الهام بادپا (بیتا) تحلیلگر بازارهای جهانی هفته گذشته در حالی سپری شد که سرمایه‌گذاران، نگران از مازاد عرضه‌ موجود در بازار نفت ترجیح ‌دادند با تمرکز بر عوامل بنیادی محتاطانه رفتار کنند. در واقع با وجود ادامه تنش‌ها در خاورمیانه، کاملا محسوس بود حساسیت سرمایه‌گذاران نسبت به خبرهای سیاسی کمتر شده و گزارش‌های اقتصادی از وضعیت کشورها و روند تولید و ذخایر نفتی آمریکا تاثیر به مراتب بیشتری بر جو حاکم بر بازار نفت می‌گذارند. به این ترتیب در این هفته بهای نفت برنت هفته‌ای نزولی را پشت سر گذاشت و به‌‌رغم رشد تا نزدیک ۶۸ دلار، با ۲ درصد کاهش در قیمت ۶۵.۵۳ دلار بسته شد. از طرفی نفت خام آمریکا در حالی که تنها ۳ سنت رشد کرده بود توانست رکورد طولانی‌ترین رشد هفتگی قیمت طی ۸۵ سال گذشته را به ثبت رساند. هفته پیش دهمین هفته پیاپی بود که قیمت نفت خام آمریکا رشد کرد. در این دوره عواملی نظیر دلار قوی، انتشار آمار ضعیف از بخش مسکن چین (بزرگ‌ترین‌ ریسکی که دومین اقتصاد بزرگ دنیا را تهدید می‌کند)، تولید بیش از حد نفت در آمریکا و عربستان، اظهارات مقامی ایرانی درخصوص اندک بودن احتمال کاهش تولید اوپک، چشم‌انداز منفی گلدمن‌ساکس از آینده قیمت نفت، بستن موقعیت‌های خرید برای شناسایی سود و ریسک رشد مازاد عرضه به کاهش بهای نفت انجامید و از سوی دیگر کاهش غیرمنتظره موجودی ذخایر آمریکا و وخامت اوضاع در خاورمیانه پس از پیشروی نیروهای داعش در عراق و سوریه و نیز از سرگیری حملات هوایی عربستان سعودی در یمن تا حدی از بهای این کالای استراتژیک حمایت کرد.

در هفته گذشته سخنان جانت یلن، رئیس بانک مرکزی آمریکا مبنی بر اینکه انتظار دارد فدرال رزرو نرخ بهره را در سال جاری افزایش دهد به این دلیل که شرایط اقتصادی آمریکا بهتر شده و مشکلات در داخل و خارج این کشور رو به کاهش نهاده است، به رشد شاخص دلار کمک کرد. به‌این موضوع باید حمله به یمن بر نگرانی‌ها از اینکه چنین مساله‌ای امنیت انتقال نفت از گذرگاه باب‌المندب به بازارهای بین‌المللی را به خطر می‌اندازد افزود؛ چراکه تنگه مذکور دریای سرخ را به خلیج عدن ربط می‌دهد. به گزارش مرکز اطلاعات انرژی آمریکا در سال ۲۰۱۴ به‌طور میانگین ۷/ ۴ میلیون بشکه در روز از این مسیر عبور داده شدند. همچنین اوپک در حالی درخواست چین برای عرضه نفت بیشتر در ماه‌های مه ‌و ژوئن را رد کرد که وزیر نفت عربستان‌سعودی در گذشته گفته بود کشورش و اوپک آمادگی افزایش عرضه در صورت تمایل مشتری را دارند. در این میان لیبی که در حال حاضر ۴۳۶ هزار بشکه نفت تولید می‌کند اعلام کرد در نظر دارد بر میزان آن تا دو ماه آینده ۲۰۰ هزار بشکه بیفزاید.

بنابر گزارش‌های منتشر شده از سوی انجمن نفت و مرکز اطلاعات انرژی آمریکا موجودی ذخایر این کشور در هفته گذشته به ترتیب ۲/۵ و ۷/۲ میلیون بشکه تنزل یافت. به علاوه در حالی که موجودی پایانه نفتی کاشینگ هم در ادامه روند نزولی خود از روز جمعه تا سه‌شنبه حدود ۷۴۰ هزار بشکه کاهش نشان داد، از تولید روزانه آمریکا نیز ۱۱۲ هزار بشکه کاسته شد و کل آن به ۲۶/۹ میلیون بشکه رسید. ناگفته نماند در این هفته تنها فعالیت یک دکل حفاری در آمریکا متوقف شد.

به نقل از بانک آمریکا (Bank of America) بازار همچنان از لحاظ بنیادی دچار مازاد عرضه است و اگرچه تقاضا در جهان تا حدی بهبود یافته اما شاخص‌های تکنیکالی اکثرا خبر از توقف روند صعودی بهای نفت می‌دهند. در این راستا موسسه بارکلی هم معتقد بود در کوتاه مدت بهای نفت به دلیل عوامل بنیادی و تکنیکالی از مسیر رشد خود بازخواهد گشت. همچنین بانک ANZ اعلام کرد تمرکز بر بخش عرضه احتمالا در کوتاه‌مدت فشار رو به پایینی بر قیمت وارد خواهد ساخت.

گلدمن ساکس نیز پیش‌بینی خود از بهای نفت خام طی پنج سال آینده را کاهش داد و برآورد کرد در سال ۲۰۲۰ قیمت مبادلاتی نفت برنت حدود ۵۵ دلار (کمتر از ۶۵ دلار فعلی) باشد. این نهاد هشدار داد رشد اخیر قیمت، زودهنگام بوده و افت آن برای برقراری تعادل در بازار الزامی به نظر می‌رسد. همچنین بیان داشت بهای نفت آمریکا قبل از آنکه روند رشد خود را آغاز کند ممکن است حتی تا ۴۵ دلار هم تنزل یابد. از نظر بانک مذکور افزایش تولید در آمریکا در آینده به دلیل بهبود هزینه‌ها و بهره‌وری از رشد تقاضا پیشی خواهد گرفت.

به گفته کامرزبانک در حال حاضر موجودی ذخایر نفتی آمریکا ۲۰ درصد بیشتر از سطح آن در سال گذشته است که می‌تواند نقشی کاهنده در روند قیمت داشته باشد. بانک مزبور بر این باور است بازار همچنان با ریسک‌های زیادی روبروست و کاهش موجودی ذخایر نفتی نمی‌تواند این حقیقت را کتمان کند که نفت خام و محصولات نفتی فراوانی در بازار وجود دارد و از اینرو انتظار نمی‌رود کمبودی پیش‌ آید.

بازار نفت برنت در هفته پیش رو

ظاهراً جو روانی موجود بر این اصل استوار است که بازار نفت از لحاظ بنیادی به دلیل مازاد عرضه فراوان، ثبات چندانی نخواهد داشت. از سوی دیگر از آنجا که جنگ در خاورمیانه طی ماه‌های اخیر نتوانسته از تولید نفت کشورهای منطقه بکاهد تا حدی تاثیر چنین مسائلی در حمایت از قیمت این کالای استراتژیک کمرنگ شده است و در واقع در نگاه بلندمدت، سرمایه‌گذاران نه بر روند شاخص دلار و مسائل سیاسی که تنها بر چشم‌انداز وضعیت عرضه و تقاضا تمرکز دارند. این در حالی است که اگرچه تا حدی نگرانی از رشد اقتصادی چین وجود دارد، اما به نظر می‌رسد چین و هند همچنان بزرگ‌ترین‌ محرک‌های افزایش بهای نفت در آینده خواهند بود.