جای نگرانی نیست - ۱۴ اسفند ۹۳

یوآل روزنبرگ دبیر اجرایی فیسکال تایمز چند سال است که از برخی کارشناسان مدام این جمله را می‌شنویم که تورم بالا در یک قدمی است،همچنین شنیده‌ایم که فدرال رزرو چگونه با سیاست نرخ بهره پایین و به کار گرفتن محرک‌های پولی هنگفت می‌تواند منجر به صعود قیمت‌ها شود و احیای اقتصادی ایالات متحده را از زیر نقب بزند. اما ایالات متحده حالا برای نخستین بار از زمان رکود بزرگ گرفتار تورم معکوس شده است. قیمت‌های مصرف‌کننده چنان که دپارتمان کار آمریکا محاسبه کرده از ماه دسامبر به ژانویه ۷/ ۰ درصد افت داشته که بیشترین میزان کاهش از دسامبر ۲۰۰۸ است. این کاهش تورم به‌خاطر سقوط قیمت بنزین بوده است. این باعث شده شاخص بهای مصرف‌کننده نسبت به یک سال پیش ۱/ ۰ درصد افت کند که این نیز نخستین کاهش در مقیاس سالانه از اکتبر سال ۲۰۰۹ است.

اقتصاددانان با توجه به تاثیر سقوط ۷/ ۱۸ درصدی قیمت‌ بنزین می‌گویند که رسیدن به تورم منفی جای نگرانی ندارد و برخی حتی می‌گویند که اصلا تورم معکوسی وجود ندارد زیرا تورم معکوس قاعدتا باید به افت عمومی قیمت‌ها اشاره داشته باشد، حال آنکه این چیزی نیست که اقتصاد آمریکا در حال تجربه کردن آن است. هسته تورم در ۱۲ ماه منتهی به ژانویه ۶/ ۱ درصد بوده است.

پل اشورث از موسسه «کپیتال اکونومیکس» می‌گوید: «تورم معکوس فعلی هیچ جایی برای نگرانی ندارد. برای صادرکننده‌ای مانند ایالات متحده، کاهش قیمت‌های بنزین مساله خوبی است. به علاوه، با عملکرد خوب کل اقتصاد، خطر اندکی وجود دارد که این بار کاهش قیمت‌های انرژی بسط پیدا کند و تبدیل به چرخه غافلگیرکننده بدهی- تورم معکوس شود.»اگر این طور باشد، مصرف‌کنندگان افت اخیر قیمت‌ها را موقعیتی موقت می‌بینند که قدرت خرید آنها را اندکی افزایش می‌دهد. یان شفردسون از موسسه «پانتئون ماکراکونومیکس» می‌گوید: «در کل، تصویر کلی این است که قیمت‌های اجناس در حال کاهش هستند درحالی که بیشتر خدمات-سه چهارم این شاخص- همسو با بالا رفتن حداقل دستمزدها در حال رشد است. ما انتظار داریم که این انشعاب با رشد حداقل دستمزدها ادامه پیدا کند. اندازه مولفه خدمات از رنج کشیدن اقتصاد ایالات متحده از تورم معکوس یا چیزی شبیه به آن جلوگیری می‌کند، حتی وقتی قیمت اجناس با سرعت بیشتری رو به کاهش بگذارد.»حالا که مقام‌های فدرال رزرو شامل جنت یلن، رئیس این نهاد به افزایش نرخ‌های بهره برای نخستین بار از سال ۲۰۰۶ فکر می‌کنند، به نظر می‌رسد که کمتر کسی نگران تورم معکوس است. یلن چند روز پیش در جلسه شهادت خود در سنای آمریکا متذکر شد که نرخ تورم همچنان با نرخ هدف ۲ درصدی فاصله دارد، اما تورم معکوس فعلی تنها مشکلی موقت است. یلن گفت: «به رغم ارقام بسیار پایین تورم واقعی، انتظارات تورمی چنان که در تحقیقات از خانوارها و پیش‌بینی‌کنندگان حرفه ای معلوم شده، پایدار مانده است. کمیته بازار آزاد فدرال رزرو انتظار دارد که تورم در کوتاه مدت با کاهش بیشتری روبه‌رو شود. اما تورم در میان مدت با بهبود بیشتر اوضاع بازار کار و رفع اثرات گذرای قیمت‌های پایین انرژی و دیگر عوامل، به سوی نرخ هدف ۲ درصد حرکت خواهد کرد.»