همهمه در بازار بهاری
هما کبیری- روزهای آخر اسفند، از قدیم‌الایام روزهای خرید بوده و خانه‌تکانی، اما شکل خرید در دهه‌ها و سال‌های مختلف تغییرات چشمگیری داشته تا اینکه در چند دهه اخیر، برگزاری نمایشگاه‌های بهاره مرسوم شده است.
در نمایشگاه‌های بهاره که در سال‌های اخیر تقریبا در مکان‌های ثابتی در شهرهای مختلف برگزار می‌شود، همه کالاهای مورد نیاز مردم برای عید اعم از پوشاک، کیف و کفش، خوراکی‌های مختلف از جمله آجیل، شکلات و شیرینی، کالاهای اساسی و در برخی موارد حتی میوه، گوشت، مرغ و ماهی و... و همچنین مواد شوینده مورد نیاز خانه‌تکانی به قیمت مناسب و با تخفیف‌های ۱۰، ۲۰ و گاهی تا ۳۰ درصد عرضه می‌شود.
برای بازگو کردن رنگ و بوی بازار، گشتی در چند نمایشگاه‌ بهاره در نقاط مختلف شهر و همچنین برخی بازارهای تهران زده‌ایم که گزارش آن را در ادامه می‌خوانید.
چند سالی است که در برخی نقاط پایتخت از جمله بوستان ولایت، حکیمیه تهرانپارس، فرهنگسرای خاوران و پارک ارم برای برگزاری نمایشگاه‌های بهاره انتخاب می‌شوند. در این میان، مصلای تهران نیز برای عرضه مواد خوراکی، کالاهای اساسی و مواد شوینده پیش‌بینی می‌شود که امسال بخش خصوصی برگزاری این نمایشگاه را به عهده گرفت. شاید حضور بخش خصوصی برای برگزاری این نمایشگاه در محل مصلای تهران آن هم در سه دوره ۱۰ روزه، سر و روی تازه‌ای به نمایشگاه عرضه مستقیم کالا در آستانه نوروز داد. بسیاری از بازدیدکنندگان نمایشگاه از محل برگزاری نمایشگاه حکیمیه تهرانپارس به دلایلی از جمله دوری آن به مرکز شهر و همچنین فضای پر از گرد و غبار و سالن‌هایی که با چادرهای برزنتی ایجاده شده‌اند، گلایه داشتند. خانمی که با دو فرزندش به نمایشگاه آمده به خبرنگار «دنیای‌ اقتصاد» می‌گوید: پارک ارم هم رفتیم، اما کیفیت کالاها چندان تعریفی ندارد.
شنیده‌ام که کیفیت پوشاک در بوستان ولایت بهتر از نمایشگاه‌های دیگر است. اما واقعیت این است که اغلب فروشنده‌ها برای این نمایشگاه، جنس‌های بنجلشان را می‌آورند و مطمئن هستند که کالاهایشان فروخته می‌شود.
سری به نمایشگاه مصلی می‌زنیم که این روزها نداشتن مجوزش حسابی خبرساز شده، اما فروشنده‌های آنجا معتقدند که در نوبت اول و دوم نمایشگاه مجوز نداشته‌اند، اما برای نوبت سوم که از ۱۸ اسفند آغاز می‌شود، نمایشگاه با مجوز برگزار می‌شود. صرف‌نظر از داشتن یا نداشتن مجوز، واقعیت این است که نمایشگاه مصلی تمیزتر و مرتب‌تر از نمایشگاه‌های دیگر برگزار شده است.
حداقل این است که خدمات رفاهی و عمومی به شکل شایسته‌ای وجود دارد و در مقایسه با حکیمیه تهرانپارس وضعیت بهتری دارد. همین‌که نمایشگاه در محل خاکی برگزار نشده و در حین بازدید مردم خاک روی کالاها نمی‌نشیند، مزیت بزرگی است که این نمایشگاه دارد. نکته جالبی که در حین ورود به نمایشگاه مصلی خیلی به چشم می‌آید این است که اغلب بازدیدکننده‌ها پتو به دست از در خروجی خارج می‌شوند. از خانمی که روی نیمکتی نشسته و ۵- ۴ پتو جلویش گذاشته و خستگی در می‌کند، می‌پرسم قیمت پتوها چقدر با بیرون تفاوت داشته که این همه پتو خریدید؟ لبخندی می‌زند و می‌گوید: برای بچه‌ها خریده‌ام. قیمتش مناسب بود. همه جا ۶۵- ۶۰هزار تومان است، این غرفه ۴۰ هزار تومان می‌فروشد.
