دیوید دیلوک: ترکیه از پنج‌شنبه گذشته جنگنده‌های خود را به شمالی‌ترین نقطه عراق فرستاد تا کسانی که به‌زعم آنها امنیت ملی‌اش را به خطر انداخته‌اند، نابود کند. اما هدف آنها دولت خودخوانده اسلامی نیست. در مقابل جنگنده‌های ترکیه به شدت علیه کردهای شبه‌نظامی وارد عمل شدند و در چند نوبت آنها را به زیر آتش گرفتند. البته ترکیه هفته گذشته در چند نوبت شبه‌نظامیان مستقر در سوریه را هم هدف جنگنده‌های خود قرار داد.

این در حالی است که عمده حملات این کشور در هفته گذشته به کوه‌های قندیل در شمال عراق محدود شده است. این نقطه جایی است که چریک‌های «پ‌ک‌ک» در آن پناه گرفته‌اند. همین حملات موجب شده است واشنگتن در وضعیت دشواری قرار بگیرد، زیرا هدف آمریکا از وارد کردن ترکیه در ائتلاف جنگی برای مبارزه با داعش بوده است نه جنگ با کردها. واشنگتن نزدیک به یک سال آنکارا را تحت شدیدترین فشارها قرار داده است تا این کشور را وارد ائتلاف جنگی علیه داعش کند، زیرا آمریکا قصد داشت تا با درگیر کردن ترکیه بتواند از پایگاه اینجرلیک، که در نزدیکی مرزهای سوریه قرار دارد استفاده کند. اما با استفاده نیروهای آمریکایی از پایگاه اینجرلیک ممکن است ترکیه در قبال این امتیازی که به آمریکا داده است، موثرترین نیروی زمینی موجود در جنگ علیه داعش را از بین ببرد.


پیداست که واشنگتن دولت خودخوانده اسلامی را تهدید اصلی در منطقه می‌داند، در مقابل آنکارا و رجب طیب اردوغان به دنبال درگیری با گروه پ‌ک‌ک هستند، زیرا آنها مسئوولیت قتل دو پلیس مرزی را متوجه این گروه می‌دانند. حملاتی که ترکیه علیه آنها در شمال عراق ترتیب داد تنها یک پیام می‌تواند داشته باشد: صلح شکننده بین این دو گروه در آستانه لغو شدن است.


رهبران ترکیه در سخنان خود اغلب داعش و پ‌ک‌ک را به‌عنوان یک تهدید به حساب می‌آورند. از نگاه آنها پیروزی کردها در سوریه و عراق می‌تواند یک خطر بالقوه محسوب شود. اعتقاد بر این است که پیروزی کردها در این دو کشور می‌تواند کردهای ترکیه را به‌عنوان یک اقلیت قومی تحریک کند. پ‌ک‌ک نزدیک به 30 سال است که با دولت مرکزی ترکیه درگیر است و تاکنون از رهگذر این جنگ هزاران کشته باقی مانده است. آمریکا نیز این گروه را در لیست گروه‌های تروریستی قرار داده است.


شکاف موجود بین آنکارا و واشنگتن از زمانی دیده شده است که هر دو طرف برداشت‌های مخصوص به خود را از توافق منعقد شده دارند. مقامات ترکیه می‌گویند با آمریکا بر سر ایجاد یک «منطقه امن» در شمال سوریه به توافق رسیده‌اند. برخی می‌گویند این منطقه همان منطقه پرواز ممنوع است. این در حالی است که دولت خودخوانده اسلامی اصلا نیروی هوایی ندارد و آشکار است که تعریف این منطقه امن برای جنگنده‌های اسد صورت گرفته است. آنها با تعریفی که از این توافق داشته‌اند منطقه امن را برای دفاع از ارتش موسوم به آزاد سوریه در نظر گرفته‌اند. مقامات آمریکا تاکنون زیربار منطقه پرواز ممنوع نرفته‌اند و مایل نیستند در کنار جنگ با داعش یک جبهه جدید جنگی با اسد به وجود آورند. مقامات آمریکایی در برابر پیشنهاد منطقه آزاد ۶۸ مایلی در خاک سوریه واکنشی محتاطانه داشته‌اند. یکی از مقامات آمریکایی گفته است: مقامات دو کشور هنوز در مورد راهکار برقراری منطقه آزاد و اینکه چگونه با داعش مبارزه کنند در حال بحث و رایزنی هستند.


