اونس طلا، «آتی» را وادار به سقوط کرد

گروه بورس کالا - طیبه شهبازی: آنچه که اجازه نداد پیش‌بینی‌ها از روند آرام بازارهای داخلی ارز و سکه در روزهای پایانی سال ۹۲ به وقوع بپیوندد، بیش از هرچیز بحران پیش آمده برای اوکراین و پررنگ شدن تنش‌های سیاسی بین آمریکا و روسیه بر سر این امر بود. این مساله تا جایی ادامه پیدا کرد که فاندامنتالیست‌ها از رسیدن بهای طلا به ۱۴۰۰ دلار در بازارهای جهانی خبر می‌دادند. این در حالی بود که تکنیکالیست‌ها بر خلاف این گروه معتقد به ریزش بهای جهانی طلا بودند که البته این پیش‌بینی عملی شد و پس از فروکش آتش بحران کریمه، بهای طلا در بازارهای جهانی رو به کاهش گذاشت. یکی دیگر از دلایل نوسانی شدن بازارهای ارز و سکه در پایان سال گذشته، تسویه حساب‌ها به‌منظور مشخص شدن سود پایان سال و همچنین جمع آوری ریال برای روزهای عید بود.

در این روزها شاهد فروش سکه‌های نقدی، آتی و دلار با حجم بالا در بازار بودیم. اما آنچه که با آغاز سال جدید و در تعطیلات نوروز شاهد آن بودیم، عدم بازار رسمی برای دلار و سکه بود و اغلب خرید و فروش‌های سکه که در روزهای پایانی اسفند ماه صورت گرفته بود نیز برای امروز (۱۶ فروردین) بود و عملا در روزهای عید شاهد معاملات عمده سکه نبودیم و تنها معاملات خرد تاحدودی در این روزها جریان داشت.

در این میان بازار دلار وضعیت بهتری نسبت به سکه داشت و معاملات این بازار با حجم نسبتا بیشتری در جریان بود؛ اما با این وجود باز هم بازیگران اصلی بازار دلار در روزهای عید در بازار حضور نداشتند. به همین دلیل قیمت‌هایی که در این ۲ هفته برای ارز و سکه وجود داشت چندان قابل اتکا نبودند.

بازار آتی سکه که در ۶ روز از تعطیلات ۱۶ روزه نوروز آن هم از ساعت ۱۱ تا ۱۵ روزهای غیر از تعطیلات رسمی فعال بود، توجه چندانی به روند حرکتی سکه نقدی و دلار بازار آزاد نداشت و بازیگر اصلی جهت دهی به این بازار، طلای جهانی بود. اونس طلا از ۲۶ اسفند (۱۷ مارس) تا آخرین روز کاری بازار آتی سکه در تعطیلات گذشته (۱۱ فروردین) حدود ۱۰۰ دلار ریزش داشت به طوری که از ۱۳۹۳ دلار در هر اونس (بالاترین بهای طلا در روز ۱۷ مارس)، به ۱۲۸۴ دلار رسید. این سقوط نسبتا شدید موجب شد تا سکه‌های بازار آتی هم به تناسب این ریزش، به تدریج با کاهش بها روبه‌رو شوند.

به این ترتیب در روز ۱۱ فروردین قیمت تسویه‌ای که سررسیدهای اردیبهشت، تیر و شهریور تجربه کردند، کمترین قیمت‌های تسویه در ۲ ماه اخیر بود. حتی در نیمه دوم سال ۹۲ که گاهی قیمت دلار زیر ۳ هزار تومان بود و قیمت سررسیدهای آتی به شدت کاهش پیدا کرده بود، سکه سررسید شهریور بازار آتی زیر یک میلیون و ۴۰ هزار تومان معامله نشد، در صورتی که عمده معاملات این سررسید در روز ۱۱ فروردین زیر این قیمت صورت گرفت.

به این ترتیب، عملا متغیری که در ایام نوروز در بازار آتی سکه تاثیرگذار بود، قیمت طلا در بازارهای جهانی بود و معامله گران این بازار تغییرات این شاخص مهم را با دقت دنبال می‌کردند.

پس از برگزاری جلسه بانک مرکزی آمریکا و صحبت‌های رئیس این بانک مبنی بر اینکه ممکن است نرخ بهره خیلی زودتر از آنچه که بازار انتظار دارد شروع به بالا رفتن کند، بهای اونس طلا بسیار تحت تاثیر این مساله قرار گرفت و شروع به ریزش کرد.

