در پنجمین همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران بررسی شد
فرصت‌های توسعه متوازن در صنعت فولاد
محمدحسین بابالو- حدیث موسوی: در بخش‌های دوم و سوم همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران میزبان برخی از بزرگان صنعت فولاد در مقیاس جهانی و صاحب‌نظران داخلی فولادی و معدنی کشور بودیم که توسعه پایدار و متوازن صنعت فولاد کشور و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آن مورد نقد و بررسی قرار گرفت. در زمینه حضور غول‌های فولادی جهان در این همایش باید گفت با توجه به شرایط خاص بازار و صنعت فولاد جایگاه برخی از شرکت‌های داخلی و خارجی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند زیرا دورنمای این حوزه را با رویکردی واقعی به نمایش گذاشته و همچنین می‌توان به برخی از واقعیت‌های این صنعت در ادبیات فعالان بازار پی برد.
محمدحسین بابالو- حدیث موسوی: در بخش‌های دوم و سوم همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران میزبان برخی از بزرگان صنعت فولاد در مقیاس جهانی و صاحب‌نظران داخلی فولادی و معدنی کشور بودیم که توسعه پایدار و متوازن صنعت فولاد کشور و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آن مورد نقد و بررسی قرار گرفت. در زمینه حضور غول‌های فولادی جهان در این همایش باید گفت با توجه به شرایط خاص بازار و صنعت فولاد جایگاه برخی از شرکت‌های داخلی و خارجی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند زیرا دورنمای این حوزه را با رویکردی واقعی به نمایش گذاشته و همچنین می‌توان به برخی از واقعیت‌های این صنعت در ادبیات فعالان بازار پی برد. با توجه به تمایل اغلب شرکت‌های موجود که در سخنرانی‌ها یا اظهارنظرهای آنها به نظر می‌رسد جذابیت این صنعت برای شرکت‌های داخلی و خارجی در حال افزایش است.
احیای مستقیم؛ بهترین شیوه تولید فولاد
مدیرعامل دانیلی به‌عنوان یکی از پیمانکاران مهم در کشور اولین سخنران بخش دوم پنجمین همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار بود. شرکت ایتالیایی دانیلی یکی از معروف‌ترین شرکت‌های اروپایی در کشورمان است که در سال‌های پیشین در پروژه‌های بزرگی از جمله فولاد و سنگ‌آهن کشورمان فعال بود.
جیان‌پیترو بندتی، مدیرعامل دانیلی در ابتدا آغاز سرمایه‌گذاری‌های این شرکت را در منطقه به سالیان گذشته مربوط دانست و از منطقه خلیج‌فارس، خاورمیانه و قاره آفریقا به‌عنوان یکی از پتانسیل‌های رو‌به رشد فولاد در جهان نام برد. وی رشد تقاضای سالانه این مناطق را با محوریت حوزه خلیج‌فارس ۴ تا ۵ درصد در سال برشمرد.
وی افزود: با توجه به ذخایر عظیم گاز طبیعی در منطقه بهترین شیوه تولید فولاد خام را می‌توان احیای مستقیم برشمرد که نیاز به سرمایه‌گذاری‌های بیشتری دارد. فرآیند احیای مستقیم که به نسبت تولید فولاد خام در کوره بلند از فرآیند پیچیده‌تری برخوردار است به تولید 50 درصدی گاز دی اکسید کربن نیز منجر خواهد شد که در مقایسه با سوزاندن زغال‌سنگ آلودگی زیست‌محیطی کمتری برای کل محیط زیست به همراه دارد. نکته دیگری که مدیرعامل دانیلی به آن اشاره کرد و در نمودارهای نمایش داده‌شده به صراحت قابل مشاهده بود، افزایش تقاضای کالاها و فولادهایی باکیفیت بالاتر در مقایسه با سایر انواع استاندارد فولاد بود که نشان می‌داد منطقه خاورمیانه به سمت افزایش واردات فولادهای خاص حرکت می‌کند. با توجه به افزایش سطح رفاه، بهبود فرآیندهای تولید و مصرف و همچنین توجه به تکنولوژی‌های نوین به نظر می‌رسد که توجه به سمت فولادهای آلیاژی و با کاربرد خاص به نسبت محصولات معمول و پرمخاطب در حال تغییر جهت است. وی افزود: با توجه به بازارهای داخلی ایران و ویژگی‌های موجود در این صنعت باید هر چه بیشتر به فرآیند احیای مستقیم توجه کرد. بندتی در ادامه به معرفی و نمایش برخی از پروژه‌های در دست اقدام این شرکت پرداخت.
