فروش 4 میلیون دلاری آثار ایرانی

گروه فرهنگ‌وهنر: وضعیت فرهنگی کشور در دولت یازدهم به نقطه مطلوبی رسیده است. بارشد اقتصادی قابل توجه در عرصه سینما و موسیقی حالا نوبت به هنرهای تجسمی رسیده تا آثار هنرمندان ایرانی در یک حراج معتبر، گوی سبقت را از رقیبان خود بربایند و بیش از یک سوم فروش کریستی را به خود اختصاص دهند. هفدهمین حراج کریستیز دبى در سالن گودفین هتل امارات تاورز دبى در حالی برگزار شد که بعد از سه ساعت ونیم معامله، هنر ایران با مجموع فروش ٣ میلیون و ٨٠٠ هزار دلار، یک سوم کل فروش را به خود اختصاص داد و شب موفقى را پشت سر گذاشت. در این شب به یادماندنی ١١٨ اثر از هنرمندان ایران و آثاری از هنرمندان ١٠ کشور عربى و ترک چکش خورد که در پایان فروش این دوره براى اولین بار از مرز ١٢ میلیون دلار گذشت و به رکورد فروش سه برابر برآورد اولیه رسید. در این میان برخى هنرمندان ایرانی همچون بهمن محصص، مارکو گریگوریان، پرویز تناولى و فرهاد مشیرى با موفقیت قابل توجهی روبه‌رو شدند اما باز هم در چنین شرایطی رکورد ایرانى هنر خاورمیانه با دو میلیون و ٨٠٠ هزار دلار نزد پرویز تناولى باقی ماند. در هفدهمین دوره این حراج چهار رکورد نخست این شب از آن کشورهاى عربى شد و دو نقاشى از محمود سعید، هنرمند فقید مصرى به ترتیب ٨٦٩ و ٧٠١ هزار دلار، نقاشى حامد اویس دیگر هنرمند فقید مصرى ٥٥٧ هزار دلار و اثر شفیق عبود، هنرمند فقید لبنانى ٣٨٩ هزار دلار چکش خورد. از سوی دیگر ایرانیان حضورى پررنگ در ثبت ۱۰ رکورد نخست این شب داشتند و یک نقاشى از پرویز تناولى مجسمه‌ساز سرشناس در جایگاه پنجم ایستاد و ٣٦٥ هزار دلار یعنی شش برابر تخمین اولیه چکش خورد. همچنین چهار نقاشى سهراب سپهرى، بهمن محصص و فرهاد مشیرى رکوردهاى ششم و هفتم را از آن خود کردند.

تنه درخت کوچکى از سپهرى و نقاشى «خلال دندان» فرهاد مشیرى هر یک ٢٦٩ هزار دلار فروخته شدند و در رتبه هفتم ایستادند. همچنین یک اثر متفاوت از بهمن محصص و یک نقاشى انتزاعى از سهراب، هر یک ٢٥٧ هزار دلار به فروش رسیدند که اثر محصص سه برابر قیمت اولیه چکش خورد و جایگاه هشتم را به نام ایران رقم زد.

در این شب دو مجسمه تناولى هم فروخته شد که اثر بدون عنوان این هنرمند ٢٢١ هزار دلار و مجسمه هیچ ١٨٥ هزار دلار توانستند رکورد برجای بگذارند. از دیگر آثار فروخته شده ایرانی‌ها در این دوره، تابلوى Y۸۶M مشیرى باقیمت ١٩٧ هزار دلار، نقاشى دو لته اى رکنى حائرى زاده ١٧٣ هزار دلار، انتزاعى هاى معروف کوروش شیشه گران ١٦١ هزار دلار،

