با دم شیر بازی نکنید، بمب اتم داریم

حسین موسوی: ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در روزی که منبعی در دولت بریتانیا مدعی شد که نیروهای روسی به مرزهای اوکراین وارد شده‌اند پیغام مهمی داد. ایتارتاس گزارش داد، پوتین در انجمن جوانان در مسکو گفته است که روسیه نمی‌خواهد و قصد هم ندارد در مقیاسی بزرگ درگیری به وجود بیاید، اما لحظاتی بعد او خاطر نشان کرد که آنها در پی‌تقویت نیروی هسته‌ای خود به‌عنوان یک عامل بازدارنده هستند و قصد کارآمدتر کردن آن را دارند. رئیس‌جمهوری روسیه گفت: می‌خواهم یادآوری کنم که روسیه یکی از قدرت‌های بزرگ هسته‌ای است. او افزود: این موضوع در کلام خلاصه نمی‌شود، بلکه یک واقعیت است.

او پس از آن هشدار داد: ما باید همیشه آماده دفع تجاوز باشیم و باید دشمنان بالقوه روسیه از آن آگاه باشند. با توجه به توان تسلیحاتی بهتر است با ما درگیر نشوید. همان روز نیز سرگئی‌لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه سخنان مشابهی را بر زبان راند و ناتو را متهم به استفاده از تصاویر بازی‌های کامپیوتری کرد تا نشان دهد سربازان روسی در حال عبور از اوکراین هستند. لاوروف گفت: «پنهان کردن شواهد و مدارک کار روزمره ایالات متحده و بسیاری از کشورهای اروپایی است که طرفدار اوکراین هستند. اما مساله این است که بسیاری در غرب می‌دانند که از روسیه مورد خاصی به دست نخواهند آورد».

اما جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید روز جمعه گفت: واقعیت این است که سربازان روسی وارد خاک اوکراین شده‌اند و به روی سربازان این کشور آتش گشوده‌اند. او در ادامه افزود: این تکذیبیه‌ها فاقد اعتبار است. این در شرایطی است که یک منبع دولتی بریتانیا در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان گفته است که نیروهای نظامی روسیه شاید به دنبال اهداف بیشتری باشند. آنها شاید حدود ۴ تا ۵ هزار نفر باشند. پیش از این ایالات متحده مدعی شده بود که هزار سرباز روسی به سود شورشیان شرق اوکراین علیه نیروهای ارتش این کشور می‌جنگند. با این وجود این منبع بریتانیایی مدعی است که این سربازان روسی در اطراف لوهانسک و دونتسک در حال مبارزه با ارتش اوکراین هستند. در شرایطی که گفته می‌شود هم‌اینک ۲۰ هزار سرباز روسی در پشت مرزهای اوکراین به حال «آماده‌باش» در آمده‌اند. برخی منابع می‌گویند که احتمالا سربازان بیشتری هم در راه مرزهای اوکراین هستند.

سی‌ان‌ان در این خصوص در ادامه نوشت: پس بازی پایانی روسیه چه خواهد بود؟ آیا آنها به‌دنبال حفظ جان شهروندان روسی‌تبار در شرق اوکراین هستند؟ یا شرق اوکراین ‌را به عنوان یک پل زمینی بین کریمه و اوکراین می‌خواهند برای خود حفظ کنند؟ یک ماه پس از نا‌آرامی‌های اوکراین و فرار ویکتور یانوکوویچ به روسیه آنها کریمه را ضمیمه خاک خود کردند؟ آیا روسیه هم‌اینک به دنبال کل اوکراین است؟

این منبع دولتی بریتانیا می‌گوید که تحلیل کشورش از تحرک سربازان روسی بر این محور استوار است که روسیه قصد دارد تا با فشار بیشتر در شرق اوکراین فشار بیشتری به مرکز (کی‌یف) وارد کند تا نتواند تمرکز لازم را به دست آورد. روسیه قصد دارد تا با حمایت از جدایی‌طلبان برنامه خود را پیش ببرد. در این راستا روسیه یک طرح بلندپروازانه هم در سر دارد: «حفظ کریدور زمینی از مرز روسیه به کریمه».

