بسته سرمایه‌گذاری نفتی برای بخش‌خصوصی

سردار خالدی: پارلمان بخش خصوصی در نشست صبحانه کاری این بار میزبان وزیر نفت بود؛ بیژن نامدار زنگنه روز گذشته در حالی با ترسیم نقشه سرمایه‌گذاری‌ها، بایدها و نبایدهای حضور بخش خصوصی در صنعت نفت را یادآور شد که یادی از خط تولید «پیکان» هم داشت.

وزیر نفت در پارلمان بخش خصوصی مطرح کرد

به گفته زنگنه روزی که پیکان از مدار تولید خارج شد، همه جشن گرفتند، حالا هم اگر حمایت بیش از اندازه و نابجا از بخش خصوصی انجام گیرد، همه «پیکان‌ساز» می‌شوند. خبری‌ترین صحبت وزیر نفت نیز اشاره به وضعیت درآمدها و صادرات نفت و فرآورده‌ها بود. زنگنه در تشریح این موضوع اعلام کرد: اگر چه از نظر عددی، نمی‌توان رقم اعلام کرد اما فروش نفت ایران و وصول درآمد آن در سال‌جاری فراتر از پیش‌بینی‌های بودجه‌ای بوده و هم اکنون نیز روند صادرات نفت ایران رو به پیشرفت و قابل قبول است.

همه پیکان‌ساز می‌شوند اگر...

نامدار زنگنه صحبت‌های خود را با اعلام این خبر آغاز کرد که قرار است به زودی (در ماه جاری) با فراهم شدن مقدمات کار، ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام از کانال بورس انرژی با هدف صادرات عرضه ‌شود. به گفته وی در رویه خرید دلاری نفت در بورس نیز مشکلی وجود ندارد.

«سیاست‌گذاری دولت در سرمایه‌گذاری و حمایت از بخش خصوصی» موضوعی بود که مهم‌ترین بخش صحبت‌های وزیر را شامل می‌شد. زنگنه با انتقاد از روند خصوصی‌سازی در صنعت نفت گفت: متاسفانه در هشت سال گذشته بخش خصوصی در کشور ضعیف شده، به طوری که گوشت آن از بین رفته و فقط استخوان باقی‌مانده که البته همین هم جای شکر دارد. این در حالی است که واحدهای واگذار شده نیز تنها از اختیار بخشی از دولت خارج شده و در دست بخش دیگری از دولت قرار گرفته‌اند. اشاره صحبت‌های وزیر درباره واگذاری‌ها به این عبارت بود که «بنا نبود وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پالایشگاه و پتروشیمی داشته باشد اما وزارت نفت این واحدها را در اختیار نداشته باشد.»

وی با بیان این گزاره که «سیاست من این است که ساخت داخل تقویت شود» به بخش خصوصی توصیه کرد که حتما سرمایه‌گذاری و از طریق درآمدزایی پروژه‌هایش را تکمیل و از طریق درآمد زایی پروژه‌هایش را تکمیل کند. این در حالی بود که وزیر از بخشنامه‌ای پرده برداشت که برای شفافیت مناقصه‌ها در پروژه‌های نفتی صادر شده است؛ به‌طوری که براساس آن ساخت تجهیزات در داخل باید همراه با انتقال فناوری باشد. علاوه بر آن، کیفیت محصولات هم طبق استانداردها در نظر گرفته و قیمت‌ها رقابتی شود. وی از مشخص شدن وضعیت ۱۰ پروژه نفتی تا پایان آذرماه خبر داد که این تعیین تکلیف می‌تواند بازار بزرگی را پیش روی فعالان اقتصادی قرار دهد.

زنگنه حساسیت‌هایی هم نسبت به حضور بخش خصوصی در صنعت نفت دارد؛ به طوری که وی از اینکه بخش خصوصی در بخش پایین‌دستی حضور داشته باشد استقبال کرد اما با اشاره به اینکه از بسته شدن درهای بخش خصوصی در بخش بالادستی نفت حمایت می‌کند، گفت: بخش‌های بالادستی همانند اکتشاف باید در انحصار دولت باقی بماند. به گفته وی پیمانکاران و سازندگان در جایی که قدرت رقابت دارند، کار می‌کنند اما در حال حاضر لوله‌سازان در مرکزیت اجحاف به دولت قرار دارند و تا زمانی که این وضعیت ادامه داشته باشد به جایی نمی‌رسند و نمی‌توانند حتی یک کیلومتر لوله هم صادر کنند.

