توافق ژنو نباید روی کاغذ باقی بماند

گروه دیپلماسی- سفر منطقه‌ای ۵ روزه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به کشورهای لبنان، عراق، اردن، سوریه و روسیه با محوریت تحولات سوریه و کنفرانس ژنو ۲ پایان یافت و ظریف در پایان دومین دور سفر منطقه‌ای خود، بامداد روز جمعه مسکو را به مقصد تهران ترک کرد. ظریف در سفر به مسکو با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور و سرگی لاوروف وزیر امور خارجه این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در دیدار با وزیر امور خارجه ایران در مسکو اعلام کرد که توافقات ژنو در مورد برنامه هسته‌ای ایران نباید روی کاغذ باقی بماند. پوتین در دیدار با ظریف:

توافق ژنو نباید روی کاغذ باقی بماند

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از شبکه روسیا الیوم، اعلام کرد که توافقات هسته‌ای گروه ۱+۵ با ایران در ژنو نباید بر روی کاغذ باقی بماند. پوتین تاکید کرد که «مهم این است که همه توافقات حاصله در مورد برنامه هسته‌ای ایران بر روی کاغذ نباشد و باید پیشرفتی حاصل شود». رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرد که به همکاری خود با روسیه در پرونده‌های هسته‌ای ایران و بحران سوریه ادامه می‌دهیم. خبرگزاری ایتارتاس هم از مسکو گزارش داد رئیس‌جمهور روسیه اقدامات عملی را برای اجرای توافق‌نامه هسته‌ای ایران خواستار شد.

رئیس‌جمهور روسیه در این دیدار اعلام کرد که به‌زودی به تهران سفر می‌کند. پوتین عصر پنج‌شنبه در دیدار با ظریف، با استقبال از دعوت دکتر روحانی، رئیس‌جمهور ایران برای سفر به تهران، اعلام کرد: «این دعوت را می‌پذیرم و به‌زودی به تهران سفر خواهم کرد».

پوتین همچنین در دیدار با ظریف با بیان اینکه حضور ایران در ژنو ۲ برای ما خوشایند است، گفت: «ایران کشور مهم و غیر قابل جایگزین برای حل و فصل تمامی مساله‌های منطقه است و من اطمینان دارم پیشرفت‌هایی که در منطقه و به‌خصوص موضوع هسته‌ای حاصل شده است، مرهون تلاش‌های مدیریتی جمهوری اسلامی ایران بوده است.»

محمدجواد ظریف نیز در دیدار با ولادیمیر پوتین ضمن تاکید بر ادامه همکاری تهران با روسیه در پرونده‌های سوریه و ایران اعلام کرد که «در این دو مورد به هماهنگی تلاش‌ها و همکاری با مسکو ادامه می‌دهیم.» پوتین همچنین تاکید کرد که کشورش تمام تلاش‌ها و امکانات خود را برای موفقیت کنفرانس بین‌المللی ژنو ۲ درباره سوریه و توقف خونریزی در این کشور به‌کار خواهد گرفت.

دیدار ظریف و لاوروف

محمدجواد ظریف همچنین در دیدار با سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه پیرامون آخرین روند مناسبات دوجانبه تهران- مسکو، درباره تحولات منطقه‌ای از جمله بحران سوریه و کنفرانس ژنو ۲ و برخی موضوعات مورد علاقه طرفین، گفت‌وگو و تبادل نظر کرد. به گزارش «ایسنا» ظریف روابط تهران- مسکو را بر مبنای ملاحظات راهبردی، تاریخی و اصیل ارزیابی و خاطرنشان کرد: همکاری‌های دو کشور رو به گسترش بوده و دو کشور در سطوح مختلف تماس‌ها و رایزنی‌های مثبتی داشته‌اند.

او دیدار روسای‌جمهور دو کشور در حاشیه اجلاس شانگهای را مبنای تحرک جدید در مناسبات تهران و مسکو خواند و خاطرنشان ساخت فرصت‌های همکاری فراوانی وجود دارد و تهران نقش محوری فدراسیون روسیه را در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی مهم می‌داند. وزیر امورخارجه، چالش‌های بین‌المللی و از جمله مهم‌ترین آنها موضوع تروریسم و افراط‌گرایی را یکی از زمینه‌های همکاری مشترک دو کشور برشمرد.

