حمایت 11 سناتور آمریکا از مذاکرات هسته‌ای

گروه دیپلماسی: در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‎ای در مونیخ و در شرایطی که برخی نمایندگان کنگره آمریکا همچنان بر طبل تحریم‏های بیشتر علیه ایران می‏کوبند، ۱۱ سناتور آمریکایی با ارائه قطعنامه‌ای، از مذاکرات هسته‌ای ۶ قدرت جهانی و ایران حمایت و در عین حال تهدید کردند که در صورت شکست مذاکرات، تحریم‌های جدیدی بر ضد تهران وضع خواهد شد. در مقابل وزیر خارجه ایران با بیان اینکه طرف مقابل باید از اهرم فشار دست بردارد، تاکید کرد: «امروز به یک راه‌حل نزدیک هستیم.» محمدجواد ظریف که به ارمنستان سفر کرده است، روز گذشته در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با ادوارد نعلبندیان، همتای ارمنستانی خود با تاکید بر اینکه تحریم ابزار خوبی برای حل و فصل مشکلات نیست، گفت برای نشان دادن صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران مشکلی نداریم. همزمان با این تحولات، ۱۱ سناتور آمریکایی، قطعنامه‏ای را پیشنهاد کرده‏اند که براساس آن سنا از مذاکرات هسته‎ای گروه ۱+۵ با ایران حمایت می‎‎کند و تنها در صورت شکست مذاکرات، کنگره تحریم‏های تازه‎ای علیه ایران وضع خواهد کرد. جو حاکم بر سنای آمریکا در مورد مذاکرات هسته‎ای ایران با این اقدام ۱۱ سناتور در حمایت از گفت‌وگوهای در حال انجام میان کشورهای ۱+۵ و جمهوری اسلامی، وارد فاز جدیدی شد.

این قطعنامه که توسط سناتور دایان فین اشتاین و کریس مورفی ارائه شده است تاکید می‌کند که اعمال هرگونه تحریم جدید علیه ایران باید تا زمانی که مذاکرات پایان نیافته متوقف شود و سنا آماده است تا در صورت شکست این مذاکرات تحریم‌های بیشتر علیه تهران را مورد بررسی قرار دهد. به گزارش «ایسنا»، به نقل از خبرگزاری رویترز، این سناتورها در قطعنامه خود آورده‌اند این قطعنامه برای آنهایی که موافق هستند طرح تحریم‌های جدید ایران در کمیته بانکداری سنا زیان‌آور و مخرب است این امکان را فراهم کرده است که با آن مخالفت کنند.

سناتور فین اشتاین با حمایت از دولت باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا گفت که اعمال تحریم‌های جدید در شرایطی که مذاکرات هسته‌ای در جریان است به شدت تلاش‌های دیپلماتیک برای رسیدن به توافق با تهران را تضعیف می‌کند. سناتور مورفی ضمن ارائه این قطعنامه گفت که طرح تحریم‌های جدید پیش از پایان ضرب‌الاجل ۳۰ ژوئن غیرسازنده خواهد بود.

این در شرایطی است که جمهوری‌خواهان از سال پیش یک طرح تحریم‌های سخت‌تر علیه تهران و یک طرح الزام ارجاع هر موافقت نهایی با تهران به کنگره را مطرح کردند که در سنا از سوی دموکرات‌ها با مانع روبه‌رو شد. همچنین قرار است کمیته بانکی سنا در هفته جاری طرحی را به رای بگذارد که براساس آن، در صورت به دست نیامدن توافقی میان ایران و ۱+۵ تا ۱۰ تیر ۱۳۹۴، تحریم‌ها علیه تهران تشدید خواهد شد. این طرح توسط سناتور جمهوری‌خواه، مارک کرک و سناتور دموکرات، رابرت منندز تهیه شده و منندز قصد دارد طرح آن در کنگره را تا ماه مارس به تعویق بیندازد. با وجود تلاش‎های این نمایندگان برای تصویب طرح تحریمی جدید، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا بارها تاکید کرده است که هرگونه طرح تحریمی جدید علیه ایران را وتو خواهد کرد. اوباما در عین حال در سخنرانی سالانه خود در کنگره تاکید کرد: «تحریم‌های جدید اگر در کنگره به تصویب برسد، در شرایط کنونی هیچ کمکی نخواهد کرد جز اینکه دیپلماسی را به بن‌بست برساند.»

