گروه گردشگری، نرگس لطیف‌پور: دبیرخانه اتحادیه هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌ها برای رسیدگی به مشکلات این اتحادیه در راستای ناهماهنگی‌های پیش آمده ناشی از ابلاغیه سازمان میراث فرهنگی به این اتحادیه، تشکیل شد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، چندی پیش ابلاغیه‌ای از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به اتحادیه هتلداران رسید که بر اساس آن، فعالیت تمام تاسیسات گردشگری تحت نظارت مستقیم این سازمان قرار می‌گیرد. این در حالی است که این دستورالعمل بدون هماهنگی و موافقت وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شده است. بر همین اساس، اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌ها به این امر اعتراض دارند.

رئیس اتحادیه هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌های تهران، درباره این ابلاغیه که از سوی ولی تیموری مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری سازمان میراث فرهنگی به اتحادیه هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌ها ارسال شده است، می‌گوید: «در نشستی که با رئیس سازمان میراث فرهنگی داشتیم ایشان از این ابلاغیه اظهار بی‌اطلاعی کرده و در همین راستا نیز با سازمان میراث فرهنگی نامه‌نگاری خواهیم داشت تا به موضوع رسیدگی شود.»

محمدعلی فرخ‌مهر در نشستی که عصر شنبه ۱۰ مردادماه با حضور روسای اتحادیه‌های هتل و هتل‌آپارتمان‌های استان‌های مختلف برگزار شد، اظهار کرد: «ابلاغیه‌ای که سازمان میراث فرهنگی داده، فقط انسجام بخش خصوصی را به هم ریخته و ناهماهنگی ایجاد کرده است؛ چراکه با توجه به قانون نظام صنفی، این امر قابل اجرا نبوده و کاری از پیش نمی‌برد و تنها بهانه‌ای به برخی تاسیسات گردشگری که زیر نظر اتحادیه فعالیت می‌کردند داده است تا از مقررات صنف و اتحادیه سرپیچی کنند.» به گفته او، سازمان میراث فرهنگی در شرایطی که باید حامی و در کنار بخش خصوصی باشد، با ارسال چنین ابلاغیه‌ای در مقابل اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌ها قرار می‌گیرد.

اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌ها، در ۱۷ استان و ۳۲ شهرستان با انسجام در حال فعالیت بوده و عملکرد خوبی دارد و استان‌هایی همچون تهران، خراسان رضوی، اصفهان، کرمان، فارس و آذربایجان شرقی در زمینه آموزش و بهداشت ساماندهی خوبی داشته‌اند و بر اساس قانون نظام صنفی عمل می‌کنند. رئیس اتحادیه هتل و هتلداران خراسان رضوی نیز در این باره گفت: «سازمان میراث فرهنگی با ارسال چنین ابلاغیه‌ای، بدون شناخت ظرفیت‌های اتحادیه‌ها موجب تفرقه‌افکنی می‌شود.»

به گفته محمد قانعی، با توجه به وظایفی که برای تشکل‌های قانونی تعریف شده، آنها بهتر می‌توانند فعالیت‌های صنف را کنترل کرده و نظارت داشته باشند؛ بنابراین نیازی به دخالت یا نظارت مستقیم سازمان میراث فرهنگی بر تاسیسات گردشگری نیست. همچنین مهدی نریمانی، رئیس اتحادیه هتلداران اصفهان در این نشست تاکید کرد: «اتحادیه‌های مراکز اقامتی کشور از قوانین فعلی راضی هستند و اگر سازمان میراث فرهنگی قرار است از این اتحادیه‌ها حمایت کند می‌تواند قوانین جدیدی را پیشنهاد کند که حرکت رو به جلو اتحادیه‌ها را موجب شود نه اینکه آنها را به عقب بازگرداند.

هتل‌سازی در ایران توجیه اقتصادی ندارد

سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در رقابتی نابرابر قرار گرفته‌اند و سرمایه‌گذاری آنها در بخش هتلداری مقرون به صرفه نیست؛ چراکه برنامه‌ریزی و سیاست مشخصی در این زمینه وجود ندارد.

همچنین روسای اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌ها می‌گویند که موازی‌کاری‌های دولتی در این زمینه ضربه‌های جبران‌ناپذیری به فعالیت بخش خصوصی وارد کرده است.

این در حالی است که سازمان میراث فرهنگی و دولت در شرایط پس از تحریم بر حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی برای هتل‌سازی در ایران اصرار دارند ولی سرمایه‌گذاران داخلی هم نیازمند حمایت‌های دولت و برخورداری از تسهیلات در این زمینه‌اند و در صورت برنامه‌ریزی صحیح و حمایت دولت، آمادگی کامل برای اجرای طرح‌های هتل‌سازی دارند.

