شانس پیروزی مارینا سیلوا در انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل افزایش یافت
بانوی سوسیالیست علیه زن آهنین
محمدحسین باقی: برزیل اگرچه مهد فوتبال است و نام بزرگانی همچون پله، ژولیوس سزار، روبرتو کارلوس، رونالدو، ریوالدو، رونالدینیو و . . . بر تارک این کشور می‌درخشد اما عرصه سیاست و اقتصاد در این کشور هم چندان بی‌خبر نیست. با وجودی که برزیل در زمره کشورهای BRICS (گروهی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور که از به هم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشورهای عضو برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شده‌است) قرار دارد اما سیاست هم در این کشور همچون اقتصاد و فوتبال پر‌نوسان است. ظاهرا دوران ریاست‌جمهوری «مردان» در این کشور آمریکای جنوبی به پایان رسیده و این بار «زنان» هستند که یکه‌تاز میدان سیاست شده‌اند.
محمدحسین باقی: برزیل اگرچه مهد فوتبال است و نام بزرگانی همچون پله، ژولیوس سزار، روبرتو کارلوس، رونالدو، ریوالدو، رونالدینیو و ... بر تارک این کشور می‌درخشد اما عرصه سیاست و اقتصاد در این کشور هم چندان بی‌خبر نیست. با وجودی که برزیل در زمره کشورهای BRICS (گروهی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور که از به هم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشورهای عضو برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شده‌است) قرار دارد اما سیاست هم در این کشور همچون اقتصاد و فوتبال پر‌نوسان است. ظاهرا دوران ریاست‌جمهوری «مردان» در این کشور آمریکای جنوبی به پایان رسیده و این بار «زنان» هستند که یکه‌تاز میدان سیاست شده‌اند.
اگر تا پیش از این «دیلما روسف» بانوی آهنین برزیل شکست‌ناپذیر تلقی می‌شد و اعتراضات ژوئن گذشته که میلیون‌ها برزیلی را به خیابان‌ها کشاند نتوانست خانم رئیس‌جمهور را ناامید کند اما به نظر می‌رسد دیگر بخت با او یار نیست و این یار قدیمی لولا داسیلوا و چریک سابق باید از قطار سیاست پیاده شود و بانویی دیگر عهده‌دار ریاست‌جمهوری در این کشور شود تا لقب «دومین بانوی آهنین» در تاریخ برزیل را از آن خود کند. اکونومیست در گزارش 30 آوریل خود می‌نویسد: «شکست دیگر قطعا دور از دسترس و غیرقابل تصور نخواهد بود. شکست در همین نزدیکی‌ها است. تورم همچنان بالاست، طبقات پایین دیگر توان ندارند تا به حداقل معیشت دست یابند و با افزایش نرخ سود، طبقه متوسط هم به سوی سقوط در حال حرکت است. رسوایی‌ها در شرکت پتروبراس- شرکت نفتی که خانم روسف به‌عنوان رئیس شورای اجرایی آن فعالیت دارد- ادعاها را در مورد اینکه وی مدیری لایق باشد زیرسوال برده است.»
چهارشنبه گذشته «ادواردو کامپوس» نامزد ریاست‌جمهوری برزیل و فرماندار ۴۹ ساله سابق ایالت «پرنامبوکو» و قانونگذار سابق فدرال از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۳ در سانحه‌ای هوایی کشته شد و از گردونه انتخابات ریاست‌جمهوری در برزیل حذف شد. وی اولین بار بود که نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شده بود. در آوریل ۲۰۱۴ ادواردو کامپوس برای انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل اعلام نامزدی کرد و خانم مارینا سیلوا را به عنوان معاون خود برگزید اما با مرگ ناگهانی کامپوس در سیزدهم اوت در سانحه هواپیمایی، مارینا سیلوا به عنوان رهبر حزب سوسیالیست برزیل، سیاستمدار و فعال محیط‌زیست، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور شد.
