اعلام جزئیات تامین گندم

هما کبیری: در حالی مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی از واقعی شدن قیمت نان تا پایان سال جاری خبر داده که براساس آمار پنج ماه منتهی به مردادماه گمرک در سال جاری، بیش از سه میلیون و ۱۳۹هزار تن گندم به ارزش یک میلیارد و ۹۲میلیون دلار وارد کشور شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، با رشد ۹۹/۱۴۳درصدی در وزن و رشد ۰۷/۱۰۶درصدی ارزش همراه بوده است. به‌این‌ترتیب همچنان گندم در صدر کالاهای وارداتی کشور قرار دارد و در مدت مشابه سال گذشته، گندم به‌عنوان سومین کالای عمده وارداتی در جدول رتبه‌بندی کالاها قرار گرفته بود؛ این در حالی است که در ماه‌های گذشته که موضوع بحران آب به‌صورت جدی‌تری مورد توجه مسوولان قرار گرفته، برخی کارشناسان اعلام کردند که تولید هر کیلوگرم گندم به ۱۳۰۰لیتر آب نیاز دارد و به این ترتیب بهتر است حجم زیادی از گندم مورد‌نیاز کشور از طریق واردات تامین شود؛ اما در مقابل عده زیادی از کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه گندم مورد مصرف عامه مردم قرار دارد، باید کشور در تولید آن خودکفا شود. از سوی دیگر در فروردین امسال بود که رئیس‌جمهور در نامه‌ای به وزیر جهاد کشاورزی، دستور خودکفایی را در هشت محصول کشاورزی ابلاغ کرد که در راس آنها گندم قرار داشت. حالا در شرایطی که تحریم‌های بین‌المللی شامل روسیه شده و شرایط جدید، این کشور را به سمت استفاده از محصولات کشاورزی ایران سوق داده، علی قنبری، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از تهاتر گندم روسیه با محصولات کشاورزی ایران خبر داده است.

واردات نیمی از گندم مورد نیاز

گندم به‌عنوان یکی از استراتژیک‌ترین محصولات کشاورزی، در حالی در صدر کالاهای عمده وارداتی کشور قرار گرفته که نیاز سالانه کشور به این محصول یازده میلیون تن است و علاوه بر این مقدار ۵/۳میلیون تن دیگر نیز حجم ذخایر استراتژیک را تشکیل می‌دهد. براساس برنامه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت باید حدود هفت میلیون تن از مجموع نیاز کشور و ذخایر استراتژیک، از طریق واردات تامین شود که بر‌اساس آمار پنج‌ماه گمرک، با روند صعودی واردات این کالا، حدود ۳میلیون و ۱۳۹هزار تن آن تاکنون وارد شده است.

افزایش قیمت خرید تضمینی گندم از سوی دولت یازدهم در سال گذشته از ۸۰۰ به ۱۰۵۰تومان موجب شد امسال حدود ۷/۶میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری شود. علی قنبری، مدیرعامل جدید شرکت بازرگانی دولتی که هفته گذشته سکان هدایت این شرکت را به دست گرفت، در حاشیه بازدید از نمایشگاه بین‌المللی صنعت آرد و نان در جمع خبرنگاران گفت: می‌توانیم خرید تضمینی امسال را به هفت میلیون تن برسانیم و در این رابطه حدود هفت هزار میلیارد تومان به کشاورزان پول پرداخت کردیم و امسال در مقایسه با سال گذشته حدود ۲ میلیون تن گندم بیشتری خریداری شده است. با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت براساس آمار گمرک، قیمت هر کیلوگرم با احتساب نرخ ۲۵۰۰تومان برای دلار مبادله‌ای، حدود ۸۷۰تومان است، این در حالی است که قیمت خرید تضمینی گندم کشاورزان از سوی دولت ۱۰۵۰ تومان اعلام شده و بر همین اساس نیز گندم خریداری شده است. به همین دلیل هفته گذشته معاون اجرایی رئیس‌جمهور از اصلاح قیمت نان خبر داد و حالا معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از واقعی شدن قیمت نان تا پایان سال جاری خبر داده است.

