روز تاریخی فوران نفت

گروه تاریخ و اقتصاد: در پنجم خردادماه ۱۲۸۷ شمسی برابر با ۲۶ مه ۱۹۰۸ میلادی در حالی که تلاش برای اکتشاف نفت به یاس و ناامیدی کشیده شده بود، نخستین چاه نفت ایران در شهرستان مسجد سلیمان از شهرهای استان خوزستان در عمق ۶۰۰ متری زمین به نفت رسید و نفت تا ارتفاع ۲۵ متر از سطح زمین فوران کرد. این واقعه، باعث شد که امپراتوری انگلیس، جهت حفظ منابع نفتی، اقدام به احداث و گسترش تاسیسات عظیمِ استخراج، تصفیه، صدور نفت و تولیدات نفتی در جنوب ایران کند. یک سال بعد ساخت پالایشگاهی در این منطقه آغاز شد و به بنا نهادن شهر آبادان منجر شد. پالایشگاه آبادان، برای مدت‏های طولانی بزرگ‏ترین پالایشگاه جهان به شمار می‏رفت.

۱۹۶۸م: در این روز در ماه مه ۱۹۶۸ و در پی سه هفته اعتصاب و تظاهرات خیابانی کارگران و دانشجویان فرانسه که مخالف برنامه اصلاحات شارل دوگل رئیس‌جمهور آن کشور از جمله تضعیف یا حذف سنای فرانسه بودند، وی اعلام کرد که نمی‌تواند اعتراض چند ده هزار تظاهرکننده را نظر قاطبه مردم فرانسه نسبت به برنامه‌های خود بداند و تصمیم گرفته است که برای آگاه شدن از نظر اکثریت مردم، رفراندوم برگزار کند. این رفراندوم طبق برنامه انجام شد و اکثریت شرکت‌کنندگان با برنامه‌های اصلاحی دوگل مخالفت کردند. وی از تصمیم خود در مورد برنامه اصلاحات عدول نکرد و کنار رفت. فرانسویان گفته بودند که نمی‌خواهند قوانین توسط یک مجلس تدوین شود. باید هر دو مجلس باقی بمانند تا روی لوایح و طرح‌ها بررسی بیشتری صورت گیرد و قوانین موضوعه منطقی‌تر باشند. اقدام دوگل یک عمل دموکراتیک بزرگ بود که فصلی از تاریخ دموکراسی را تشکیل داده است. دوگل که پس از کناره‌گیری همچنان محبوب فرانسویان باقی ماند، در ردیف ناپلئون از دوستداران فرانسه بشمار می‌رود.

۱۷۹۹م: بیست و ششم ماه مه زادروز «الکساندر پوشکین» نویسنده و شاعر بزرگ روسیه است که در مسکو به دنیا آمد و در طول عمر کوتاه ۳۸ ساله خود آثار متعدد ماندنی خلق کرد. وی در زمستان ۱۸۳۷ در دوئل با یک مهاجر فرانسوی بر سر مسائل خانوادگی کشته شد. پوشکین که یک اشراف زاده بود با سرودن چکامه «آزادی»، که تزار به تحریک نزدیکانش آن را با هدف ضدیت با خود تلقی کرده بود درحالی‌که ۲۱ سال بیش نداشت به قفقاز شمالی تبعید شد.

۱۸۸۸م: جایگاه «آندری توپولف» در تاریخ نه تنها به خاطر اختراع و ساخت یکصد نوع هواپیما (بیش از هر مخترع و سازنده دیگر در جهان)، بلکه وطن‌دوستی او است، زیرا وی در زمانی که یک زندانی سیاسی بود، در زندان برای وطنش بمب‌افکن سنگین دو موتوره ساخت که سریع‌ترین بمب‌افکن وقت و قادر به شیرجه ـ هنگام بمباران بود. مهندس توپولف متولد دهم نوامبر ۱۸۸۸ از دهه سوم عمر به ساخت هواپیمای غیرنظامی دست زده بود. وی اواخر دهه ۱۹۳۰ از انگلستان و آلمان دیدن کرد و در بازگشت به روسیه چندبار از ناسیونالیسم روس سخن به میان آورد که به گوش استالین رسید.

