هفته‌ای پرفراز و نشیب برای ارز و سکه

از دلایل کاهش چشمگیر بهای دلار در روز شنبه که موجب شد تا سکه بدون توجه به رشد ۱۳ دلاری بهای طلا در بازارهای بین المللی (در روز جمعه ۲۷ دی)، با کاهش قیمت مواجه شود، می‌توان به خبر توافق نهایی با کشورهای غربی و اروپایی و آغاز مرحله‌ای لغو تحریم‌ها از دوشنبه گذشته، در کنار اظهارنظر رئیس کل بانک مرکزی پیرامون جلوگیری از تلاطم و شوک‌های زودگذر در بازار ارز، اشاره کرد که توانستند دلار را وادار به ثبت دو رکورد جدید در هفته گذشته کنند، تا این ارز مهم کف قیمتی جدیدی را به خود ببیند.

همین مسائل باعث شد تا شاهد عدم تبعیت بازار داخلی سکه از نوسانات طلای جهانی در دو هفته گذشته باشیم. در حالی که بهای جهانی طلا از تاریخ ۲۵ دی رو به افزایش گذاشته بود، سکه در بازار نقدی جهت عکس را پیمود تا بیش از طلا، به تحرکات قیمتی دلار و رویدادهای سیاسی و مهم این روزها توجه کند و پس از آن هم از ۳۰ بهمن به بعد باز هم جهت حرکت این دو بازار خلاف هم است. در حالی که طلای جهانی طی روزهای منتهی به ۲۷ دی، با افت قیمت رو به رو شد، سکه طلا ترجیح داد بر قیمت بیفزاید. یکی از دلایل افزایش بهای ارز و سکه، ورود حجمی از تقاضا به این بازارها در پی این باور که قیمت‌های ۳۰ دی کف قیمت‌اند، بود.

طلا در معاملات روز جمعه ۲۷ دی، با ۱۳ دلار افزایش به نسبت روز قبل از آن، رقم ۱۲۵۵ دلار را به ثبت رساند؛ اما با وجود اینکه اونس طلا چنین افزایشی را تجربه کرده بود، روز شنبه گذشته بازارهای سکه داخلی کاهش قیمت گرفتند. در این روز از بهای سکه تمام بهار طرح جدید ۶۰۰۰ تومان کاسته شد. قیمتی که برای دلار در این روز ثبت شد (۲۹۲۰ تومان)، برای اولین بار پس از اولین توافق تاریخی ایران با ۱+۵ (در تاریخ ۴ آذر که قیمت دلار به ۲۸۸۰ تومان هم رسید) به ثبت می‌رسید. البته در ادامه این هفته، دلار باز هم شاهد کاهش قیمت بود.

بازار قراردادهای آتی سکه طلا هم با ریزش دلار، روز شنبه از قیمت سررسیدهای خود کاست؛ البته ریزش‌های آتی کمتر از سکه نقدی بود. بالاخره اما موعد عملی شدن وعده‌های خوش فرا رسید و دوشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۲ را به روزی به یادماندنی برای ایران تبدیل کرد. در این روز در حالی که از همان ساعات ابتدایی، اخبار خبرگزاری‌های مختلف نشان می‌داد که خوش بینی طولانی مدت بازارهای ارز و سکه بی دلیل نبوده است، باز هم شاهد افت قیمت در این بازارها بودیم. خبرهای خوش روز دوشنبه کم نبود. از آغاز اجرای برنامه اقدام مشترک ایران و ۱+۵ از دیروز و شروع لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران گرفته تا دعوت رسمی از ایران برای حضور در کنفرانس ژنو ۲ در آستانه برگزاری این کنفرانس در سوئیس. این خبری بود که پتانسیل اثرگذاری بر بازارهای ارز و سکه را داشت.

