مهدی نیکوئی nikoueimahdi@gmail.com بحرین یکی از کشورهای کوچک حوزه خلیج فارس است. این کشور سال‌ها است که از درآمدهای نفتی و گازی خود بهره می‌برد. با این حال کاهش ذخایر نفتی سبب شد که این کشور به فکر درآمدهای جایگزین بیفتد. یکی از این منابع، توجه به بخش گردشگری بود. البته در این راه ، موانع پیش روی بحرین کم نبودند. کشوری که نه طبیعت منحصربه‌فرد و چندان جذابی داشت و نه از آثار تاریخی و فرهنگی بیشماری برخوردار بود؛ اما در نهایت توانست راه خود را هموار کند. در حال حاضر تعداد گردشگران ورودی به این کشور از یک میلیون نفر فراتر می‌رود؛ در حالی که جمعیت آن تنها یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر است.

بهره‌گیری از میراث فرهنگی

بحرین به دلیل محدودیت ظرفیت‌های توسعه گردشگری، بر بازار کشورهای عربی متمرکز شد. این کشور ریشه‌های فرهنگی مشترکی با سایر کشورهای عرب دارد. در همین حال در بین کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، تاریخی نسبتا متمایز دارد که سرشار از آداب و رسوم است و از این‌رو در سال ۲۰۱۲ منامه به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان عرب نامگذاری شد؛ این اقدام بخشی از برنامه یونسکو برای ترویج پایتخت‌های فرهنگی دنیا بود. این اقدام سبب شد که توجه کشورها به گردشگری بحرین معطوف شود. از طرفی جشنواره‌های مختلفی در هر سال برگزار می‌شوند که می‌توان از میان آنها به جشنواره فرهنگی بهاره و جشنواره تابستانه بحرین اشاره کرد. این جشنواره‌ها با ترکیبی از موسیقی، تئاتر، شعرخوانی، نمایشگاه‌های هنری و رقص‌های محلی، گردشگران بسیاری را جذب می‌کنند که عمدتا از کشورهای عرب حوزه خلیج فارس هستند. این رویدادها و جنبه‌های فرهنگی بحرین به نحوی ترویج یافته‌اند که این کشور را به‌عنوان یک مقصد گردشگری تفریحی مطرح کنند. با این همه، گردشگری این کشور در سال ۲۰۱۱ آسیب دید. در این سال و با اوج‌گیری اعتراضات موسوم به بهار عربی شرایط کشور متشنج شد. برخورد خشونت‌آمیز حکومت این کشور با معترضان سبب شد که ظرف چند ماه، آمار گردشگران خارجی این کشور به میزان قابل‌توجهی سقوط کند. در همین زمان، مهم‌ترین رویداد گردشگری این کشور هم لغو شد؛ مسابقات فرمول یک. اما با برگزاری مجدد این دوره مسابقات از سال ۲۰۱۲، گردشگری بار دیگر به سرعت رشد خود را شروع کرد. بازار اصلی گردشگری بحرین، عربستان سعودی است. سعودی‌ها با پروازی کوتاه به بحرین سفر می‌کنند و در آنجا به تفریحات و سرگرمی‌هایی دست پیدا می‌کنند که در کشور خودشان وجود ندارد. مناسبات سیاسی، ریشه‌های فرهنگی، فاصله جغرافیایی کوتاه و سهولت دسترسی به بحرین این ارتباطات را تقویت کرده‌است. زیر ساخت‌های گردشگری بحرین به اندازه کافی توسعه یافته‌اند. از نظر تعداد اتاق‌های هتل، سرانه این کشور در جایگاه ۳۳ جهان قرار دارد و هنوز هم شرکت‌های بین‌المللی و داخلی هتلداری به دنبال ورود به بازار این کشور هستند.