خانم سیلوا که در سال 2010 از حزب سبزها نامزد ریاست‌جمهوری برزیل شده بود اگرچه در نهایت نتوانست عنوان ریاست‌جمهوری را از آن خود کند اما رقیبی بالقوه برای دیلما روسف- رئیس‌جمهور فعلی برزیل- تلقی شد. دیلما وانا روسف در سال ۲۰۱۳ از سوی مجله فوربس بعد از آنگلا مرکل به‌عنوان دومین زن قدرتمند جهان شناخته شد. این‌گونه است که دومین زن هم نامزد رقابت‌های ریاست‌جمهوری شده تا زنگ حضور زنان در انتخابات را به صدا در آورد. آیا سیلوا دومین بانوی آهنین در تاریخ برزیل خواهد بود؟
سی.ان.ان در گزارشی می‌نویسد: جدیدترین نظرسنجی از سوی گروه «Datafolha» نشان داد روسف با ۳۶ درصد از آرا همچنان پیشرو است و سیلوا با ۲۶ درصد آرا در جایگاه دوم قرار دارد. در حالی که سناتور آسیو نوس با ۲۰درصد از آرا در جایگاه سوم ایستاده است. اگرچه برخی معتقدند افزایش آرای خانم سیلوا به نوعی ابراز همدردی با کامپوس بود که آرای او را در سبد سیلوا ریخت اما روند افزایشی آرای این وزیر سابق محیط‌زیست زنگ خطر را برای حزب کارگر خانم روسف در انتخابات ۵ اکتبر جاری به صدا در آورده است. لازم به ذکر است که برزیل در پنجم اکتبر سال جاری شاهد برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، کنگره ملی و همچنین انتخابات محلی خواهد بود. علاوه بر دیلما روسف، رئیس‌جمهور فعلی برزیل، ۱۰ نامزد دیگر برای پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری رقابت می‌کنند که از بین این ۱۱ نامزد سه نفر آنها زن هستند. سی.ان.ان می‌افزاید: «براساس نظرسنجی‌ها، رقابت ریاست‌جمهوری در برزیل در اصل میان سه رقیب بود: نوس، روسف و کامپوس. این در حالی است که ۸ نامزد دیگر آرایی ۳درصدی یا کمتر از ۳ درصد داشتند.» اما رویترز در گزارش مورخ ۲۹ اوت برخلاف نظرسنجی سی.ان.ان از پیشتازی سیلوا در انتخابات خبر می‌دهد و می‌نویسد:«نظرسنجی موسسه داتافول‌ها نشان می‌دهد مارینا سیلوا وزیر سابق محیط‌زیست با افزایش ۱۰ درصدی از دیلما روسف پیشی گرفته و احتمال می‌رود انتخابات به دور دوم کشیده شود.» رویترز در ادامه گزارش خود با این پیش بینی که سیلوا در دور دوم می‌تواند روسف را شکست دهد، می‌افزاید: «احتمال کنار زدن روسف از سوی زنی که فقط ۱۰ روز پیش وارد گود رقابت‌ها شد، زیاد است.» ناظران امور برزیل معتقدند در صورتی که سیلوا بتواند در انتخابات پیروز شود، دوران ۱۲ ساله اقتدار حزب کارگر در برزیل به پایان خواهد رسید. نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که آرای سیلوا از ۲۱ درصد به ۳۴درصد افزایش یافته؛ آرای روسف از ۳۶درصد به ۳۴درصد کاهش یافته و آرای نوس هم از ۲۰ درصد به ۱۵درصد کاهش یافته است. همین نظرسنجی‌ها، گزارشگر رویترز را به این باور رسانده که در ۲۶ اکتبر انتخابات دور دوم برگزار خواهد شد و سیلوا ۵۰درصد آرا را کسب خواهد کرد و این در حالی است که روسف تنها ۴۰درصد از آرا را به دست خواهد آورد. نظرسنجی‌های اخیر که در برزیل انجام شده و می‌شود دلیل اصلی کاهش آرای روسف را غلتیدن اقتصاد این کشور به سوی رکود می‌دانند که باعث شده چشم‌انداز پیروزی روسف هر روز کمتر از گذشته شود. زنگ خطر برای حزب کارگر برزیل و وارث لولا به صدا در آمده است. آیا روسف می‌تواند در قدرت بماند یا به زودی از قطار سیاست پیاده خواهد شد و «بلیت را به سیلوا خواهد داد؟» ۵ اکتبر پاسخ ما را خواهد داد.