این در شرایطی است که اوکراین از پاییز گذشته در بحران به سر می‌برد. زمانی که تحولات گسترده سیاسی در مرکز به وجود آمد، شرق اوکراین دولت مرکزی را تهدید به جدایی کرد. در این راستا در چند ماه گذشته اوضاع اسفناک‌تر شده و خشونت‌ها به بالاترین حد رسیده است. دو طرف، (شورشیان و ارتش اوکراین) مدام در حال دست به دست کردن اراضی در شرق این کشور هستند. گزارش‌های حقوق بشری حاکی از این است که تاکنون در این خشونت‌ها ۲۵۹۳ نفر کشته شده‌اند. این رقم از میانه آوریل تا ۲۷ اوت به دست آمده است و بسیاری از کشته‌ها نیز مربوط به مردمان بی‌گناه هستند.

این گزارش می‌گوید که جان افراد بیشتری در مناطق شهری در خطر است. با این وجود دوطرف در این زمینه هیچ مسوولیتی را قبول نمی‌کنند و برای این تعداد کشته‌ها همدیگر را متهم می‌کنند و مسوولیت کشته‌شده‌ها را نمی‌پذیرند. در شرایطی که در اوایل تابستان قرار بود مذاکرات آتش‌بس صورت بگیرد که به نتیجه نرسید. وزارت امور خارجه روسیه همان زمان بیانیه داد که شورشیان چاره‌ای جز دفاع از خانه و کاشانه‌شان نداشتند. آنها از خانواده خود دفاع می‌کردند. غربی‌ها اما اعتقاد داشتند که روسیه برای برقراری آتش‌بس از پذیرفتن مسوولیت شانه خالی کرد. به اعتقاد غربی‌ها آنها می‌توانستند در این راه کمک موثری باشند و بر روی شورشیان تاثیرگذار باشند.

در جلسه ناتو نیز چندی بعد، راسموسن دبیرکل ناتو روسیه را متهم به نقض تمامیت ارضی کرد و گفت که روسیه مخالف استفاده از راه‌حل‌های دیپلماتیک برای حل بحران جاری است.

راسموسن گفت: با وجود انکارهای بی مبنای روسیه، مسکو سربازان و تجهیزات خود را در داخل خاک اوکراین استقرار داده است. راسموسن اعتقاد دارد که این عمل روسیه برای بی‌ثبات کردن کشور مستقل اوکراین است و این الگوی خطرناکی است.

مبارزه سرسختانه در چندین جبهه

هر کسی که قابل سرزنش است و هر کسی که درگیر این موضوع است دو مساله را نباید فراموش کند و باید بداند که با این شرایط نمی‌توان پایانی برای جنگ متصور شد. سربازان اوکراینی در دو جبهه در حال جنگ هستند: نخست شورشیان جنوب شرقی (دونتسک) و دیگری شورشیانی که در امتداد سواحل جنوبی کشور یعنی در شهر نووازوفسک هستند. شهری که تنها ۲۰ کیلومتر با مرز روسیه فاصله دارد.

میخاییل لوسنکو، معاون فرمانده اوکراین می‌گوید که جنگ در جنوب یک جنگ کلاسیک و تمام عیار بوده است. تحلیلگران می‌گویند که شاید روسیه نیروهای خود را به شهر نووازوفسک گسیل داشته است تا بتواند امنیت شبه جزیره کریمه را حفظ کند. در بیانیه‌ای که به وسیله کرملین صادر شده تاکید شده است که در منطقه جنوبی نباید اجازه داده شود جان مردم بی‌گناه به خطر بیفتد. با این وجود منبع بریتانیایی مذکور می‌گوید که نیروهای روسی در کنار شورشیان اوکراینی در مقابل ارتش این کشور قرار گرفته‌اند اما زود است که برای پیروزی نهایی قضاوت کرد.