واریز آخرین قسط دارایی‌های بلوکه شده ایران

گروه دیپلماسی: با پایان ضرب‌الاجل ۶ماهه توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ موسوم به برنامه اقدام مشترک، آخرین قسط از مجموع ۴.۲ میلیارد دلار اموال بلوکه شده ایران به حساب بانک مرکزی واریز شد تا تعهدات طرفین در بازه ۶ماهه و قبل از شروع دوره تمدید چهار ماهه و آغاز دور بعدی گفت‌وگوها در اواسط شهریور، تکمیل شود. بنابر زمان‌بندی انجام شده در توافق ژنو در ۳ آذر ۹۲ برای دریافت ۴.۲ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران، روز پنج‌شنبه دوم مرداد همزمان با ۲۴ ژوئیه، آخرین قسط این دارایی‌ها واریز شد تا با شروع دور جدید گفت‌وگوها، جدول زمانی سررسید اقساط ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری به ایران در چهار ماه آینده نیز مشخص شود.

به گزارش «ایسنا»، بنابر توافق هسته‌ای ۲۴ نوامبر بین ایران و گروه ۱+۵ قرار بر این بود تا ۴.۲ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده حاصل از فروش نفت کشور طی هشت قسط و در ۶ ماه آزاد شود. براین اساس این گونه توافق شد که ۵۵۰ میلیون دلار در اول فوریه، ۴۵۰ میلیون دلار در اول مارس، ۵۵۰ میلیون دلار در ۷ مارس، ۵۵۰ میلیون دلار در ۱۰ آوریل، ۴۵۰ میلیون دلار در ۱۵ آوریل، ۵۵۰ میلیون دلار در ۱۴ مه، ۵۵۰ میلیون دلار در ۱۷ ژوئن و ۵۵۰ میلیون دلار نیز در ۲۰ ژوئیه واریز شود.

هند سومین قسط ۵۵۰ میلیون دلاری از بدهی‌های نفتی خود به ایران و آخرین قسط از ۴.۲ میلیارد دلار را در روز پنج‌شنبه پرداخت کرد. با احتساب این قسط مجموع پول تسویه شده توسط هند طی یک ماه گذشته به یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلار می‌رسد. هند قرار بود اقساط خود را از ۱۷ مه آغاز کند که به‌دلیل نبود کانال پرداخت، این انتقال به تاخیر افتاد.

از سوی دیگر و براساس توافق اخیر بین ایران و گروه ۱+۵ در وین ۶ و تمدید چهار ماهه مذاکرات، قرار است ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار از درآمدهای بلوکه شده حاصل از فروش نفت ایران طی ۶ قسط به حساب بانک مرکزی واریز شود که دهم مرداد سررسید اولین قسط است. به گزارش خبرگزاری فارس، طرفین نحوه تمدید دوره گام اول توافق ژنو را بیان کرده‌اند. بر این اساس دولت آمریکا متعهد شده است با همان شرایط و ضوابط تفاهم ژنو که در واقع آزادسازی مبلغ ۴.۲ میلیارد دلار را در مقابل رقیق‌سازی و اکسیدسازی مواد ۲۰ درصد مقرر ساخته بود، این بار مبلغ ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران در خارج از کشور را ظرف این چهار ماه آزاد کند.

این مبالغ در ۴ قسط ۵۰۰ میلیون دلاری و دو قسط ۴۰۰ میلیون دلاری، در فواصل زمانی تقریبا هر سه هفته یک بار به شرح زیر پرداخت خواهد شد: «قسط اول: ۵۰۰ میلیون دلار در روز ۱۰ مرداد ۱۳۹۳ (اول آگوست ۲۰۱۴)- قسط دوم: ۵۰۰ میلیون دلار در روز ۳ شهریور ۱۳۹۳ (۲۵ آگوست ۲۰۱۴)- قسط سوم: ۴۰۰ میلیون دلار در روز ۲۶ شهریور ۱۳۹۳ (۱۷ سپتامبر ۲۰۱۴)- قسط چهارم: ۵۰۰ میلیون دلار در روز ۱۸ مهر ۱۳۹۳ (۱۰ اکتبر ۲۰۱۴) - قسط پنجم: ۵۰۰ میلیون دلار در روز ۱۲ آبان ۱۳۹۳ (۳ نوامبر ۲۰۱۴) - قسط ششم: ۴۰۰ میلیون دلار در روز ۲ آذر ۱۳۹۳ (۲۳ نوامبر ۲۰۱۴) ».