جمهوری‌خواهان مدعی هستند که این تحریم‎ها بوده که ایران را پای میز مذاکرات کشانده است و بنابراین نباید فرصت تحریم‎ها را در قبال ایران از بین برد اما در مقابل مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرده‌اند که عامل مشارکت و همکاری ایران با گروه ۱+۵ بر سر مساله هسته‎ای، تحریم‌ها نبوده است. در همین رابطه، روز گذشته ظریف در دیدار با همتای ارمنی خود بار دیگر تاکید کرد:«طرف مقابل باید بداند نه‌تنها با ملت ایران بلکه با هیچ ملتی نمی‎توان از طریق فشار گفت‌وگو کرد و امیدواریم با واقع‌بینی طرف مقابل، به راه‌حل برسیم.» رئیس دستگاه دیپلماسی با تاکید بر اینکه رسیدن به راه‌حل به ضرر هیچ‌کسی نیست و به نفع همه کشورها است، ادامه داد: «رسیدن به راه‌حل در مذاکرات به نفع همه کشورها به‌ویژه کشورهای این منطقه است و روابط را تسریع می‌کند.»

پیش‌تر وزیر خارجه ایران در حاشیه‌ اجلاس اقتصادی داووس در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس در پاسخ به تلاش برخی قانون‌گذاران آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران هشدار داد اگر کنگره آمریکا چنین طرحی را تصویب کند پارلمان ایران آن را بی‌پاسخ نخواهد گذاشت.

الزام دولت به «لغو توافق ژنو» در صورت تصویب تحریم‌های جدید

در مقابل مجلس ایران نیز دست به‌کار شده است تا در صورت تصویب تحریم‌های تازه در قبال ایران لغو توافق ژنو را کلید بزند. در همین حال به گزارش تسنیم، رئیس کمیته هسته‌ای مجلس شورای اسلامی از تهیه طرح قانونی «الزام دولت به حفظ دستاوردهای هسته‌ای و دفاع از حقوق ملت ایران» و جمع‌آوری امضا برای آن در مجلس خبر داد.

طرح قانونی «الزام دولت به حفظ دستاوردهای هسته‌ای و دفاع از حقوق ملت ایران» توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی تهیه و جمع‌آوری امضا برای این طرح در جلسه علنی دیروز آغاز شد.

ابراهیم کارخانه‌ای با اعلام این خبر اظهار کرد: تاکنون بیش از ۸۰ نفر از نمایندگان آن را امضا کرده‌اند و جمع‌آوری امضا همچنان ادامه دارد.

مذاکرات به مسائل ریز کارشناسی رسیده

از دیگر سو و در شرایطی که مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ به صورت فشرده در حال انجام است و معاونان و وزرای خارجه کشورهای ایران، آمریکا و دیگر کشورهای عضو ۱+۵ طی هفته‎های گذشته بارها رایزنی‌هایی در ژنو، پاریس، زوریخ و داووس داشتند، ظریف تاکید کرد که مذاکرات در ژنو به مسائل ریز کارشناسی رسیده است. او افزود: «ما کلیات را پشت‌سر گذاشته و وارد جزئیات شده‌ایم. برنامه غنی‌سازی و ادامه برنامه هسته‌ای ایران پذیرفته شده است.» رئیس دستگاه دیپلماسی با یادآوری این نکته که از ابتدا گفته‌ایم برنامه‌ای برای سلاح هسته‌ای نداریم، گفت: «ما برای ارائه اطمینان لازم به جامعه بین‌المللی یعنی تعداد محدودی از کشورها که نگرانی داشته‎اند، مشکلی نداریم.»

اختلاف‌نظر جدی در جزئیات

«میزان غنی‌سازی و لغو تحریم‎ها»، دو مورد اختلافی میان ایران و کشورهای عضو ۱+۵ است که طرفین بارها بر باقی‌ماندن اختلاف‌نظرها در این خصوص تاکید کرده‌اند. وزیر امور خارجه ایران که در ارمنستان به‌سر می‏برد، با اشاره به اینکه توافق شده همه تحریم‏ها علیه ایران برداشته شود، گفت: «ما در اصول، اختلاف نداریم اما آنچه مشکل ایجاد می‎کند، جزئیات است. البته در این زمینه نیز بحث‌های بسیار خوبی بین همکاران انجام شده است.» به گفته ظریف، گرچه اختلاف‌نظر جدی در مورد جزئیات وجود دارد اما با اراده سیاسی طرف مقابل حل و فصل می‏‎شود.

در این خصوص چندی پیش نیز سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفته بود که در مذاکرات اخیر میان مذاکره‌کنندگان ایران و آمریکا در زوریخ درباره موضوعات مختلف به‌ویژه موضوعات مهمی چون غنی‌سازی و تحریم‌ها که جزئیات مفصل و پیچیده‌ای دارد، وارد بحث شده‌اند. ادوارد نعلبندیان، وزیرخارجه ارمنستان هم در این نشست خبری ابراز امیدواری کرد مذاکرات هسته‎ای میان ایران و ۶ قدرت جهانی به نتایج مثبت دست‌یابد زیرا منافع جامعه بین‌المللی را دربر دارد.

