یارگیری کاخ سفید و کنگره بر سر برجام
جان کری وزیر خارجه آمریکا در سفر روز دوشنبه خود به قطر با وزرای خارجه شورای همکاری خلیج‌فارس دیدار کرد و به گفته برخی رسانه‌های خبری توانسته است حمایت محتاطانه آنها را به‌دست آورد. در مقابل هم تلاش آیپک و رژیم صهیونیستی برای فشار بر نمایندگان جمهوری‌خواه سنا و سفر تعدادی از سناتورها به سرزمین‌های اشغالی باعث شده تا آخرین تلاش‌ها برای صف‌بندی مقابل کاخ سفید بیش از پیش عیان شود.
در تازه‌ترین تحول صورت گرفته، جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان آمریکا روز دوشنبه هفته جاری اعلام کردند که برای رد توافق هسته‌ای با ایران رای کافی در اختیار دارند. این در شرایطی است که دموکرات‌ها حمایت خود را از این توافق که میان ایران با شش قدرت جهانی امضاء شده است ابراز کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، از آنجا که جمهوری‌خواهان ۲۴۶ کرسی مجلس نمایندگان را در اختیار دارند احتمال زیادی وجود دارد که آنها بتوانند ۲۱۸ رای را برای حمایت از طرحی در زمینه رد این توافق جمع‌آوری کنند که از سوی پیتر راسکام، نماینده جمهوری‌خواه از ایالت ایلینوی، ارائه شده است. راسکام در بیانیه‌ای گفته است: «زمان به سود توافق نیست. هر قدر که اعضای (مجلس نمایندگان) وقت صرف بررسی این توافق می‌کنند، بیشتر پی می‌برند که این یک اشتباه تاریخی است.»
جمهوری‌خواهان ارشد در مجلس نمایندگان درباره دلایل مخالفت خود با توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی مدعی‌اند که این توافق مانع دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای نمی‌شود، ضمن اینکه میلیاردها دلار از پول‌های بلوکه شده ایران در نتیجه تحریم‌ها را آزاد می‌کند که خرج گروه‌های نظیر حزب‌الله لبنان و حماس خواهد شد. جان بینر، رئیس‌جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، روز ۳۱ تیر گفته بود که او و سایر اعضای کنگره «هر کاری انجام می‌دهند» تا از اجرای توافق با ایران جلوگیری شود.
همزمان دیگر سناتور آمریکایی و نامزد انتخابات سال آینده ریاست جمهوری آمریکا گفت که کنگره این کشور سند پایانی مذاکرات هسته‌ای را تصویب نخواهد کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، سناتور رند پال به پایگاه دیلی‌سیگنال گفت: «احتمال بالایی وجود دارد که کنگره این توافق را رد کند.» پال در ادامه احتمال اینکه باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا رای کنگره را وتو کند هم بالا دانست. این سناتور آمریکایی درباره نظرش درباره جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای هم گفت: «چیزی که من دوست داشتم در این توافق این بود که ما تحریم‌ها علیه ایران را به‌طور تدریجی و ظرف چند سال کاهش می‌دادیم تا بتوانیم از تحریم‌ها به‌عنوان اهرم فشار برای فشار بر ایران برای پای‌بند کردن این کشور استفاده کنیم.»
هنوز مشخص نیست که جمهوری‌خواهان بتوانند رای کافی برای بی‌اثر کردن وتوی احتمالی باراک اوباما در قبال چنین طرحی داشته باشند. رئیس‌جمهوری آمریکا امیدوار است که همراهی دموکرات‌ها با توافق ایران بتواند مانع از رد آن در کنگره شود. آدام شیف و آنا اشو، از ایالت کالیفرنیا، روز دوشنبه به فهرست در حال گسترش نمایندگانی اضافه شدند که گفته‌اند از این معاهده بین‌المللی حمایت می‌کنند.
تلاش‌های اوباما برای جلب حمایت کنگره
باراک اوباما که مصمم است حمایت گسترده‌تر از توافق هسته‌ای با ایران را در کنگره آمریکا جلب کند، در روزهای اخیر توانسته است موافقت برخی از دموکرات‌های کنگره را به‌دست آورد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، از هفته پیش که اقدامات شخصی رئیس‌جمهوری آمریکا برای جلب حمایت از توافق هسته‌ای ۱۴ ژوئیه (۲۳ تیرماه) آغاز شد، تعدادی از نمایندگان حزب دموکرات در کنگره آمریکا به سرعت حمایت خود را از سیاست باراک اوباما در قبال ایران اعلام کردند ولی برخی دیگر هنوز نظر قطعی خود را نداده و منتظر رای‌گیری در این مورد هستند که قرار است در ماه سپتامبر انجام شود.