زنگنه با تاکید بر اینکه هنر در مدیریت این است که کیفیت را به کمیت تبدیل کرد، گفت: روزی که پیکان از مدار تولید خارج شد جشن گرفتیم، اکنون نیز اگر از بخش خصوصی بیش از اندازه حمایت شود، همه «پیکان‌ساز» می‌شوند.

گاز مصرفی صنایع

وزیر نفت در ادامه نشست اعلام کرد: اوایل سال آینده نیروگاه‌ها نیازی به مازوت و گازوئیل نخواهند داشت و گاز آنها را تماما تامین می‌کنیم. وی درباره مصرف گاز صنایع نیز ابراز امیدواری کرد: با ورود دو فاز پارس‌جنوبی به میزان ۱۰۰ میلیون مترمکعبی گاز به مدار تولید، وضع گاز مصرفی صنایع بهتر شود، به طوری که تا پایان سال آینده مشکل گاز نداشته باشند. وی با بیان اینکه ۴۸۰ هزار بشکه میعانات گازی وجود دارد که می‌شود با آن یک پالایشگاه احداث کرد، نسبت به اهمیت بخش خصوصی گفت: به دلیل اینکه معتقدم بخش خصوصی باید حضور پیدا کند، یک پالایشگاه را به هشت پالایشگاه ۶۰ هزار بشکه‌ای تقسیم کردیم. در حال حاضر هم ۳۳ مجموعه که بیش از ۵۰ شرکت را ‌در برمی‌گیرند، برای احداث این پالایشگاه‌ها به صورت رقابتی اعلام آمادگی کرده‌اند. وزیر نفت درباره برخی ابهامات مطرح شده درباره سوآپ گفت: با سوآپ فرآورده نفتی مخالفتی ندارم. در گذشته نیز این کار را انجام می‌دادیم، به طوری که از «نکا» و «غرب کشور» سوآپ صورت می‌گرفت.

«برطرف شدن مشکلات صنعت ‌سی‌ان‌جی (CNG) و جایگاه‌های عرضه آن» وعده دیگر وزیر بود. به اعتقاد وی در برخی شهرها فقط از ۳۰ درصد ظرفیت موجود استفاده می‌شود. این در حالی است که در برخی شهرها کمبود جایگاه وجود دارد که این امر به غیرعادی بودن قیمت‌ها برمی‌گردد. با این اوصاف به نظر می‌رسد تا زمانی که قیمت‌ها رویکرد دستوری داشته باشد، کسی اقدام به ساخت جایگاه نمی‌کند. زنگنه در پایان برای رفع چالش‌های جایگاه‌ها در پایتخت از «تفاهم با شهردار تهران برای ساخت ۲۰۰ جایگاه تک پمپه» خبر داد.

صحبت‌های فعالان بخش خصوصی

در ادامه نشست نیز برخی از مسوولان و نمایندگان بخش خصوصی صحبت کردند. حمید حسینی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه باید تعریف درستی از ساختار مالی دولت و وزارت نفت صورت گیرد، گفت: بسیاری از بانک‌ها تصمیم گرفتند در سرمایه‌گذاری پروژه‌های نفتی وارد شوند، اما به دلیل اینکه تجربه خوبی نداشتند و ساختار مالی شفاف نبود، کار را زمین گذاشتند. حسین نقره‌کار شیرازی، دبیرکل اتاق بازرگانی ایران نیز از مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای خصوصی‌سازی بخش نفت خبر داد و گفت: این مصوبه به اتاق آمد و کمیته‌ای هم با حضور کارشناسان ارشد برای چگونگی فروش نفت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در آن تشکیل شد، اما مسکوت ماند. همچنین پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه باید باور به کوچک شدن دولت به درستی ایجاد شود، تصریح کرد: در ۸ سال گذشته، بخش خصوصی ضعیف شد و حالا باید این تضعیف جبران شود، بنابراین باید روشی را تعریف کرد که نه رانت در آن باشد و نه اینکه توقف رشد بخش خصوصی در آن تدارک دیده شود.