هشدار به واشنگتن از داووس و تهران

گروه دیپلماسی: محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که برای شرکت در چهل و پنجمین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در دهکده داووس راهی سوئیس شده است روز جمعه در حاشیه این اجلاس و در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس نسبت به تلاش برخی قانون‌گذاران آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران هشدار داد و گفت که اگر کنگره آمریکا چنین طرحی را تصویب کند پارلمان ایران آن را بی‌پاسخ نخواهد گذاشت. به گفته ظریف، موافقت کنگره آمریکا با طرح تحریم‌های بیشتر علیه ایران مذاکرات هسته‌ای را به شکست می‌کشاند. از دیگر سو در داخل ایران نیز علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در همایش سراسری ستادهای دهه فجر انقلاب اسلامی در خصوص بحث‎هایی که از جانب کنگره آمریکا مطرح شده است، تاکید کرد که اگر باراک اوباما نمی‎تواند مشکلات را حل کند مسوول برهم زدن مذاکرات است و به ایران ربطی ندارد. به گزارش «ایسنا» لاریجانی افزود: «جمهوری اسلامی ایران انعطاف‌های لازم را داشته است و این شعارهایی که می‎دهند و به‌عنوان اهرم استفاده می‏کنند به ما مربوط نیست.» در عین حال رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار با همتای گرجستانی‎اش گفت: «ایران به هرگونه اقدام کنگره آمریکا با حرکت جهشی و فناوری هسته‎ای پاسخ می‌دهد و این برای ایران بسیار مقدور است.»

ظریف و کری، نگران تخریب گفت‌وگوها

سوئیس به محل رایزنی‎های هسته‎ای ایران تبدیل شده است؛ در شرایطی که تیم مذاکره‌کننده ایران به ریاست سید عباس عراقچی روز گذشته بار دیگر گفت‌وگوهای هسته‎ای خود را با مذاکره‌کنندگان آمریکایی به سرپرستی وندی شرمن در شهر زوریخ سوئیس از سر گرفت، جمعه شب نیز ظریف در دیگر شهر سوئیس و در حاشیه اجلاس داووس با جان کری، همتای آمریکایی‎اش دیدار کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران پس از دیدار با کری گفت: «در این دیدار درباره بحث‎های مختلفی که دوستان ما در زوریخ پیگیری می‎کنند از جمله تعداد سانتریفیوژها، روش‌‎های غنی‌سازی و همچنین پیشنهادهای مختلفی که از سوی طرفین مطرح است، بحث کردیم و درباره ضرورت تسریع و تقویت روند مذاکرات به منظور جلوگیری از تخریب‎هایی که صورت می‎گیرد، گفت‌وگو شد.»

ادامه رایزنی‌ها در استانبول

در عین حال قرار است معاونان وزیر خارجه ایران و نمایندگان سه کشور اروپایی در گروه ۱+۵ یعنی آلمان، بریتانیا و فرانسه پنج‌شنبه ۹ بهمن ماه در شهر استانبول به گفت‌وگو در راستای حل اختلافات موجود بر سر راه حصول توافق جامع بپردازند. هیات‎های مذاکره‌کننده ایران و آمریکا جمعه و شنبه گفت‌وگوهایی را به منظور بررسی موضوعات مورد اختلاف انجام دادند.