منابع کاخ سفید گفته‌اند طی روزهای اخیر باراک اوباما با حدود ۸۰ نماینده دموکرات کنگره، در دیدارهای شخصی یا گروهی، بحث و گفت‌وگو کرده است. علاوه بر این، رئیس‌جمهوری حدود ۱۰۰ نفر از نمایندگان دموکرات کنگره را به میهمانی ویژه‌ای در کاخ سفید دعوت کرد و قرار است امروز نیز در مورد توافق هسته‌ای با ایران سخنرانی کند. جو بایدن، معاون رئیس‌جمهوری نیز در جلسات غیررسمی دیگری با تعدادی از نمایندگان کنگره ملاقات کرده و اعضای هیات دولت و سایر مقامات ارشد کاخ سفید نیز در مجموع با بیش از ۱۷۵ نفر از اعضای مجالس قانون‌گذاری آمریکا مذاکره کرده‌اند.
طبق قانونی که در ماه‌های اخیر در کنگره تصویب شد و به امضای باراک اوباما هم رسید، دولت آمریکا این توافق را تحویل کنگره داده و آنها ۶۰ روز یعنی تا ۱۷ سپتامبر فرصت دارند درباره این توافق نظر بدهند. براساس این قانون، در صورتی که کنگره پس از بررسی، توافق جامع را رد کند، رئیس‌جمهوری «۱۲ روز تقویمی» برای بررسی وتوی تصمیم کنگره زمان خواهد داشت. در صورتی که اوباما مصوبه کنگره در رد توافق را وتو کند (برای قانونی شدن این وتو به حمایت ۳۴ نماینده مجلس سنا و ۱۴۶ عضو مجلس نمایندگان نیاز دارد)، نمایندگان سنا و مجلس نمایندگان «۱۰ روز تقویمی» فرصت خواهند داشت که تعداد دوسوم آرا را که برای سلب حق وتو از رئیس‌جمهوری لازم است، جمع‌آوری کنند.
انتقاد از نتانیاهو
همزمان با مخالفت‌های آیپک و نتانیاهو از توافق هسته‌ای و تلاش برای فشار بر اعضای جمهوری‌خواه کنگره، جمعی از ژنرال‌های اسبق و سران سابق امنیتی رژیم صهیونیستی با امضای توماری از بنیامین نتانیاهو، نخست‌‌وزیر رژیم صهیونیستی خواسته‌اند نتایج پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 را بپذیرد. رسانه‌های صهیونیستی گزارش داده‌اند در این تومار، مقامات صهیونیستی، توافق هسته‌ای را «عمل انجام‌شده» خوانده و از نتانیاهو خواسته‌اند سیاستی برای «احیای اعتماد و تقویت همکاری‌های امنیتی و دیپلماتیک با دولت آمریکا» اتخاذ کند. این اقدام، به نوشته مقامات صهیونیست، آن رژیم را برای مقابله با «چالش‌های متعدد ناشی از توافق هسته‌ای» آماده می‌کند. نفراتی چون «آمی آیلون» و «کارمی گیلون»، دو تن از سران اسبق شین‌بت از جمله امضاکنندگان تومار یاد شده هستند.
حمایت محتاطانه اعراب از توافق هسته‌ای
در ادامه تلاش‌های کاخ سفید برای جلب نظر دلواپسان توافق و یارگیری از آنها برای صف‌بندی مقابل کنگره، دولت‌های عربی خلیج‌فارس که از برجام ابراز نگرانی کرده بودند، روز دوشنبه در دیدار با وزیر خارجه آمریکا با وعده‌های دریافت کمک‌های دفاعی واشنگتن به‌صورت محتاطانه توافق هسته‌ای را مورد تایید قرار دادند. حمایت کشورهای عربی، یک پیروزی دیپلماتیک برای وزارت خارجه آمریکا و یک پیروزی سیاسی برای کاخ سفید است که تلاش می‌کند حمایت کنگره را برای توافق با ایران جلب کند.
روزنامه «نیویورک‌تایمز» با این مقدمه به جدیدترین سفر «جان کری» وزیر خارجه آمریکا به کشورهای حوزه خلیج‌فارس اشاره کرد و نوشت: «خالد العطیه وزیر خارجه قطر که میزبان نشست شورای همکاری خلیج‌فارس با حضور جان کری بود، درباره توافق هسته‌ای ایران و 1+5 گفت: این بهترین گزینه در بین دیگر گزینه‌ها بوده است.» همزمان وزیر خارجه روسیه نیز گفت که در سفر به قطر، با وزیر خارجه این کشور درخصوص توافق هسته‌ای و اجرایی شدن بندهای آن گفت‌وگو کرده است.
نیویورک‌تایمز درباره تایید محتاطانه توافق هسته‌ای توسط دولت‌های عربی گفت: کشورهای عربی برخلاف رژیم صهیونیستی، به جای آنکه برجام را مورد حمله خود قرار دهند، محاسبه کردند که از انتقاد آشکار از توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ که احتمال تایید آن باوجود مخالفت کنگره وجود دارد، می‌توانند دستاورد کمی برای آنها به همراه داشته باشد و چیزی از این انتقاد عایدشان نشود.
ارسال نظر