کنگور سرسخت
قله کنگور که در رشته کوه کنگور طاق واقع شده است مرتفع‌ترین کوه کاشغر در پامیر چین و بخشی از خط الراس کنگور موستاق است. رشته کوه کنگور در جهت شرق به غرب و تا جنوب تنگه گزداریا کشیده شده است. جاده قره قروم (کاشغر - اسلام‌آباد) در پایین تنگه کشیده شده و روستای گز که در 18 کیلومتری شمال دامنه کوه واقع شده و با کاروان تنها یک روز تا آن فاصله دارد، نزدیک‌ترین منطقه مسکونی تا جاده است. با این حال و با وجود دسترسی منحصر به فرد آن، هنوز صعودهای کمی به آن قله صورت گرفته است. ایلیا کازارینوف سردبیر مجله «جهان عمودی» با آندری لبدوف، سرپرست اولین صعود آلپی به کوهستان کنگور صحبت کرده است ؛ او در این مصاحبه می‌گوید: «در سال 1981 یک تیم بریتانیایی به سرپرستی کریس بانینگتون نخستین صعود به این قله را انجام داد. کریس برای صعود به این قله 2 سال زمان صرف کرد. زمانی که چینی‌ها اجازه صعود به کاشغر را به خارجی‌ها دادند هیات بریتانیایی بلافاصله برای بررسی و اکتشاف دامنه‌های قله عازم منطقه شد. این اتفاق مربوط به سال 1980 است و تنها یک سال بعد نخستین صعود انجام شد.»
به گفته او عظمت کنگور با تغییرات ارتفاع و پایه‌های عظیم قله آن با هیچ چیز قابل مقایسه نیست.
کنگور در شرایط آب و هوای مناسب از شهر باستانی کاشغر قابل مشاهده است اما از آنجا که این شهر اغلب مه‌آلود است این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد و هر از گاهی هم که این اتفاق می‌افتد، رشته کوه عظیم و باشکوهی از جنوب و جنوب شرق خانه‌های کاشغر و حومه آن رخ می‌نمایاند که کنگور مرتفع‌ترین آنهاست.
این قله و رشته کوه از زمان‌های بسیار دور مشاهده می‌شده است اما به نظر می‌رسد که اروپایی‌ها از قرن ۱۹ به آن علاقه‌مند شده باشند به طوری که در سال ۱۸۶۸ هاوارد که برای رسیدن به کاشغر از حومه صحرای تاکلیماکان عبور می‌کرد، یکی از نخستین اروپایی‌هایی بود که قله بزرگ جنوب کاشغر را مشاهده و از آن نقشه‌برداری کرد.
در سال 1873 نمایندگی بریتانیا در کاشغر ایجاد شد و تروتر، یکی از کارکنان آن، ارتفاع کنگور را 25 هزار فوت (7620 متر) اعلام کرد.
نی الیاس در سال ۱۸۸۵ سرانجام موفق به عبور از بین موستاق‌آتا و کنگور شد و به نظر می‌رسد نخستین اروپایی باشد که توانست به دریاچه قراقل راه یابد. اورل اشتاین باستان‌شناس و کاوشگر آسیای مرکزی در سال ۱۹۰۰ عکس‌های زیبایی از این دریاچه گرفت و نخستین کسی بود که کنگور را از سمت جنوب غربی شناسایی و آن را از قوکورتوپ متمایز کرد.
در نهایت محل دقیق قله کنگور اوایل قرن بیستم مشخص شد زمانی که کلارمون اسکرین کنسول بریتانیا در سفر خود به کاشغر از نقاط قابل مشاهده در مناطق کوهستان‌های شیواکت و تیگارمن در شرق کنگور دیدن کرد و از ارتفاع بالای 130 متر از آن عکسبرداری کرد.
با مقایسه اطلاعات جدید با مشاهدات اشتاین، او موقعیت و ارتفاع کنگور ۲ و کنگور ۱ را مشخص کرده است. واقعیت این است که پایین‌ترین قله کنگور با ۷۵۹۵ متر ارتفاع که در آغاز قرن بیستم با نام کنگور ۱ نامگذاری شد نشان می‌دهد که این قله به ویژه از شمال و جنوب دریاچه قراقل بهتر دیده می‌شود.
درباره نخستین صعود گروهی به قله کنگور در برخی منابع گفته شده که یک گروه چینی- شوروی این کار را انجام داده‌اند که به گفته سرپرست اولین صعود آلپی به کوهستان کنگور، در واقع همین گروه این صعود را انجام داده‌اند و چون از حمایت کامل دولتی برخوردار بوده‌اند نیز به نظر نمی‌رسد که صعود غیرقابل انجام بوده باشد. اما مساله‌ای که وجود دارد این است که این برنامه از راه تاجیکستان و از پامیر شرقی برای اکتشاف خاص گرده‌های مرزی انجام شد و چینی‌ها در همین سال عکسبرداری دقیقی از این منطقه انجام دادند.
او ادامه می‌دهد که برنامه اصلی این صعود اما به دلیل مشکلاتی که پیش آمد تغییر کرد و کنگور توب (کنگور ۱) با ارتفاع ۷۵۹۵ متر به جای کنگورطاق (کنگور ۲) با ارتفاع ۷۷۱۹ متر صعود شد. کنگور توب کوه کاملا متفاوتی در فاصله ۱۰ کیلومتری کنگور است که دو کوه در میان آنها قرار گرفته و همین امر موجب اشتباه در قضاوت برای نخستین صعود به این قله شده است.
دو گروه بریتانیایی و ژاپنی در سال 1981 به کنگور رفتند. گروه بریتانیایی در سال 1980 پس از شناسایی منطقه، مسیر سمت جنوب غربی دریاچه قراقل و گروه ژاپنی نیز دامنه‌های شمالی قله را انتخاب کردند که پایان غم‌انگیزی نیز داشت زیرا هم با تلفات جانی همراه بود و هم اینکه صعودی انجام نشد.
جو تاسکر و پیترباردمن در سال ۱۹۸۲ به کنگور رفتند و تا سال ۲۰۰۴ کنگور تسلیم هیچ‌کس نشد. در این مدت تیم مسکو چندبار تلاش کرد که به قله کنگور صعود کند اما موفق نشد تا اینکه در سال ۲۰۰۴ تصمیم گرفتند باز این صعود را تکرار کنند. پس از تلاش‌های پیاپی، این تیم از مسکو توانست در ۱۹ آگوست ۲۰۰۴ از مسیر شمالی که بعدها «مسکو اکسپرس» نامیده شد، به شیوه صعود آلپی به قله کنگور برسند.
این نخستین صعود موفقیت‌آمیز به قله سرسخت کنگور بود که به دلیل آسیب دیدن یکی از اعضا به نام سرگئی، چهار روز هم عملیات امداد و نجات در پی داشت. حال تیمی هشت نفره از کوهنوردان ایرانی قرار است به زودی وارد این منطقه شوندتا برای صعود به این قله از مسیر شمالی تلاشی داشته باشند. این نخستین تلاش کوهنوردان ایرانی بر این قله سرسخت خواهد بود که با هدف انجام صعودی نو بر قله‌ای کمتر شناخته شده از سوی هیات کوهنوردی تهران برنامه‌ریزی شده است.