در انتظار انقلاب فولاد خام
سخنران دیگر این همایش بوخارد داهمن، مدیرعامل شرکت اس‌ام‌اس بود. وی در ابتدا ضمن اظهار خرسندی از حضور در این جلسه صحبت با مخاطبان خود را یک فرصت برای خود و شرکت اس‌ام‌اس دانست و افزود: فرصت‌ها در بازار فولاد ایران فراوان هستند و باید از این موقعیت‌ها استفاده کرد. وی نیز همچون برخی دیگر از شرکت‌کنندگان در ابتدا به معرفی پروژه‌های در دست اقدام یا تکمیل‌شده پرداخت و شرکت متبوع خود را یک شریک قابل‌اعتماد برای ایران و شرکت‌های ایرانی دانست. وی افزود: این شرکت آمادگی خود را برای حضور در پروژه‌های فولادی، تولید سنگ‌آهن دانه‌بندی شده، استخراج زغال‌سنگ و دیگر پروژه‌های صنعتی مشابه دیگر اعلام می‌کند. وی در ادامه از شرایط شرکت اس‌ام‌اس در تولید کوره‌های قوس‌الکتریکی صحبت کرد و در کنار ذوب‌آهن قراضه و تولید فولاد خام از این فرآیند از توانمندی این شرکت برای حضور در پروژه‌های تولید فرو‌کروم، فرو‌منگنز و فرو‌سیلیس خبر داد. داهمن در ادامه گفت که هم اکنون در پروژه بزرگ فولاد خوزستان حضور داریم و سپس به معرفی سایر پروژه‌های این شرکت در ایران و اقصی‌نقاط جهان پرداخت. وی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های صنعت فولاد کشور را دولتی بودن مکان‌یابی پروژه‌ها دانست و ضمن تایید ضمنی این شرایط از سهولت صادرات، برطرف شدن مشکل تامین آب مورد‌نیاز برای همیشه و مرتفع شدن برخی از مشکلات حمل‌ونقل به کمک حمل و نقل دریایی به‌عنوان نقاط قوت این تصمیم‌گیری یاد کرد. وی در ادامه پروژه‌های تولید فولاد خام، واحدهای نورد سرد و گرم، تولید ورق، احداث واحدهای کوچک و متوسط فولادی، تولید میلگرد و کلاف مفتول فولادی، لوله‌های بدون درز، تکنولوژی‌های جدید کوره‌های مختلف مخصوص فولاد و آلومینیوم و نهایتا تولید لوله‌هایی با عرض‌های بالا را از سایر توانمندی‌های این شرکت برشمرد. وی در ادامه گفت: توجه به تحقیقات و به‌روزرسانی تکنولوژی‌های موجود، استفاده از شیوه‌های جدید جمع‌آوری اطلاعات و مدیریت سیستم‌ها و تجمیع اطلاعات در یک واحد مدیریتی به منظور استفاده بهینه از منابع هم اکنون یکی از ویژگی‌های مهم این شرکت به‌شمار می‌رود. وی همچنین به جایگاه شیوه‌های نوین تولید فولاد اشاره کرد و گفت با توجه به تکنولوژی‌های جدید تولید باید منتظر انقلابی در فرآیند تولید فولاد خام باشیم که این شرکت در این مسیر در حال برداشتن قدم‌های بزرگی است. وی مدرن‌سازی، خدمات حمایتی و بازرسی و تعمیر را یکی دیگر از ویژگی‌های پروژه‌های این شرکت دانست و توجه به حفاظت از محیط‌زیست را نیز در دستور کار قرار داد.
تلاش برای توانمندسازی صنعتی در فولاد
سخنران دیگر همایش مهندس کرمی، مدیرعامل شرکت آسکوتک به‌عنوان مرکز توانمندسازی صنعت فولاد بود. وی گفت: این شرکت از سال ۱۹۹۰ تاکنون به‌عنوان پل ارتباطی بین ایران و بازارهای صنعتی جهان ایفای نقش کرده است. وی تجارت فولاد، تدارکات و تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات، طراحی مهندسی، سرمایه‌گذاری و تولید و همچنین دانش فنی و تکنولوژی را مهم‌ترین برنامه‌ها و اهداف این شرکت برشمرد. کرمی گفت: ایجاد مرکز توانمندسازی صنعتی فولاد و ثبت احیای مستقیم دو اقدام بسیار مهم این شرکت بوده است زیرا دیگر لازم نیست برای اجرای هر پروژه‌ای نیاز به پرداخت حق ثبت داشته باشیم. وی افزود هم اکنون در حال احداث ۵ پروژه در داخل کشور هستیم. مدیرعامل شرکت آسکوتک در ادامه گفت: هم اکنون در کشور چین در حال اجرای یک پروژه فولادی هستیم که البته ۹۰ درصد آن به انجام رسیده است. همچنین وی با توجه به تلاش برای افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی و احداث واحدهایی با ظرفیت بالای تولید ضرورت واگذاری پروژه‌ها را به آسکوتک خاطرنشان کرد. کرمی در ادامه با انتقاد از نبود یک مرکز برای هدایت توانمندی‌های داخلی به سمت تولید مخصوصا پس از اعمال تحریم‌ها گفت: هم‌اکنون این شرکت ۶۴ پروژه را در چارچوب اقتصاد مقاومتی تعریف کرده و در حال اجرا است. وی ضمن اشاره به ایجاد مرکز توانمندسازی صنعت فولاد گفت در کنار دانش فنی مورد نیاز و ساخت کالاها و قطعات و ملزومات، با ارتباط با مراکز علمی هم اکنون در حال تولید و استفاده از تکنولوژی‌ها و تجهیزات بومی شده هستیم که نهایتا به توسعه و ارتقای فرآیندها منجر خواهد شد. وی فعالیت‌های آتی این مرکز را مطالعه و بررسی شرایط صنعت فولاد در داخل و خارج از کشور با رویکرد توانمندسازی و تهیه و تدوین مقالاتی مرتبط و بررسی بازار برشمرد.
