الون ماسک از تسلا می‌گوید

ندا لهردی
خلاقیت و نوآوری گاهی می‏شود تمام زندگی یک نفر؛ کار و دغدغه‏اش، علاقه و رویاهایش. با این اوصاف «الون ماسک» قطعا جزو معدود افرادی است که چنین سبک زندگی را تجربه می‏کند. او تمام تلاش خودش را برای عملی کردن رویاهایش انجام داده است. ماسک حالا مهندس و مخترع شناخته شده‌ای در دنیای تکنولوژی است که به‏خاطر تاسیس و راه‏اندازی شرکت‏های SpaceX (شرکتی فعال در زمینه تکنولوژی‏های اکتشاف فضایی) و البته Tesla Motors (شرکت خودروسازی فعال در زمینه ساخت خودروهای الکتریکی و هوشمند) شناخته می‏شود. با توجه به بحران‏ها و نگرانی‏های مختلف در سال‏های اخیر درباره حفاظت از محیط زیست و استفاده از سوخت‏های پاک، خودروهای الکتریکی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته‏اند. در همین راستا الون ماسک مصاحبه‏های متفاوتی انجام و به سوالات مختلفی پاسخ داده است که جالب‏ترین آنها را در اینجا می‏خوانیم:

نظرتان درباره دلالان خودرو چیست؟
ما واقعا همیشه در تسلا می‌گوییم که تمام تلاشمان را باید بکنیم تا به صورت مستقیم و بی‌واسطه خودروهایمان را بفروشیم. با این کار می‌توانیم از تحمیل هزینه‌های اضافی و غیرواقعی به مشتریان هم جلوگیری کنیم. با این همه اما فکر نمی‌کنم که ما تهدید بسیار بزرگی برای دلالان خودرو باشیم. سهم ما از بازار احتمالا از 1/ 0 درصد در سال گذشته، امسال به یک یا شاید دو درصد برسد و به همین دلیل فکر نمی‌کنم که تهدیدی جدی برای دلالان خودرو به حساب بیاییم. مشکل این دلالان عدم تطابق و همراهی با سلیقه بازار است. آنها تمام درآمدشان را از فروش خودروهای بنزینی به‌دست می‌آورند. آنها در واقع نمی‌توانند و نمی‌خواهند از مزایای جلب مشتری برای خودروهای الکتریکی بهره ببرند، چون درآمدشان از خودروهای بنزینی می‌آید. آنها بازار خودروهای الکتریکی را تجربه نمی‌کنند، بنابراین اگر ما از این فرصت استفاده کنیم، می‌توانیم رقیبی مهم به حساب بیاییم.
به‌طور کلی اما هنوز فروش خودروهای الکتریکی در آمریکا بسیار پایین است. احتمالا دلالان خودرو در بازار خودروهای الکتریکی برای طولانی مدت باقی خواهند ماند. ما با بسیاری از آنها در ایالت‌های مختلف سازش می‌کنیم.

بگذارید مثال ایالت نیویورک را بزنم؛ ما اجازه فعالیت پنج فروشگاه به‌عنوان نمایشگاه را در این ایالت صادر کردیم. بنابراین اگر ما همین کار را به تناسب در تگزاس هم انجام بدهیم، آن وقت از آنجایی که تگزاس ایالت بزرگتری است هفت فروشگاه هم در آنجا خواهیم داشت. از آنجایی که این فروشگاه‌ها برای شرکت ما تنها نقش نمایشگاه را دارند و اجازه فروش ندارند، پس باید به آنها درصدی از فروش را بدهیم. با این همه اما اگر آنها ما را تحت فشار گذاشته و منگنه کنند، قطعا نباید انتظار داشته باشند که ما دوست آنها باشیم.
میزان فروش خودروهای تسلا چقدر است؟
فکر می‌کنم بعضی نکات باید در این مورد روشن شوند. برای تسلا، فروش و تقاضا دو چیز متفاوت هستند. میزان فروش بر اساس میزان تحویل خودرو اندازه‌گیری می‌شود، در حالی که برای بقیه صنعت خودرو از آنجایی که خودروها به صورت پیشرفته و دقیق سفارش داده نمی‌شوند، تقاضا و فروش یک چیز هستند.