ظریف با تاکید بر اهمیت تبادل نظرهای مستمر و مشورت کشورهای موثر و ذی‌نفوذ برای تقویت ثبات و امنیت بین‌المللی، با اشاره به سابقه مشورت‌های دو کشور طی بحران سوریه، نقش روسیه در رویکرد سیاسی به حل بحران سوریه را مورد توجه قرار داد و ابراز امیدواری کرد این نقش و رویکرد در کنفرانس آتی ژنو ۲ نیز آثار مثبتی برای حل و فصل سیاسی این بحران داشته باشد.

سرگئی لاوروف، وزیرخارجه روسیه در این دیدار تبادل نظرهای تهران و مسکو را با اهمیت خواند و با اشاره به مناسبات سیاسی دو جانبه، ظرفیت‌های همکاری در زمینه‌های مختلف را بسیار وسیع ارزیابی کرد. وزیر خارجه روسیه تلاش تهران و مسکو را برای حل مسالمت‌آمیز بحران‌ها از نقاط برجسته همکاری‌ها برشمرد و تاکید کرد: «باید تلاش‌ها را ادامه دهیم.» وزیر امورخارجه روسیه بار دیگر نقش جمهوری اسلامی ایران در کمک به حل بحران سوریه را مهم خواند و گفت: «ما نیز مانند جمهوری اسلامی ایران بر اقدام جمعی برای ریشه‌کنی تروریسم تاکید داریم.»

وزرای خارجه ایران و روسیه در این مذاکرات علاوه‌بر موضوعات روابط دوجانبه و سوریه پیرامون آخرین تحولات افغانستان، عراق و توافق به عمل آمده برای زمان اجرای برنامه اقدام مشترک گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.

نشست سه‌جانبه ظریف، لاوروف و معلم در مسکو

در سفر ظریف به مسکو در نشستی که به همراه ولید معلم وزیر امور خارجه سوریه صورت گرفت، پیرامون تحولات سوریه و به خصوص برگزاری کنفرانس ژنو ۲ بحث و بررسی شد. وزیران امور خارجه ایران، سوریه و روسیه نشست سه‌جانبه‌ای را در این باره برگزار کردند. در این نشست محمدجواد ظریف، ولید المعلم و سرگئی لاوروف درباره آخرین مباحث مرتبط با سوریه پیش از برگزاری نشست ژنو ۲ رایزنی کردند. این نشست سه جانبه پشت درهای بسته برگزار شد و اطلاعات بیشتری دراین باره دریافت نشده است.

ایران تمایلی به دریافت سامانه آنتی ۲۵۰۰ ندارد

وزیر امور خارجه همچنین در مصاحبه با خبرگزاری اینترفاکس روسیه در مسکو اعلام کرد تهران تمایلی به دریافت سامانه موشکی آنتی ۲۵۰۰ به جای اس ۳۰۰ از مسکو ندارد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از اینترفاکس، ظریف تاکید کرد: «این جایگزین با نیاز‌های ما همخوان نیست.» اینترفاکس در همین زمینه به نقل از برخی منابع از سفر هیاتی از وزارت دفاع ایران به مسکو خبر داد. ظریف افزود: «ما قراردادی با روسیه داریم. این قرارداد نیازهای ما را در سطحی مشخص می‌کند و فکر می‌کنم کارشناسان نظامی دو کشور باید با یکدیگر گفت‌وگو و مشورت کنند تا ببینند چه کاری می‌توان کرد.»

قرارداد تحویل سیستم‌های موشکی پدافند هوایی «اس-۳۰۰» روسیه به ایران اواخر سال ۲۰۰۷ میلادی امضا شد و قرار بود روسیه پنج سامانه را به ارزش حدود ۸۰۰ میلیون دلار به ایران تحویل دهد. اما دولت روسیه هفت اکتبر ۲۰۱۰، بعد از تصویب قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران در ژوئن این سال اعلام کرد که این قرارداد را به‌صورت یک طرفه لغو کرده است.

ایران در واکنش به لغو این قرارداد علیه «روس آبارون اکسپورت» به دادگاه بین‌المللی داوری ژنو در سوئیس شکایت کرده و خواستار دریافت غرامت چهار میلیارد دلاری شده است.

تابستان سال جاری رسانه‌های روسیه اعلام کردند که مسکو قصد دارد سیستم دفاعی آنتی-۲۵۰۰ را جایگزین سفارش اس-۳۰۰ ایران بکند. البته همان زمان یکی از مسوولان حوزه واردات و صادرات تسلیحات در روسیه اعلام کرد که تاکنون هیچ توافقی در این زمینه با ایران صورت نگرفته است.