موضع رسمی برای سود بانکی
دنیای اقتصاد - پس از مطرح شدن بحث‌هایی درخصوص بالا بودن نرخ سود بانکی، رئیس‌کل بانک مرکزی در سخنانی به اعلام موضع رسمی این بانک درخصوص وضعیت کنونی بازار پول پرداخت. ولی‌الله سیف از بررسی‌ها و مطالعات کارشناسی در بانک مرکزی درخصوص نرخ‌های سود بانکی خبر داد و گفت: به‌زودی این گزارش برای اتخاذ تصمیم به شورای پول و اعتبار ارائه خواهد شد. وی در عین حال تاکید کرد: بانک مرکزی تلاش دارد از جایگاه نظارتی به این بحث ورود کند؛ بنابراین در این مسیر انتظار نمی‌رود تعیین نرخ‌ها به صورت دستوری و بدون توجه به متغیرهای کلیدی اقتصاد صورت گیرد. او از نظام بانکی نیز خواست در سال جدید در کنار توجه به بازدهی فعالیت‌های اقتصادی و توان پرداخت سود بخش‌های تولیدی به روند کاهش نرخ تورم، تضعیف انتظارات تورمی و ثبات در اقتصاد کلان توجه داشته باشند. رئیس‌کل بانک مرکزی تاکید کرد: با توجه به حرکت این شاخص‌ها به سوی تعادل در‌ صورتی ‌که بخشی از نظام بانکی به آن بی‌توجهی کند در آینده‌ای نزدیک چاره‌ای جز تعدیل نرخ‌های سود متناسب با نرخ تورم ندارند. وی در عین حال یکی از عوامل پرداخت نرخ‌های متعارف سود را موسسات مالی و اعتباری بدون مجوز عنوان و اظهار کرد: بانک مرکزی فعالیت این بخش را به‌طور کامل رصد کرده و اطلاعات کسب شده ناشی از این اقدام در تعیین تکلیف نهایی این موسسات موثر است.
رئیس‌کل بانک مرکزی از بانک‌ها خواست:
تعیین نرخ سود براساس سه‌شاخص پیش نگر
گروه بازار پول - رئیس‌کل بانک مرکزی بازار پول را در موقعیت گذار از دوره نوسانی به تعادل توصیف کرد و از نظام بانکی خواست در تعیین نرخ سود بانکی سه ملاحظه پیش نگر را در کنار یک اصل اساسی لحاظ کنند.
روند کاهشی تورم در سال‌جاری، تضعیف انتظار تورمی و تقویت ثبات در اقتصاد کلان و بازارهای مالی سه ملاحظه‌ای است که از نظر رئیس‌کل بانک مرکزی باید در تعیین نرخ سود بانکی لحاظ شود. در کنار این اصل توجه به بازدهی فعالیت اقتصادی نیز کماکان باید مبنای کار نظام بانکی در تامین هزینه‌های تجهیز منابع قرار گیرد.
بانک مرکزی اعتقاد دارد: در صورتی که نرخ سود بدون ملاحظه این عوامل تعیین شود نظام بانکی را وادار می‌کند برای پوشش هزینه‌ها به سمت تسهیلات دهی پر خطر بروند، رفتاری که تبعات جبران‌ناپذیری برای این بخش به‌دنبال دارد.
ارائه گزارش به شورا درخصوص سود بانکی
به گزارش سایت رسمی بانک مرکزی ولی‌الله‌سیف رئیس‌کل بانک مرکزی، از انجام بررسی‌ها و مطالعات کارشناسی در این بانک درخصوص نرخ‌های سود بانکی خبر داد و اعلام کرد: گزارش این بانک برای اتخاذ تصمیم لازم به شورای پول و اعتبار ارائه خواهد شد.این سخنان سیف در واکنش به مباحثی است که در هفته‌های اخیر درخصوص روند تعیین نرخ سود در شبکه بانکی مطرح شده است.برخی از فعالان بازار‌های مختلف و مسوولان معتقدند: بازار پول به‌دلیل نرخ‌های سود پیشنهادی از سوی نظام بانکی با ناهنجاریی مواجهه شده و باید این نرخ‌ها کاهش یابد. این در حالی است که بر اساس بسته پولی، با هدف رقابتی شدن بازار پول تعیین نرخ‌ها به بانک‌ها واگذار شده تا با توجه به مختصات اقتصاد کلان و عوامل دیگر اقدام به تعیین نرخ کنند. در دوره جدید نیز مسوولان بانک مرکزی معتقد بودند تعیین نرخ‌ها به‌صورت دستوری و سهمیه‌بندی تسهیلات به‌دلیل آثار نامطلوب گذشته باید کنار گذاشته شود وبانک‌ها بر اساس متغیرهای پایه‌ای اقدام به تعیین نرخ سود کنند.
سوال سیف از نظام بانکی
رئیس‌کل بانک مرکزی در اعلام موضع جدید خود با یادآوری این ملاحظات از بانک‌ها خواست به این عوامل پایبند باشند.
به گفته وی، بانک‌ها جهت پرداخت سود به سپرده‌گذاران خود، منابع تجهیز شده را در قالب تسهیلات برای فعالیت‌های اقتصادی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
سیف ادامه داد: بنابراین اگر بانکی نسبت به پرداخت سود به سپرده‌گذاران با نرخی غیرمتعارف متعهد شود، این سوال مطرح می‌شود که بانک منابع تجهیز شده را در چه فعالیت و پروژه‌ای سرمایه‌گذاری خواهد کرد که علاوه‌بر پوشش هزینه‌های مترتب در بانک، امکان پرداخت سود بالایی در این حد را به سپرده‌گذاران دارد؟
او با تاکید بر اینکه توان پرداخت سود بانکی در فعالیت‌های اقتصادی و بخش‌های تولیدی محدود است گفت: نظام بانکی باید در تنظیم نرخ سود به این ملاحظه کلیدی توجه داشته باشد.