اما روز سه‌شنبه خبری مبنی بر بازپس گیری این دعوت از سوی بان کی مون به گوش رسید که جهت بازارهای ارز و سکه را کاملا معکوس کرد. همان‌طور که در نمودار هفتگی قابل مشاهده است، ریزش‌های دو روزه ناگهان با شروع بهمن ماه، متوقف شده و افزایش قیمت‌ سررسیدهای آتی سکه به تبع بهای دلار و سکه نقدی آغاز شده است.

در دیگر سو با توجه به فرارسیدن روز اجرای توافقات ژنو و واریز تدریجی ۲/۴ میلیارد دلار پول بلوکه ‌شده ایران (که رقم کل آن بر اساس ارزیابی مجلس ایران به ۶۰ میلیارد دلار می‌رسد)، روز دوشنبه سه بانک برای عاملیت انتقال این پول‌ها تعیین شدند. ورود این حجم عظیم ارز به کشور (به تدریج)، به انتظارات کاهشی قیمت دلار دامن می‌زند.

در این سوی مرزها اما آنچه روز دوشنبه در بازارهای ارز و سکه مشاهد شد، باز هم ریزش قیمت بود. در این روز از قیمت سکه تمام بهار آزادی طرح جدید و قدیم ۸۰۰۰ هزار تومان کاسته شد. همچنین بازار قراردادهای آتی سکه شاهد افت قیمت‌ها بود. دلار هم در این روز با تاثیرپذیری از رویدادهای مثبت، دوباره با افت بها مواجه شد به نحوی که قیمت این ارز مهم در این روز با افت ۲۲ تومانی به نسبت آخرین قیمت روز شنبه، در محدوده ۲۹۰۰ تومان معامله شد. کاهش قیمت‌های روز دوشنبه سکه در بازار نقدی و آتی در حالی صورت گرفت که بهای جهانی طلا در این روز با افزایش به ۱۲۶۰ دلار هم رسیده بود و عمده نوسان طلا در این روز بالای ۱۲۵۵ دلار (قیمت پایان معاملات جمعه) صورت گرفت و در نهایت با قیمت ۱۲۵۴ دلار از بازارها خداحافظی کرد.

با پایان یافتن دور جدید کاهش قیمت‌ها و پشت سر گذاشتن دو روز ریزشی، طی روزهای سه‌شنبه تا پنج‌شنبه، دلار و سکه در بازار تهران با افرایش بها روبه رو شدند. خبر باز پس گیری دعوت از ایران برای حضور در نشست ژنو ۲ از سوی دبیر کل سازمان ملل متحد، موجب شد تا روز سه‌شنبه بازاریان به این مساله واکنش نشان دهند و دلار افزایش قیمت بگیرد و با اختلاف ۲۰ تومانی به نسبت روز دوشنبه، به ۲۹۲۰ تومان برسد. این مساله باعث شد تا بر قیمت سکه‌های نقدی و آتی افزوده شود که در این میان افزایش بیش از ۱۰ هزار تومانی برای سکه نقدی (۱۴ هزار تومان تا میانه معاملات) کمی دور از انتظار می‌نمود.

روند گذشته بازارها (حداقل تا قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم) به گونه‌ای بود که به اخبار مهم، بیش از یک روز واکنش نشان می‌دادند و روند کاهش یا افزایش قیمت‌ها کمی به طول می‌انجامید؛ اما حالا بازار به سرعت مسیر عوض می‌کند به نحوی که با وجود اهمیت مسائل روی داده در روز ۳۰ دی ماه، بازار سکه و ارز که چندین ماه است واکنش‌های هیجانی شدید را تجربه نکرده، روز سه‌شنبه شاهد افزایش بها بود. البته ورود تقاضا برای دلار - که به نظر می‌رسید کف قیمتی خود را می‌آزماید - هم در بالا رفتن قیمت این ارز بی تاثیر نبود. مساله تقاضا البته در مورد سکه چندان صدق نمی‌کند؛ چراکه دید مردم به طلا و سکه - پس از تداوم ریزش‌های پیاپی در چند ماه اخیر - بد شده که از طرفی کاهش قیمت جهانی طلا هم در این مورد اثرگذار بوده است.

