برند سازی ملی، ارزش‌گذاری برند، تامین منابع مالی برای صنعت کشور
دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران بیستم دی ماه سال جاری در مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما برگزار می گردد. این جشنواره که به ابتکار بخش خصوصی (گروه هوشمند تدبیر) برگزار می شود، طی سال های گذشته توانسته جایگاه خود را در میان صنعتگران،صاحبنظران و اصحاب رسانه به خوبی تثبیت نماید و خود تبدیل به یک برند در زمینه برگزاری چنین جوایزی گردد. امسال جشنواره ملی قهرمانان صنعت با رویکردی جدیدو متفاوت برگزار می شود.
در این خصوص خانم مهندس آرزو موسوی عضو هیات مدیره گروه هوشمند تدبیر و مدیر اجرایی جشنواره، ضمن بیان جزئیات بیشتر در مورد همایش، پاسخگوی سوالات ما در خصوص نحوه برگزاری و انتخاب برگزیدگان بود.
دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت نسبت به دوره های گذشته چه تغیراتی داشته یا چه ویژگی خاصی دارد؟
دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت امسال با هدف برند سازی ملی و توجه بیش از بیش به موضوع ارزشگذاری برند و همچنین تامین منابع مالی برای صنعت کشور برگزار می شود.ما در این دوره تلاش داریم تا یکصد برند ارزشمند ایرانی را انتخاب و معرفی کنیم.
استراتژی اصلی این جشنواره انتخاب برندهای برتر است؟
در واقع تلاش ما این است که نظام رتبه بندی برندها را در ایران شکل دهیم و تلاش کنیم تا زمینه های توسعه برندهای ملی را در عرصه بین المللی به وجود بیاوریم.
خانم مهندس، فکر نمی کنید این وظیفه دولت است که چنین کاری را انجام دهد؟
دولت در همه کشورها مشوق حرکت بخش خصوصی و تقویت تولید ناخالص داخلی است. اگر قرار باشد دولت همه برنامه ها را خود به تنهایی پیگیری کند، به اعتقاد بسیاری، نه زمان کافی و نه بودجه لازم را در این خصوص خواهد داشت. پس به ناچار می بایست بخشی از کارها و برنامه های خود را به بخش های خصوصی منتقل کند. اگر در زمینه برند سازی و برنامه های این چنینی دولت هم بخواهد دخالت مستقیم نماید، هم توان و ظرفیت بخش خصوصی را ندارد و هم استعدادهای بخش خصوصی به هدر خواهد رفت. از سوی دیگر، در بسیاری از کشورهای دنیا این موضوع توسط بخش خصوصی پیگیری می شود؛ درست مثل عرضه یک کالا در فضای رقابتی. اگر رقابت سالم وجود داشته باشد، این مشتریان و مصرف کنندگان هستند که انتخاب می کنند چه کالایی را باید بخرند و چقدر بابت آن هزینه دریافت کنند.پس ما به سهم خودمان تلاش می کنیم انگیزه های لازم برای حرکت برندها و صاحبان سرمایه ایجاد کنیم. دولت و سایر بخش های خصوصی نیز می توانند این موضوع را پیگیری کنند. اعتقاد ما این است که جمع این باورها و حرکت ها باید تقویت برندهای ملی و ایجاد بسترهای لازم جهت توسعه صادرات غیر نفتی باشد.
در حال حاضر نحوه انتخاب برندهای ارزشمند در جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران چگونه است؟
در این خصوص اجازه بدهید ابتدا دامنه فعالیت و انتخاب برندها را تشریح نمایم:
ما برای انتخاب برندهای ارزشمند ، تمامی محورهای فعالیت برندهای ایرانی را در ١٤ گروه اصلی طبقه بندی کردیم که این گروه ها عبارتند از:
۱- صنایع غذایی، ۲- منسوجات ،۳- لوازم خانگی،۴ - محصولات شوینده، آرایشی، بهداشتی و سلولزی،۵- بانک و بیمه،۶- خودرو و صنایع وابسته، ۷- فناوری اطلاعات ،ارتباطات و مخابرات،۸- مبلمان و دکوراسیون داخلی،۹- نفتی،پتروشیمی و شیمیایی ۱۰- ساختمانی، ۱۱- دارو و تجهیزات پزشکی، ۱۲- خدمات، ۱۳- مطبوعات و خبرگزاری ها، ۱۴- بیمارستان ها
هر کدام از این گروههای چهارده گانه نیز به زیر گروه های کوچک تر تقسیم شده اند و در مجموعه این گروه ها و زیر گروه ها هزار برند را شناسایی و طبقه بندی کرده ایم.
