افول خودروسازان آلمانی در چین

گروه ترجمه: در آستانه بزرگ‌ترین نمایشگاه خودروی چین در ماه آوریل، مدیران و تحلیلگران خود را برای «هنجار جدیدی» آماده کرده‌اند: بدین معنا که پس از دو سال رشد سریع فروش، آنها خود را برای رشدی تک رقمی آماده کردند، اما برخی، ابراز نگرانی می‌کنند که بزرگ‌ترین بازار خودروی جهان حقیقتا در حال ورود به یک دوره غیرعادی کاهش فروش باشد.

موضوعی که به این بدبینی دامن می‌زند کاهش ۴/ ۳ درصدی فروش در ماه ژوئن نسبت به همین ماه در سال گذشته است. این نخستین کاهش فروش صنعت خودروی چین از اوایل سال ۲۰۱۳ تاکنون بود. این مساله به همراه اقتصادی که با کندترین نرخ سالانه طی ۲۵ سال گذشته رشد می‌کند و بحران اخیر در بازار سهام چین، چشم‌انداز صنعت خودروی این کشور را ناخوشایند کرده، صنعتی که طی پنج سال گذشته برای خودروسازان مطرح و برندهای لوکس سود فراوانی را به ارمغان آورده است. تنگ بینگ-شنگ، استاد دانشگاه کسب‌و‌کار چونگ کونگ در پکن می‌گوید: «یک چالش جدی پیش‌روی خودروسازان وجود دارد، زیرا بازار در حال افول است و این روند به این زودی‌ها تغییر نخواهد کرد.»

این در شرایطی است که تحلیلگران موسسه مالی بارکلیز اخیرا پیش‌بینی خود را از رشد فروش خودروهای سواری در سال‌جاری به‌شدت کاهش داده‌اند و از ۵/ ۸ درصد به ۷/ ۱ درصد رسانده‌اند.

ازسوی دیگر، خودروسازانی همچون بی‌ام‌و و فولکس‌واگن کاهش فروش در بازار چین را گزارش داده‌اند. فروش گروه فولکس‌واگن در نیمه نخست امسال با کاهش ۹/ ۳ درصدی رو‌به‌رو شده و به ۷/ ۱ میلیون دستگاه خودرو رسیده که نخستین کاهش فروش این خودروساز طی ۹ سال گذشته بوده است. شرکت بی‌ام‌و نیز سرانجام با تقاضای نمایندگی‌های فروش مبنی بر اختصاص یارانه بیشتر موافقت کرده است. این در شرایطی است که شریک چینی بی‌ام‌و در تاریخ ۱۳ ژوئیه درباره کاهش سود خود هشدار داد.

اما شرایط برای فولکس‌واگن وخیم‌تر است؛ زیرا در شرایطی که خودروهای شاسی‌بلند یک سوم کل فروش خودروهای سواری را تشکیل می‌دهند، این شرکت تنها یک مدل شاسی‌بلند در بازار چین عرضه کرده است. جانت لوئیس، تحلیلگر بانک مکواری در هنگ‌کنگ، در این باره می‌گوید: «این مساله آشکارا به فولکس‌واگن لطمه می‌زند. بسیاری از افرادی که برای نخستین‌بار خودرو می‌خرند در مرکز و غرب چین ساکن هستند و در این مناطق کیفیت جاده‌ها چندان خوب نیست و درنتیجه خودروهای شاسی‌بلند از مقبولیت بیشتری برخوردارند.»

اما برخلاف این روند کاهشی فروش در چین، شرکت جنرال موتورز توانست در نیمه نخست امسال افزایش ۶/ ۲ درصدی فروش را تجربه کند. رشد فروش این خودروساز آمریکایی دیدگاه برخی دیگر از تحلیل‌گران را تقویت کرد. آنها معتقدند صنعت خودرو چین در حال بالغ شدن است و رشد به شهرهای کوچک‌تر در سراسر این کشور تغییر جهت داده است و عمدتا از عرضه مدل‌های جدید ناشی می‌شود. بازار چین دیگر به‌دلیل حاشیه سود پایین‌تر رقابتی نیست و همتراز بازارهای آمریکا و اروپا شده است.