روند صعودی واردات گندم

از سوی دیگر براساس جداول و آمارهای منتشرشده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، تا پایان سال ۹۲، حدود ۴میلیون و ۸۲۲هزار تن گندم داخلی به ارزش ۳۹ هزار و ۱۰۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون ریال بدون احتساب هزینه‌های تبعی خریداری شده که نسبت به سال ۹۱ با رشد ۸/۱۳۵درصدی در وزن و رشد ۱/۳۴۳درصدی در ارزش همراه بوده است. سال گذشته حدود ۵/۱ میلیون تن گندم نیز از سوی بخش خصوصی، کارخانه‌های آردسازی، صنوف و صنایع غیرنان مانند ماکارونی‌سازان، نشاسته‌سازان، قنادان، تولیدکنندگان کیک و کلوچه خریداری شده است. در همین مدت، ۳میلیون و ۹هزار تن گندم به ارزش ۸۳۱میلیون یورو از طریق واردات از سوی شرکت بازرگانی دولتی تامین شده که نسبت به سال ۹۱، با کاهش ۲/۴۷درصدی در وزن و کاهش ۴/۵۰درصدی در ارزش همراه بوده است.

روند واردات در سال جاری نیز همچنان صعودی خواهد بود، با این تفاوت که معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از واقعی شدن قیمت نان تا پایان سال جاری خبر داده است. قنبری در این رابطه به «ایسنا» گفت: یکی از مهم‌ترین مسائل امروز بحث قیمت نان است که در رابطه با این موضوع با توجه به اینکه مصرف عام مردم است باید با احتیاط برخورد کنیم و پیشنهاد این است که قیمت نان را به سمت واقعی شدن هدایت کنیم به نحوی که قیمت‌ها واقعی شود و به مردم فشار نیاید.

مدیر عامل شرکت بازرگانی دولتی تاکید کرد: با واقعی شدن قیمت نان و با پرداخت مختصری یارانه به مردم، می‌توانیم باری را از دوش مردم برداریم. البته در نان‌های مختلف اصلاح قیمت متفاوت خواهد بود. این در حالی است که پیش از این نیز مدیرعامل سابق شرکت بازرگانی دولتی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام کرده بود در قبال اصلاحاتی که در قیمت فروش گندم، آرد و نان اعمال شود، حتما دولت شاخص‌های حمایتی را به منظور رفاه حال عموم جامعه که اصلی‌ترین خوراکشان نان است، اتخاذ می‌کند.

خبرهای دیگر در حوزه نان

بازدید معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از نمایشگاه بین‌المللی آرد و نان حاوی خبرهای تازه دیگری نیز در حوزه نان بود. قنبری درباره برنامه‌های شرکت بازرگانی دولتی مبنی بر تهاتر مواد اولیه تهیه نان با کشور روسیه به «ایسنا» گفت: بخش قابل‌توجهی از گندم را از روسیه وارد می‌کنیم که البته می‌توانیم در این زمینه تهاتر داشته باشیم. با توجه به تحریم‌هایی که علیه ما وجود دارد و در روسیه نیز این تحریم‌ها اعمال می‌شود، می‌توانیم با کشور روسیه بخشی از مشکلات را حل کنیم.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اعلام اینکه روزانه حدود ۲۵ هزار تن نان در کل کشور مصرف می‌شود، نیز اظهار کرد: در صورتی که واحدهای نان صنعتی فعلی با حداکثر ظرفیت یعنی ۱۳۵۵ تن در روز تولید کنند، در حال حاضر حدود ۵/۵ درصد نان کشور به طریق صنعتی تامین می‌شود و البته به جز واحدهای فوق، واحدهای کارگاهی و نیمه‌صنعتی دیگری در کشور در حال فعالیت هستند که واحدهای صنعتی انبوه به شمار نمی‌روند و در صورت اضافه شدن آنها به این لیست، درصد تولید و مصرف نان صنعتی افزایش پیدا می‌کند. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران دوگانگی قیمت خرید و فروش گندم دولتی را مهم‌ترین مشکل فعلی این حوزه برشمرد و تاکید کرد: از آنجا که گندم از کشاورزان به قیمت ۱۰۵۰ تومان خریداری و با احتساب ۱۰۰ تومان هزینه‌های تبعی خرید، ۱۱۵۰ تومان برای دولت تمام می‌شود و ما آن را ۴۶۵ تومان به فروش می‌رسانیم، این اختلاف قیمت حدود ۷۰۰ تومانی، فساد و رانت را افزایش می‌دهد. بنابراین ضرورت دارد قیمت گندم اصلاح شود.

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک قرار گرفته و تولید گندم نیز به‌صورت دیمی انجام می‌شود، نمی‌توان ۱۰۰ درصد توصیه کرد که با هر قیمتی به سمت خودکفایی گندم حرکت کنیم.