روند افزایش قیمت در بازارهای ارز و سکه در حالی روز چهارشنبه هم ادامه پیدا کرد که در مقایسه با رفتارهای چند ماه گذشته این بازارها، پیش‌بینی رسیدن به تعادل و ثبات قبلی، محتمل‌تر به نظر می‌رسید. با این وجود در این روز بر قیمت دلار، سکه نقدی و آتی افزوده شد. این در شرایطی بود که در این روز روند حرکتی اونس طلا در بازارهای جهانی متفاوت بود.

از طرفی بین روزهای ۲۱ تا ۳۰ دی ماه، به دلیل تشدید جو خوش بینی بازارها به رویدادهای پیش رو، از قیمت سکه نقدی بیش از ۳۳ هزار تومان کاسته شده و حالا بازار در حال جبران این ریزش بود. در همین مدت زمان، سکه سررسید بهمن بازار آتی هم دقیقا به همین میزان بهای خود را از دست داده است. در مورد افزایش قیمت‌ها نیز، سکه نقدی از ۳۰ دی تا روز چهارشنبه ۱۱ هزار تومان از این ریزش را جبران کرده و سکه بهمن آتی هم در این فاصله ۱۰ هزار تومان بر قیمت خود افزود.

در آخرین روز معاملاتی هفته شمسی گذشته بهای جهانی طلا با افزایش ۲۷ دلاری مواجه شد. قیمت جهانی طلا طی ۵ هفته اخیر با رشد متوالی ۵ درصدی روبه‌رو‌ شده که این بهترین عملکرد قیمت طلا از اوت تا سپتامبر ۲۰۱۳ میلادی به شمار می‌رود. گفته می‌شود انتشار گزارش مربوط به عملکرد شرکت‌های آمریکایی تاثیر زیادی بر افت شاخص سهام و افزایش قیمت جهانی طلا داشته است. قیمت روز پنج‌شنبه طلا بالاترین رکورد از ۱۰ دسامبر به شمار می‌رفت.

روز جمعه اما تغییرات قیمتی طلا تا میانه معاملات، بیشتر در محدوده زیر ۱۲۶۴ دلار بود که نشان از کاهش بها داشت؛ اما با اعلام آمارهای جدید از اوضاع اقتصادی ایالات متحده، ناگهان با یک جهش ۱۲ دلاری به ۱۲۷۳ دلار رسید، قیمتی که از ۱۹ نوامبر ۲۰۱۳ تاکنون بی سابقه بوده است. این افزایش دو روزه قیمت طلا - تا ساعت ۱۶:۰۰ روز جمعه به وقت تهران - موجب شد تا به نسبت قیمت روز چهارشنبه گذشته، شاهد افزایش ۳۶ دلاری این فلز بودیم که این افزایش قیمت به نسبت جمعه دو هفته گذشته (۲۷ دی) ۱۹ دلار بود. در چنین شرایطی بازار آتی سکه به میزان اندکی بر قیمت ها افزود که در این میان از بهای سررسید تیر کاسته شد. این در حالی بود که قیمت دلار هم افت داشت و به حدود ۲۹۴۰ تومان رسیده بود. سکه نقدی هم در این روز تقریبا با همان قیمت‌های روز چهارشنبه معامله می‌شد و نشانی از کاهش بها نداشت. معامله گران سکه در روزهای پیش رو منتظر اخبار خاص سیاسی از جنس خبرهای هفته گذشته نیستند، بنابراین این احتمال وجود دارد که در روزهای آینده دوباره شاهد چرخش بازارهای داخلی به سوی بازار جهانی طلا و تاثیرپذیری سکه های نقدی و آتی از نوسانات اونس طلا باشیم.