در این میان اما کاهش قیمت سکه نقدی متناسب با ریزش اونس طلا نبود. دلیل اول این ناهمخوانی این بود که بهای دلار در بازار غیررسمی افزایش یافته بود؛ دلار در روزهای پایانی اسفند در حدود ۳ هزار تومان معامله می‌شد در حالی که در روزهای عید تا ۳۰۶۰ تومان هم بالا رفت؛ هرچند بیشتر معاملات برای این ارز مهم، خرده مبادلاتی بود که به نظر نیاز مسافرتی می‌آمد و بنابراین قیمت‌هایی که ارائه می‌شد چندان قابل اتکا نبودند.

این افزایش قیمت دلار در کنار انتظاری که برای بالا رفتن بهای این ارز در پی اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در بازار وجود دارد، مانع از این شد که قیمت سکه همپای افت بهای جهانی طلا ریزش کند، به طوری که در مقابل ریزش حدود ۸ درصدی اونس طلا، شاهد ریزش ۵ درصدی سکه در بازار نقدی بودیم.

از سوی دیگر سکه دارای حباب هم بود؛ یعنی سکه‌ای که حدود ۹۲۵ هزار تومان طلا داشت، در خرده معاملات این روزها حدود ۹۴۰ هزار تومان خرید و فروش می‌شد. به باور گروهی از فعالان بازار ارز و سکه، به نظر می‌رسد طی امروز تا روز دوشنبه، دلار قیمت واقعی خود را در بازار پیدا کند.

برخی فعالان بازار بر این باورند که چنانچه شایعات مربوط به افزایش بهای بنزین در این هفته عملی شود، بازار دلار را نوسانی خواهد کرد. به اعتقاد معامله‌گران بازار آتی سکه، در میانه این هفته با مشخص شدن قیمت دلار و آغاز مجدد معاملات جهانی طلا پس از تعطیلات پایان هفته میلادی، به احتمال زیاد حباب سکه نقدی طی این روزها از بین خواهد رفت.

به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود بازار آتی سکه هم اختلاف قیمت بین سررسیدهای خود را تعدیل کند.

به اعتقاد برخی کارگزاران آتی سکه، تفاوت فعلی بهای سررسیدهای این بازار چندان منطقی به نظر نمی‌رسد؛ در حال حاضر اختلاف ۲سررسید اردیبهشت و تیر حدود ۳۰ هزار تومان، تیر و شهریور ۴۵ هزار تومان و شهریور و آبان حدود ۶۰ هزار تومان است.

به نظر می‌رسد در هفته پیش رو، سررسیدهای این بازار برای رسیدن به تعادل قیمتی تلاش کنند. از سوی دیگر قرار بود حوالی ساعت ۱۷ روز گذشته به وقت تهران، آمار ماهانه بیکاری آمریکا اعلام شود که بر بازارهای مالی مخصوصا بازار بین‌المللی طلا به شدت تاثیرگذار است.

مثبت بودن این آمار به معنی افزایش تعداد مشاغل به میزان بیش از پیش‌بینی‌ها در کنار کاهش نرخ بیکاری بود، اما آمار اشتغالزایی کمتراز پیش‌بینی‌ها بود و منجر به رشد دوباره قیمت طلا در بازارهای جهانی شد و اونس طلا به حدود ۱۳۰۰دلار رسید.

کاهش نرخ یوآن چین همزمان با صعود قیمت طلا پیش از ریزش‌های دو هفته اخیر، تقاضای طلا از سوی چین را کاهش داده بود که این مساله هم یکی از عوامل ریزش اونس طلا در دو هفته اخیر بود.

به هر ترتیب به نظر می‌رسد حداقل در روزهای ابتدایی هفته پیش رو شاهد تثبیت بازارها و پیدا کردن قیمت‌ها باشیم. بر اساس برخی پیش‌بینی ها، با مشخص شدن قیمت دلار و روشن شدن بهای سکه و اینکه باز هم حباب خواهد داشت یا خیر، سکه‌های آتی هم قیمت‌های خود را تعدیل خواهند کرد و بازار از این رخوتی که در دو، سه هفته اخیر دچار آن شده و قیمت‌های بعضا غیرمنطقی رها خواهد شد.