انقلاب تلویزیونی علیه قاچاق فیلم

دنیا سهرابی: در حالی که قاچاق فیلم‌های سینمای ایران به فاصله کمتر از یک هفته از شروع اکران آنها، یکی از بزرگ‌ترین معضلات سینمای کشور به شمار می‌رود، رئیس سازمان سینمایی از راه‌اندازی سیستمی برای انتشار فیلم‌ها بدون امکان دانلود آنها سخن گفت. سامانه‌ای که درصورت را‌ه‌اندازی، بسیاری از مشکلات مربوط به دسترسی علاقه‌مندان به فیلم‌های سینمای ایران را برطرف کرده و همچنین بازار قاچاق این فیلم‌ها را نیز تا حد زیادی از بین خواهد برد. حدود یک سال قبل نیز زمزمه‌هایی درباره راه افتادن شبکه‌ کابلی در ایران شنیده می‌شد و قرار بود سامانه‌ای به نام تلویزیون تعاملی مهر (آی.پی.مدیا) با پوشش ۶ استان به راه بیفتد و مشترکان بتوانند به آرشیو تمام فیلم‌های ایرانی دسترسی داشته باشند اما این اتفاق در حد خبر باقی ماند و به عمل نرسید. حالا دوباره با مطرح شدن قضیه تلویزیون VOD از طرف رئیس سازمان سینمایی بسیاری از مخاطبان کنجکاو هستند تا درباره این سیستم بیشتر بدانند.

VOD چیست؟

سامانه VOD متشکل از یک ست آپ‌باکس است که از طریق کابل اینترنتی یا تلفن به تلویزیون وصل می‌شود و به کمک آن مشترکان می‌توانند به آرشیو عظیمی از فیلم‌های تولیدشده در سینمای ایران و جهان، تعداد زیادی سریال، انیمیشن یا حتی نرم‌افزار دسترسی داشته باشند. علاقه‌مندان برای مشترک شدن در این سامانه حق اشتراکی می‌پردازند که در بسته‌های مختلفی تعریف خواهد شد. این سامانه امکانی برای دانلود فیلم یا ذخیره کردن آن به‌وجود نمی‌آورد و بنابراین هرگونه کپی‌برداری و قاچاق از روی آن غیرممکن است.

مشترکان چه دسترسی‌هایی دارند؟

با مشترک شدن در سامانه VOD علاقه‌مندان به آرشیوی بزرگ از تمام فیلم‌ها و بسیاری از سریال‌های ساخته شده در ۵۰سال اخیر و بسیاری از فیلم‌های دوبله‌شده دسترسی پیدا می‌کنند. شبکه‌ کابلی با بسته‌های قیمت‌گذاری مختلفی تعریف می‌شود که می‌تواند مانند قیمت‌گذاری اپراتورهای تلفن همراه باشد. به‌طور مثال یک مشترک می‌تواند بسته یک‌ماهه تماشای فیلم را تهیه کند و به مدت یک ماه به تعداد دلخواه فیلم دسترسی داشته باشد یا برای دیدن هر فیلمی یک قیمت مشخص پرداخت شود. این قیمت‌ها به نسبت موسساتی که این خدمات را ارائه خواهند داد متفاوت خواهد بود و بخشی از سود آن نیز به شرکت مخابرات تعلق می‌گیرد.

بسته‌های مختلف برای مشترکان متفاوت

طراحی بسته‌های متفاوت برای تقسیم‌بندی ژانر فیلم‌ها یا حتی بسته‌بندی از روی گروه سنی نیز می‌تواند برای پر کردن اوقات فراغت خانواده‌ها بسیار مناسب باشد، مثلا بسته کارتون و انیمیشن که می‌تواند مناسب گروه سنی خردسال یا کودک و بزرگسال باشد، در عین حال می‌توان فیلم‌ها را به نسبت ژانر آنها، بازیگر یا کارگردانی خاص دسته‌بندی کرد و به‌طور جداگانه به فروش رساند.

سرنوشت دی‌وی‌دی‌ها

سامانه VOD پیش از این در بسیاری از کشورهای جهان استفاده شده و در بسیاری از کشورها نقش اصلی را در سرگرمی تلویزیونی مردم ایفا می‌کنند.

مردم معمولا فیلم را در سینما تماشا می‌کنند و به کمک VOD نیز به آرشیو کامل دسترسی دارند، در صورتی که اگر قرار باشد به‌ازای هر یک فیلم یک دی‌وی‌دی هم در خانه باشد، فضای فیزیکی بسیاری اشغال می‌کند. از طرفی این سامانه به خاطر حذف قیمت دی‌وی‌دی و بسته‌بندی بسیار ارزان‌تر خواهد بود و از طرف دیگر فرمت‌هایی از فیلم‌ها با حجم بالا - مانند بلو ری فول اچ‌دی و...- کماکان به شکل فیزیکی در اختیار علاقه‌مندان آن در مراکز عرضه محصولات فرهنگی به فروش خواهند رسید.