ادامه تردید و امید در بازار

محمد‌حسین بابالو: معاملات محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها در هفته گذشته شرایط چندان جذابی نداشت و با کاهش حجم معامله به نسبت هفته قبل و ریزش قیمت‌های پیشنهادی برخی از تولیدکنندگان رو به رو بودیم. ضعف فراگیر تقاضا در بورس و بازار، کاهش قیمت‌ها در بازار داخلی و البته افزایش محدود و مجدد آن در پایان هفته، نزدیک به پایان سال و امید به افزایش حجم خرید محصولات نهایی، ضعف نقدینگی و کاهش حجم خرید، کاهش قیمت‌های جهانی و ثبات نسبی قیمت دلار را می‌توان مهم‌ترین‌ ویژگی‌های بازار دانست. به نظر می‌رسد بازار هنوز هم به آینده بدبین است. در بورس کالای ایران در هفته گذشته شاهد کاهش حجم معامله پلیمری‌ها بودیم تا جایی که تنها ۲۸ هزار و ۲۱۵ تن معامله به ثبت رسید. با توجه به معامله ۳۹ هزار و ۹۰۹ تن در هفته پیش از آن شاهد افت شدید حجم معاملات بودیم که این حجم معامله به کمترین حد از پایان آذرماه تاکنون کاهش یافت. شرایط سخت تولید در بازار داخلی، کم شدن فاصله قیمتی بین بورس و بازار، ریزش قیمت‌ها در تالار و رواج شایعاتی مبنی بر کاهش بیشتر قیمت‌ها و پایین بودن جذابیت خرید به دلایل مختلف را می‌توان از دلایل اصلی این روند کاهشی دانست. با توجه به کاهش قیمت‌ها و ثبات نسبی بازار انتظار افزایش حجم معاملات در بورس کالا وجود دارد و امید است تا افزایش تقاضا ثبت شود. این در حالی است که کاهش قیمت‌های جهانی و ثبات نرخ ارز آزاد هم می‌تواند سرعت‌گیرهایی برای افزایش تقاضا و البته پتانسیلی برای بروز شایعات بیشتری باشد.

در بازار داخلی محصولات پتروشیمی اغلب انواع و گریدهای مورد معامله در روزهای گذشته با کاهش قیمت رو به رو شدند و افزایش قیمت‌های بسیار محدود فعلی نیز چندان به چشم نمی‌آید ولی در پایان هفته افزایش قیمت محدودی ثبت شد که نشان‌دهنده اندکی بهبود در بازار بود. با توجه به کاهش قیمت‌های جهانی و ثبات نسبی نرخ ارز، فروش در بازار داخلی به نسبت گذشته جذابیت بیشتری داشته که البته کاهش قیمت‌های پیشنهادی در بورس و بازار هم دلیلی بر این مدعا است. در هر صورت قیمت‌های پیشنهادی به‌صورت کلی کاهش یافته ولی فعالان بازار از ترس افت بیشتر قیمت‌ها و متضرر شدن از خرید خودداری می‌کنند. هم اکنون موجودی انبارها بسیار پایین است که ترس از دورنمای بازار را نشان می‌دهد. این در حالی است که شایعات از کاهش بیشتر قیمت‌ها در ابتدای بهمن ماه حکایت کرده که پتانسیل ترس در بازار را افزایش می‌دهد. از سویی حجم تولید در صنایع داخلی پایین است و تولیدکنندگان در صنایع پایین‌دستی روزگار خوب و خوشی ندارند تا بتوانند با ظرفیت مطلوب تولید کنند. ضعف فروش در بازار داخلی هم‌اکنون محرز است و البته بازارهای صادراتی هم شرایط ایده‌آلی ندارد. البته افزایش محدود قیمت‌ها در پایان هفته را باید به فال نیک گرفت، زیرا بهبود محدودی را نشان داده که از بازگشت نسبی خریداران حکایت می‌کند. به نظر می‌رسد دورنمای مبهم و چندگانه بازار هنوز هم ادامه داشته، چرا که افزایش محدود قیمت‌ها را نمی‌توان دلیلی بر بهبود بنیادین بازار دانست، اما داده مثبتی تلقی می‌شود. در آینده و با روشن شدن موارد بیشتری از دورنمای بازار می‌توان با دقت بیشتری نسبت به تحلیل بازار اقدام کرد.

