میراث ۳هزار ساله، به ایران بازگشت

گروه گردشگری: ۳۴۹ قلم اموال میراثی ایران متعلق به اواخر هزاره دوم و اول قبل از میلاد مسیح، شامگاه پنجشنبه چهارم دی‌ماه از بلژیک به کشور بازگردانده شد. به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، این اموال یک مجموعه نفیس و گرانبها از میراث فرهنگی ایران، مربوط به اشیای عتیقه «خوروین» در محدوده ساوجبلاغ است که در سال‌های گذشته، به‌طور غیرقانونی از کشور خارج شده بود و حال پس از ۳۳ سال پیگیری و مبارزه حقوقی، با حکم دیوان عالی کشور بلژیک در شهر «لی یژ»، به ایران بازگشت. این اشیای توسط سفیر ایران در بلژیک، در فرودگاه بروکسل تحویل پرواز چارتری که به همین منظور از تهران راهی بلژیک شده بود، داده شد و در تهران نیز، طی تشریفاتی، به رئیس سازمان میراث فرهنگی و نماینده امور بین‌الملل نهاد ریاست جمهوری تحویل داده شد. گفته می‌شود این پرواز چارتر، ۲۰۰ هزار دلار برای ایران هزینه داشته ‌است. پس از تحویل، اشیا با اسکورت ویژه نیروی انتظامی به موزه ملی ایران برده شدند تا از امروز، کار کارشناسی باستان‌شناسان روی آنها آغاز شود. این اشیا در ۱۳ کارتن تحویل ایران داده شد.

این اشیای ۳هزار ساله بیشتر سفالی و فلزی هستند و پیش از این در موزه سن‌کانتز بلژیک نگهداری می‌شدند. برای استرداد این اشیا ۲هزار ساعت کار کارشناسی، سال‌ها پیگیری و یک سال دیپلماسی فعال حقوقی از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری صورت گرفته است.

اشیای دیگر را نیز بازمی‌گردانیم

رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در گفت‌وگو با «ایرنا» ضمن اعلام این خبر که به زودی از این اشیای باستانی رونمایی می‌شود؛ گفت: اشیای مذکور در منطقه خوروین ساوجبلاغ به دنبال عملیات اکتشاف غیرقانونی کشف شده بود و شامل ۲۲۱ اشیای سفالین و ۱۲۸ شیء برنزی است.

مسعود سلطانی‌فر در ادامه یادآور شد: ما دو پرونده دیگر در محاکم مختلف خارجی در آمریکا و اروپا داریم. احکامی که در دو سال اخیر صادر شده اکثرا به سود ما بوده و مدعیان درخواست تجدید نظر کردند و ما با تمام توان بخش حقوقی و فنی میراث فرهنگی و امور حقوقی و بین‌الملل ریاست جمهوری، تلاش می‌کنیم احکام دیگری هم بگیریم و تعداد قابل توجهی اشیای تاریخی که به ناحق به صورت غیر‌قانونی از کشور خارج شده را در ماه‌ها و سال‌های آینده بازگردانیم.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری توضیح داد: یکی از پرونده‌ها مربوط به الواح هخامنشی است. همچنین یکی دیگر از پرونده‌ها به موضوع چغامیش برمی‌گردد که به مرحله نهایی نزدیک می‌شود.

وی تاکید کرد: درباره الواح هخامنشی موفق شدیم در دو مورد احکامی به سود کشورمان بگیریم اما مدعیانی که خیلی مرتبط با این پرونده هم نبودند و در مراجع دیگری احکامی علیه ما داشتند، تقاضای توقیف کردند. البته ما هم حضور جدی و قدرتمندانه داشتیم و در دو مرحله این ادعاها را با رای صادره در محاکم آمریکا رد کردیم و امیدواریم پس از تایید حقانیت ایران، این الواح به کشورمان بازگردد.

این پیروزی، میراث ایران را بیمه کرد!

معاون امور مجلس، حقوقی و استان‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در گفت‌وگویی با خبرگزاری میراث فرهنگی اظهار کرد: مجموعه این اقدامات طی ۳۳ سال گذشته که با وقفه چند ساله مواجه بود، بیش از ۱۰۰ هزار یورو هزینه برای سازمان داشته است اما این هزینه در برابر ارزش فوق‌العاده تاریخی و ملی این اشیا، ناچیز است. این پیروزی حقوقی مرهون زحمات و تلاش‌های مجدانه همکاران حقوقی سازمان ومرکز امور حقوقی بین‌الملل ریاست جمهوری و سفارت جمهوری اسلامی ایران در بلژیک است که منجر به نتیجه مطلوب گردید.

اسد‌الله درویش‌امیری افزود: ما توانستیم در دفاعیه‌های خود در دادگاه استیناف بلژیک دو موضوع را ثابت کنیم: اول اینکه این اشیا به‌طور غیرقانونی از ایران خارج شده است، دوم اینکه این اشیا متعلق به مردم ایران است. وی گفت: مدعیان مالکیت این اشیا نتوانستند اسناد و مدارک کافی برای مالکیت آنها یا مدارک خروج قانونی از کشور ایران به دادگاه ارائه دهند و با استدلال‌های منطقی تیم حقوقی ایران، موضوع مشمول گذر زمان شدن این پرونده نیز منتفی شد.

وی در ادامه افزود: این پیروزی بزرگ حقوقی باعث شد تا اموال میراثی ایران در دنیا بیمه شود؛ به گونه‌ای که هیچ شخص یا اشخاصی در هیچ نقطه‌ای از دنیا دیگر نخواهد توانست اشیای تاریخی ایران را نزد خود نگه‌دارد. همچنین گالری‌ها و حراجی‌ها در دنیا دیگر رغبتی برای خرید اشیای میراثی ایران نخواهند داشت چرا که دیدند عزم ایران برای بازگرداندن اموال میراث فرهنگی به کشور جدی است و حتی برای این امر از هزینه کردن و پیگیری یک پرونده تا ۳۳ سال نیز دریغ نخواهد کرد. دستاورد و پیامد این رخداد همچنین بازدارندگی و پیشگیری از قاچاق اموال تاریخی ایران و بی‌انگیزه شدن قاچاقچیان و حفاران غیر‌مجازآثار تاریخی خواهد بود. چون بازاری برای فروش این اشیا پیدا نخواهند کرد. درویش امیری خاطرنشان کرد: همچنین این رای، راه را برای بازگرداندن سایر اموال تاریخی ایران از کشورهای اروپایی و آمریکایی از طریق دادگاه‌های اروپا باز خواهد کرد. به گزارش «دنیای اقتصاد» اشیای قیمتی مورد بحث در سال ۱۳۴۴ توسط یک خانم فرانسوی به نام وولف کاریوس که به علت ازدواج با یک ایرانی به نام پروفسور ملکی، ملیت ایران کسب کرده بود از ایران خارج شد. وی قریب ۱۸ سال در ایران زندگی کرد و از طریق یک دیپلمات بلژیکی و به تدریج این کار را انجام داد. وولف کاریوس مدعی شده بود این اشیا را در یک حفاری مجاز علمی و با مجوز مسوولان وقت دولت ایران کشف و قسمتی را نیز از فروشندگان محلی در ایران خریداری کرده است و حتی فاکتور خرید را در دست دارد و بنابراین مالک قانونی این اشیا محسوب می‌شود. وی گفته بود مقام‌های وقت ایران (در دهه ۴۰ و ۵۰) از جمله وزیر وقت فرهنگ، از علاقه وی به اشیای عتیقه منطقه خوروین و جمع‌آوری یک مجموعه ارزنده، تشکر می‌کردند.