کاهش 23روزه زمان معطلی کالا در گمرک

سردار خالدی: رفع مقررات دست‌وپاگیر مرزی و یکنواخت‌سازی رویه‌های حمل‌ونقلی همواره به عنوان یکی از گزاره‌های روند توسعه اقتصادی کشورها شناخته می‌شود. درک اهمیت استفاده از اسناد بین‌المللی گمرکی به مانند «کارنه‌تیر» به منظور تسهیل در تزانزیت، بهانه برگزاری کارگاه آموزشی مشترک روز گذشته گمرک و اتاق بازرگانی ایران با حضور اتحادیه جهانی حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای بود. رئیس کل گمرک ایران در این نشست اگر چه از تازه‌ترین اقدامات این سازمان در خصوص نزدیک شدن به استانداردهای جهانی سخن به میان آورد، اما در حاشیه نشست با اشاره به کاهش زمان معطلی کالا برای خروج از گمرک از ۲۶ روز به ۳ روز، از رقم ۵۸۰۰ میلیارد تومانی کل درآمد گمرک از ابتدای امسال تاکنون پرده برداشت که نسبت به درآمد ۲۱۰۰ میلیارد تومانی ۱۲ ماه سال گذشته بسیار قابل توجه بوده است. به گفته مسعود کرباسیان پیش‌بینی شده درآمد ۱۰ هزار میلیارد تومانی گمرک براساس قانون بودجه سال ۹۳ محقق شود.

اقدامات ترانزیتی گمرک ایران

رئیس‌کل گمرک ایران صحبت‌هایش را با مهم خواندن جایگاه ایران در زمینه ترانزیت آغاز کرد، زیرا به گفته مسعود کرباسیان باتوجه به قرار گرفتن ایران در مسیر اتصال میان کشورهای همسایه وضعیت ویژه و بی‌سابقه‌ای از نظر حمل‌ونقل برای کشورمان ایجاد شده است. وی با اشاره به اینکه دولت‌ها در ایران طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری‌های زیادی در زمینه سهولت حمل‌ونقل انجام دادند، تصریح کرد: از مهم‌ترین اقدامات گمرک راه‌اندازی و اجرایی کردن سیستم هوشمند ترانزیت بوده که بیش از

۹۵ درصد فعالیت‌های ترانزیت (حمل‌ونقلی) را تحت پوشش دارد. این در حالی است که درحال‌حاضر در ۵۰ گمرک کشور این سیستم پیاده‌سازی شده است.

براساس گفته کرباسیان، مهم‌ترین برنامه‌های گمرک طی یک‌سال اخیر در مسیر تسهیل شرایط و یکپارچه شدن سیستم ترانزیت بوده است؛ به‌طوری که در این باره مسیر حمل‌ونقلی به طور ماهواره‌ای کنترل می‌شود. به اعتقاد وی گمرک به منظور مدیریت ریسک از تجهیزات نوینی همانند X-Ray (فناوری پرتونگاری که ماهیت کالای اظهاری را بدون دخالت نیروی انسانی و با ضریب اشتباه صفر کنترل می‌کند) و RFID (تکنولوژی شناسایی از راه دور کالا و اشیاء با استفاده از امواج رادیویی) بهره برده است؛ البته رئیس‌کل گمرک با بیان اینکه به‌منظور امنیت در مسیر ترانزیت از ابزارهای دیگری همچون GPS (رصد ماهواره‌ای با سیستم موقعیت) نیز استفاده می‌شود، تاکید کرد: همچنان در بخش اسناد و مدارک در زمینه ترانزیت مشکلاتی

وجود دارد.