حضور بیشتر شرکت‌های بزرگ در فولاد ایران
سخنران دیگر این همایش الیاس گنزالس مدیرعامل شرکت سارایه اسپانیا بود که در ابتدا به معرفی شرکت متبوع خود و پروژه‌های اجراشده یا در دست اجرای خود پرداخت. وی در ابتدا با طرح یک سوال صحبت‌های خود را آغاز کرد: چگونه می‌توان ظرفیت تولید را افزایش داد؟ وی ضمن معرفی شرکت سارائه گفت که این شرکت از چندین بخش مختلف تشکیل‌شده تا بتواند اغلب پروژه‌های فولادی را تامین امکانات کرده تا نهایتا به سادگی بتواند یک پروژه را به‌صورت صفر تا صد (کلید در دست ) اجرا کند. وی افزود: هم‌اکنون سارائه در نقاط مختلفی از جهان حضور دارد. اندونزی، ایران، امارات متحده عربی، چین و هند کشورهایی هستند که سارائه در آنها حضور فیزیکی دارد. با توجه به دورنمای رشد صنعت فولاد ایران، این شرکت نظر مثبتی بر بازار ایران داشته و مایل است تا حضور بیشتری در این بازار داشته باشد. وی یکی از ویژگی‌های مثبت این شرکت را احداث پروژه‌های مختلف با ظرفیت‌های متنوع عنوان کرد و گفت هم‌اکنون سارائه از واحدی با ظرفیت ۱۵۰ تن در روز تا واحدی با ظرفیت ۱.۲ میلیون تن در سال را احداث می‌کند.
الیاس گنزالس حضور این شرکت را در پروژه فولاد بندرعباس را حضوری واقعی در بازار و صنعت فولاد ایران برشمرد. مدیرعامل این شرکت در پایان سخنانش یکی از نقاط مثبت این شرکت را استفاده از شیوه‌های جدید مدیریتی دانست، زیرا این شرکت توانسته است در فاصله بین 14 ماه تمامی مراحل مهندسی یک واحد را به پایان رسانده و همچنین توانسته است که در فاصله 14 ماه دیگر تمامی ماشین‌آلات مورد نیاز را بسازد.
فولاد؛ محرک سایر صنایع
رئیس هیات عامل ایمیدرو در ادامه این همایش با بیان اینکه حضور دست‌اندرکاران حوزه فولاد اعم از داخلی و جهانی از جمله شرکت دانیلی ایتالیا، اس ام اس آلمان و... نقطه قوت پنجمین دوره از این همایش است به صحبت‌های سخنرانان قبلی از جمله وزیر صنعت، معدن و تجارت اشاره کرد و گفت: وزیر صنعت حمایت از صنعت فولاد کشور را به صراحت اعلام کردند که نویدی برای بخش خصوصی است. از طرفی وزیر نگرانی حال حاضر فعالان صنعت فولاد را درخصوص دامپینگ فولاد کشور از سوی کشورهای چین و روسیه به خوبی درک کرده و در تلاش است تا با وضع تعرفه خطرات این مساله را کاهش دهد.
مهدی کرباسیان افزود: از گذشته تا به حال صنعت فولاد به‌عنوان یک صنعت مادر، موتور محرک سایر صنایع و پایه‌ای برای ایجاد تاسیسات زیربنایی در کشورهای مختلف دارای اهمیت بوده است. در ایران نیز توسعه این صنعت همواره با تاکید بر اشتغال‌زایی همراه بوده است. صنعتی که در سال‌های ابتدایی خود به دانشگاهی برای صنعتی شدن کشور بدل شده است، اما وضع کنونی صنعت فولاد جهان به دلیل پیشی گرفتن تولید این کالای اساسی از مصرف آن از یک طرف و شرایط حال حاضر اقتصاد در ایران از سوی دیگر، این الزام را ایجاد کرده است که نگاه سیاست‌گذاران به این صنعت تغییر کرده و توسعه آن نه فقط از منظر اجتماعی، بلکه عمدتا از مسیر اقتصادی دنبال شود و به جای انتظارات اجتماعی آن هم از دریچه اشتغال‌زایی و محرومیت‌زدایی، این صنعت را همچون سایر صنایع از منظر بهره‌وری و دارا بودن توجیه اقتصادی بنگریم که این موضوع توسعه پایدار این صنعت را در پی دارد. وی ادامه داد: به همین دلیل ایمیدرو بر اساس ماموریت اصلی و قانونی خود اقدام به بازنگری اساسی در طرح جامع فولاد کشور کرد؛ طرحی که می‌تواند تصمیمات نادرست اتخاذشده در سال‌های قبل را اصلاح و توسعه فولاد را به مسیر عقلانیت و اقتصادی بودن بازگرداند. کرباسیان گفت: در این طرح ضمن توجه به آمایش سرزمینی و شفاف‌سازی وضعیت زنجیره تولید فولاد، بایدها و نبایدهای سیاست‌گذاری این صنعت مشخص شده است تا به‌عنوان چراغ راهی برای تصمیمات آینده این صنعت کلیدی عمل کند. رئیس هیات عامل ایمیدرو ادامه داد: از کلیه صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران صنعت فولاد درخواست می‌کنیم با نقد و بررسی کلیات طرح جامع فولاد که به زودی روی پایگاه اینترنتی سازمان ایمیدرو قرار می‌گیرد دولت و سازمان توسعه و نوسازی معدن و صنایع معدنی کشور را همراهی و یاری کنند.
