مرد سفیدپوش در شهر مساجد

حسین موسوی: پاپ فرانسیس سفر خاورمیانه‌ای خود را از کشوری شروع کرده است که همواره گفته می‌شود این کشور در رعایت حقوق اقلیت‌های مذهبی عملکرد مناسبی ندارد. هر چند به گفته برخی‌ها این روند در دوره اردوغان؛ سیاستمدار قدرتمند این کشور بهبود نسبی یافته است. ترکیه، از روز گذشته پذیرای پاپ فرانسیس بوده و وی مورد پذیرایی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری این کشور قرار گرفت. به گزارش آسوشیتدپرس، پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک، برای نخستین بار از زمانی که به این مقام انتخاب شده است، به ترکیه سفر کرده و طی سه روز از آنکارا و استانبول دیدار می‌کند. این چهارمین بار است که یک پاپ به ترکیه سفر می‌کند. در نخستین روز سفر، رهبر کلیسای کاتولیک، در آنکارا با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد.

پس از آنکارا پاپ فرانسیس برای دو روز به استانبول می‌رود؛ جایی که علاوه بر بازدید از بناهای تاریخی شهر به دیدار بارتولومئوس اول، اسقف اعظم قسطنطنیه، خواهد رفت. پیش از پاپ فرانسیس، پاپ بندیکت شانزدهم، در سال ۲۰۰۶ میلادی به ترکیه سفر کرده بود. سفری که زیر سایه ادعاهای پاپ پیشین در مورد خشونت مسلمانان با اعتراضات و جنجال‌هایی همراه بود. روزنامه حریت از سخنگوی وزارت خارجه ترکیه نقل کرده است که «اتحاد تمدن‌ها، گفت‌وگو بین فرهنگ‌ها، بیگانه‌هراسی، مبارزه با نژادپرستی و توسعه سیاسی منطقه» از محورهای گفت‌وگوها و دیدارهای پاپ فرانسیس است.

رادیو تلویزیون دولتی ترکیه، (تی‌آر‌تی) نیز می‌گوید در مراسم استقبال از پاپ در کاخ ریاست‌جمهوری در آنکارا، نزدیک به ۹۰۰ تن از خبرنگاران و روزنامه‌نگاران شرکت کرده‌اند.

خبرگزاری فرانسه می‌گوید موضوع امنیت پاپ فرانسیس از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای مقام‌های ترکیه‌ای برخوردار است و به نظر نمی‌رسد او از نزدیک به دیدار جمعیت برود. در آنکارا ۲۷۰۰ مامور پلیس و در استانبول ۷ هزار مامور پلیس مسوول حفظ امنیت خواهند بود. امروز (شنبه) نیز قرار است پاپ به ایاصوفیه، کلیسای بنا شده در دوره امپراتوری بیزانس که در زمان سلطان محمد دوم به مسجد تبدیل شد و اکنون موزه است، برود. مسیحیان از جمعیت ۷۵ میلیونی ترکیه، در حدود ۸۰ هزار نفر هستند. بیشتر آنها معمولا از آمیختگی نژادی برخوردار هستند. برخی از آنها از ارامنه ارمنستان هستند و برخی دیگر نیز از ارتدوکس‌های یونانی.

الجزیره در این مورد گزارش می‌دهد که پاپ فرانسیس قصد دارد تا نگرانی خود را در مورد جامعه مسیحیان در خاورمیانه با مقامات ترکیه در میان بگذارد زیرا اعتقاد دارد با ظهور داعش این افراد در خطر به سر می‌برند. وی پیش از اینکه سفر رسمی خود را به خاورمیانه آغاز کند ضمن محکوم کردن جنایات داعش علیه مسیحیان، رهبران مذهبی و سیاسی جهان را به اعلام مخالفت علنی با اقدامات غیرانسانی این گروه که علیه مسیحیان ساکن عراق و سوریه انجام می‌شود، دعوت کرد. پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان در گفت‌وگو با شبکه خبری فاکس‌نیوز آمریکا گفت: ظلمی که از ابتدای این بحران علیه مسیحیان آغاز شده، امروز به بدترین حالت خود رسیده است. به‌عنوان مثال در عراق، جنایات وحشیانه‌ای علیه مسیحیان انجام می‌شود. پاپ فرانسیس تاکید کرد: ظلمی که این روزها علیه مسیحیان، ایزدی‌ها و دیگر گروه‌های مذهبی در عراق می‌شود، نیازمند این است که همه رهبران سیاسی و مذهبی و به‌ویژه مسلمان، موضع‌گیری روشن و شجاعانه‌ای علیه آن در پیش بگیرند.

