تقویت دلار، شمشیری دولبه

اروین کلنر اقتصاددان ارشد مارکت واچ داشتن مقادیر زیادی از یک چیز خوب همیشه خوب نیست. شاخص DXY دلار نه فقط در برابر ین ژاپن به بالاترین ارزش در ۶ سال گذشته رسیده، بلکه ارزش پول آمریکا در کل در بهترین سطح در چهار سال گذشته است. وضعیت دلار در برابر یورو و بسیاری دیگر از ارزهای عمده جهان این‌چنین است. دلایل چندی برای افزایش قابل توجه ارزش اسکناس سبز وجود دارد که این دلایل را می‌توان در دو دسته جای داد: دلایل اقتصادی و ژئوپلیتیک. تا وقتی که جهان نگران مسائل سیاسی باشد، سرمایه‌گذاران به دوری گزیدن از اروپا ادامه خواهند داد و این به تقویت دلار کمک می‌کند. وضعیت اوکراین همچنان پرتنش است. از سوی دیگر خاورمیانه هم کمکی به شکل گرفتن آرامش نمی‌کند. همچنین باید به مسائل درگرفته بین ژاپن و چین اشاره کرد. در جبهه اقتصادی نیز اقتصادهای اروپا، ژاپن، روسیه و حتی چین درحال ضعیف شدن هستند، در حالی که ایالت متحده با شتابی متوسط اما پایدار در حال پیشرفت است. همان‌طور که احتمالا همه به این استنباط رسیده‌اند، دلار قوی هم از اخبار خوب و هم از اخبار بد نفع می‌برد، اما در خود جبهه اقتصادی هم دو وجه خوب و بد وجود دارد.

خبر خوب را می‌توان در بازار نفت پی گرفت، بازاری که عاملی بسیار کلیدی برای اقتصاد است. در سه هفته گذشته، قیمت بنزین پمپ بنزین‌ها در هر گالن(حدود ۷/۳ لیتر) حدود نیم دلار کاهش یافته است. دیگر اقلام هم درکل با کاهش قیمت روبه‌رو خواهند شد. این کاهش قیمت قدرت خرید خریداران را افزایش خواهد داد و این موضوع حتی برای بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان هم مهم است. مساله واردات را به این داستان اضافه کنید تا متوجه شوید که دلار قوی چقدر اقتصاد آمریکا را تکان خواهد داد.

اما خبر بدی هم وجود دارد. همه می‌دانند که سکه اقتصاد همیشه دو رو دارد. روی دیگر سکه افزایش دلار این است: دلار قوی معمولا به ضرر سوددهی شرکت‌های ایالات‌متحده عمل می‌کند. همچنین با گران‌تر شدن اجناس آمریکایی در خارج، صادرکنندگان آمریکایی هم ضرر خواهند دید. دلار قوی رقابت را در داخل کشور نیز دشوار می‌کند. افزایش قدرت دلار مضرات دیگری نیز دارد. برای مثال پول‌های ذخیره شده به شکل دیگر ارزها حالا در صورت تبدیل به دلار از ارزش کمتری برخوردار خواهند بود.

در حالی که قیمت بالای دلار بهای کالاهای خام مانند نفت و طلا را کاهش خواهد داد، بازارهای سهام هم دلایلی برای نگرانی خواهند داشت. وال‌استریت دلایل خود را برای تمایل نداشتن به دلار قدرتمند دارد. دلار قوی خرید دارایی‌های ایالات‌متحده از سوی سرمایه‌گذاران خارجی را سخت‌تر خواهد کرد. به همین طریق مشارکت سرمایه‌گذاران ایالات‌متحده در بازارهای خارجی آسان‌تر خواهد شد. دلار قوی همچنین در ایالات‌متحده خرید اقلام آمریکایی از مسکن گرفته تا کفش‌های قیمتی را برای خارجی‌ها دشوار خواهد کرد. با توجه به این نکته، رشد بهتر و افزایش نرخ‌های سود می‌تواند ایالات‌متحده را جای جذاب‌تری برای سرمایه‌گذاری کند. البته سرمایه‌گذار خارجی در برابر فروش ارز خود باید دلار بخرد و این خود می‌تواند ارزش دلار را حتی بالاتر ببرد. آیا این چرخه‌ای معیوب است یا چرخه‌ای پسندیده؟ پاسخ این سوال بستگی به این دارد که کدام سوی سکه ارزش دلار در نیازهای موجود تجلی بیاید.