زنده رودى ١٢٥ هزار دلار، تابلوى چشمگیر آبگوشت دیزى ایرانى مارکو گریگوریان ١١٩ هزار دلار، نقاشى کوزه مشیرى و منوچهر یکتایى هر یک ١١٢ هزار دلار ازجمله آنها بودند. اثر مارکو گریگوریان و رضا درخشانى هر یک ١٠٠ هزار دلار، دو نقاشى بدون عنوان زنده رودى ٨٨ و ٨١ هزار دلار، اثر قاسم حاجى‌زاده ٧٢ هزار دلار، لیلى متین دفترى ٦٩ هزار دلار، دو نقاشى دیگر از رضا درخشانى ٦٣ و ٥٠ هزار دلار، نقاشى کوچکى از على بنى صدر، نقاشى از زنده یاد حسین کاظمى و اثر روز و شب سیراک ملکونیان ٤٤ هزار دلار و فیگوراتیوترین نقاشى انتزاعى بیتا وکیلى که نمایى زیبایى شناسانه از خلیج‌فارس است ٤٠ هزار دلار هم دیگر آثار کشور ما بودند که چکش خوردند. همچنین نقاشى خط سرخ فام على شیرازى که سوره مبارکه حمد را در چرخش دلنشین حروف بازتاب مى‌دادند ٣٥ هزار دلار، نقاشى انتزاعى مسعود عربشاهى ٣٥ هزار دلار، مجسمه بهمن دادخواه ٢٠ هزار دلار و یک تابلوى کوچک از کویرهاى کاهگلى معروف پرویز کلانترى ١٥ هزار دلار به فروش رسیدند. این در حالى است که در همان آغاز حراج اعلام شد چهار اثر شامل دو اثر عرب، یک اثر ترک و یک اثر پرویز تناولى به این دوره نرسیدند؛ ضمن آنکه چهار اثر ایرانى از نصرالله افجه‌اى، عباس کیارستمى، افشین پیرهاشمى و فرهاد احرارنیا نیز به فروش نرسیدند.

رد پای کریستی در جاده ایران

اردیبهشت امسال علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه مراسم اختتامیه دومین جشنواره آیینه مطهر از تاثیر برگزاری حراجی کریستی درایران حرف زد و معتقد بود که اگر این حراج معتبر در جزیره کیش برگزار شود امکان حضور بیشتر هنرمندان کشورمان را برای فروش آثارشان فراهم می‌کند.علی جنتی گفته بود برگزاری این حراجی در ایران می‌تواند هنرمندان سایر کشورها را هم به ایران بکشاند که همین نکته امتیاز ویژه محسوب می‌شود. سابقه علاقه مدیران وزارت ارشاد برای برگزاری کریستی در ایران به سال‌ها پیش باز می‌گردد. ماجرا از این قرار است که چند سال پیش رئیس خانه حراج کریستی به همراه مدیران ارشد این خانه حراج به ایران دعوت شدند تا مقدمات برپایی کریستی در تهران فراهم شود. در آن دوره هم وزارت ارشاد اعلام آمادگی کرده بود و هم اینکه مسوولان کریستی علاقه نشان داده بودند. بعد از آن چند سفر مطالعاتی انجام شد و در نهایت نمایشگاهی از آثار هنرمندان ایرانی در لندن برپا شد تا هنرکشور ما به مجموعه‌داران و خریداران دنیا معرفی شود.با شکل‌گیری این اتفاقات تصور می‌شد کریستی به ایران بیاید اما فاکتورهایی برای شکل‌گیری این اتفاق لازم بود که وجود نداشت، فاکتورهایی همچون فراهم شدن شرایط آسان برای حضور خریداران آثار هنری در ایران؛ نبود سیستم بانکداری الکترونیکی، مشکل حمل و نقل آثار هنری و... شانس تهران را در این زمینه به صفر رساند. این موانع در دبی وجود نداشت و همین نکته باعث شد تا این حراج معتبر در این منطقه رونق بگیرد و شهر دبی در رقابت با منطقه کیش، گوی سبقت را برباید و شانس تهران برای تبدیل به محل برپایی حراج معتبر کریستی به صفر برسد. در هفته‌های اخیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان داده است که به روابط فرهنگی با هنرمندان برجسته دنیا علاقه دارد و این نکته با حضور کیتارو آهنگساز ژاپنی بیشتر به چشم می‌آید. با حرف‌هایی که جنتی اردیبهشت امسال مطرح کرد احتمال می‌رود به‌زودی رایزنی‌های ایران برای برپایی این حراج معتبر بین‌المللی در کشور ما آغاز شود. شاید هم تاکنون این اتفاق افتاده اما خبری نشده است.