عصر طلایی فعالیت زنان
حضور زنان در عرصه سیاست در برزیل اگرچه تحول مهمی در پیشروی جنبش زنان به حساب می‌آید اما این فرآیند را باید در بطن تاریخ سیاسی و مبارزات اجتماعی برزیل جست‌وجو کرد. برزیل «کشوری برای همه» عنوان می‌شود؛ کشوری ناهمگون که در آن اروپایی، آفریقایی، بومی و آسیایی و سرخ پوست و ... زندگی می‌کنند و این ترکیب نه تنها باعث واگرایی نشده بلکه عامل همگرایی بوده است. در سال ۱۹۳۲ حق رأی به زنان اعطا شد اما در سال ۱۹۸۸ و تصویب قانون اساسی بود که جنبش‌های فمینیستی شکل گرفت و به تدریج عرصه برای فعالیت زنان هموار شد. فراز و فرود حقوق زنان تا سال ۲۰۰۰ ادامه داشت. در این دوره به تدریج جامعه مدنی زنان با زنان سیاه‌پوست در پارلمان برزیل دست یاری دادند و چنین بود که در هنگام انتخابات لولا داسیلوا زنان فعالانه وارد سیاست شدند. در واقع، عصر لولا را می‌توان عصر طلایی فعالیت زنان در عرصه سیاست دانست. لولا در سال ۲۰۰۴ اولین کنفرانس سیاست گذاری ملی برای زنان را با مشارکت وزارت ملی زنان ایجاد کرد که ۵۰۰ هزار عضو داشت. در این دوره شرایط برای فعالیت زنان در عرصه‌های مدنی، اجتماعی و سیاسی فراهم شد و چنین بود که پس از کناره گیری لولا، جانشین او دیلما روسف به عنوان نخستین رئیس‌جمهور زن در تاریخ برزیل انتخاب و تابوی حضور زنان در سطوح عالی سیاست شکسته شد.
مارینا سیلوا کیست؟
سیلوا ۵۵ ساله، سناتور سابق، وزیر سابق محیط‌زیست و رهبر فعلی حزب سوسیالیست، در انتخابات ۲۰۱۰ که با پیروزی دیلما روسف، رئیس‌جمهور کنونی برزیل به پایان رسید، موفق شد به عنوان نامزد «حزب سبز» با کسب ۳/۱۹ درصد آرا در مکان سوم قرار گیرد. وی در دور اول ریاست‌جمهوری «لولا داسیلوا» رئیس‌جمهور سابق برزیل، در سال ۲۰۰۳ به‌عنوان وزیر محیط‌زیست انتخاب شد. مواضع محکم مارینا سیلوا در مخالفت با اجرای هرگونه طرح توسعه در جنگل‌های آمازون، وزرای دولت برزیل را که موافق طرح ایجاد زمین‌های کشاورزی در فضاهای خالی جنگل آمازون بودند، با وی دشمن کرد. وزرای توسعه گرای برزیل بر این باورند که توسعه زمین‌های کشاورزی در بخش‌های تخریب شده جنگل آمازون می‌تواند به رشد اقتصادی برزیل کمک کند.
اگر تا پیش از این «دیلما روسف» بانوی آهنین برزیل شکست‌ناپذیر تلقی می‌شد و اعتراضات ژوئن گذشته که میلیون‌ها برزیلی را به خیابان‌ها کشاند نتوانست خانم رئیس‌جمهور را ناامید کند اما به نظر می‌رسد دیگر بخت با او یار نیست و این یار قدیمی لولا داسیلوا و چریک سابق باید از قطار سیاست پیاده شود و بانویی دیگر عهده‌دار ریاست‌جمهوری در این کشور شود تا لقب «دومین بانوی آهنین» در تاریخ برزیل را از آن خود کند. اکونومیست در گزارش 30 آوریل خود می‌نویسد: «شکست دیگر قطعا دور از دسترس و غیرقابل تصور نخواهد بود. شکست در همین نزدیکی‌ها است. تورم همچنان بالاست، طبقات پایین دیگر توان ندارند تا به حداقل معیشت دست یابند و با افزایش نرخ سود، طبقه متوسط هم به سوی سقوط در حال حرکت است. رسوایی‌ها در شرکت پتروبراس- شرکت نفتی که خانم روسف به‌عنوان رئیس شورای اجرایی آن فعالیت دارد- ادعاها را در مورد اینکه وی مدیری لایق باشد زیرسوال برده است.»