بیل روسو، مشاور اقتصادی با اشاره به این مطلب که فروش خودرو در چین در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ نیز کمتر از ۵ درصد رشد کرده است، می‌گوید: «زمانی که می‌بینیم آمار سالانه منفی است، بدبین بودن آسان‌ترین کار است، اما طی چند سال گذشته نیز شاهد کندی رشد بودیم و من به خاطر دارم که مباحث مشابهی مطرح می‌شد مبنی براینکه این یک چرخه کاهش بزرگ است، اما چنین نشد.» او می‌افزاید: «عرضه توانسته است همگام با تقاضا پیش برود؛ بنابراین شرکت‌ها حاشیه سودی را که سال‌های از آن بهره‌مند بودند، از دست می‌دهند.» آمار جمعیتی نیز دیدگاه نسبتا خوش‌بینانه روسو را تایید می‌کند. در چین در ازای هر هزار نفر فقط ۵۲ دستگاه خودروی سواری وجود دارد، اما میانگین جهانی ۱۵۰ دستگاه است.

از سوی دیگر، درآمد خانوارهای چینی نیز در حال افزایش است. براساس اعلام مرکز مشاوره گیوکال دراگونومیکس در پکن، درآمد سالانه ۱۵ میلیون خانوار چینی در سال‌جاری برای نخستین‌بار از ۲۰۵۰۰ دلار فراتر خواهد رفت. درآمد ۱۹ میلیون خانوار دیگر نیز به سطح ۱۳۵۰۰ دلار خواهد رسید. در نتیجه، بانک مکواری پیش‌بینی فروش خودرو در چین را برای سال‌جاری از ۷ درصد به ۱۰ درصد افزایش داده و معتقد است بازار خودرو چین از ۷/ ۱۹ میلیون دستگاه خودرو در سال گذشته به دست‌کم ۳۲ میلیون خودرو تا سال ۲۰۲۰ رشد خواهد کرد.

اما با توجه به اینکه رقابت در بازار چین در حال شدیدتر شدن است، خودروسازانی بیشترین سود خواهند کرد که خودروهای مقرون به‌صرفه ارائه کنند و در عرضه مدل‌های جدید عملکرد سریعی داشته باشند. جانت لوئیس می‌گوید: «فروش مدل‌های قدیمی‌تر در چین دشوار شده است، به‌ویژه زمانی که مردم می‌دانند مدل‌های جدیدی در راه است، این کار دشوارتر می‌شود.»

این در شرایطی است که آمار مرکز تحقیقاتی برنشتاین نشان می‌دهد در ماه ژوئیه نیز همچون ماه ژوئن فروش دو خودروساز آلمانی بی‌ام‌و و فولکس‌واگن و همچنین فروش شرکای چینی فورد و جنرال موتورز دچار کاهش شده است، اما سهم مرسدس بنز و سه خودروساز بزرگ ژاپنی(تویوتا،نیسان و هوندا) از بازار چین احیا شده است. سهم کل فروش برندهای چینی نیز که اکنون ۵/ ۴۱ درصد است، پس از چهار سال پیاپی کاهش، درحال رشد است.

گروه خودروسازی پکن، که شریک اصلی دایملر در چین است، قصد دارد فروش خودروهای برند خود را در سال‌جاری ۲۹ درصد افزایش دهد و به ۴۰۰ هزار دستگاه برساند. ژو هیی، رئیس هیات‌مدیره گروه خودروسازی پکن،هفته گذشته اعلام کرد: «کسب‌و‌کار برند بومی ما به‌طور چشمگیری در حال رشد است و از انتظارات ما فراتر رفته است.»

در واقع می‌توان گفت برندهای چینی پس از کاهش شدید فروش سالانه در سال ۲۰۱۴، دوره افت خود را تجربه کردند، اما شرایط این خودروسازان اکنون درحال بهبود است.