کرباسیان از دو اتفاق مهم دیگر در حوزه گمرک سخن به میان آورد، اول اینکه قرار است حل‌وفصل مسائل مربوط به پوشش بیمه‌ای حمل‌ونقل‌ها از اوایل دی‌ماه سال جاری رویکرد اجرایی به خود بگیرد. اگرچه پیش از این، شرکت‌ها و سندیکاها در رفع چالش‌های بیمه نقشی نداشتند، اما به گفته رئیس کل گمرک، در حال حاضر نقش آنان بسیار پررنگ است. دوم استفاده از پته الکترونیکی (پته سبز گمرکی به‌عنوان سند ترخیص کالای غیرتجاری از گمرک است که در قالب اطلاعات برگ سبز به‌صورت الکترونیکی از آن نام برده می‌شود) در گمرک است. وی از حذف پروانه حمل کاغذی خبر داد و گفت: از این پس همه این امور به صورت الکترونیک و از طریق پیامک (‌SMS) انجام می‌شود که قابلیت کنترل دارد. کرباسیان از هماهنگی‌های بیشتر با نیروی انتظامی به منظور اجرای سریع و صحیح امور صحبت به میان آورد که به گفته وی پروسه زمان‌بری است.

ترانزیت ۱۲ میلیون تن کالا در سال گذشته و ۵/۵ میلیون تن کالا در پنج ماه ابتدایی سال جاری نیز حجم ترانزیتی کشور بوده که به اعتقاد معاون وزیر اقتصاد، قرار است با تسهیلات بیشتر، این حجم افزایش یابد.

رئیس‌کل گمرک درباره سطح پوشش حجم ترانزیتی کارنه‌تیر نیز می‌گوید: در حال حاضر ۱۵ درصد حجم ترانزیت تحت پوشش کارنه‌تیر صورت می‌گیرد که با اجرای طرح کارنه‌تیر پلاس (TIR carnet سندی است گمرکی که برای ترانزیت بین‌المللی کالا در چارچوب کنوانسیون تیر (TIR) در کشور مبدا صادر می‌شود و به‌موجب آن کالا در وسیله نقلیه جاده‌ای به‌طور پلمب شده از خاک کشورهای بین راه عبور می‌کند و تا مقصد نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ترانزیت در مرزهای ورودی و خروجی این کشورها طبق قوانین داخلی آنها نخواهد بود.) این عدد به ۳۰ درصد ارتقا می‌یابد. کرباسیان بهبود وضعیت ترانزیتی کشور را منوط توجه به ۳ نکته دانست؛ نکته اول اینکه سطح تضمین‌ها تا ۶۰ هزار یورو ارتقا یابد، دوم اینکه مطالبات گذشته و بدهی‌ها حل‌وفصل شود و سوم حمایت ایرو (اتحادیه جهانی حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای) از عضویت ایران در کنوانسیون اداری و کاری کمیته تیر سازمان ملل با توجه به سهم ایران در ترانزیت است.

براساس گفته‌های معاون وزیر اقتصاد، ایران در صورت همکاری‌های بخش خصوصی و دولت و حمایت همسایگان، می‌تواند نقش هاب منطقه را در آموزش کارنه‌تیر به عهده گیرد.

نقش کارنه‌تیرپلاس در بسته رکودزدایی

رئیس پارلمان بخش خصوصی کشور نیز با اظهار امیدواری از نتایج مثبت این نشست تصریح کرد: آگاهی از آخرین مقررات و تغییرات حاصله در کنوانسیون تیر، آشنایی با ابزارهای الکترونیکی تیر و تحلیل سیاست‌گذاری و خط‌مشی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت، کمک بسزایی در روند توسعه اقتصادی در کشورهای منطقه و فرامنطقه دارد.

غلامحسین شافعی با اشاره به اینکه اکثر کشورهای منطقه، به غیر از عراق و پاکستان عضو کنوانسیون تیر هستند، اظهار کرد: به دلیل حجم بالای تجارت بین کشورهای منطقه، ضروری است از یک رویه استاندارد و معتبر که ایمنی و امنیت را فراهم می‌سازد، برخوردار بود.

به گفته وی اتاق بازرگانی ایران بسترهای لازم الکترونیکی را برای اتصال گمرک به سرور(مرکز) کارنه‌تیر برای کسب اطلاعات لازم در مورد کارنه‌تیر و همچنین رصد موقعیت ماهواره‌ای همزمان کامیون‌ها (GPS) را فراهم ساخته است.