زیر گروه های حوزه صنایع غذایی:
محصولات دامی ( تخم مرغ ، عسل)، فرآورده های لبنی ، صنایع تبدیلی کشاورزی ( کنسروجات، سس و ...)، آرد و غلات ( آرد، ماکارونی ، نان صنعتی و ....) ، نوشیدنی ها ( آبمیوه، آب معدنی، نوشابه و ماء الشعیر)، محصولات بسته بندی ( زعفران ، ادویه ، برنج ، چای ، حبوبات، خشکبار و ...)، فرآورده های گوشتی، شیرینی ، شکلات و تنقلات.
در حوزه نساجی که واقعا جزو گروه هایی هستند که پتانسیل برند سازی بالایی در آن وجود دارد، ما این گروه ها را مشخص کردیم.این گروهها بر اساس مطالعه ما بوده که ملاک آن تقویت برندهای ملی است. مثلا در حوزه چرم، به قطعیت رسیدیم که برندهای این حوزه به راحتی قابلیت رقابت با بسیاری از برندهای برتر دنیا را دارند. برای مثال، برند «درسا» می تواند نام ایران را در عرصه های بین المللی به درستی یدک بکشد. به همین منظور ما توجه ویژه به این حوزه داریم و این طبقه بندیها را در نظر گرفتیم:
زیرگروه های حوزه منسوجات:
فرش ( دستباف و ماشینی) ، موکت ، کالای خواب، چرم ، پوشاک، محصولات نساجی و کفش.
زیرگروه های حوزه لوازم خانگی:
لوازم آشپزخانه ( هود، سینک، اجاق رومیزی) ، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، یخچال، اجاق گاز ، انواع ظروف( چینی، بلور و تفلون و ...)، کولر، بخاری ، پکیج و آبگرمکن ، تلویزیون.
زیرگروه های حوزه محصولات شوینده، آرایشی، بهداشتی و سلولزی:
شیشه پاک کن/ چندمنظوره ، پودر ماشین لباسشویی، مایع ظرفشویی، مایع دستشویی، صابون، خمیر دندان، لوازم آرایشی، دستمال کاغذی.
زیرگروه های حوزه بانک و بیمه:
بانک، موسسات اعتباری، بیمه.
زیرگروه های حوزه خودرو و صنایع وابسته:
خودرو ، قطعات.
زیرگروه های حوزه فناوری اطلاعات ،ارتباطات و مخابرات:
اپراتور تلفن همراه، اینترنت، نرم افزار، سخت افزار.
زیرگروه های حوزه مبلمان و دکوراسیون داخلی:
مبلمان خانگی، مبلمان اداری، دکوراسیون داخلی.
زیرگروه های حوزه نفتی،پتروشیمی و شیمیایی:
محصولات تبدیلی پتروشیمی، محصولات شیمیایی ( رنگ، چسب، حشره کش و ...) ، فرآورده های پایه نفتی.
زیرگروه های حوزه ساختمانی:
شرکت های انبوه ساز، چینی آلات بهداشتی، شیرآلات، قفل و یراق، در و پنجره ، صنایع روشنایی، کلید و پریز.
زیرگروه های حوزه دارو و تجهیزات پزشکی:
داروهای شیمیایی، داروهای گیاهی ، تجهیزات پزشکی.
زیرگروه های حوزه خدمات:
آموزشی، گردشگری، ورزشی و حمل و نقل.
در حوزه باشگاه های ورزشی نیز، باشگاه های استقلال ، پرسپولیس ، تراکتور سازی و سپاهان اصفهان را به عنوان برندهای قدرتمند در نظر گرفته ایم.
همچنین یکسری برندها وشرکتها ملی را در نظر گرفته ایم که این برندها در حال حاضر به عنوان برندهای ملی ما مطرح هستند؛ مثل شرکت دخانیات ایران، شرکت شیلات ایران که در زمینه تولید و بسته بندی خاویار فعال است و یا شرکت سهامی فرش ایران و همچنین شرکت ملی نفت ایران و ....