پیش‌بینی سیف از آینده نرخ سود بالا
رئیس‌کل بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنانش به نظام بانکی توصیه کرد در تعیین نرخ سود باید به سه عامل جدید توجه داشته باشند.
وی پیش‌بینی کرد: بانک‌های پرداخت‌کننده نرخ سود بالا با ملاحظه روند کاهش تورم و تضعیف انتظار تورمی و تقویت ثبات در اقتصاد کلان و بازارهای مالی، به تدریج به این نتیجه خواهند رسید که رویکرد انتخاب شده، به‌صرفه و مصلحت اقتصادی آنها نخواهد بود.
وی اضافه کرد: این بانک‌ها راهی جز تعدیل و منطقی کردن رفتار خود در پرداخت سود سپرده‌ها متناسب با کاهش تورم و تحولات مثبت در اقتصاد کلان کشور ندارند و روند تحولات اقتصادی ترتیبات جدیدی را در بازار پول رقم خواهد زد.
سیف خاطر نشان کرد: بانک مرکزی حسب وظیفه ذاتی و قانونی خود بر عملکرد فعالان بازار پول نظارت داشته و در راستای حفظ ثبات و سلامت نظام پولی کشور، به بانک‌ها و موسسات اعتباری که به منطق اقتصادی واصول حرفه‌ای و تخصصی در تصمیم‌گیری‌های خود توجه نکنند، تذکر و هشدارهای لازم را خواهد داد.
هشدار سیف به موسسات بدون مجوز
سیف یکی از عوامل زمینه‌ساز غیر‌متعارف شدن نرخ سود در بازار پول را وجود موسسه‌های بدون مجوز دانست و گفت: باید توجه داشت که در کنار بانک‌ها و موسسات اعتباری مجاز، تعدادی موسسه اعتباری بدون مجوز نیز در بازار پول مبادرت به انجام عملیات پولی می‌کنند. این موسسات با اعلام نرخ‌های سودغیرمتعارف و اغوا‌کننده ضمن آنکه تعهدات سنگینی را در مقابل سپرده‌گذاران متقبل می‌شوند، برای کسب درآمد ناگزیر به ورود به فعالیت‌های سرمایه‌گذاری پرریسک و مخاطره‌آمیز خواهند بود که در نهایت منجر به انتقال ریسک به سپرده‌گذاران شده واین درعمل فضای رقابتی را مخدوش می‌کند. وی تاکید کرد: بانک مرکزی به‌عنوان مقام ناظر پولی در کشور و حسب رسالت وجایگاه قانونی و حرفه‌ای خود، مصمم است در ادامه اقدامات قبلی، در سال جدید به‌صورت جدی نسبت به ایجاد انضباط و تعیین تکلیف این‌گونه موسسات اقدام کند. رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه رفتار این موسسات به‌طور مستمر از سوی این بانک رصد شده گفت: اطلاعات ناشی از این رصد در اتخاذ تصمیمات نهایی و تعیین تکلیف قطعی آنها مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
دلیل جذابیت سپرده‌گذاری
سخنان دیروز سیف گرچه اشاره مستقیمی به مباحث چند روز اخیر نداشت، اما خطوط کلی نگرش این بانک را ترسیم کرد.
برخی تحلیل‌ها حکایت از آن دارد که افزایش نرخ سود سپرده در افت‌های رخ داده در دیگر بازارها موثر بوده است.
رئیس‌کل بانک مرکزی، با بیان این مطلب که در گذشته اختلاف اندک میان نرخ سود بانک‌ها، عامل جذب سپرده‌های مردمی بود؛ اظهار کرد: در شرایط کنونی، بازار پول کشور در حال‌گذار از وضعیت نوسانی به سوی تعادلی متناسب با انتظار تورمی کاهنده است و مردم با در نظر گرفتن کیفیت و کمیت خدمات ارائه شده توسط بانک‌ها ومقایسه آنها با یکدیگر، اقدام به سپرده‌گذاری می‌کنند؛ بنابراین نرخ سود پرداختی تنها یکی از عوامل تعیین‌کننده برای سپرده‌گذاران است.

احتمال توافق بانک‌های خصوصی برای بازنگری در نرخ سود
کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری غیردولتی توافق کردند تا نرخ سود سپرده‌های بانکی را مورد بازنگری قرار دهند. به‌گزارش خبرگزاری تسنیم، اعضای کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری غیر دولتی در جلسه شامگاه دوشنبه توافق کردند درباره نرخ سود سپرده‌های بانکی بررسی و بازنگری انجام دهند؛ بنابراین گزارش در این جلسه نمایندگان بانک‌ها و موسسات اعتباری عضو موافقت کردند پس از بازنگری نرخ‌های سپرده‌های بانکی با شورای هماهنگی مدیران‌عامل بانک‌های دولتی نیز بر سر تعیین کف‌وسقف نرخ سود سپرده‌های بانکی به توافق برسند. در توافق بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی مقرر شد تا هیچ یک از اعضا از کف و سقف نرخ‌های تعیین شده تخطی نکنند. البته پیگیری‌های دنیای اقتصاد برای تایید این خبر از سوی اعضای کانون به نتیجه نرسید