چهارشنبه گذشته «ادواردو کامپوس» نامزد ریاست‌جمهوری برزیل و فرماندار ۴۹ ساله سابق ایالت «پرنامبوکو» و قانونگذار سابق فدرال از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۳ در سانحه‌ای هوایی کشته شد و از گردونه انتخابات ریاست‌جمهوری در برزیل حذف شد. وی اولین بار بود که نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شده بود. در آوریل ۲۰۱۴ ادواردو کامپوس برای انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل اعلام نامزدی کرد و خانم مارینا سیلوا را به عنوان معاون خود برگزید اما با مرگ ناگهانی کامپوس در سیزدهم اوت در سانحه هواپیمایی، مارینا سیلوا به عنوان رهبر حزب سوسیالیست برزیل، سیاستمدار و فعال محیط‌زیست، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور شد.
خانم سیلوا که در سال 2010 از حزب سبزها نامزد ریاست‌جمهوری برزیل شده بود اگرچه در نهایت نتوانست عنوان ریاست‌جمهوری را از آن خود کند اما رقیبی بالقوه برای دیلما روسف- رئیس‌جمهور فعلی برزیل- تلقی شد. دیلما وانا روسف در سال ۲۰۱۳ از سوی مجله فوربس بعد از آنگلا مرکل به‌عنوان دومین زن قدرتمند جهان شناخته شد. این‌گونه است که دومین زن هم نامزد رقابت‌های ریاست‌جمهوری شده تا زنگ حضور زنان در انتخابات را به صدا در آورد. آیا سیلوا دومین بانوی آهنین در تاریخ برزیل خواهد بود؟
سی.ان.ان در گزارشی می‌نویسد: جدیدترین نظرسنجی از سوی گروه «Datafolha» نشان داد روسف با ۳۶ درصد از آرا همچنان پیشرو است و سیلوا با ۲۶ درصد آرا در جایگاه دوم قرار دارد. در حالی که سناتور آسیو نوس با ۲۰درصد از آرا در جایگاه سوم ایستاده است. اگرچه برخی معتقدند افزایش آرای خانم سیلوا به نوعی ابراز همدردی با کامپوس بود که آرای او را در سبد سیلوا ریخت اما روند افزایشی آرای این وزیر سابق محیط‌زیست زنگ خطر را برای حزب کارگر خانم روسف در انتخابات ۵ اکتبر جاری به صدا در آورده است. لازم به ذکر است که برزیل در پنجم اکتبر سال جاری شاهد برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، کنگره ملی و همچنین انتخابات محلی خواهد بود. علاوه بر دیلما روسف، رئیس‌جمهور فعلی برزیل، ۱۰ نامزد دیگر برای پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری رقابت می‌کنند که از بین این ۱۱ نامزد سه نفر آنها زن هستند. سی.ان.ان می‌افزاید: «براساس نظرسنجی‌ها، رقابت ریاست‌جمهوری در برزیل در اصل میان سه رقیب بود: نوس، روسف و کامپوس. این در حالی است که ۸ نامزد دیگر آرایی ۳درصدی یا کمتر از ۳ درصد داشتند.» اما رویترز در گزارش مورخ ۲۹ اوت برخلاف نظرسنجی سی.ان.ان از پیشتازی سیلوا در انتخابات خبر می‌دهد و می‌نویسد:«نظرسنجی موسسه داتافول‌ها نشان می‌دهد مارینا سیلوا وزیر سابق محیط‌زیست با افزایش ۱۰ درصدی از دیلما روسف پیشی گرفته و احتمال می‌رود انتخابات به دور دوم کشیده شود.» رویترز در ادامه گزارش خود با این پیش بینی که سیلوا در دور دوم می‌تواند روسف را شکست دهد، می‌افزاید: «احتمال کنار زدن روسف از سوی زنی که فقط ۱۰ روز پیش وارد گود رقابت‌ها شد، زیاد است.» ناظران امور برزیل معتقدند در صورتی که سیلوا بتواند در انتخابات پیروز شود، دوران ۱۲ ساله اقتدار حزب کارگر در برزیل به پایان خواهد رسید. نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که آرای سیلوا از ۲۱ درصد به ۳۴درصد افزایش یافته؛ آرای روسف از ۳۶درصد به ۳۴درصد کاهش یافته و آرای نوس هم از ۲۰ درصد به ۱۵درصد کاهش یافته است. همین نظرسنجی‌ها، گزارشگر رویترز را به این باور رسانده که در ۲۶ اکتبر انتخابات دور دوم برگزار خواهد شد و سیلوا ۵۰درصد آرا را کسب خواهد کرد و این در حالی است که روسف تنها ۴۰درصد از آرا را به دست خواهد آورد. نظرسنجی‌های اخیر که در برزیل انجام شده و می‌شود دلیل اصلی کاهش آرای روسف را غلتیدن اقتصاد این کشور به سوی رکود می‌دانند که باعث شده چشم‌انداز پیروزی روسف هر روز کمتر از گذشته شود. زنگ خطر برای حزب کارگر برزیل و وارث لولا به صدا در آمده است. آیا روسف می‌تواند در قدرت بماند یا به زودی از قطار سیاست پیاده خواهد شد و «بلیت را به سیلوا خواهد داد؟» ۵ اکتبر پاسخ ما را خواهد داد.