۸۰۰م: هارون الرشید خلیفه عباسی که در عصر خود ابرمرد شرق به شمار می‌آمد در ماه مه سال ۸۰۰ میلادی ضمن ارسال پیامی به «شارلمانی» ابرمرد وقت غرب به وی اطلاع داد که به ابراهیم بن عقرب حکمران افریقیه (سرزمین‌های مسلمان‌نشین شمال آفریقا به مرکزیت تونس امروز) خودمختاری داده است و در امور داخلی استقلال دارد و از این پس درباره مسائل محلی (منطقه مدیترانه) با او تماس بگیرد. تاریخ انشای نامه پس از تطبیق تقویم‌ها و محاسبات تقویمی دیگر، ۲۶ماه مه تعیین و اعلام شده است.

۱۶۵۹م: اورنگ زیب ۲۶ مه ۱۶۵۹ خود را امپراتور هند اعلام کرد. وی قبلا با انجام یک کودتا، پدرش «شاه جهان» را در حرمسرای سلطانی زندانی ساخته بود و برادران خود را نیز به بند کشیده بود.

فرانسوا برنیه، سیاح فرانسوی که از دربار اورنگ زیب دیدار کرده درباره او چنین قضاوت کرده است: «اورنگ زیب مردی است که منافع ملی را به آسانی فدای امیال شخصی خود می‌کند؛ تنها خودش را می‌خواهد و بس».....

۱۹۳۳م: مهاجران انگلیسی استرالیا که به ناحق این سرزمین را تصاحب و بیشتر بومیان آن را نابود کرده‌اند، ۲۶ مه ۱۹۳۳ گام تجاوزکارانه دیگری برداشتند و مدعی مالکیت یک سوم قطب جنوب هم شدند. نخستین مهاجران اروپایی استرالیا زندانیان و زنان ولگرد انگلستان بودند. این مهاجران که از آن سوی جهان به استرالیا منتقل شده بودند، بومیان بی‌گناه این سرزمین را به فجیع‌ترین صورتی کشتند و بر جایشان نشستند و به نوشته برخی مورخان؛ نانی را که از آنجا می‌خورند به خون آن بی‌گناهان آلوده است.

۱۹۴۲م: در این روز در سال ۱۹۴۲ (زمان جنگ جهانی دوم) میان مسکو و لندن یک پیمان نامحدود همکاری دوجانبه که همه زمینه‌ها را دربرمی‌گیرد به امضا رسید. در باره لغو این پیمان یا اعلام انقضای اعتبار آن تا به امروز گزارشی انتشار نیافته است. میان این دو دولت در طول زمان پیمان‌های متعدد امضا شده است که عمدتا به زیان برخی کشورها تمام شده‌اند، از جمله قرارداد ۱۹۰۷ سن‌پترزبورگ دایر به تقسیم ایران میان آن دو دولت.

۱۹۹۷م: ژیانگ زمین رهبر وقت چین در مه ۱۹۹۷ یک دیدار پنج روزه از روسیه به عمل آورد و با یلتسین رئیس‌جمهوری پیشین این کشور به توافق‌هایی دست یافت. سران چین و روسیه اعلامیه‌ای را در مسکو امضا کردند که در آن تاکید شده بود: هیچ دولتی حق ندارد و نباید خود را قدرت جهانی (تنها ابرقدرت) بنامد یا عملا چنین نقشی را ایفا کند و حل و فصل مسائل بین‌المللی را منحصرا به دست گیرد و منوپولیزه خود کند.

۲۰۰۴م: مجله «فوربس» که هرسال فهرست میلیاردرهای کشورهای مختلف جهان را منتشر می‌کند، در آخرین شماره ماه مه ۲۰۰۴ خود نوشت که روسیه ۳۶ میلیاردر دارد که اینان تا دسامبر سال ۱۹۹۱ (۱۲ سال و ۵ ماه پیش از آن) که شوروی منحل شد، آه در بساط نداشتند. بیش از ۹ تن از این عده یهودی هستند. تا آن سال شوروی نظام سوسیالیستی داشت، سرمایه در دست جامعه (دولت) بود و مالکیت منابع تولید و ثروت، اشتراکی.

۱۹۸۱: در جریان جنگ عراق با ایران، شورای همکاری خلیج‌فارس مرکب از ۶ کشور عربی تشکیل شد. در ۲۵ ماه مه سران سعودی، عمان، قطر، امارات، کویت و بحرین گردهمایی ۲ روزه خود را در شهر ریاض برگزار کردند.

۱۹۸۲: نیروی هوایی آرژانتین ناوشکن اتمی انگلیسی «کاونتری» را غرق کرد. این ناو در جریان گروگانگیری آمریکایی‌ها در ایران برای کمک به مساعی آمریکا به خلیج‌فارس اعزام شده بود.