یکی از دلایل کاهش حجم خرید در هفته‌های پیش شایعات پراکنده ولی گسترده از کاهش قیمت‌ها بود که باعث شد چندین هفته پیاپی حجم معامله در بورس کالا پایین باشد. در ابتدا این شایعات از پایه و اساس درستی برخوردار نبود، ولی با ریزش نرخ‌های پیشنهادی پلی‌اتیلن سنگین فیلم EX۵ پتروشیمی مارون، پلی‌اتیلن سنگین بادی BL۳ و پلی‌اتیلن سبک خطی ۰۲۰۹ AA پتروشیمی شازند، پلی‌اتیلن سبک فیلم OFF - ۲۴۲۰D درجه ۱ پتروشیمی امیرکبیر، پلی‌اتیلن سبک فیلم ۰۱۹۰ پتروشیمی آریاساسول و پلی‌اتیلن سبک خطی ۰۲۰۹ KJ پتروشیمی تبریز کالاهایی بودند که در هفته گذشته در تالار محصولات پتروشیمی بورس کالا موجب شد تا این شایعات به حقیقت پیوندد. تا هفته‌های پیش شایعات چندان اهمیت نداشت، ولی از این پس باید به این شایعات و شنیده‌ها بیش از گذشته توجه کرد. آخرین شایعات حکایت از آن دارد که به جز قیمت‌های پایه در بورس کالا، در بهمن ماه هم شاهد یک فاز دیگر از کاهش قیمت‌ها خواهیم بود. البته درخصوص صحت و سقم این قبیل شایعات نمی‌توان هیچ اظهار نظری داشت و قضاوت در این خصوص را باید به فعالان بازار سپرد.

درخصوص کالاها و گریدهای مختلف، بازار در هفته گذشته شرایط ناهماهنگی داشت تا جایی که در کنار رونق انواع OFF گرید پلی‌اتیلن‌ها و پلی‌استایرن‌های انبساطی، سایر انواع، شرایط مشابهی نداشت و تنها PVC وضعیت مطلوبی را تجربه کرد. با توجه به ورود پتروشیمی بندرامام و اروند به فاز اورهال و ضعف تقاضا در هفته‌های گذشته به‌صورت نسبی شاهد ورود این حجم تقاضای تجمیع شده به بازار بودیم که باعث افزایش جذابیت کلی در گروه PVC‌‌ها شدند. پلی‌وینیل کلراید S۶۵ پتروشیمی غدیر، پلی‌وینیل کلراید S۶۵ و همچنین OFF درجه ۱ و درجه ۲ پتروشیمی اروند کالاهایی بودند که با افزایش تقاضا با رقابت و حتی افزایش قیمت رو‌به‌رو شدند. البته به‌صورت کلی پتروشیمی غدیر و آبادان از این شرایط استفاده کردند و حجم فروش خود را افزایش دادند.

پلی‌اتیلن‌های ترفتالات بطری، سبک فیلم و سبک خطی در هفته گذشته شرایط چندان جذابی نداشتند تا جایی که شاهد پایین بودن حجم خرید بودیم و به جز OFF - ۰۲۰۹AA درجه ۱ امیرکبیر هیچ کالایی با رقابت رو به رو نشد. البته ضعف تقاضا و قیمت کم در بازار داخلی این کالا را نیز باید در این خصوص لحاظ کرد.

کاهش جذابیت پلی‌اتیلن‌های سنگین بادی حتی انواع OFF آن و پلی‌اتیلن‌های سنگین اکستروژن و سنگین لوله از رخدادهای عجیب هفته گذشته بود و تنها پلی‌اتیلن سنگین لوله مشکی OFF - CRP۱۰۰B درجه ۱ و پلی‌اتیلن سنگین تزریقی ۵۲۵۱۸ پتروشیمی جم، پلی‌اتیلن سنگین فیلم OFF - ۷۰۰۰F درجه ۱ پتروشیمی ایلام و پلی‌اتیلن سنگین فیلم OFF - EX۵ درجه ۱ پتروشیمی مارون عرضه‌های جذاب این گروه‌ها در هفته گذشته بود.