شافعی از اجرای پروژه پیش‌اظهاری الکترونیکی تیر (TIREPD-RTS) که مدت‌ها است با همکاری سه‌جانبه اتاق، گمرک و ایرو در حال بررسی است، خبر داد و گفت: اتاق ایران از افزایش سقف تضمین‌های کارنه‌تیر به ۶۰ هزار یورو حمایت می‌کند، این در حالی است که این افزایش تضمین از نظر تسهیلات بیشتر حمل‌ونقلی و گمرکی حائز اهمیت است.

شافعی درباره سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی نیز تصریح کرد: سرمایه‌گذاری در زیرساختارها همچون توسعه تیر پارک‌ها، ترمینال‌های مرزی، مجهز کردن گمرک‌ها به دستگاه‌های X-Ray ثابت و متحرک، باسکول، تعمیرگاه، انبارهای محصور شده، فروشگاه و مراکز رفاهی در اولویت برنامه‌های بخش خصوصی قرار دارد. این در حالی است که حمل‌ونقل چندوجهی، تحت رویه تیر بین امارات، ایران و افغانستان باعث رونق و توسعه بیشتر می‌شود و راه‌اندازی سیستم کشتیرانی رو- رو

(Ro - Ro roll on - roll off کشتی‌های رو- رو برای حمل خودرو و سایر محموله‌های طراحی شده که روی چرخ قرار دارند استفاده می‌شوند.) بین ایران و امارات مورد توجه بخش خصوصی ایرانی بوده و آماده بررسی چگونگی سرمایه‌گذاری مشترک با طرف‌های

اماراتی است.

شافعی اظهار کرد: با توجه به موافقت اخیر گمرک ایران و ترکیه به منظور شرکت در پروژه مشترک سیستم الکترونیکی تیر (E-tir) که طرح مشترک سازمان ایرو و کمیته تیر سازمان ملل است، فرصت مناسبی به وجود آمد مشکلات مرزی دو شهر بازرگان و گوربولاق به‌طور جامع بررسی و رفع شود.

رئیس اتاق ایران در این طرح استفاده از کارنه‌تیرپلاس (+TIR الحاقیه سند گمرکی) را اقدام مثبت دیگری در همکاری‌های مشترک اتاق و گمرک برشمرد و تصریح کرد: هر چند این موضوع مسوولیت سنگینی را متوجه اتاق ایران به عنوان«موسسه ضامن» می‌سازد، با این وجود توصیه می‌شود در بسته پیشنهادی دولت به منظور خروج از رکود با حداقل تورم این موضوع مدنظر قرار گیرد.

افغانستان به دنبال ارتقای همکاری با ایران

فرهنگ، رایزن بازرگانی سفارت کبری افغانستان نیز در این نشست مسیر ایران را برای ترانزیت محصولات افغانی مناسب ارزیابی کرد و گفت: مدیران گمرک‌های مسیر عبوری محصولات افغانی همکاری خوبی با این کشور دارند که موجب افزایش سطح تعاملات دو کشور شده است. وی با اشاره به اینکه تجارت افغانستان با کشورهای اروپایی از طریق ایران و ترکیه صورت می‌گیرد، گفت: اگر مسائل شفاف و واضح باشد، مشکل و چالشی به وجود نمی‌آید که خوشبختانه رابطه ترانزیتی ایران و افغانستان به همین ترتیب بوده و اگر انتقادی هم باشد خیلی راحت و بدون هیچ مشکلی آن را مطرح می‌کنیم و ایران نیز در رفع این مشکلات اقدام می‌کند.