کرباسیان در ادامه با اشاره به اینکه میزان مصرف سرانه فولاد کشور کمتر از 300 تن است گفت: باید به کمک جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و برنامه‌ریزی‌های هدفمند این رقم را به 400 تن افزایش دهیم. وی گفت: خوشبختانه با وجود اینکه به دلیل کاهش درآمدهای نفتی، رکود اقتصادی و تحریم‌ها، با کمبود منابع مالی مواجه بوده‌ایم، اما به کمک جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی از راه مشارکت ال‌سی 7 طرح فولادی را گشایش کرده و بعضا تا رقم 80-75 درصد غیردولتی‌ها برای اجرای آن مشارکت کرده‌اند و سال آینده 4 طرح فولادی راه‌اندازی خواهند شد. وی به شرایط حال حاضر قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن و معادن داخلی ایران نیز اشاره کرد و گفت: در حوزه قیمت سنگ‌آهن از سال 2014 تاکنون افت قیمت جدی رخ داده است و کماکان پیش‌بینی می‌شود این روند ادامه بیابد. در حوزه داخلی نیز آن طور که طرح جامع فولاد نشان می‌دهد اگر در افق 1404 بخواهیم به تولید 55 میلیون تن فولاد خام دست یابیم با بحران جدی در حوزه تامین سنگ‌آهن روبه‌رو خواهیم بود که از این رو سازمان ایمیدرو کار اکتشافی 200 هزار کیلومترمربع را کلید زده و بخش اعظمی از آن را آغاز کرده است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال کل این مساحت برای سنگ‌آهن اکتشاف شود. کرباسیان با بیان اینکه در کنار طرح جامع فولاد طرح جامع زغال‌سنگ، طلا و مس را نیز شروع کرده‌ایم، این اقدام را از رویکردهای خوب ایمیدرو نام برد. وی عدم توازن در زنجیره ارزش فولاد، کمبود منابع مالی و تحریم‌های بین‌المللی را از جمله چالش‌های حال حاضر صنعت فولاد کشور نام برد و ادامه داد: ایمیدرو با کمک مشارکت، سعی در افزایش منابع مالی خود داشته و تلاش کرده است اقدامات خوبی در جهت اقدامات توسعه‌ای و زیرساختی انجام دهد.
بازگشت فرمول قیمت‌گذاری
در بخش عصرگاهی پنجمین همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار مشاور امور راهبردی و برنامه‌ریزی استراتژیک گروه ملی صنعتی فولاد ایران نحوه قیمت‌گذاری شمش در کشور را مورد بررسی قرارداد.
عبدالله اعزازی در ابتدا به معرفی گروه ملی صنعتی فولاد ایران، تاریخچه و روند توسعه و تشکیل این شرکت پرداخت و در ادامه گفت: مشکل گروه ملی صنعتی فولاد ایران و سایر واحدهای نوردی بحث اختلاف قیمت محصول نهایی مانند میلگرد و شمش است که تا سال‌های قبل از 91 از فرمول ایمیدرو برای آن استفاده می‌شد و نورد‌کاران در شرایط ضرر و کاهش حاشیه سود قرار نمی‌گرفتند، اما هم اکنون این فرمول به‌هم‌خورده است که پیشنهاد می‌کنیم با برقراری دوباره این فرمول، واحدهای نوردی و تولیدکننده میلگرد را از شرایط ضرر دور کنیم.
حمایت دولت از واحدهای معدنی و سنگ‌آهنی
مهندس قدیر قیافه، رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن نیز به‌عنوان سخنران بعدی بخش عصرگاهی این همایش، گفته‌های خود را با طرح یک سوال آغاز کرد. وی گفت: تحت چه شرایطی تامین سنگ‌آهن طرح‌های فولادی کشور امکان‌پذیر است و الزامات آن چیست؟ قیافه افزود: کمتر از ۱۴ درصد از معادن سنگ‌آهن کشور در دست بخش خصوصی است و مابقی به بخش دولتی اختصاص دارد. در سال‌های اخیر اکتشافات تکمیلی به‌صورت علمی در بخش خصوصی و دولتی دنبال نشده، اما اگر به طریق علمی دنبال شود ذخایر به دست آمده از سنگ‌آهن رقم زیادی خواهد بود. وی ادامه داد: تا سال‌های قبل از ۲۰۱۴ افزایش قیمت سنگ‌آهن در بازارهای جهانی به‌عنوان مشوق و محرکی برای توسعه معادن کشور عمل کرد، اما با افت جهانی بهای این محصول شاهد شرایط بحرانی معدن‌کاران هستیم که پیش‌بینی می‌شود در کوتاه مدت تعداد زیادی معادن کوچک مقیاس ما از گردونه خارج خواهند شد. وی افزود: در این شرایط بحرانی باید گفت، اقدامات دولت درخصوص حقوق دولتی و رفع معافیت مالیاتی معادن به بهانه جلوگیری از خام‌فروشی نیز بار مشکلات معدن کاران ما را دوچندان خواهد کرد و زمینه توسعه صنایع معدنی کشور را با چالش روبه‌رو خواهد کرد. قیافه خاطرنشان کرد: بخش معدن ما دیگر توانایی بازپرداخت این هزینه‌ها را ندارد، بنابراین دولت باید در نگاه خود به معادن کشور تجدیدنظر کند. وی ابراز امیدواری کرد که طرح جامع فولاد به سمتی برود که معدنی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها نیازی به صادرات نداشته باشند و با تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی، سنگ‌آهنی و فولادی از بحران حال حاضر در زنجیره ارزش فولاد خارج شویم. قیافه در پایان گفت: پیشنهاد بنده این است که در بحث حقوق دولتی برای سال‌های پیش رو برای معادن کشور و سنگ‌آهنی‌ها تخفیف ویژه‌ای قائل شویم مانند اقدامی که کشور استرالیا اخیرا در مورد معادن خود انجام داد و تا ۵۰ درصد در زمینه حقوق دولتی تخفیف اعطا کرد. در حاشیه این همایش مدیران و صاحب‌نظران فولادی کشور با توجه به صحبت‌های وزیر صنعت مبنی بر وضع تعرفه و حمایت از صنعت فولاد کشور تصمیم گرفته‌اند از این پس جلوی افت شتابان قیمت را برای حمایت از تولیدکنندگان بگیرند که جزئیات آن در روزهای آتی به اطلاع خوانندگان خواهد رسید.