البته رئیس اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌های تهران تاکید می‌کند: «در ایران کمبود هتل یا هتل۵ستاره نداریم؛ بلکه مشکل اصلی ما عدم مدیریت صحیح سفر است به گونه‌ای که ضریب اشغال هتل‌های ما در پیک سفر بالا و در فصل‌های دیگر خالی است. از این رو با برنامه‌ریزی درست می‌توان این ضریب اشغال را در فصل‌های مختلف متعادل نگه داشت.» فرخ‌مهر به برگزاری نمایشگاه‌ها اشاره کرده و می‌افزاید: «برای نمونه در کشور ما نمایشگاه‌های مهمی در ایام پیک سفر و حتی چند نمایشگاه به‌صورت همزمان برگزار می‌شود درحالی‌که در تمام دنیا به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌شود که نمایشگاه‌ها در ایام کم مسافر و فصول غیرپیک برگزار شوند؛ تا به این ترتیب در تمام یا اغلب ماه‌های سال، ضریب اشغال هتل‌ها بالا باشد یا حداقل هتل‌ها خالی نمانند.»

به گفته او، علاوه‌بر این، ساخت و ساز هتل در ایران براساس نیاز و بضاعت مردم نیست؛ به همین دلیل در بسیاری شهرها یا مناطق، میهمانپذیر و هتل مناسب با نیاز آن منطقه نداریم. بر اساس یک نیازسنجی و کار کارشناسی درست می‌توان فهمید که در کدام منطقه یا شهر چه هتلی با چه امکانات و سطح ارائه خدماتی نیاز است؛ چیزی که در کشور ما صورت نمی‌گیرد.

به همین دلیل است که هتل‌های ۵ ستاره‌ای وجود دارند که برای پر کردن ظرفیتشان به ناچار، با نرخ کمتری خدمات ارائه می‌دهند؛ بنابراین مسلم است که به همان میزان نیز کیفیت خدمات پایین می‌آید. درحالی‌که اگر هتل‌هایی با درجه پایین‌تر و پراکندگی مناسب ساخته شود بسیاری از این مشکلات حل خواهد شد. رئیس اتحادیه هتلداران اصفهان نیز تاکید می‌کند که اگر قرار است اقتصاد ما بر مبنای اقتصاد گردشگری باشد باید فضای بهتری ایجاد شود تا سود حاصل از گردشگری به بدنه اقتصاد کشور تزریق شود.

مهدی نریمانی می‌گوید: «هتل‌سازی در ایران توجیه اقتصادی ندارد و مقرون به صرفه نیست؛ چرا که موازی‌کاری ارگان‌های دولتی در این زمینه شرایط رقابت برابر را از هتلداران گرفته است. استفاده از ساختمان‌ها و سالن‌های دولتی برای برگزاری همایش‌های دولتی یا تهیه سفر کارت از سوی هر نهادی برای دادن امکانات اقامتی خارج از هتل‌ها و میهمانپذیرها، فضایی ایجاد می‌کند که هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌ها و میهمانپذیرها خالی می‌مانند.»

آموزش؛ یکی از مشکلات اتحادیه هتلداران

اتحادیه‌ها آموزش را جزو وظایف خود می‌دانند اما در زمینه آموزش هتلداری، سازمان میراث فرهنگی به عنوان سازمان متولی همکاری خاصی با اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌ها نکرده است .

با اینکه در تهران مرکز آموزشی از سوی اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌ها ایجاد شده، اما درخواست اتحادیه از سازمان برای صدور مجوز در این زمینه بی‌نتیجه مانده است. این در حالی است که در بخش هتلداری به حدود ۵ هزار نیروی انسانی کارآمد نیاز است. رئیس اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌های تهران می‌گوید: «با توجه به اینکه بیش از ۵۰۰ هتل در حال ساخت هستند یا مجوز ساخت گرفته‌اند، نیروی کارآمد در این زمینه نداریم که از سازمان میراث فرهنگی انتظار می‌رود همکاری بیشتری با ما داشته باشد.»

فرخ‌مهر تاکید می‌کند: «لازم است ۱۵ تا ۲۰ درصد نیروی انسانی در هتل‌ها را از نیروهای خارجی استخدام کنیم چراکه آنها به این کار و ارائه خدمات هتلداری مطابق با استانداردهای جهانی اشراف دارند؛ بنابراین می‌توانند در روند رشد ارائه خدمات در هتل‌های کشور و نیروهای داخلی تاثیرگذار باشند.»

خانه‌مسافرها صنعت هتلداری را بی‌انگیزه می‌کنند

ایجاد خانه‌مسافرها نیز مشکلی است که بر مشکلات مذکور افزوده و اتحادیه تمام استان‌ها نسبت به این موضوع شکایت دارند.

روسای اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌های استان‌ها معتقدند درحالی‌که هتل‌آپارتمان‌هایی با امکانات بسیار خوب و ارائه خدمات با کیفیت و قیمت مناسب وجود دارند نیازی به ایجاد خانه‌مسافرها نیست. چیزی که انگیزه هتلداران برای ساخت هتل را کم کرده و امنیت سرمایه‌گذاری در این صنعت را تا حد زیادی تهدید می‌کند.

چرا که نظارت بر خانه‌مسافرها که مجوز آن از سوی سازمان میراث فرهنگی صادر می‌شود و نحوه ارائه خدمات آنها در بسیاری موارد سخت و حتی مسافران را با مشکلاتی مواجه می‌کند. درحالی‌که نظارت بر تاسیسات گردشگری زیر نظر اتحادیه هتل و هتل‌آپارتمان‌ها راحت‌تر و ایمن‌تر است.