شما بر اساس چه متدولوژی این برندها را انتخاب کرده اید ؟
نخست باید عرض کنم، دبیر خانه جشنواره ملی قهرمانان صنعت به صورت دایمی اداره و مدیریت می شود . در واقع این درست است که فرایند تبلیغات و برگزاری جشنواره سه یا چهار ماه است، اما دبیر خانه به صورت مرتب و دوره‌ای نسبت به مطالعه بازار و شناسایی برندها اقدام می کند. ما تقریبا تمامی نمایشگاه ها را رصد می کنیم و تیم مطالعه بازار داریم که کار جمع آوری اطلاعات بازار و مستند سازی شرکت ها و برندها را برعهد دارد.
ثانیا کار اصلی مجموعه ما ارایه خدمات مشاوره ای در حوزه های برند و سرمایه گذاری است. از این رو به صورت مرتب با شرکت ها در ارتباط هستیم.
خانم موسوی، یکی از انتقاداتی که از این جشنواره در محافل مختلف مطرح می شود، این است که بار علمی جشنواره نسبت به خود جشنواره کمتر است. شما این موضوع را تایید می کنید؟
باید بگویم، هر سازمانی استراتژی مشخصی را برای توسعه کسب و کار خودش تعریف می‌کند. ما هم در برنامه توسعه این جشنواره تمرکز اصلی خودمان را بر برگزاری باشکوه و متفاوت مراسم پایه گذاری کرده ایم. برای همین اگر شما در باره جشنواره ما از برگزیدگان دوره‌های قبل سوال کنید، حتما یکی از مواردیکه اشاره خواهند کرد، شکوه و نظم مراسم ماست . نکته بعدی اینکه ما به اندازه خودمان کار علمی، پژوهشی و ارزیابی به عمل می آوریم. ما را نباید با جوایز دولتی مقایسه کنید چون این جایزه ها ردیف بودجه دارند، اما ما یک مجموعه جوان و از بخش خصوصی هستیم .اتفاقا به اعتقاد بسیاری در جایزه های بخش خصوصی عنوان نخست متعلق به ماست .
نکته سوم اینکه حداقل دوستانی که این انتقاد را می کنند، می توانند در حوزه برند یک بررسی و تحقیق ساده به عمل بیاورند و به این نتیجه خواهند رسید که مجموعه هوشمند تدبیر جزو قویترین و با دانش ترین گروه های علمی و ارایه دهنده خدمات مشاوره ای در این حوزه است .
در حال حاضر استقبال برندها از موضوع ارزشگذاری برند چگونه است؟
استقبالی که از سوی صاحبان برند صورت گرفته بسیار زیاد است، اما خود فرایند ارزشگذاری برند در حال حاضر نیاز به کار اطلاع رسانی و بستر سازی بیشتردارد. زیرا فرایند ارزشگذاری برند نسبت به سایر اقدامات این چنینی هزینه بیشتری را می طلبد.دوم اینکه باور ارزشگذاری برند و بررسی سلامت برند برای مدیران و صاحبان برندها باید تقویت شود. از این رو، فکر می کنیم هرچه زمان بیشتری را صرف اطلاع رسانی و توسعه اینگونه فعالیت های فرهنگی کنیم، استقبال از این موضوع بیشتر خواهد شد.
نحوه انتخاب و معرفی برترین های صنعت نفت، گاز و پتروشیمی در دومین جشنواره ملی قهرمانان صنعت نفت چگونه است؟
دومین جشنواره ملی قهرمانان صنعت با تاکید بر برندسازی در صنعت نفت و صنایع وابسته برگزار می شود. به همین منظور موضوع اصلی برگزاری دومین دوره جشنواره ملی قهرمانان صنعت نفت، انتخاب برندهای ملی در این صنایع می باشد. در خصوص مدل ارزیابی و انتخاب برندهای برتر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ما شرکت های برند را برمبنای یک مدل سه وجهی انتخاب می کنیم؛ در واقع دو وجه اصلی ما ارزیابی توانمندیهای سازمان در خصوص استراتژی و نوآوری است و فاکتور ارزیابی اختصاص به فعالیت های شرکت در راستای اقدامات برندسازی دارد که بر این اساس شرکت های برتر انتخاب و معرفی می شوند.