در رویکردهای اقتصادی دولت یازدهم و برنامه‌های این دولت برای ادامه کار آن جست‌وجو کرد. جایی که عواملی همچون نرخ تورم، نرخ ارز، برجام و ادامه تعامل با کشورهای خارجی بیش از دیگر عوامل خود نمایی می‌کند. این عوامل به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر صنایع مختلف بورسی اثرگذار است. در تشریح این موضوع بررسی اثر سیاست‌های نامزدهای مخالف دولت خالی از فایده نیست.

مهم‌ترین پیامدی که سیاست‌های نامزدهای مخالف دولت دنبال می‌کردند، تزریق پول به جامعه بود. امری که نه‌تنها سرعت رشد تورم را افزایش می‌داد، بلکه ممکن بود شوک‌هایی را در بازار ارز ایجاد کند. پیامد این دو موضوع هر چند می‌تواند به‌طور محسوسی صنایع بورسی وابسته به کالاهای مصرفی (با توجه به رشد نرخ تورم) و کالاهای صادراتی (به‌دنبال رشد نرخ دلار) را تحت‌تاثیر قرار دهد اما بازدهی این صنایع صرفا بازدهی اسمی خواهد بود.

از این رو این تحرکات هر چند می‌توانست در کوتاه‌مدت سودهای اسمی را به همراه داشته باشد، اما در بلندمدت چیزی جز زیان نصیب سهامداران نمی‌کرد. از این‌رو تداوم سیاست‌های فعلی، احتمالا فضای آرام‌تری را برای صنایع مزبور به‌دنبال خواهد داشت. موضوعی که نتایج نشان می‌دهد از نگاه فعالان نیز دور نمانده است.

از طرفی برجام حالا یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر وضعیت غالب صنایع فعال در بورس تهران به شمار می‌رود. ادامه موفقیت هر چه بیشتر برجام در گرو ادامه کار دولت یازدهم بود. امری که حالا با محرک تعلیق تحریم‌ها، می‌تواند رنگ و بوی جدی‌تری به خود بگیرد (این احتمال وجود داشت که نامزدهای مخالف دولت موانعی بر سر راه اجرای برجام ایجاد کنند).

تجربه سال 92 و لزوم احتیاط

همان‌طور که اشاره شد، از ابتدای سال جاری تحت تاثیر خوش‌بینی به اثرگذاری مثبت نتایج انتخابات بر معاملات بورس، قیمت عمومی سهام رشد نسبتا آرام اما پیوسته‌ای را تجربه کرد. بر همین اساس و به دلیل رشد قیمتی بسیاری از شرکت‌ها، می‌توان گفت بخشی از این رشد‌ پیشخور شده است.

این موضوع می‌تواند مانعی بر سر راه رشد بیشتر قیمت سهام باشد مگر آنکه موج دیگری از هیجان مثبت بتواند مسیر صعود قیمت‌ها را ادامه دهد. از سوی دیگر عزم جدی دولت یازدهم در عرصه اقتصادی که این روزها به بیش از قبل رسیده است، به‌طور طبیعی تغییراتی را در جهت افزایش خوش‌بینی سرمایه‌گذاران به وجود می‌آورد. با این حال، در کوتاه‌مدت و تا زمان مشخص‌تر شدن جزئیات دیدگاه‌های سیاسی و اقتصادی و نیز کابینه دولت جدید، احتمال واکنش‌های هیجانی سرمایه‌گذاران توام با افزایش نوسان قیمت‌های سهام در بورس تهران نیز وجود دارد. از این رو شاید بهتر باشد معامله‌گران، در معاملات سهام کمی احتیاط لحاظ کنند. از طرفی عرضه‌های سنگین شکل گرفته در بازار سهام در جریان معاملات دیروز نیز می‌تواند سیگنال احتیاطی دیگری برای معامله‌گران بازار سهام باشد.

