گروه دیپلماسی- به‌دنبال تصمیم کاخ‌سفید مبنی بر صادر نکردن ویزا برای حمید ابوطالبی، نماینده پیشنهادی ایران در سازمان ملل، روز سه‌شنبه ۲۲ آوریل نشستی در «کمیته روابط با کشور میزبان» سازمان ملل به‌منظور رسیدگی به این موضوع برگزار شد، این کمیته نیز به گفته‌های دو طرف ایران و آمریکا گوش داد، اما تصمیمی نگرفت. فقط نیکلاس امیلیو، رئیس‌این کمیته و نماینده دائم قبرس در سازمان ملل، پس از این جلسه اعلام کرد شکایت ایران همچنان در دستور کار این کمیته قرار دارد و اعضای کمیته در صورت «لزوم» به آن باز خواهندگشت. نمایندگان ایران و آمریکا و چند کشور دیگر در این جلسه نظرات خود را مطرح کردند و حاضران در این باره بحث و گفت‌و‌گو کردند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، نمایندگان بلاروس، کوبا و کره‌ شمالی در حمایت از ایران در این جلسه صحبت‌ کرد‌ه‌اند.

از نظر مقررات، این کمیته قادر بود ضمن ارائه توصیه به ۱۹۳ عضو این سازمان، موارد را به دفتر حقوقی سازمان ملل متحد ارجاع دهد، اما تصمیم خاصی گرفته نشد.

در این جلسه نمایندگی ایران را غلامحسین دهقانی، معاونت نمایندگی دائمی این کشور در سازمان ملل متحد برعهده داشته و از سوی آمریکا هم رزماری دیکارلو، معاون نماینده ایالات‌متحده در سازمان ملل متحد حضور داشت. دیکارلو در این جلسه ضمن بیان این موضوع که کشورش به تعهداتش به‌عنوان میزبان در برابر سازمان ملل متحد پایبند است، تاکید کرد: «اما نمی‌تواند نگرانی خود را از موضوع اعطای روادید به ابوطالبی نادیده بگیرد؛ زیرا برای آمریکا قابل تحمل نیست به کسی مصونیت دیپلماتیک بدهد که خود در نادیده‌گرفتن مصونیت دیپلماتیک دیپلمات‌های آمریکایی (در جریان تسخیر سفارت آمریکا در تهران) نقش داشته است.»

سازمان ملل باید آمریکا را ملزم به پیروی از تعهداتش کند

دهقانی، نماینده ایران نیز در این جلسه باز تاکیدکرد که مخالفت آمریکا با صدور ویزا برای ابوطالبی نقض آشکار تعهدات این کشور به‌عنوان دولت میزبان سازمان ملل است. او از کمیته حقوقی دفتر دبیرکل این سازمان خواست تا با استناد به موادی حقوقی و قانونی، تمام اقدامات لازم را به کارگیرد و آمریکا را ملزم به پیروی از تعهداتش کند. همچنین نماینده ایران گفت مشکل صدور ویزا برای دیپلمات‎های ایرانی توسط آمریکا از دیرباز و در موارد متعدد روی داده است.

او در پاسخ به اظهارات بی‌اساس نماینده آمریکا در این جلسه در توجیه صادر نکردن ویزا، با ذکر چند نمونه از اقدامات خصمانه آمریکا علیه ملت ایران گفت:« ملت ما خاطرات تلخ‌تری از دخالت‌ها و اقدامات خصمانه آمریکا علیه ایران طی ۶۰ سال گذشته دارد که ذکر همه آنها در جلسه این کمیته ضروری نیست، زیرا در این کمیته ما در خصوص تعهد حقوقی دولت میزبان و رعایت حقوق اعضای ملل متحد سخن می‌گوییم و ملاحظات و تصمیمات سیاسی داخلی کشورها نمی‌تواند در این ارتباط جایگاهی برای طرح داشته باشد.»

دهقانی اعلام مخالفت آشکار کاخ‌سفید با درخواست ویزای حمید ابوطالبی را همچنین در تعارض با به رسمیت شناختن استقلال و حق تصمیم‌گیری کشورها در انتخاب نمایندگان خود در مقر دائمی سازمان ملل متحد دانست.

بر اساس «توافق‌نامه مقر سازمان ملل‌متحد مورخ سال ١٩٤٧» که بین این سازمان و ایالات‌متحده، به‌عنوان کشور میزبان، به امضا رسیده دولت آمریکا متعهد است از ایجاد مانع در برابر فعالیت دیپلمات‌ها و میهمانان سازمان ملل متحد خودداری کند.

پیش‌تر استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل، رخدادهای پیش‌آمده پیرامون‌ ویزای ابوطالبی را «موردی منحصر به فرد» توصیف کرده بود. به گفته او صادرنشدن ویزا برای نماینده‌ای معرفی شده به آن سازمان از کشوری دیگر بی‌سابقه است. این سخنگوی سازمان ملل در عین حال تاکید کرده است که اعضای ملل متحد برای معرفی هر نماینده‌ای که خود می‌خواهند، آزاد هستند.

باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، جمعه گذشته با امضای قانونی جدید درباره شرایط صدور روادید برای سفرا و نمایندگان کشورها اعزامی به آمریکا، زمینه قانونی برای مخالفت با صدور ویزای حمید ابوطالبی را فراهم کرد. آمریکا می‌گو‌ید ابوطالبی از دانشجویان پیرو خط امام بوده که در سال ۱۳۵۸ با تسخیر سفارت آمریکا در تهران، ده‎ها نفر از دیپلمات‌های این کشور را به گروگان درآوردند. در برابر، حمید ابوطالبی می‌گوید با گروه دانشجویان پیرو خط امام همکاری داشته، اما نقشی مستقیم در گروگانگیری نداشته است و در مقطعی به‌عنوان مترجم فعالیت می‏کرده است.

همچنین ایران در واکنش به این اقدام آمریکا اعلام کرده جایگزینی برای حمید ابوطالبی ندارد و او تنها گزینه ایران برای حضور در سازمان ملل متحد است. حمید ابوطالبی قرار است جانشین محمد خزاعی شود که ماموریت او در نیویورک به پایان رسیده است. در حال حاضر غلامحسین دهقانی به‌عنوان «سرپرست نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران» در مقر سازمان ملل حضور دارد.