احیای مستقیم؛ بهترین شیوه تولید فولاد
مدیرعامل دانیلی به‌عنوان یکی از پیمانکاران مهم در کشور اولین سخنران بخش دوم پنجمین همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار بود. شرکت ایتالیایی دانیلی یکی از معروف‌ترین شرکت‌های اروپایی در کشورمان است که در سال‌های پیشین در پروژه‌های بزرگی از جمله فولاد و سنگ‌آهن کشورمان فعال بود.
جیان‌پیترو بندتی، مدیرعامل دانیلی در ابتدا آغاز سرمایه‌گذاری‌های این شرکت را در منطقه به سالیان گذشته مربوط دانست و از منطقه خلیج‌فارس، خاورمیانه و قاره آفریقا به‌عنوان یکی از پتانسیل‌های رو‌به رشد فولاد در جهان نام برد. وی رشد تقاضای سالانه این مناطق را با محوریت حوزه خلیج‌فارس ۴ تا ۵ درصد در سال برشمرد.
وی افزود: با توجه به ذخایر عظیم گاز طبیعی در منطقه بهترین شیوه تولید فولاد خام را می‌توان احیای مستقیم برشمرد که نیاز به سرمایه‌گذاری‌های بیشتری دارد. فرآیند احیای مستقیم که به نسبت تولید فولاد خام در کوره بلند از فرآیند پیچیده‌تری برخوردار است به تولید 50 درصدی گاز دی اکسید کربن نیز منجر خواهد شد که در مقایسه با سوزاندن زغال‌سنگ آلودگی زیست‌محیطی کمتری برای کل محیط زیست به همراه دارد. نکته دیگری که مدیرعامل دانیلی به آن اشاره کرد و در نمودارهای نمایش داده‌شده به صراحت قابل مشاهده بود، افزایش تقاضای کالاها و فولادهایی باکیفیت بالاتر در مقایسه با سایر انواع استاندارد فولاد بود که نشان می‌داد منطقه خاورمیانه به سمت افزایش واردات فولادهای خاص حرکت می‌کند. با توجه به افزایش سطح رفاه، بهبود فرآیندهای تولید و مصرف و همچنین توجه به تکنولوژی‌های نوین به نظر می‌رسد که توجه به سمت فولادهای آلیاژی و با کاربرد خاص به نسبت محصولات معمول و پرمخاطب در حال تغییر جهت است. وی افزود: با توجه به بازارهای داخلی ایران و ویژگی‌های موجود در این صنعت باید هر چه بیشتر به فرآیند احیای مستقیم توجه کرد. بندتی در ادامه به معرفی و نمایش برخی از پروژه‌های در دست اقدام این شرکت پرداخت.
در انتظار انقلاب فولاد خام
سخنران دیگر این همایش بوخارد داهمن، مدیرعامل شرکت اس‌ام‌اس بود. وی در ابتدا ضمن اظهار خرسندی از حضور در این جلسه صحبت با مخاطبان خود را یک فرصت برای خود و شرکت اس‌ام‌اس دانست و افزود: فرصت‌ها در بازار فولاد ایران فراوان هستند و باید از این موقعیت‌ها استفاده کرد. وی نیز همچون برخی دیگر از شرکت‌کنندگان در ابتدا به معرفی پروژه‌های در دست اقدام یا تکمیل‌شده پرداخت و شرکت متبوع خود را یک شریک قابل‌اعتماد برای ایران و شرکت‌های ایرانی دانست. وی افزود: این شرکت آمادگی خود را برای حضور در پروژه‌های فولادی، تولید سنگ‌آهن دانه‌بندی شده، استخراج زغال‌سنگ و دیگر پروژه‌های صنعتی مشابه دیگر اعلام می‌کند. وی در ادامه از شرایط شرکت اس‌ام‌اس در تولید کوره‌های قوس‌الکتریکی صحبت کرد و در کنار ذوب‌آهن قراضه و تولید فولاد خام از این فرآیند از توانمندی این شرکت برای حضور در پروژه‌های تولید فرو‌کروم، فرو‌منگنز و فرو‌سیلیس خبر داد. داهمن در ادامه گفت که هم اکنون در پروژه بزرگ فولاد خوزستان حضور داریم و سپس به معرفی سایر پروژه‌های این شرکت در ایران و اقصی‌نقاط جهان پرداخت. وی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های صنعت فولاد کشور را دولتی بودن مکان‌یابی پروژه‌ها دانست و ضمن تایید ضمنی این شرایط از سهولت صادرات، برطرف شدن مشکل تامین آب مورد‌نیاز برای همیشه و مرتفع شدن برخی از مشکلات حمل‌ونقل به کمک حمل و نقل دریایی به‌عنوان نقاط قوت این تصمیم‌گیری یاد کرد. وی در ادامه پروژه‌های تولید فولاد خام، واحدهای نورد سرد و گرم، تولید ورق، احداث واحدهای کوچک و متوسط فولادی، تولید میلگرد و کلاف مفتول فولادی، لوله‌های بدون درز، تکنولوژی‌های جدید کوره‌های مختلف مخصوص فولاد و آلومینیوم و نهایتا تولید