رهبر کاتولیک‌های جهان در شرایطی به دیدار اردوغان می‌رود که از زمان آغاز بحران عراق و سوریه، به دلیل اتخاذ سیاست‌های رئیس‌جمهور ترکیه مورد انتقاد غربی‌ها و برخی کشورهای منطقه قرار گرفته است. اردوغان حتی برای برخورد با گروه داعش اجازه استفاده از پایگاه اینجرلیک را به آمریکایی‌ها نداده و حملات گروه ائتلاف علیه داعش از پایگاه آمریکا در امارات متحده عربی صورت می‌گیرد.

با این وجود پاپ فرانسیس نخستین میهمان رسمی بود که در کاخ سفید ترکیه یا همان «آکسارای ۶۱۵ میلیون دلاری» با اردوغان دیدار کرد. دیدار وی در این کاخ با واکنش منفی همراه بوده است. به نوشته تودیزمان، یکی از دیپلمات‌های ترکیه اعتقاد دارد این با شعارهای ساده‌زیستی پاپ فرانسیس در تضاد است.

از دیگر سو، این دیدار در شرایطی صورت گرفت که هر دو طرف به دلیل اظهارنظرهای تازه‌شان تحت فشار هستند. نخست اردوغان که اعتقاد دارد قاره آمریکا را مسلمانان ترک کشف کرده‌‌اند و برخی می‌گویند وی با ابراز این‌گونه سخنان قصد دارد ذهن مردم کشورش را از مشکلاتی که پیرامون وی است منحرف کند و دیگری سخنان تازه پاپ فرانسیس است که گفته سگ‌ها پس از مرگ به بهشت می‌روند. او گفته است که حیوانات نیز همچون انسان‌ها می‌توانند وارد بهشت شوند.

روزنامه حریت‌دیلی اما در باب اهمیت سفر پاپ فرانسیس به ترکیه نوشت که حدود ۹۰۰ رسانه این سفر را پوشش می‌دهند. در شرایطی که مقامات ترکیه قصد داشتند هتلی را جهت حضور وی آماده کنند، رهبر کاتولیک‌های جهان ترجیح داده است که در سفارتخانه واتیکان حضور پیدا کند.

این در شرایطی است که واتیکان از مقامات آنکارا خواسته است که برای جابه‌جایی پاپ فرانسیس به نقاط مختلف استانبول، یک خودرو «فورد» در اختیار وی بگذارند اما آنها گفته‌اند که در پروتکل پذیرایی از میهمانان خارجی، آنها خودرویی آلمانی که ضدگلوله است در اختیار میهمانان خود قرار می‌دهند. به گفته مقامات ترکیه این خودرو امنیت بیشتری را برای میهمانان خارجی فراهم می‌کند. پیش از این، در سفری که ژان پل دوم، رهبر سابق کاتولیک‌های جهان به این کشور داشت، نزدیک بود که وی در یک حمله مسلحانه کشته شود. روز گذشته روزنامه حریت به نقل از این مرد مسلح نوشت که وی به پاپ فرانسیس رهبر تازه کاتولیک‌های جهان خوشامد گفته است. «محمدعلی آقچا»، فردی که تلاش می‌کرد با اسلحه ژان پل دوم را ترور کند می‌گوید قصد دیدار با پاپ فرانسیس را ندارد اما اگر وی به راستی برای برقراری صلح و عدالت جهانی تلاش می‌کند به‌ وی خوشامد می‌گوید اما دوست ندارد با این روحانی کاتولیک‌ها دیدار کند. این در حالی است که پاپ فرانسیس قصد دارد در این سفر خود ضمن دیدار با برخی مقامات کشوری با رهبر ارتدوکس‌های ترکیه نیز دیدار

داشته باشد.

در این راستا پاپ فرانسیس قرار است فردا با رئیس ارتدوکس‌های یونانی دیدار کند. این نخستین‌بار است که بارتولومئوس اول، پذیرای یک پاپ خواهد بود. هر چند وی در زمان تعیین پاپ فرانسیس به‌عنوان رهبر کاتولیک‌های جهان میهمان واتیکان بوده است. بارتولومئوس اول، می‌گوید وی مشتاقانه منتظر دیدار با پاپ فرانسیس است. به اعتقاد وی این دیدار می‌تواند یک گام مثبت در روابط دو کلیسای خواهر باشد.

رهبر کاتولیک‌های جهان در شرایطی به دیدار اردوغان رفته است که او از زمان آغاز بحران عراق و سوریه، به دلیل سیاست‌هایش مورد انتقاد غربی‌ها و برخی کشورهای منطقه قرار گرفته است. اردوغان حتی برای برخورد با گروه داعش اجازه استفاده از پایگاه اینجرلیک را به آمریکایی‌ها نداده و حملات گروه ائتلاف علیه داعش از پایگاه آمریکا در امارات متحده عربی صورت می‌گیرد.