وارد سالن که می‌شوم، تابلوی بزرگ «در این غرفه پتوی یک نفره به قیمت ۴۰ هزار تومان عرضه می‌شود» آنقدر بزرگ است که قبل از هر چیز به چشم می‌آید. به غرفه که می‌رسم فروشنده تبلیغ پتویش را می‌کند و من هم مثل بقیه مشغول بررسی مدل‌ها می‌شوم. تشک مسافرتی هم دارد به قیمت ۳۰ هزار تومان. آن‌قدر خوب تبلیغ می‌کند که همه مجاب می‌شوند که باید حداقل یک تشک یا پتو بخرند؛ انگار این هم بخشی از خرید لاینفک عید است. مردم به نسبت از قیمت‌ها راضی هستند. می‌گویند با بیرون تفاوت زیادی دارد. برندهای معروف کالاهای اساسی و مواد شوینده هم در نمایشگاه حضور دارند. لوبیای قرمز را به قیمت دولتی ۵۸۰۰ و لوبیای چیتی را به قیمت ۵۵۰۰ می‌فروشند. عدس کانادایی هم دارند به قیمت هر کیلو ۲۸۰۰ تومان. شکر فله‌ای هم به قیمت هر کیلو ۲ هزار و قند هم ۲۰۵۰تومان. همین قیمت‌ها برای کالاهای مورد نیاز هر روزه مردم جمعیت بیشتری را برای خرید ترغیب کرده است.
عرضه گوشت و مرغ گرم به قیمت دولتی نیز یکی از نکات تمایز نمایشگاه مصلی با نمایشگاه‌های بهاره دیگر است. ضمن اینکه برندهای معروف مواد خوراکی در آنجا غرفه داشتند و تازه‌ترین محصولاتشان را با تخفیف‌های نوروزی عرضه می‌کردند.
بوستان ولایت مقصد بعدی ما برای تهیه این گزارش است. به‌رغم بزرگ بودن این بوستان و برگزاری همزمان سیرک در بخشی از آن، اما تمهیدات خوبی برای پارکینگ بازدیدکننده‌ها اندیشیده شده و سالن‌های نسبتا خوب و مجهزی هم راه‌اندازی شده است.
فروش پوشاک در این نمایشگاه نسبتا مفصل‌تر است و لباس‌های بچه‌گانه، مردانه و زنانه هر کدام دو سالن به خود اختصاص داده‌اند. انواع تنقلات، رب، ماکارونی، سوغاتی شهرهای مختلف و... هم در کنار آجیل و شیرینی و شکلات فروش خوبی دارند و آن‌قدر کالا عرضه شده که به جرات می‌توان گفت بازدیدکننده‌ای نیست که دست خالی از نمایشگاه برگردد. در کنار این نمایشگاه، غرفه‌های عرضه ساندویچ سرد و گرم و فلافل و بستنی‌فروشی‌ها آن‌قدر شلوغ است که گویی هر کسی که دوری در نمایشگاه می‌زند، دست آخر سری هم به این غرفه‌ها می‌زند. فروشنده یکی از این اغذیه‌فروشی‌ها به خبرنگار «دنیای اقتصاد» می‌گوید: امروز بیش از هزار ساندویچ دست مردم داده‌ام! از همین رقم خیلی چیزها را می‌توان فهمید. از جمله اینکه بازدید از نمایشگاه قابل توجه بوده و مردم برای تهیه کالاهای موردنیازشان به این نمایشگاه‌ها لااقل سر زده‌اند، حتی اگر به قصد مقایسه قیمت و کیفیت بوده باشد!
اما همه خریدهای نوروزی به نمایشگاه‌های بهاره در نقاط مختلف شهر ختم نمی‌شود. در اسفندماه هر سال به‌ویژه در نیمه دوم آن، بازار بزرگ، بازارهای محلی و همه پاساژها هم رنگ و بوی خرید نوروزی به خود می‌گیرند. خیابان جمهوری یکی از آن مکان‌هایی است که از ابتدا تا انتهایش در گروه‌ها و صنف‌های مختلف رنگ و بوی بهار دیده می‌شود. کوچه مهران یکی از آن جاهایی است که ساعت کارشان را به مناسبت خرید ایام نوروزی بیشتر کرده‌اند و به گرمی بازار کمک می‌کنند. ماهی دستفروش کنار خیابان هم در کنار فروشندگان مواد آتش‌بازی چهارشنبه سوری و دادزن‌های پاساژها کمک می‌کند تا بازار باور کند که بهار در راه است.