یورو به چه سمتی می‌رود؟

نویسنده: پل حنون

از مدت‌ها پیش بحران مالی یونان سبب کاهش ارزش یورو در برابر ارزهای دیگر شده و این روند ادامه پیدا خواهد کرد. تحلیلگران بانک گلدمن ساکس پیش‌بینی کرده‌اند که روند کاهش ارزش یورو ادامه پیدا خواهد کرد. این امر هم در اثر تداوم بحران یونان و هم در اثر برنامه عظیم بانک مرکزی اروپا در خصوص تزریق نقدینگی به اقتصاد منطقه یورو رخ خواهد داد، اما این روند به جنگ ارزی دامن خواهد زد. البته اقتصادهای بزرگ از کاهش ارزش پول ملی خود نه تنها نگران نیستند، بلکه مایلند این امر رخ دهد.

کارشناسان بازارهای ارز معتقدند اقدامات بانک‌های مرکزی برای کاستن از ارزش پول ملی خود ادامه خواهد یافت و این روند بر بی‌ثباتی بازارها خواهد افزود. این بی‌ثباتی به رشد ارزش دلار منجر می‌شود، اما آمریکا تمایلی به افزایش ارزش دلار ندارد؛ زیرا این رشد سبب پایین باقی ماندن نرخ تورم در این کشور شده و خطر رکود اقتصادی را بالا می‌برد. وقتی اکثر بانک‌های مرکزی در مسیر کاستن از ارزش پول ملی خود حرکت می‌کنند اثر مثبت سیاست‌های انبساطی کاهش می‌یابد. همچنین از آنجا که رشد شاخص‌های مالی حاصل استفاده بانک‌های مرکزی از ابزارهای پولی است احتمال افول شاخص‌ها افزایش می‌یابد.

در ماه‌های اخیر بانک‌های مرکزی در دانمارک، هلند، کانادا و سوئیس در مسیر اجرای سیاست‌های انبساطی و کاستن از ارزش پول ملی خود حرکت کردند. اقدام بانک مرکزی اروپا در اعلام برنامه خرید بیش از هزار میلیارد یورو اوراق قرضه دولت‌های عضو منطقه یورو بزرگ‌ترین اقدام یک بانک مرکزی در حمایت از رونق اقتصادی و کاستن از ارزش پول است.

تاثیر بحران یونان بر ارزش یورو قطعا کاهش‌دهنده خواهد بود. بانک مرکزی اروپا برای کمک به رونق اقتصاد منطقه یورو هر اقدامی انجام خواهد داد و حال که تهدیدی بزرگ به‌وجود آمده است بر میزان سیاست‌های انبساطی و حمایتی بانک مرکزی اروپا افزوده می‌شود. این عامل سبب کاهش ارزش یورو و تشویق بانک‌های مرکزی دیگر به اقدام برای کاستن از ارزش پول ملی خود می‌شود.

در این میان بانک مرکزی آمریکا که قصد دارد سیاست‌های حمایتی خود را محدود کند وادار خواهد شد در این برنامه تغییراتی به‌وجود آورد. به‌ویژه ضعف اقتصاد منطقه یورو و چین دو عامل برای به تعویق افتادن برنامه بانک مرکزی آمریکا محسوب می‌شود. بین بانک‌های مرکزی بر سر کاستن از ارزش پول ملی خود رقابت بیشتری وجود خواهد داشت و بانک مرکزی آمریکا که قصد دارد نرخ‌های بهره را در این کشور بالا ببرد باید روشی برای مقابله با تبعات افزایش ارزش دلار بیابد. پیش‌بینی شده بانک‌های مرکزی بزرگ به اجرای سیاست‌های انبساطی ادامه دهند؛ زیرا رونق اقتصاد آنها به اجرای این سیاست‌ها وابسته است. این وضعیت بر آشفتگی بازارهای ارز و ابهام درباره افق ارزش ارزهای معتبر خواهد افزود.

تا چند هفته پیش هیچ‌کس پیش‌بینی نمی‌کرد بحران مالی یونان به این مرحله برسد. اکنون که این وضعیت پدید آمده بانک‌های مرکزی باید در مسیری دیگر حرکت کنند. از دید تحلیلگران، تبعات بحران مالی یونان بسیار گسترده‌تر از حدی است که اکنون تصور می‌شود. البته اگر مقامات اروپایی به سرعت به وضعیت کنونی سامان دهند، از این تبعات ناخواسته کاسته خواهد شد.