لوله‌هایی با عرض‌های بالا را از سایر توانمندی‌های این شرکت برشمرد. وی در ادامه گفت: توجه به تحقیقات و به‌روزرسانی تکنولوژی‌های موجود، استفاده از شیوه‌های جدید جمع‌آوری اطلاعات و مدیریت سیستم‌ها و تجمیع اطلاعات در یک واحد مدیریتی به منظور استفاده بهینه از منابع هم اکنون یکی از ویژگی‌های مهم این شرکت به‌شمار می‌رود. وی همچنین به جایگاه شیوه‌های نوین تولید فولاد اشاره کرد و گفت با توجه به تکنولوژی‌های جدید تولید باید منتظر انقلابی در فرآیند تولید فولاد خام باشیم که این شرکت در این مسیر در حال برداشتن قدم‌های بزرگی است. وی مدرن‌سازی، خدمات حمایتی و بازرسی و تعمیر را یکی دیگر از ویژگی‌های پروژه‌های این شرکت دانست و توجه به حفاظت از محیط‌زیست را نیز در دستور کار قرار داد.
تلاش برای توانمندسازی صنعتی در فولاد
سخنران دیگر همایش مهندس کرمی، مدیرعامل شرکت آسکوتک به‌عنوان مرکز توانمندسازی صنعت فولاد بود. وی گفت: این شرکت از سال ۱۹۹۰ تاکنون به‌عنوان پل ارتباطی بین ایران و بازارهای صنعتی جهان ایفای نقش کرده است. وی تجارت فولاد، تدارکات و تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات، طراحی مهندسی، سرمایه‌گذاری و تولید و همچنین دانش فنی و تکنولوژی را مهم‌ترین برنامه‌ها و اهداف این شرکت برشمرد. کرمی گفت: ایجاد مرکز توانمندسازی صنعتی فولاد و ثبت احیای مستقیم دو اقدام بسیار مهم این شرکت بوده است زیرا دیگر لازم نیست برای اجرای هر پروژه‌ای نیاز به پرداخت حق ثبت داشته باشیم. وی افزود هم اکنون در حال احداث ۵ پروژه در داخل کشور هستیم. مدیرعامل شرکت آسکوتک در ادامه گفت: هم اکنون در کشور چین در حال اجرای یک پروژه فولادی هستیم که البته ۹۰ درصد آن به انجام رسیده است. همچنین وی با توجه به تلاش برای افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی و احداث واحدهایی با ظرفیت بالای تولید ضرورت واگذاری پروژه‌ها را به آسکوتک خاطرنشان کرد. کرمی در ادامه با انتقاد از نبود یک مرکز برای هدایت توانمندی‌های داخلی به سمت تولید مخصوصا پس از اعمال تحریم‌ها گفت: هم‌اکنون این شرکت ۶۴ پروژه را در چارچوب اقتصاد مقاومتی تعریف کرده و در حال اجرا است. وی ضمن اشاره به ایجاد مرکز توانمندسازی صنعت فولاد گفت در کنار دانش فنی مورد نیاز و ساخت کالاها و قطعات و ملزومات، با ارتباط با مراکز علمی هم اکنون در حال تولید و استفاده از تکنولوژی‌ها و تجهیزات بومی شده هستیم که نهایتا به توسعه و ارتقای فرآیندها منجر خواهد شد. وی فعالیت‌های آتی این مرکز را مطالعه و بررسی شرایط صنعت فولاد در داخل و خارج از کشور با رویکرد توانمندسازی و تهیه و تدوین مقالاتی مرتبط و بررسی بازار برشمرد.
حضور بیشتر شرکت‌های بزرگ در فولاد ایران
سخنران دیگر این همایش الیاس گنزالس مدیرعامل شرکت سارایه اسپانیا بود که در ابتدا به معرفی شرکت متبوع خود و پروژه‌های اجراشده یا در دست اجرای خود پرداخت. وی در ابتدا با طرح یک سوال صحبت‌های خود را آغاز کرد: چگونه می‌توان ظرفیت تولید را افزایش داد؟ وی ضمن معرفی شرکت سارائه گفت که این شرکت از چندین بخش مختلف تشکیل‌شده تا بتواند اغلب پروژه‌های فولادی را تامین امکانات کرده تا نهایتا به سادگی بتواند یک پروژه را به‌صورت صفر تا صد (کلید در دست ) اجرا کند. وی افزود: هم‌اکنون سارائه در نقاط مختلفی از جهان حضور دارد. اندونزی، ایران، امارات متحده عربی، چین و هند کشورهایی هستند که سارائه در آنها حضور فیزیکی دارد. با توجه به دورنمای رشد صنعت فولاد ایران، این شرکت نظر مثبتی بر بازار ایران داشته و مایل است تا حضور بیشتری در این بازار داشته باشد. وی یکی از ویژگی‌های مثبت این شرکت را احداث پروژه‌های مختلف با ظرفیت‌های متنوع عنوان کرد و گفت هم‌اکنون سارائه از واحدی با ظرفیت ۱۵۰ تن در روز تا واحدی با ظرفیت ۱.۲ میلیون تن در سال را احداث می‌کند.