به زودی به توافق می‎رسیم

همچنین ظریف در حاشیه داووس با بیان اینکه تحریم‎های جدید از سوی آمریکا باعث نابودی توافق ایران و ۱+۵ خواهد شد نسبت به نتیجه مذاکرات اظهار خوشبینی کرد و گفت: «بر این باورم که به زودی به توافق هسته‎ای خواهیم رسید.» او ضمن مخالفت با اظهارات وزیر دفاع آلمان مبنی بر اینکه تحریم‌ها دلیل آمدن ایران پای میز مذاکره بوده است، گفت: «دلیل اینکه دولت ما بر سر میز مذاکره نشسته این است که ما می‌خواهیم روابط‎مان را با جهان تغییر دهیم و این تحریم‌ها نبوده است که دولت ما را پای میز مذاکره کشانده است.» رئیس دستگاه دیپلماسی ایران درباره اظهارات یکی از میزبانان که مدعی بود، او گفته است تحریم‎ها بر ایران تاثیر ندارد و اکنون صحبت از تاثیر کاهش بهای نفت و تحریم‏ها می‎‌کند، گفت: «من گفتم که این مساله بر سیاست‎های ما تاثیری ندارد.» ظریف تاکید کرد تحریم‎ها باعث نشدند که دولت ایران پای میز گفت‌وگوها بیاید، زیرا اگر تحریم‏ها دولت ایران را به مذاکره سوق داده بود اکنون باید میز مذاکره را ترک می‎کردیم. به گفته ظریف اکنون عرصه برای رسیدن به توافق باز است و اگر کسی بخواهد این توافق را به هم بزند خود را در جامعه جهانی منزوی خواهد دید، خواه کنگره آمریکا باشد یا هر کس دیگری. او در عین حال از جامعه بین‌الملل خواست در مقابل هر اقدامی که بخواهد این امر بسیار مهم را با مانع روبه‌رو کند بایستد. وزیر امور خارجه ایران در ادامه با بیان اینکه اگر کنگره آمریکا قانونی را تصویب کند (تشدید تحریم‌ها) مجلس ما نیز پاسخ آن را خواهد داد، گفت: «رئیس‌جمهور آمریکا دارای اختیار استفاده از حق وتو (در مقابل تصمیمات کنگره) است اما مجلس ما تدابیر متقابلی اتخاذ خواهد کرد با این تفاوت که قانون اساسی ما به رئیس‌جمهور حق وتوی مصوبات مجلس را نداده است.» وزیر امور خارجه ایران ادامه داد که طرح تحریم‌های جدید در کنگره آمریکا برنامه اقدام مشترک را که دو طرف سال گذشته در ژنو بر سر آن به توافق رسیدند، خواهد کشت.

رایزنی‎های کاخ سفید با قانونگذاران

همزمان در داخل آمریکا نیز موضع‌گیری‏‎ها نسبت به تلاش‎های کنگره برای تصویب تحریم‎های جدید علیه ایران ادامه دارد. در این رابطه روز جمعه سخنگوی کاخ سفید گفت که جامعه جهانی تصویب هرگونه تحریم جدید علیه ایران را نقض توافق اولیه ژنو تلقی خواهد کرد؛ از این رو اکنون زمان مناسبی برای این اقدام کنگره نیست. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری هیل، جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید افزود: «ما رایزنی‌هایی را با قانون‌گذاران داشته‌ایم و فکر می‌کنم که دیدگاه رئیس‌جمهور برای مخالفت با این طرح متقاعدکننده بوده است.» به گفته سخنگوی کاخ سفید، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد دست کم برخی از اعضای کنگره این رایزنی‌ها را قابل قبول ارزیابی کرده‌اند.

اقدام خصومت‌آمیز کنگره

دعوای میان کنگره و کاخ سفید بر سر تشدید تحریم‎ها علیه ایران در شرایطی دنبال می‏شود که قانونگذاران آمریکایی اخیرا و در واکنش به هشدارهای رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه هرگونه طرح تحریمی را وتو خواهد کرد، جان بینر رئیس جمهوری‌خواه کنگره از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل برای سخنرانی در کنگره دعوت به عمل آورده ‎است؛ اقدامی که واکنش کاخ سفید را در پی داشت و پس از آن بود که اوباما گفت با نتانیاهو دیدار نخواهد کرد. روزنامه «نیویورک‌تایمز» در سرمقاله روز جمعه خود به انتقاد از سفر بی‌دعوت نخست‌وزیر رژیم‌ صهیونیستی به آمریکا پرداخته و آن را اقدامی خصومت‌آمیز توصیف کرد. به گزارش فارس، نیویورک‌تایمز با بیان اینکه اقدام بینر «خلاف دیپلماسی و منطق» بوده است، نوشته است که نتانیاهو در آستانه انتخابات، تلاش می‌کند با انتقاد علنی از اوباما خود را رهبری قدرتمند جلوه دهد و در مقابل بینر نیز از هر ابزاری برای تضعیف اوباما در عرصه امنیت ملی بهره می‌گیرد. این یادداشت می‌افزاید: «نمایندگان کاملا این حق را دارند که با رئیس‌جمهور مخالف باشند؛ همانطور که رهبران خارجی این حق را دارند. اما این جلسه که قرار است در ماه مارس تنها در یک مایلی کاخ سفید برگزار شود، اقدامی خصومت‌آمیز برای فشار به کنگره جهت تشدید تحریم‌های ایران است. اقدامی که اوباما به درستی اعلام کرده آن‌ را وتو می‌کند.»