اتحادیه اروپا نقش فعال‌‌تری ایفا کند

در عین حال وزیر امور خارجه ایران پیش از سفر به ارمنستان و دیدار رویی ماشه‌ته، وزیر امور خارجه پرتغال که به جمهوری اسلامی ایران سفر کرده است، رویکرد کنونی کشورهای اروپائی درباره مذاکرات هسته‌ای بین ایران وگروه ۱+۵ مبنی بر مخالفت با اعمال فشار و تحریم جدید علیه ایران و فرصت دادن به دیپلماسی را مثبت ارزیابی، اما تاکید کرد: «اتحادیه اروپا می‌تواند نقش فعال‌‌تری را در مذاکرات هسته‌ای ایفا کند.» وزیر خارجه پرتغال هم ابراز امیدواری کرد که مذاکرات هسته‌ای هرچه سریع‌تر به نتیجه برسد.

رایزنی‎های هسته‎ای اوباما و مودی

از سوی دیگر باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا که برای سفری سه روزه و شرکت در جشن روز جمهوری این کشور، به هند سفر کرده است در دیدار با نارندرا مودی، نخست وزیر

هند درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرد. به گزارش «ایلنا»، به نقل از نیوزآبزرور، رایزنی درباره برنامه هسته‌ای ایران و چشم‌انداز گفت‌وگوهایی که بین این کشور و گروه ۱+۵ در جریان است، یکی از محورهای مذاکرات اوباما و مودی بود. دو طرف همچنین درباره وضعیت امنیت منطقه به‌ویژه تحولات افغانستان بعد از خروج نیروهای خارجی از این کشور گفت‌وگو کردند.

تحریم‏های جدید مخرب است

همزمان سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا بار دیگر مخالفت این سازمان را با تحریم‎های جدید علیه ایران در زمان انجام مذاکرات اعلام کرد.

جن ساکی گفت: «تحریم‌های جدید علیه ایران تاثیرات مخرب و زیان‌آوری بر مذاکرات هسته‌ای خواهد داشت.» به گزارش «ایسنا»، جن ساکی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به گزارش‌های اخبر مبنی بر تلاش یک کمیته‌ پارلمان ایران برای تهیه لایحه‌ای که به دولت این کشور اجازه می‌دهد غنی‌سازی اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد بالا ببرد و از نسل جدید سانتریفیوژها استفاده بکند،گفت: «لازم است که اینجا به دو نکته اشاره کنم. همان‌طور که گفتید گزارش‌هایی درباره‌ تهیه پیش‌نویس یک لایحه در پارلمان ایران وجود دارد اما ما جزئیات زیادی درباره‌ آن نداریم. ما به تعهداتمان طبق برنامه اقدام مشترک عمل می‌کنیم و انتظار داریم که ایران نیز به تعهداتش پایبند باشد.» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا افزود: «من نمی‌خواهم درباره‌ سیاست داخلی ایران تحلیلی انجام دهم اما درباره‌ کنگره‌ آمریکا نیز باید بگویم که موضع ما و دیگر وزرای امور خارجه در سراسر اروپا شفاف است. ما معتقدیم که تحریم‌های بیشتر بر مذاکرات هسته‌ای تاثیرات زیان‌آوری دارد و رژیم تحریم‌های بین‌المللی کنونی را تضعیف خواهد کرد.»

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران که در سفری دو روزه به ارمنستان سفر کرده است روز گذشته با وزیر امور خارجه و نخست وزیر این کشور دیدار کرد. همچنین دیدار با سرژ سرکیسیان رئیس‌جمهوری و گالوست ساهاکیان رئیس مجلس ملی ارمنستان نیز از دیگر برنامه‎های وزیر خارجه در سفر به این کشور همسایه است. همچنین ظریف در ادامه سفر به کشور ارمنستان، ظهر سه‌شنبه به وقت محلی از مسجد تاریخی کبود ایروان بازدید کرد و در آن نماز ظهر و عصر را به جای آورد. وزیر امور خارجه ایران پس از دیدار با ادوارد نعلبندیان همتای ارمنی خود در محل وزارت خارجه این کشور در ایروان در یک کنفرانس خبری مشترک حضور یافت. مطالب زیر مهم‌ترین محورهای سخنان ظریف در این کنفرانس است.

امیدواریم گفت‌وگوها در موضوع اس۳۰۰ به نتیجه بینجامد.

وزرای دفاع ایران و روسیه در این زمینه مذاکراتی انجام داده‌اند و خوشحالم که در این مذاکرات زمینه‌های همکاری گسترده ‌تری بین دو کشور فراهم شده است.

ایران همواره خواهان صلح، ثبات و دوستی بین کشورهای همسایه بوده است.

امیدوارم مناقشه قره‌باغ با دوستی و همفکری حل شود.

نیازمند عبور از برخی مشکلات فنی هستیم تا توافق‌های انجام شده میان ایران و ارمنستان اجرا شود.

در مورد عضویت ارمنستان در اتحادیه اوراسیا فکر می‌کنم فرصت مناسبی برای گسترش همکاری‌های ایران و ارمنستان فراهم کند.