پلی‌پروپیلن شیمیایی، پلی‌پروپیلن نساجی و سایر انواع پلی‌پروپیلن‌ها در هفته گذشته شرایط سختی داشتند که البته همچون هفته‌ها و ماه‌های گذشته نشان‌دهنده شرایط سخت تولید در صنایع پایین‌دستی این کالاها است و به نظر می‌رسد این روند ضعیف باز هم ادامه یابد.

همچون گذشته پلی‌استایرن‌های انبساطی پتروشیمی تبریز از جذابیت بالا و رقابت برخوردار شد، ولی پلی‌استایرن ۱۵۴۰ این تولیدکننده با بی‌توجهی و معامله تنها ۴۰ تن کالا رو‌به‌رو شد. البته پلی‌استایرن مقاوم ۷۲۴۰ تبریز هم شرایط مشابهی با ۱۵۴۰ داشت.

مهم‌ترین‌ رخدادها در بازار محصولات پتروشیمی در هفته‌ای که گذشت:

- کاهش معنی‌دار حجم معاملات پلیمری‌ها در بورس کالا به کمترین حد از پایان آذرماه تاکنون

- کاهش روزشمار قیمت‌های پیشنهادی در بازار داخلی

- کاهش فاصله قیمتی بین قیمت تمام‌شده در بورس کالا و قیمت داخلی و کاهش جذابیت خرید از بورس

- ورود پتروشیمی بندر امام و اروند به فاز اورهال تا حداقل یک ماه آینده

- بالابودن حجم و تنوع عرضه‌ها در بورس کالا و بازار

- عقب‌نشینی حجم بزرگی از خریداران به امید کاهش قیمت‌های پایه یا خرید با قیمت کمتر از بازار آزاد

- ضعف فراگیر تولید داخلی و کاهش تقاضای موثر

- پایین بودن جذابیت تولید به دلیل شرایط سخت بازار

- مشکلات فروش محصولات نهایی در شرایط فعلی و امید به فروش در روزهای پایان سال

- ضعف محسوس در بازارهای صادراتی

- ثبات نسبی قیمت دلار مخصوصا در روزهای پایانی هفته در سطوحی نزدیک به ۳هزار و ۵۳۰ تومان

- تلاش دولت برای حمایت از قیمت‌های فعلی دلار برای جلوگیری از افزایش شتابان آن در کنار دورنمای مبهم قیمت ارز در بازار غیررسمی

- بالابودن حجم عرضه‌های اعتباری و امید به افزایش این قبیل عرضه‌ها در حالی که موانع بزرگی را در پیش دارد.

- رواج فراگیر شایعات و نزدیکی به پایان دی ماه و امید به تغییر قیمت‌های پایه پیشنهادی توسط شرکت ملی پتروشیمی

- ضعف نقدینگی در بازار و مشکلات خرید توسط تولیدکنندگان کوچک‌تر

- پایین بودن موجودی انبارها در کنار عرضه‌های گسترده تولیدکنندگان اصلی که نشان‌دهنده ترس فعالان بازار و تجار از دورنمای مبهم بازار است.

- توجه ادامه‌دار بازار به انواع OFF گرید، جذابیت بالاتر انواع PVC و بی‌توجهی بازار به اغلب محصولات و گریدهای عرضه شده

- سقوط قیمت نفت در بازارهای جهانی و شکسته شدن کف ۵۰ دلاری تا جایی که قیمت سبد نفت اوپک تا ۴۵ دلار کاهش یافت.

- انتظار ادامه کاهش قیمت‌های جهانی محصولات پلیمری که به انتظار برای کاهش قیمت‌های پایه دامن زده است.

- کاهش جذابیت صادراتی محصولات پتروشیمی و پلیمری

- افت قیمت محصولات پتروشیمی صادراتی به استثنای اوره، آمونیاک و سایر محصولات نیتروژن‌دار.