الیاس گنزالس حضور این شرکت را در پروژه فولاد بندرعباس را حضوری واقعی در بازار و صنعت فولاد ایران برشمرد. مدیرعامل این شرکت در پایان سخنانش یکی از نقاط مثبت این شرکت را استفاده از شیوه‌های جدید مدیریتی دانست، زیرا این شرکت توانسته است در فاصله بین 14 ماه تمامی مراحل مهندسی یک واحد را به پایان رسانده و همچنین توانسته است که در فاصله 14 ماه دیگر تمامی ماشین‌آلات مورد نیاز را بسازد.
فولاد؛ محرک سایر صنایع
رئیس هیات عامل ایمیدرو در ادامه این همایش با بیان اینکه حضور دست‌اندرکاران حوزه فولاد اعم از داخلی و جهانی از جمله شرکت دانیلی ایتالیا، اس ام اس آلمان و... نقطه قوت پنجمین دوره از این همایش است به صحبت‌های سخنرانان قبلی از جمله وزیر صنعت، معدن و تجارت اشاره کرد و گفت: وزیر صنعت حمایت از صنعت فولاد کشور را به صراحت اعلام کردند که نویدی برای بخش خصوصی است. از طرفی وزیر نگرانی حال حاضر فعالان صنعت فولاد را درخصوص دامپینگ فولاد کشور از سوی کشورهای چین و روسیه به خوبی درک کرده و در تلاش است تا با وضع تعرفه خطرات این مساله را کاهش دهد.
مهدی کرباسیان افزود: از گذشته تا به حال صنعت فولاد به‌عنوان یک صنعت مادر، موتور محرک سایر صنایع و پایه‌ای برای ایجاد تاسیسات زیربنایی در کشورهای مختلف دارای اهمیت بوده است. در ایران نیز توسعه این صنعت همواره با تاکید بر اشتغال‌زایی همراه بوده است. صنعتی که در سال‌های ابتدایی خود به دانشگاهی برای صنعتی شدن کشور بدل شده است، اما وضع کنونی صنعت فولاد جهان به دلیل پیشی گرفتن تولید این کالای اساسی از مصرف آن از یک طرف و شرایط حال حاضر اقتصاد در ایران از سوی دیگر، این الزام را ایجاد کرده است که نگاه سیاست‌گذاران به این صنعت تغییر کرده و توسعه آن نه فقط از منظر اجتماعی، بلکه عمدتا از مسیر اقتصادی دنبال شود و به جای انتظارات اجتماعی آن هم از دریچه اشتغال‌زایی و محرومیت‌زدایی، این صنعت را همچون سایر صنایع از منظر بهره‌وری و دارا بودن توجیه اقتصادی بنگریم که این موضوع توسعه پایدار این صنعت را در پی دارد. وی ادامه داد: به همین دلیل ایمیدرو بر اساس ماموریت اصلی و قانونی خود اقدام به بازنگری اساسی در طرح جامع فولاد کشور کرد؛ طرحی که می‌تواند تصمیمات نادرست اتخاذشده در سال‌های قبل را اصلاح و توسعه فولاد را به مسیر عقلانیت و اقتصادی بودن بازگرداند. کرباسیان گفت: در این طرح ضمن توجه به آمایش سرزمینی و شفاف‌سازی وضعیت زنجیره تولید فولاد، بایدها و نبایدهای سیاست‌گذاری این صنعت مشخص شده است تا به‌عنوان چراغ راهی برای تصمیمات آینده این صنعت کلیدی عمل کند. رئیس هیات عامل ایمیدرو ادامه داد: از کلیه صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران صنعت فولاد درخواست می‌کنیم با نقد و بررسی کلیات طرح جامع فولاد که به زودی روی پایگاه اینترنتی سازمان ایمیدرو قرار می‌گیرد دولت و سازمان توسعه و نوسازی معدن و صنایع معدنی کشور را همراهی و یاری کنند.