عصر طلایی فعالیت زنان
حضور زنان در عرصه سیاست در برزیل اگرچه تحول مهمی در پیشروی جنبش زنان به حساب می‌آید اما این فرآیند را باید در بطن تاریخ سیاسی و مبارزات اجتماعی برزیل جست‌وجو کرد. برزیل «کشوری برای همه» عنوان می‌شود؛ کشوری ناهمگون که در آن اروپایی، آفریقایی، بومی و آسیایی و سرخ پوست و ... زندگی می‌کنند و این ترکیب نه تنها باعث واگرایی نشده بلکه عامل همگرایی بوده است. در سال ۱۹۳۲ حق رأی به زنان اعطا شد اما در سال ۱۹۸۸ و تصویب قانون اساسی بود که جنبش‌های فمینیستی شکل گرفت و به تدریج عرصه برای فعالیت زنان هموار شد. فراز و فرود حقوق زنان تا سال ۲۰۰۰ ادامه داشت. در این دوره به تدریج جامعه مدنی زنان با زنان سیاه‌پوست در پارلمان برزیل دست یاری دادند و چنین بود که در هنگام انتخابات لولا داسیلوا زنان فعالانه وارد سیاست شدند. در واقع، عصر لولا را می‌توان عصر طلایی فعالیت زنان در عرصه سیاست دانست. لولا در سال ۲۰۰۴ اولین کنفرانس سیاست گذاری ملی برای زنان را با مشارکت وزارت ملی زنان ایجاد کرد که ۵۰۰ هزار عضو داشت. در این دوره شرایط برای فعالیت زنان در عرصه‌های مدنی، اجتماعی و سیاسی فراهم شد و چنین بود که پس از کناره گیری لولا، جانشین او دیلما روسف به عنوان نخستین رئیس‌جمهور زن در تاریخ برزیل انتخاب و تابوی حضور زنان در سطوح عالی سیاست شکسته شد.
مارینا سیلوا کیست؟
سیلوا ۵۵ ساله، سناتور سابق، وزیر سابق محیط‌زیست و رهبر فعلی حزب سوسیالیست، در انتخابات ۲۰۱۰ که با پیروزی دیلما روسف، رئیس‌جمهور کنونی برزیل به پایان رسید، موفق شد به عنوان نامزد «حزب سبز» با کسب ۳/۱۹ درصد آرا در مکان سوم قرار گیرد. وی در دور اول ریاست‌جمهوری «لولا داسیلوا» رئیس‌جمهور سابق برزیل، در سال ۲۰۰۳ به‌عنوان وزیر محیط‌زیست انتخاب شد. مواضع محکم مارینا سیلوا در مخالفت با اجرای هرگونه طرح توسعه در جنگل‌های آمازون، وزرای دولت برزیل را که موافق طرح ایجاد زمین‌های کشاورزی در فضاهای خالی جنگل آمازون بودند، با وی دشمن کرد. وزرای توسعه گرای برزیل بر این باورند که توسعه زمین‌های کشاورزی در بخش‌های تخریب شده جنگل آمازون می‌تواند به رشد اقتصادی برزیل کمک کند.
ارسال نظر