موج خوش‌بینی به وجود آمده در بورس تهران در سال ۹۲ به دنبال انتشار نتایج انتخابات نیز تجربه شد. به دنبال اعلام نتایج انتخابات و پیروزی حسن روحانی، در روز اول شاخص کل بیش از ۹۰۰ واحد رشد کرد و در ادامه خوش‌بینی‌ها نسبت به رفع تحریم‌ها و گشایش‌های اقتصادی به جهش‌های شاخص‌های سهام انجامید (در اولین هفته پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۲، نماگر بورس تهران رشد چشمگیر ۱/ ۷ درصدی را تجربه کرد). خوش‌بینی‌ها نسبت به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و همچنین خروج از انزوای بین‌المللی مطابق وعده‌های تیم حسن‌روحانی در نهایت به حرکت سهام در مسیر رشد چشمگیر قیمت‌ها انجامید.

چند هفته پس از اعلام نتایج ریاست جمهوری، دیگر این صرف خوش‌بینی به نتایج انتخابات نبود که مسیر رشد قیمت سهام را تعیین می‌کرد. مواردی چون خوش‌بینی‌ها نسبت به توافق هسته‌ای و همچنین رشدهای قیمتی چشمگیر پالایشی‌ها به دنبال تغییر مبنای محاسبه نرخ ارز، شاخص سهام را در آن بازه زمانی با جهش قیمتی مواجه کرد. از این رو صرف خوش‌بینی به نتایج انتخابات در غیاب آنچه در سال ۹۲ تجربه شد، لزوم اتخاذ احتیاط در معاملات سهام را بیش از پیش نزد سهامداران افزایش داده است.

سبزپوشی دسته جمعی خودرویی‌ها در روز صعود

بررسی تغییر مالکیت سهام طی معاملات روز گذشته نشان می‌دهد حدود ۱۵ میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی سهامداران حقوقی به پرتفوی حقیقی‌ها منتقل شده است. بیشترین میزان تغییر مالکیت سهام در جریان معاملات روز گذشته در نمادهای زیرمجموعه گروه خودرویی رقم خورد. این موضوع نشان می‌دهد بیشترین استقبال حقیقی‌ها از نمادهای زیرمجموعه گروه خودرویی صورت گرفته است. مطابق آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد پیروزی حسن روحانی در انتخابات و ادامه کار دولت فعلی بیش از دیگر کاندیدا‌ها بتواند رشد عمومی قیمت به ویژه سهام تحت تاثیر برجام را به دنبال داشته باشد.

گروه‌هایی چون خودرو و حمل و نقل به‌عنوان اثرپذیرترین صنایع از مساله رفع تحریم‌ها مطابق پیش‌بینی‌ها با رشد‌های نسبتا چشمگیری مواجه شدند. دو نماد «خساپا» و «خودرو» دیروز حدود ۱۰۰ واحد از رشد شاخص کل را در اختیار داشتند. «خپارس» نیز حدود ۳۰ واحد در رشد نماگر بازار سهام اثرگذار بود. دیروز در نماد «خساپا» ۲۰۰ میلیون سهم معامله شد و حقیقی‌ها با مشارکت بالای خود در سمت خرید، رشد ۵/ ۴ درصدی قیمت این سهم را رقم زدند. ارزش معاملات سهام این نماد حدود ۳۰ میلیارد تومان بود. در «خودرو» دیگر نماد بزرگ گروه خودرویی، خالص خرید حقیقی‌ها منفی بود، حقوقی‌ها با مشارکت بالای خود در سمت خرید این سهم مشارکت داشتند. فعالیت این گروه از سهامداران در سمت خرید، در نهایت به رشد بیش از ۴ درصدی قیمت این نماد منجر شد. دیگر نماد فعال و اثرگذار در رشد نماگر بورس تهران، «خپارس» بود. این نماد که پس از «خساپا» بیشترین میزان تغییر مالکیت به نفع حقیقی‌ها را ثبت کرد، دیروز شاهد رشد چشمگیر حدود ۹/ ۴ درصدی بود. در مجموع همه نمادهای زیرمجموعه گروه خودرو دیروز با رشد قیمت مواجه شدند. بر همین اساس شاخص گروه خودرویی نیز رشد ۲/ ۴ درصدی را تجربه کرد و در رتبه سوم جدول بازدهی صنایع قرار گرفت.