جمهوریخواهان در پی نفوذ بیشتر

همزمان با این تحول، پنج تن از قانون‌گذاران جمهوریخواه آمریکا در کنگره، اول مرداد ماه قانونی را ارائه‌ کردند که می‌تواند رئیس‌جمهوری آن کشور را موظف کند پیش از دستیابی به هر گونه توافقی با تهران در مذاکرات هسته ای، فورا کنگره را مطلع کرده و به اعضای آن اجازه دهد در مورد پذیرش آن تصمیم بگیرند.

این لایحه چند روز پس از آن ارائه‌ می‌شود که ایران و گروه ۱+۵ پذیرفتند مذاکرات میان خود را چهار ماه دیگر ادامه دهند. به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، سناتور باب کورکر، از نمایندگان ارشد این مجلس، همراه با چهار نماینده دیگر قانون جدید را پیشنهاد داده‌اند و خواستار ارائه‌ هرگونه توافقی با ایران طی سه روز به کنگره هستند. چنانچه رئیس‌جمهوری نتواند به توافقی با ایران دست یابد، تحریم‌ها برقرار می‌شوند.

به گزارش «خبرگزاری فرانسه»، مارکو روبیو، از دیگر نمایندگان ارائه‌‌کننده این قانون، در مورد آن گفته است: «هر توافق نهایی باید توسط نمایندگان بازبینی شده، به کنگره ارائه‌ شود و کنگره باید امکان نظارت بر آن را داشته باشد.»

«رویترز» نیز از قول سناتور کورکر، عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنا، از مهم‌ترین نمایندگان حامی تحریم‌ها علیه تهران، آورده است که قانون پیشنهاد شده «درحالی‌که تحریم‌هایی جدید علیه ایران را در بر نمی‌گیرد، به کنگره اجازه می‌دهد چنانچه توافق قابل قبولی حاصل نشود، تحریم‌های جدیدی را وضع کند». مشخص نیست پیشنهاد این قانون در سنای آمریکا -جایی که دموکرات‌های هوادار اوباما اکثریت را بر عهده دارند- چه سرنوشتی پیدا کند. در این میان «رویترز» می‌گوید احتمال آنکه این پیشنهاد در سنا تصویب شود کم است. با این همه در ماه نوامبر (چهار ماه دیگر: پایان مهلت مذاکرات) انتخاباتی برگزار می‌شود که ممکن است اکثریت سنا را نیز به جمهوریخواهان واگذار کند. در آن صورت چنین پیشنهادی ممکن است سرنوشت دیگری پیدا کند.

حرکت در چارچوب تعیین شده رهبری

از سوی دیگر، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی درباره موضع ایران در مورد ظرفیت غنی‌سازی در مذاکرات با ۱+۵ گفت در همان چارچوبی که مقام معظم رهبری اعلام کردند حرکت می‌کنیم. به گزارش «ایرنا»، معاون رئیس جمهوری ظهر جمعه در راهپیمایی روز قدس در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا ایران درباره ظرفیت غنی سازی انعطاف بیشتری در ادامه مذاکرات نشان خواهد داد؟ گفت: «خطوط قرمز را مقام معظم رهبری مشخص کردند و قطعا در همان چارچوب حرکت می‌کنیم.» صالحی درباره تبدیل اورانیوم‌های غنی شده ایران به اورانیوم طبیعی نیز گفت: «ما مقداری اورانیوم داریم که غنای آن بین ۸/۰ تا ۸/۱ درصد است، اما عمدتا پایین یک درصد هستند و مقدار آن حدود یک‌و‌نیم تن است که قرار است براساس توافق به پودر اکسید اورانیوم تبدیل کنیم.» رئیس سازمان انرژی اتمی درباره مصرف این میزان اورانیوم غنی شده که قرار است به اورانیوم طبیعی تبدیل شود بدون ارائه‌ جزئیات گفت که اینها یک نوع پسماند تلقی می‌شوند.