به گفته فرهنگ، افغانستان در پی افزایش سطح روابط ترانزیتی با ایران است و در حال حاضر روزانه ۲۰۰ مجوز به رانندگان از سوی سفارت افغانستان در ایران اعطا می‌شود. در پایان این گردهمایی، علاوه بر تفاهم‌نامه امضا شده گمرک و اتاق بازرگانی ایران درخصوص استفاده از سند کارنه‌تیر پلاس برای افزایش بیشتر سطح تضمین‌ها، کارگاه آموزشی دو روزه بین‌المللی تیر، کنوانسیون تیر، تسهیلات حمل‌ونقلی و رویه‌های گمرکی با حضور اتحادیه جهانی حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای (ایرو) آغاز به کار کرد.

ورود 48 هزار خودرو زیر 2500 سی سی

گروه بازرگانی: رئیس کل گمرک در حاشیه کارگاه بین‌المللی آموزشی رویه‌های گمرکی از ورود ۴۸ هزار خودرو زیر ۲۵۰۰ سی‌سی در سال جاری خبر داد.

مسعود کرباسیان در این باره با اشاره به اینکه ‌۸۰ تا ۸۵ درصد کالاهایی که از ابتدای امسال از مسیر گمرک‌ها وارد کشور شده، کالاهای اساسی، مواد اولیه و مواد واسطه‌ای بوده است، درباره آمار واردات خودرو تصریح کرد: از ابتدای امسال ۴۸ هزار خودرو وارد کشور شده که ثبت سفارش آنها قبل از اردیبهشت سال ۹۲ انجام شده بود. وی با اشاره به اینکه ۹۵ درصد فعالیت گمرک تحت پنجره واحد فرامرزی بوده است، گفت: با توسعه اظهار از راه دور و پرداخت الکترونیک اکنون زمان معطلی کالا برای خروج از گمرک از ۲۶ روز به ۳ روز رسیده است. رئیس کل گمرک افزایش میزان خروج از مسیر سبز (با کمترین توقف) را یکی دیگر از نکاتی عنوان کرد که گمرک در دستور کار قرار داده و تصریح کرد: ورود کالا از مسیر سبز بیش از ۳ ساعت نباید طول بکشد چرا که معتقدیم هزینه معطلی که به واردکننده تحمیل می‌شود، در نهایت مصرف‌کننده باید پرداخت کند و پیش از این خروج کالا از مسیر سبز گمرک ۲ درصد بود ولی ۲۰ درصد واردات اکنون از مسیر سبز خارج می‌شود. وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود درآمد ۱۰ هزار میلیارد تومانی گمرک براساس قانون بودجه سال ۹۳ محقق شود، گفت: ۵۸۰۰ میلیارد تومان درآمد گمرکی طی ۵ ماه ابتدایی سال جاری از محل ورود و خروج کالاها بوده که ۲۸۰۰ میلیارد تومان از این مبلغ با پذیرش ضمانت‌نامه انجام شده است، درحالی که کل درآمد سال گذشته، ۲۱۰۰ میلیارد تومان بوده است. کرباسیان درباره امکان انطباق ثبت سفارش در سیستم HS (سیستم هماهنگ توصیف و کدگذارى کالا) نیز گفت: ثبت سفارش به لحاظ قانونی در قانون مقررات صادرات و واردات آمده و نمی‌توان آن را حذف کرد، ولی به اعتقاد بنده ثبت سفارش نباید جایگاهی داشته باشد، چرا که هیچ کشوری ثبت سفارش ندارد؛ به طوری که سال گذشته ۱۱۰ میلیارد دلار کالا ثبت سفارش شد که ۴۸ میلیارد دلار آن براساس واردات انجام شده و کاربری چندانی برای تصمیم‌گیری ندارد. کرباسیان درباره کاهش تعداد طبقات تعرفه واردات گفت: وقتی تعداد طبقات تعرفه‌ای زیاد باشد همه سعی می‌کنند از تعرفه‌ای استفاده کنند که حقوق گمرکی کمتری را دنبال کنند و کاهش طبقات تعرفه‌ای شفافیت کار را بیشتر می‌کند و ما هم از این موضوع استقبال می‌کنیم چرا که مصوبه دولت هم این موضوع را تایید می‌کند.