هوای تازه در سینمای ایران

گروه فرهنگ و هنر: وقتی خبر رسید فیلم «خانه پدری» پس از چهار سال ممانعت از نمایش، از هشتم دی ماه و بدون هیچ تغییری در گروه هنر و تجربه به نمایش درخواهد آمد، موجی به وجود آمد که خیلی‌ها این عمل سازمان سینمایی را ستایش کردند. نمایش «خانه پدری» اثر تحسین شده کیانوش عیاری می‌تواند هوایی تازه در اکران فیلم‌های روی پرده ایجاد کند و نوید روزهای خوشی را برای اهالی سینما به ارمغان بیاورد. «خانه پدری» در کنار فیلم متفاوت «چند مترمکعب عشق» ساخته جمشید محمودی هم که نماینده کشور افغانستان در اسکار است از چهارشنبه گذشته روی پرده رفته است و جریان متفاوتی را در فضای سینمای بدنه شکل خواهد داد. «خانه پدری» یکی از مهم‌ترین فیلم‌هایی است که در ماه‌های گذشته حرف و حدیث‌های زیادی درباره نمایش یا عدم نمایش آن مطرح شد و واکنش‌های متفاوتی را برانگیخت. این فیلم پس از ۳ سال توقیف در جشنواره فجر سال گذشته اکران شد و مورد توجه بسیاری از منتقدان و مخاطبان قرار گرفت اما راهی به پرده پیدا نکرد. «خانه پدری» اتفاق‌های یک خانه قدیمی را از سال ۱۳۰۸ یعنی اواخر دوره قاجارتا ۱۳۷۹ روایت می‌کند و در آن بازیگرانی همچون مهدی هاشمی، شهاب حسینی و مهران رجبی، ناصر هاشمی، مینا ساداتی، نازنین فراهانی و... ایفای نقش کرده‌اند. این اثر در چند اپیزود ساخته شده و مسائل و مشکلات زنان ایران را در ۷۰ سال اخیر به تصویر کشیده است. زمزمه‌های رفع توقیف فیلم «خانه پدری»، ساخته کیانوش عیاری در حالی از دی ماه سال ۹۲ به گوش می‌رسید که صدور پروانه نمایش این اثر، تنها با اصلاح چند سکانس در دسترس بود، ولی حفظ چند سکانس اول فیلم جزو خط قرمزهای عیاری بود که از آن کوتاه نیامد و تاکید داشت ‌حذف این سکانس منجر به نابودی اثر می‌شود و اساسا همه فیلم‌ها مبتنی بر همان سکانس‌های نخستین است که شاید برای بسیاری از تماشاگران تکان‌دهنده باشد. سکانس نخست، مربوط به یک قتل ناموسی می‌شود که با توجه به نگاه واقع‌گرایانه منحصربه‌فردش، بسیار طبیعی به تصویر کشیده شده و طبیعتا قتلی ناموسی که در یک زیرزمین توسط پدر و پسر خانواده رخ می‌دهد و جزئیات‌ دقیق روایت می‌شود، برای مخاطب عام می‌تواند تکان‌دهنده باشد؛ اما خیلی‌ها معتقد بودند این اثر مناسب افراد زیر ۱۶ سال نیست و به همین دلیل هم برای اکران آن محدودیت سنی گذاشته‌اند و افراد زیر ۱۶ سال نمی‌توانند این فیلم را ببینند. این قتل شاهرگ داستان را شکل می‌دهد که طی ۶ دهه در‌‌‌ همان خانه رخ می‌دهد و بنابراین عیاری اعتقاد داشت برای همین، حذف این سکانس به اثرش چنان ضربه جبران ناپذیری می‌زند که ارتباط بیننده با «خانه پدری» را به کل دستخوش آسیب می‌کند و به همین دلیل، همچنان بر حفظ شاکله کنونی فیلمش تاکید داشت. ناصر هاشمی (نقش کودکی) و مهدی هاشمی (نقش بزرگسالی) ‌کاراکتر اصلی این فیلم را ـ که روایت زندگی‌اش از ۱۵ تا ۸۰ سالگی به تصویر کشیده شده ـ بازی می‌‌کنند.

مهم‌ترین اتفاقات فرهنگی کشور

ازسوی دیگر بسیاری از سینماگران به اکران این فیلم واکنش مثبت نشان دادند. جهانگیر الماسی یکی از نخستین سینماگرانی بود که نسبت به این اتفاق رویکرد مثبتی نشان داد. الماسی با اشاره به اینکه اکران فیلم «خانه پدری» یکی از مهم‌ترین اتفاقات فرهنگی کشور است، لزوم مدیریت نافذ و همه‌سونگر را نیاز سینمای ایران دانست و گفت: اکران فیلم «خانه پدری» در شرایطی که تحلیل‌های مختلفی در مورد آن انجام می‌شود، یکی از مهم‌ترین اتفاقات فرهنگی کشور است. مجتبی راعی یکی دیگر از کارگردانانی است که نسبت به این اتفاق مواضعش را عنوان کرد. این کارگردان با استقبال از نمایش فیلم «خانه پدری» در گروه سینمایی هنر و تجربه گفت: «فکر می‌کنم هنر و تجربه این امکان را به‌وجود آورده تا با نمایش فیلم‌هایی که برخی نگرانی‌ها درباره آنها وجود دارد، ثابت شود که حساسیت‌ها می‌تواند خیلی به آن پررنگی نباشد.» نمایش فیلم «خانه پدری» در گروه سینمای هنر و تجربه از نظر من فوق‌العاده است و این گروه سینمایی امکان جدیدی را برای سینمای ایران به‌وجود آورده است که امیدوارم تداوم داشته باشد.»