بهبود محدود شیمیایی‌ها

محمد‌حسین بابالو: روز گذشته شاهد عرضه‌های مطلوبی از محصولات پتروشیمیایی در بورس کالا بودیم که از جذابیت خوبی برخوردار شد. همچون گذشته برای روزهای چهارشنبه انتظار یک روز پررونق وجود دارد که تا حدودی این طرزفکر به وقوع پیوست. همچون گذشته آن دسته از کالاهایی که از جذابیت بالایی برخوردار بودند باز هم مورد توجه بازار قرار گرفتند که رقابت برای خرید و افزایش قیمت‌ها را می‌توان از خروجی‌های این رخداد برشمرد. اوره صنعتی، اسید‌استیک، دی‌اتیلن گلایکول، منو اتیلن گلایکول، نرمال بوتانول - OFF درجه ۱، دی اتیلن گلایکول، منو اتیلن گلایکول، الکیل بنزن خطی، دی‌اتانول آمین، منومر وینیل استات، دی اتیل هگزانول، گوگرد، اسید سولفوریک، اسید ترفتالیک، ارتوزایلن، بنزن، آرگون، جوش شیرین، کریستال ملامین، لوب کات سنگین، کربنات سدیم سبک و سنگین، انواع قیر ۶۰۷۰، ۸۵۱۰۰، MC۲۵۰، قیر امولسیون CRS۱ و وکیوم باتوم بخشی از مهم‌ترین عرضه‌های روز گذشته را تشکیل می‌داد.

همان گونه که در جدول زیر مشخص است نوسان قیمت انواع محصولات پتروشیمیایی در آذرماه بیش از سایر گریدهای محصولات پتروشیمی است. با توجه به قرابت بیشتر قیمت این قبیل کالاها با قیمت نفت این رخداد دقیقا در تقارن کامل با شرایط واقعی در بازارهای جهانی است که نیاز به تحلیل بیشتری از بازار نفت را با رویکرد آینده قیمت‌ها می‌طلبد.

هم‌اکنون در شرایطی هستیم که پس از سقوط شدید قیمت نفت و رسیدن قیمت نفت خام آمریکا به کمترین حد از سال ۲۰۱۰ تاکنون مجددا قیمت‌ها وارد یک فاز نزولی شده‌اند. هم اکنون در بالاترین حجم تولید نفت خام آمریکا در ۳۰ سال اخیر قرار داریم و جلسه کشورهای روسیه، ونزوئلا، مکزیک و عربستان صعودی برای کاهش حجم تولید به نتیجه نرسید. این شرایط داده منفی بزرگی برای دورنمای بازار نفت است. البته جلسه اوپک برای کاهش حجم تولید هم مطلب دیگری است که ممکن است به حمایت از بازار منجر شود ولی نمی‌توان انتظار زیادی داشت. در هر صورت بازار نفت وارد یک فاز رکود خطرناک شده که باید برای متوسط قیمت‌های بسیار پایین فعلی برنامه‌ریزی کرد زیرا هنوز هم واقعیت بازار مخصوصا برای فرآورده‌ها و محصولات پتروشیمیایی به‌صورت کامل خودنمایی نکرده است و باید تا آزادشدن کامل این پتانسیل نزولی صبر کرد. این در حالی است که در صورت کاهش بیشتر قیمت نفت این سیکل ریزش می‌تواند کامل و حتی عمیق‌تر هم شود. در هر صورت دورنمای قیمت‌های جهانی نزولی است و با قیمت‌های فعلی ارز باید انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها را داشت.

نوسان قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی که در قرابت کامل با ویژگی‌ها و قیمت‌های جهانی قرار دارد نشان می‌دهد که نرخ محصولات پتروشیمیایی بسیار بیشتر از قیمت‌های پلیمرها کاهش یافته است. متانول، لاتکس، گوگرد، گاز مایع صنعتی، پروپان، بوتان، زایلن مخلوط، بنزن، آروماتیک سنگین، اورتوزایلین، اسید ترفتالیک و استایرن مونومر کالاهایی بودند که بیش از ۵ درصد با کاهش قیمت روبه‌رو شده‌اند که در این بین میعانات گازی بیشترین کاهش قیمت را ثبت کرده‌اند. در بازار داخلی قطعا باید کاهش قیمت‌ها را به فال نیک گرفت زیرا داده مهمی برای حمایت از تولید مخصوصا در صنایع پایین‌دستی به حساب می‌آید. از سویی و با توجه به برخی ویژگی‌های فنی، بهبود حجم تولید در صنایع مصرف‌کننده محصولات پتروشیمیایی می‌تواند برای کل اقتصاد و برخی از تولیدکنندگان بزرگ بسیار مهم و موثر باشد که به افزایش حجم تولید کل منجر خواهد شد. البته این موارد در حالی است که درخصوص برخی از گریدهای خاص کاهش قیمت‌ها هیچ تاثیری نداشته زیرا عرضه‌ها جوابگوی تقاضا نیست و نیاز به واردات شدیدا حس می‌شود. در این بین نقش مدیریت گرید و تلاش برای تنظیم بازار از سوی مدیران مربوطه بسیار حائز اهمیت است و هنوز هم توصیه می‌شود. عرضه‌های سلف یکی از مهم‌ترین شیوه مدیریت بازار در این شرایط خواهد بود که در گذشته کارنامه قابل قبولی را از خود به جای گذاشته است.