کرباسیان در ادامه با اشاره به اینکه میزان مصرف سرانه فولاد کشور کمتر از 300 تن است گفت: باید به کمک جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و برنامه‌ریزی‌های هدفمند این رقم را به 400 تن افزایش دهیم. وی گفت: خوشبختانه با وجود اینکه به دلیل کاهش درآمدهای نفتی، رکود اقتصادی و تحریم‌ها، با کمبود منابع مالی مواجه بوده‌ایم، اما به کمک جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی از راه مشارکت ال‌سی 7 طرح فولادی را گشایش کرده و بعضا تا رقم 80-75 درصد غیردولتی‌ها برای اجرای آن مشارکت کرده‌اند و سال آینده 4 طرح فولادی راه‌اندازی خواهند شد. وی به شرایط حال حاضر قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن و معادن داخلی ایران نیز اشاره کرد و گفت: در حوزه قیمت سنگ‌آهن از سال 2014 تاکنون افت قیمت جدی رخ داده است و کماکان پیش‌بینی می‌شود این روند ادامه بیابد. در حوزه داخلی نیز آن طور که طرح جامع فولاد نشان می‌دهد اگر در افق 1404 بخواهیم به تولید 55 میلیون تن فولاد خام دست یابیم با بحران جدی در حوزه تامین سنگ‌آهن روبه‌رو خواهیم بود که از این رو سازمان ایمیدرو کار اکتشافی 200 هزار کیلومترمربع را کلید زده و بخش اعظمی از آن را آغاز کرده است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال کل این مساحت برای سنگ‌آهن اکتشاف شود. کرباسیان با بیان اینکه در کنار طرح جامع فولاد طرح جامع زغال‌سنگ، طلا و مس را نیز شروع کرده‌ایم، این اقدام را از رویکردهای خوب ایمیدرو نام برد. وی عدم توازن در زنجیره ارزش فولاد، کمبود منابع مالی و تحریم‌های بین‌المللی را از جمله چالش‌های حال حاضر صنعت فولاد کشور نام برد و ادامه داد: ایمیدرو با کمک مشارکت، سعی در افزایش منابع مالی خود داشته و تلاش کرده است اقدامات خوبی در جهت اقدامات توسعه‌ای و زیرساختی انجام دهد.
بازگشت فرمول قیمت‌گذاری
در بخش عصرگاهی پنجمین همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار مشاور امور راهبردی و برنامه‌ریزی استراتژیک گروه ملی صنعتی فولاد ایران نحوه قیمت‌گذاری شمش در کشور را مورد بررسی قرارداد.
عبدالله اعزازی در ابتدا به معرفی گروه ملی صنعتی فولاد ایران، تاریخچه و روند توسعه و تشکیل این شرکت پرداخت و در ادامه گفت: مشکل گروه ملی صنعتی فولاد ایران و سایر واحدهای نوردی بحث اختلاف قیمت محصول نهایی مانند میلگرد و شمش است که تا سال‌های قبل از 91 از فرمول ایمیدرو برای آن استفاده می‌شد و نورد‌کاران در شرایط ضرر و کاهش حاشیه سود قرار نمی‌گرفتند، اما هم اکنون این فرمول به‌هم‌خورده است که پیشنهاد می‌کنیم با برقراری دوباره این فرمول، واحدهای نوردی و تولیدکننده میلگرد را از شرایط ضرر دور کنیم.
حمایت دولت از واحدهای معدنی و سنگ‌آهنی
مهندس قدیر قیافه، رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن نیز به‌عنوان سخنران بعدی بخش عصرگاهی این همایش، گفته‌های خود را با طرح یک سوال آغاز کرد. وی گفت: تحت چه شرایطی تامین سنگ‌آهن طرح‌های فولادی کشور امکان‌پذیر است و الزامات آن چیست؟ قیافه افزود: کمتر از ۱۴ درصد از معادن سنگ‌آهن کشور در دست بخش خصوصی است و مابقی به بخش دولتی اختصاص دارد. در سال‌های اخیر اکتشافات تکمیلی به‌صورت علمی در بخش خصوصی و دولتی دنبال نشده، اما اگر به طریق علمی دنبال شود ذخایر به دست آمده از سنگ‌آهن رقم زیادی خواهد بود. وی ادامه داد: تا سال‌های قبل از ۲۰۱۴ افزایش قیمت سنگ‌آهن در بازارهای جهانی به‌عنوان مشوق و محرکی برای توسعه معادن کشور عمل کرد، اما با افت جهانی بهای این محصول شاهد شرایط بحرانی معدن‌کاران هستیم که پیش‌بینی می‌شود در کوتاه مدت تعداد زیادی معادن کوچک مقیاس ما از گردونه خارج خواهند شد. وی افزود: در این شرایط بحرانی باید گفت، اقدامات دولت درخصوص حقوق دولتی و رفع معافیت مالیاتی معادن به بهانه جلوگیری از خام‌فروشی نیز بار مشکلات معدن کاران ما را دوچندان خواهد کرد و زمینه توسعه صنایع معدنی کشور را با چالش روبه‌رو خواهد کرد. قیافه خاطرنشان کرد: بخش معدن ما دیگر توانایی بازپرداخت این هزینه‌ها را ندارد، بنابراین دولت باید در نگاه خود به معادن کشور تجدیدنظر کند. وی ابراز امیدواری کرد که طرح جامع فولاد به سمتی برود که معدنی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها نیازی به صادرات نداشته باشند و با تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی، سنگ‌آهنی و فولادی از بحران حال حاضر در زنجیره ارزش فولاد خارج شویم. قیافه در پایان گفت: پیشنهاد بنده این است که در بحث حقوق دولتی برای سال‌های پیش رو برای معادن کشور و سنگ‌آهنی‌ها تخفیف ویژه‌ای قائل شویم مانند اقدامی که کشور استرالیا اخیرا در مورد معادن خود انجام داد و تا ۵۰ درصد در زمینه حقوق دولتی تخفیف اعطا کرد. در حاشیه این همایش مدیران و صاحب‌نظران فولادی کشور با توجه به صحبت‌های وزیر صنعت مبنی بر وضع تعرفه و حمایت از صنعت فولاد کشور تصمیم گرفته‌اند از این پس جلوی افت شتابان قیمت را برای حمایت از تولیدکنندگان بگیرند که جزئیات آن در روزهای آتی به اطلاع خوانندگان خواهد رسید.
ارسال نظر