در بازار چه گذشت؟

در داد و ستدهای اولین روز از هفته جاری، شاخص کل بورس توانست وارد کانال ۸۱ هزار واحدی شود.

دیروز سهامداران بورس تهران بیش از یک میلیارد و ۱۴ میلیون برگه سهم و حق تقدم به ارزش بیش از ۳۳۲ میلیارد تومان را در بیش از ۵۴‌هزار نوبت معاملاتی دست به دست کردند. از این میزان تنها ۱۵۸ میلیارد تومان به معاملات خرد سهام اختصاص داشت.این موضوع نشان می‌دهد، میزان این متغیر با وجود رشد خیره‌کننده نماگر بازار سهام، نسبت به ارزش معاملات روزهای رونق بورس تهران همچنان در سطوح پایینی قرار دارد. طی معاملات روز شنبه همه هفت شاخص بورس صعودی بودند. شاخص‌های بازار اول و دوم به ترتیب ۳۷۳ و ۲۴۰۱ واحد صعود کردند. شاخص کل هم‌وزن نیز با رشد بیش از ۴/ ۱ درصدی بازدهی خود از ابتدای سال جاری را به بیش از ۴/ ۱۲ رساند. نماد معاملاتی صنایع پتروشیمی خلیج فارس، سایپا، پالایش نفت بندرعباس، ایران خودرو، پالایش نفت تهران، گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان و آسان پرداخت پرشین با بیشترین تاثیر مثبت در محاسبه شاخص، رشد این متغیر را رقم زدند. استقبال معامله‌گران از سهام خودرویی، این صنعت را در صدر صنایع با بیشترین حجم و ارزش معاملات قرار داد.پس از گروه خودرو، گروه سرمایه‌گذاری‌ و محصولات شیمیایی‌ها رتبه دوم و سوم را به خود اختصاص دادند.بررسی‌ها نشان می‌دهد دیروز تنها شاخص ۴ گروه با زیان مواجه شد. شاخص گروه سایر معادن، انتشار و چاپ و خودرو با رشد حدود ۹۷/ ۴، ۷۱/ ۴ و ۱۸/ ۴ درصدی در صدر صنایع با بیشترین رشد شاخص قرار داشتند.گروه زراعت، رادیویی، فنی مهندسی و منسوجات نیز چهار صنعت نزولی معاملات دیروز بودند. دیروز همچنین بیشترین رشد قیمت به نماد معاملاتی شرکت‌های رینگ‌سازی مشهد، بانک خاورمیانه، مارگارین، آسان پرداخت پرشین، دارویی لقمان، قند شیرین خراسان و لیزینگ خودرو غدیر تعلق گرفت.

در مقابل نمادهای گروه صنایع بهشهر، شهد ایران، سیمان کردستان، سیمان هگمتان، ماشین‌سازی نیرومحرکه، درخشان تهران و پتروشیمی پردیس با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات نشستند. بیشترین تقاضا برای سهام بانک خاورمیانه، اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، واحدهای صندوق امین یکم، سهام دارویی لقمان، آسان پرداخت پرشین، گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان و اوراق مشارکت کارکنان نفت بود. در مقابل گروهی از سرمایه‌گذاران برای خروج از اوراق مشارکت شهرداری مشهد، واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، امین یکم، اوراق صکوک رایتل، سهام سیمان مازندران و اوراق مشارکت کارکنان نفت سنگین‌ترین صفوف فروش را ثبت کردند. در پایان معاملات دیروز سایپا با معامله ۱۹۹ میلیون سهمی به ارزش حدود ۳۰ میلیارد تومان بیشترین حجم و ارزش معاملات را در اختیار داشت.

امید دوباره به تدبیر

روحانی: با یارانی پرتلاش‌تر کار را ادامه می‌دهیم

نخستین ماموریت دولت دوازدهم چیست؟

خروج سفته‌بازان از بازار ارز پس از انتخاب روحانی