خودروهای آنها همه جا عرضه می‌شوند و آنها خودروهایشان را بر اساس سفارش خریداران نمی‌سازند. بنابراین کاملا طبیعی است که افراد به سختی بتوانند تفاوت میزان تقاضا و فروش را برای تسلا درک کنند. برای محاسبه میزان فروش تسلا ما تعداد خودروهای تحویل داده شده را می‌سنجیم، اما برای اندازه‌گیری میزان تقاضا برای خودروهایمان، میزان سفارش‌های داده شده را بررسی می‌کنیم. در حال حاضر تعداد خودروهایی که به ما سفارش داده شده‌اند، بسیار بیشتر از خودروهایی هستند که می‌توانیم تحویل بدهیم.
ما با افزایش میزان تولید خودمان، در حال تلاش برای حل این مشکل هستیم.
باید به این موضوع اشاره کنم که تقاضا برای خودروهای تسلا به طرز چشمگیری در حال افزایش است. در واقع مردم به میزان تحویل خودروهای ما نگاه می‌کنند که برابر میزان فروش ماست. آنها فکر می‌کنند میزان تقاضا برای خودروهای ما به همین اندازه است، در حالی که اینگونه نیست. در حقیقت چیزی که تقاضای واقعی برای خودروهای ما را نشان می‌دهد، سفارش‌های تحویل داده نشده است.
این روند شباهت زیادی با صنعت هواپیماسازی دارد. در حال حاضر اگر یک خودرو تسلا سفارش بدهید، باید از سه تا پنج ماه منتظر تحویل خودرو مورد نظرتان باشید. با این حال ایده‌آل مورد نظر من این است که این زمان را به چند هفته کاهش بدهیم.
فروش شما در ایالت تگزاس -که خودروهای تسلا مخالفان زیادی در آنجا دارند- چطور است؟
دلالان در تگزاس با روند فروش بی‌واسطه خودروهای تسلا مخالف هستند، اما من فکر می‌کنم که حالا آگاهی میان مردم این ایالت بیشتر شده است. ما سال گذشته ۱۵۰۰ خودروی تسلا در این ایالت فروخته‌ایم و حالا حامیان زیادی در آنجا پیدا کرده‌ایم. ما با لابی‌های فروش خودرو کاری نداریم و به راحتی از سد آنها گذشته‌ایم. انجمن دلالان خودرو تگزاس واقعا هر مانعی را که داشتند رو کردند، اما در نهایت ما مردم تگزاس را در کنار خودمان داشتیم، چون آنها متوجه شدند که ما تمام تلاشمان را می‌کنیم تا به آنها حق انتخاب دهیم تا خودشان قضاوت کنند.
شما می‌خواهید خودروهای تسلا را به صورت مستقیم به مردم بفروشید. آیا این چیزی است که دلالان خودرو از آن می‌ترسند؟
دقیقا همین‌طور است. به نظرم وقتی می‌خواهیم درباره این موضوع صحبت کنیم باید به بعضی نکات خاص توجه بیشتری داشته باشیم. این محدودیت مورد نظر ما از آنجا می‌آید که بسیاری از خودرو سازان سعی می‌کنند درصد فروش و حق بسیاری از همین دلالان را به شکلی پس بگیرند و رفتار شرورانه‌ای می‌کنند. آنها تمام این تاکتیک‌ها را برای فشار به دلالان به‌کار می‌گیرند تا فرانشیز و حق السهم دلالان به شرکت خودرو ساز بازگردد. این کار درست و عادلانه نیست. ما در تسلا این شیوه را نمی‌پسندیم. ما در بیش از ۴۰ ایالت از کل ۵۰ ایالت خودروهای تسلا را می‌فروشیم و دلالان هم با این روند کنار آمده‌اند. برای هیچ کسی مشکلی پیش نیامده یا هیچ اتفاقی برای دلالان در هیچ کدام از این ایالت‌ها نیفتاده است. در حال حاضر ما در بیش از ۳۰ کشور دنیا خودروهایمان را می‌فروشیم و هیچ کدام از شرایطی که برای دلالی خودرو در بعضی از ایالت‌های آمریکا وجود دارد، در این کشورها وجود ندارد. بسیاری از شرکت‌ها وجود دارند که به شیوه ما محصولات خودشان را به صورت مستقیم می‌فروشند؛ مانند مک دونالدز. من فکر می‌کنم اگر ما می‌خواهیم محصولات خودمان را به صورت مستقیم بفروشیم، این حق را داریم و مصرف‌کنندگان در تگزاس هم این حق را دارند که انتخاب کنند چطور می‌خواهند خودروی خودشان را بخرند.