مقامات آمریکایی اذعان می‌کنند که گفت‌وگوها و همکاری‌های آزمایشی با ترکیه سخت و پیچیده بوده است زیرا آنها اصرار دارند نمی‌توانند در برابر پ‌ک‌ک خویشتنداری از خود نشان بدهند و دنبال هدفی فراتر از شکست دادن داعش هستند.


مقامات آمریکایی می‌گویند پرزیدنت باراک اوباما به ارزش کردها در نبرد با داعش پی برده است و به آنها قول داده است که آنها را تنها نخواهد گذاشت. کردهای سوریه شریک راهبردی خوبی برای آمریکا محسوب می‌شوند و برای همین منظور اوباما تاکید کرده پیروزی‌هایی که آنها به دست آورده‌اند بسیار تاثیرگذار است.


یکی از مقامات آمریکایی در گفت‌وگو با فارین پالیسی تاکید می‌کند: «ما نمی‌خواهیم بیش از این، موضوع همکاری با کردها پیچیده شود و هرگز آنها را رها نخواهیم کرد.»


ترکیه یکی از کشورهای عضو ناتو است؛ از این رو این کشور روز پنج‌شنبه یک جلسه اضطراری با اعضای ناتو داشت. در این جلسه اعضای ناتو به اتفاق درخصوص پیوستن ترکیه به ائتلاف جنگی علیه داعش به مقامات این کشور تبریک گفتند. اما همزمان در آن جلسه مقامات ناتو از اینکه ترکیه جنگ را به کردها محدود کند و این گروه موثر را به بهانه مبارزه با پ‌ک‌ک تحت فشار قرار دهد، ابراز نگرانی کردند. گفته می‌شود «برت مک‌گورک» نماینده اوباما نزد مقامات آنکارا خواهد رفت تا درباره حملات ترکیه علیه پ‌ک‌ک گفت‌وگو کند. در این راستا قرار است نماینده اوباما از مقامات ترک درخواست کند این کشور حملات خود را علیه پ‌ک‌ک متوقف و به زمان دیگری موکول کند. مک‌گورک همچنین روز شنبه در توییتر نوشت: «ما از ترکیه و سایر شرکای‌مان می‌خواهیم در راستای مبارزه با داعش فعالیت‌های خود را تنظیم کنند.» او در توییتی دیگر نوشته بود: «هیچ ارتباطی بین حملات ترکیه به پ‌ک‌ک و ائتلاف جنگی علیه داعش وجود ندارد.»


حتی سناتور لیندزی گراهام که اساسا با طرح‌های اوباما درخصوص سوریه مشکل دارد از طرح منطقه امن حمایت کرده ولی گفته است منطقه نباید بهانه‌ای به دست ترکیه بدهد تا کردها را تحت فشار بگذارند. گراهام در بیانیه‌ای در این خصوص نوشت: «یکی از ترس‌های من این است که پرزیدنت اوباما زمام نبرد در سوریه را از دست بدهد و آتش جنگ فراگیرتر از پیش شود.»


گراهام تاکید می‌کند: «جنگ بین کردها و ترکیه می‌تواند به سود داعش تمام شود و منطقه در هرج و مرج بیشتری گرفتار شود. این، حتی می‌تواند امنیت ملی ما را به مخاطره بیندازد.»


مقامات آمریکایی بارها کردها را به عنون یک نمونه خوب از گروه‌هایی معرفی کرده‌اند که توانسته با داعش مبارزات خوبی داشته باشد و پیروزی‌هایی نیز کسب کند. توافق آمریکا با ترکیه می‌تواند به نیروی زمینی موثری که در جنگ علیه داعش وارد شده است خسارت‌های ناخواسته‌ای وارد کند. در واقع این کردهای سوریه هستند که توانسته‌اند داعش را در برخی مناطق وادار به عقب‌نشینی کند. در عراق، ارتش این کشور در برابر داعش زمین از دست می‌دهد و در شمال عراق و سوریه این کردها هستند که توانسته‌اند پیشروی کنند. این گروه تنها گروهی است که توانسته از مزایای پشتیبانی نیروهای هوایی ایالات‌متحده به درستی استفاده کند.