حکم اعدام آیت‌الله نمر را متوقف کنید

گروه دیپلماسی- کامران کرمی: با وجود تاکید فراوان دولت یازدهم به بهبود روابط با عربستان باید گفت که روابط تهران و ریاض همچنان متاثر از تحولات و فراز و فرودهای منطقه مستعد بحران خاورمیانه است. از اظهارات سعود الفیصل در مورد نقش ایران در سوریه تا تایید حکم اعدام آیت‌الله شیخ باقر النمر روحانی شیعه استان شرقیه عربستان. در مقابل اما همچنان برخی اخبار و تحرکات، حکایت از تلاش برای بهبود روابط دوجانبه دارد. از درخواست آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برای توقف اعدام آیت‌الله شیخ نمر تا مقدمه‌چینی برای سفر وزیرخارجه ایران برای سفر به عربستان. به‌نظر می‌رسد که با وجود اختلافات موجود و همچنین ماهیت رقابتی روابط دوکشور، طرفین به بهبود روابط به‌عنوان نقطه‌ای باثبات برای حل و فصل بهتر مسائل و مشکلات منطقه توجه لازم را دارند، هرچند که درک این وضعیت در میان تصمیم گیرندگان عربستان همچنان با همان رویه محتاطانه و کند انجام می‌شود. در همین ارتباط و در تازه‌ترین تحول صورت گرفته در روابط دو کشور، آیت‌الله اکبر ‌هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در پیامی به ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی، خواستار جلوگیری از اجرای حکم اعدام آیت‌الله شیخ نمر باقر النمر شد و گفت که جلوگیری از اجرای این حکم باعث یأس تفرقه‌افکنان و تقویت وحدت شیعه و سنی در جهان اسلام می‌شود.

به گزارش «ایرنا»، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در این پیام با تاکید بر حساس بودن شرایط کنونی منطقه و جهان اسلام آورده است: «تفکر وحدت و تحکیم فرق اسلامی، مسلمانان را از این شرایط نجات می‌دهد.» او در بخش دیگری ازاین پیام آورده است: «انتظار می‌رود در این برهه که فتنه‌ها، کیان امت اسلامی را نشانه گرفته، عدم اجرای حکم آیت‌الله شیخ نمر باقر النمر، تفرقه‌افکنان را مایوس کند و باعث تعامل و حل مشکلات جهان اسلام شود.» هاشمی رفسنجانی خطاب به ملک عبدالله با یادآوری جایگاه روحیه تسامح در اسلام و تاثیر محبت در پیوند قلوب تاکید کرد: «مسلمانان اتخاذ چنین تصمیمی را از جناب عالی انتظار دارند.» آیت‌الله‌هاشمی رفسنجانی از جایگاه ویژه‌ای در نزد ملک عبدالله پادشاه سعودی برخوردار است که به‌زعم تحلیلگران مسائل منطقه می‌تواند با توجه به شرایط کنونی، به‌عنوان یک وزنه در بهبود روابط دو کشور عمل کند. پیش‌تر هم عبدالرحمن‌الشهری سفیر جدید عربستان در تهران، در دیدار با ‌هاشمی رفسنجانی ضمن استقبال بسیار گرم از ایشان، بر روابط ویژه دو کشور تاکید کرده بود؛ بنابراین درخواست هاشمی برای جلوگیری از حکم آیت‌الله شیخ باقرالنمر ضمن آنکه می‌تواند پیام مهمی برای رهبر عربستان باشد، می‌تواند بخشی از حمایت معنوی ایران از شیعیان به‌خصوص اقلیت شیعی در عربستان باشد.

آیت‌الله شیخ نمر باقر النمر مجتهد شیعه و فعال حقوق بشر عربستانی در شهر «العوامیه» در استان «شرقیه» عربستان است که در پی اعتراض‌های شیعیان عربستان در سال ۲۰۱۲ بازداشت شد. دادگاه جنایی این کشور در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۴ او را به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به اعدام محکوم کرده است. تاکنون گروه‌های مختلف شیعه از سراسر جهان خواستار جلوگیری از اعدام این روحانی شیعه و فعال حقوق بشری شده‌اند. همزمان با درخواست رئیس تشخیص مصلحت نظام، روزنامه الحیات به نقل از برخی منابع نوشت که تهران در حال حاضر به‌دنبال تهیه مقدمات سفر محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران به ریاض است. این روزنامه چاپ لندن به نقل از منابع ایرانی با بیان اینکه تهران در حال حاضر به‌دنبال تهیه مقدمات سفر ظریف به ریاض است، افزود: «اما هنوز زمانی برای انجام این سفر تعیین نشده است، اما مقدمات آن در حال فراهم شدن است.» پیش‌تر سعود الفیصل وزیر خارجه با سابقه سعودی در ۲۳ اردیبهشت در اظهارات خود گفته بود که ایران کشور همسایه و دارای روابط با عربستان است و ما همواره آماده تماس و گفت‌وگو با آنان هستیم و هر زمانی که ظریف مایل به انجام این سفر باشد، مقامات عربستان آماده استقبال از او هستند. این در حالی است که مرضیه افخم، سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران چهارشنبه گذشته در نشست هفتگی خود گفت: «ما در روندی رو به جلو در کار با عربستان هستیم و گفت‌وگوهای مستقیم میان دو کشور را در برنامه داریم که سفر محمد‌جواد ظریف وزیر امور خارجه در همین چارچوب است. امیدواریم سفر ظریف به عربستان متناسب با برنامه کاری‌شان هماهنگ شود.» افخم همچنین افزود: «موضوعات منطقه‌ای از طریق گفت‌وگوهای دوجانبه و تقویت همگرایی میان کشورها قابل حل و فصل هستند و ایران به سهم خود بر این سیاست اصولی در منطقه پایبند است.» آنچه ناظران مسائل منطقه بر آن تاکید دارند، این موضوع است که در شرایط کنونی این دولت عربستان است که باید به اقدامات و اظهارات مثبت ایران چراغ سبز نشان دهد و گام‌های جدی و جدیدی را برای تقویت فضای شکل گرفته بردارد.