درباره پتانسیل نرم‌افزار در صنعت خودرو سازی در حال حاضر و آینده چه فکر می‌کنید؟
نرم‌افزار به‌طور قابل توجهی در صنعت خودرو سازی اهمیت دارد. عملکرد نرم‌افزارها بسیار شبیه نقش کامپیوتر خودرو برای عملکرد چرخ‌ها هستند. بنابراین من فکر می‌کنم سرمایه‌گذاری زیاد در صنعت نرم‌افزار برای شرکت‌های خودروسازی اهمیت بسیاری دارد. برای مصرف‌کنندگان بسیار اهمیت دارد که تجربه کاربری خوبی داشته و قابلیت‌ها و کارآیی‌های بیشتری در اختیار داشته باشند. مردم این روزها دوست دارند از دستیارهای پیشرفته و دیجیتالی در خودرو بهره ببرند و در نهایت به دنبال خودروهایی با قابلیت رانندگی کاملا خودکار و اتوپایلوت هستند.
آیا تسلا با اکوسیستم‌های دیگری مانند گوگل یا اپل سازگاری دارد یا روی تجربه کاربری تسلا متمرکز است؟
ما روی تجربه کاربری تسلا تمرکز کردهایم. هدف ما فقط این است که بهترین چیز را به مصرف‌کنندگان ارائه بدهیم. هر آنچه مصرف‌کنندگان را بیشتر راضی می‌کند. بنابراین اگر در آینده شرایط تغییر کند و آنچه گوگل و اپل انجام می‌دهند بهتر باشد، ما قطعا به آنها روی خواهیم آورد. ما چندان به خدمات انحصاری اهمیت نمی‌دهیم، فقط می‌خواهیم مردم عاشق خودروی ما بشوند.
بلومبرگ در گذشته گزارش کرده بود که شما در سال 2012 تسلا را به گوگل فروخته‌اید. آیا این درست است؟
فکر می‌کنم بلومبرگ شرایط را به شکل اغراق‌آمیزی گزارش کرده است. من مذاکرات بسیار غیررسمی با گوگل داشته‌ام، اما هرگز به نقطه مشترکی با آنها نرسیدیم که گوگل پیشنهادی را مطرح کند. ما نیاز داریم تا شبکه ایمنی داشته باشیم. تسلا اما روند موفقیتش را ادامه داده است و قیمت سهام آن به سرعت بالا رفته است؛ بنابراین گوگل هرگز پیشنهاد رسمی را در این مورد مطرح نکرده است. گویا مقاله بلومبرگ طوری نوشته شده بود که نشان می‌داد گوگل پیشنهاد خرید تسلا با قیمت ۶ میلیارد دلار را داده است. این موضوع درست نیست.
شما حالا به آخرین کاربردهای به روز نرم‌افزاری اهمیت می‌دهید. آیا همچنان متعهد هستید که ایستگاه‌های شارژ الکتریکی بسازید؟
بله تمایل من نه تنها به ساخت ایستگاه‌های شارژ الکتریکی هست، بلکه به انرژی پاک و پایدار ایجاد شده توسط این ایستگاه‌ها هم هست. گاهی مردم می‌گویند: انرژی این ایستگاه‌ها از کجا می‌آید؟ از زغال سنگ یا چیزی شبیه به آن؟ ما می‌گوییم خیر. همه ایستگاه‌های شارژ الکتریکی ما به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با انرژی خورشیدی کار می‌کنند.
نظر شما درباره آینده انرژی در بیست سال آتی چیست؟
من فکر می‌کنم ما از انرژی خورشیدی نسبت به هر منبع دیگری، الکتریسیته بیشتری تولید می‌کنیم. بنابراین شاید 30 یا 40 درصد از انرژی الکتریکی ما از منبع انرژی خورشیدی تولید شود. باتری‌ها نقش مهمی در این زمینه دارند؛ چون می‌توانند راه را هموارتر کنند. در واقع شما می‌توانید تنها با استفاده از انرژی خورشیدی و باتری‌ها به تمام جهان انرژی بدهید. اگر این تنها چیزی باشد که دارید، می‌توانید بارها به تمام جهان با استفاده از آن انرژی بدهید. مردم هنوز دقیقا نمی‌دانند که سلول‌های خورشیدی که انرژی خورشیدی را تبدیل و منتقل می‌کنند به زمینی با وسعت بسیار کم نیاز دارند. انرژی تولید شده از هر یک کیلومتر مربع پنل خورشیدی برابر یک گیگاوات است.