ازدواج اجباری مصداق برده‌داری مدرن
نگار حسینی هزاران سال است از برخی افراد به‌عنوان برده سوء استفاده می‌شود. مدارک و شواهد برده‌داری کهن به بعد از توسعه کشاورزی و در جریان انقلاب نوسنگی در حدود ۱۱هزار سال پیش می‌رسد. نخستین سند در مورد برده‌داری را می‌توان قانون حمورابی (۱۷۶۰ پیش از میلاد) دانست. اما با وجودی که تصور می‌شود دوران برده‌داری سال‌ها است که به پایان رسیده بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سراسر جهان 36 میلیون نفر برده زندگی می‌کنند. برده‌های امروزی را بردگان مدرن می‌گویند با این حال به نظر می‌رسد در تعریف آنها تغییری ایجاد نشده است. با شنیدن برده‌داری نخستین چیزی که به ذهن می‌رسد، به کار گماشتن و استثمار افراد است اما در واقع برده‌داری مفهومی بسیار گسترده است. این مفهوم می‌تواند حوزه‌هایی مانند قاچاق انسان، کار اجباری، زیر دین بودن بابت وام، ازدواج اجباری، استثمار جنسی و خرید و فروش کودکان. با این تعریف 5.4 میلیون نفر برده مدرن در 7 کشور برزیل، اتیوپی، اندونزی، نپال، نیجریه، پاکستان و روسیه زندگی می‌کنند. هفت کشور برزیل، اتیوپی، اندونزی، نپال، نیجریه، پاکستان و روسیه کشورهایی هستند که به دلیل شرایط خاص خطر هر یک از موارد فوق در آنها بیش از دیگر کشورها است. برده‌داری مدرن چندان قابل تشخیص نیست. به‌عبارت دیگر بر اساس مشاهده‌ها کمتر می‌توان دریافت موردی از این پدیده جایی وجود دارد. بنابراین درصد بردگان در کشورهای مختلف احتمالا به‌عنوان مشتی نمونه خروار خواهد بود.
فقر تنها دلیل نیست
واضح است که فقر یکی از دلایل بسیار کلیدی در ایجاد پدیده برده‌داری مدرن است. بر همین اساس در کشورهای فقیرتر با احتمال بالاتری برده‌داری مدرن دیده می‌شود. با وجودی که میان وجود برده‌داری مدرن و درآمد سرانه رابطه معکوسی دیده می‌شود اما لزوما در کشورهایی با درآمد سرانه یکسان، میزان برده‌داری مدرن به یک اندازه مشاهده نمی‌شود. برای مثال کشوری مانند بحرین که برآورد می‌شود در آن 71/0 درصد افراد برده مدرن هستند، درآمد سرانه به مراتب بالاتر از کشوری مانند تانزانیا است. با این حال میزان برده‌داری در هر دوی این کشورها به یک اندازه است. این است که فقر به‌طور قطع نمی‌تواند همه آنچه را به برده‌داری مدرن می‌انجامد توجیه کند. علاوه بر فقر، مشکلات همیشگی مانند قواعد سنتی، مناسبات اجتماعی یا حکومت‌های ضعیف از مهم‌ترین عواملی هستند که به بروز برده‌داری مدرن در جوامع می‌انجامد.
تاریخ برده‌داری سنتی
اما شکل برده‌داری مدرن با مفهومی که به‌عنوان برده‌داری سنتی وجود داشته، متفاوت است. براساس آنچه در ویکی‌پدیا آمده است، برده‌داری (سنتی) یک سیستم قانونی و به رسمیت شناخته بوده است که در آن انسان‌ها به شکل قانونی، ملک یا دارایی در نظر گرفته می‌شدند. برده چندین حق داشت و می‌شد او را خریداری کرده یا فروخت و مجبور به کار برای مالک برده بدون هرگونه حق انتخاب (به اجبار) یا دستمزد می‌شد. در مستعمرات آمریکایی و دیگر نقاط، اغلب فرزندان یک مادر برده، به‌عنوان برده شناخته شده و به‌شکل برده به دنیا می‌آمدند.در ایالات‌متحده آمریکا، آمریکای جنوبی و هند غربی در قرن هجدهم و نوزدهم، برده‌ها تقریبا فقط به‌عنوان کارگران مزرعه و خدمتکاران خانگی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در آتن قدیم، بردگان ممکن بود مشاغل مختلف داشته باشند.در روم، بسیاری از بردگان باسواد بودند و به‌عنوان کارگزاران اداری حکومت کار می‌کردند؛ بسیاری در زمینه مهارت‌های صنعتی آموزش دیده بودند. در روم، بعضی بردگان به تجارت می‌پرداختند در حالی که بعضی در کشتزارها و معادن کار می‌کردند. در آشور، سومر، بابل و مصر، با بردگان با خشونت بسیار رفتار می‌شد.تجارت برده تا قرن نوزدهم توسط کشورهای اروپایی و ایالات‌متحده آمریکا انجام می‌شد. در حدود یک قرن پیش در آمریکای شمالی و جنوبی به بردگان آزادی داده شد. برده‌داری سنتی، امروزه در جهان به طور کامل ریشه‌کن شده است.
برده‌داری سنتی در ایران
تا دوره ناصرالدین شاه برده‌داری کم و بیش به شکل نیمه رسمی در ایران وجود داشته و سیاحان خارجی به حضور غلامان و کنیزان اشاره کرده‌اند. دکتر پولاک در سفرنامه‌اش به نام «ایران و ایرانیان» فصلی را به غلامان و خواجگان اختصاص داده است که توضیح جامعی از وضعیت بردگان در عصر ناصری است. برده‌داری پس از دوره قاجار عملا منسوخ شد و با تصویب قانونی در سال 1307 برده‌داری در ایران جرم شناخته شد.
برده‌داری سنتی در یونان باستان
جنگ‌های مداوم در یونان باستان هزاران اسیر جنگی به همراه داشت که به‌عنوان برده مورد استفاده قرار می‌گرفتند. برخی بردگان در معادن نقره آتن و اسپارت به کار مشغول می‌شدند. در قوانین افلاطون، کسی که برده خود را می‌کشت پاک شمرده می‌شد و کسی که برده دیگری را می‌کشت می‌بایست بهای برده را به صاحب آن می‌پرداخت. هومر گفته بود که هرکس به بردگی گرفتار شود، زئوس نیمی از خرد او را می‌گیرد. ارسطو بردگان را پست‌تر و فرومایه‌تر از انسان‌های آزاد دانسته و معتقد بود که آنان برده زاده می‌شوند و برای خودشان بهتر است که تحت تسلط قرار گیرند. در قرن پنجم پیش از میلاد، بیش از نیمی از جمعیت آتن برده بودند.
برده‌داری سنتی در مصر باستان
در مصر باستان بردگان در کشاورزی مزارع، ساخت معابد و اهرام، ساخت جاده‌ها و تندیس‌ها به کار گرفته می‌شدند. بسیاری از بردگان اندرونی‌ها جزو خانواده‌ای که به آن تعلق داشتند محسوب می‌شدند، گاهی به فرزندی پذیرفته می‌شدند یا از اربابانشان مالی به میراث می‌بردند یا حتی آزاد می‌شدند.
برده‌داری سنتی در ایالات‌متحده آمریکا
در ایالات‌متحده آمریکا و آمریکای جنوبی در قرن هجدهم و نوزدهم، برده‌ها به‌عنوان کارگران مزرعه و خدمتکاران خانگی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. تقریبا بیشتر برده‌ها از سیاهپوستانی بودند که از قاره آفریقا آورده شده بودند.
منبع: گالوپ