مشارکت بخش خصوصی؛ محورحرکت شهرداری

دنیای اقتصاد: جذب سرمایه گذار در حوزه های مختلف همواره عاملی برجسته برای تداوم رشد اقتصادی هر شهری به شمار می رود. در این میان شهرداری ها، یکی از نهادهای عمومی با توان مالی بالا و ظرفیت های متعدد می باشند که قادرند با بهره گیری از تمامی قابلیت ها و ویژگی های آن شهر ظرف توسعه اقتصادی و شهری را انباشته ساخته و پیشبرد اهداف کلان شهر را میسر سازند.
اصفهان و شهرداری اصفهان نیز سالهاست که در این مسیر گام بر می دارند اما آنچه ما را پای گفتگو در این حوزه کشاند اقبال و توجه اخیر شخص شهردار به این بخش و اقدامات راهبردی بی شمار در این حوزه است که می توان با بازگویی درست آن زمینه حضور و مشارکت سرمایه گذاران را فراهم ساخت. گفتگوی ما با سید مرتضی حسام نژاد، قائم مقام شهردار در امور سرمایه گذاری و مشارکت های شهرداری اصفهان نگاهی کلی به دستاوردها و برنامه های شهرداری اصفهان دارد.

دنیای اقتصاد: واحد سرمایه گذاری و مشارکت های شهرداری اصفهان به چه منظوری تشکیل شد و از چه زمانی فعالیتهای خود را به صورت رسمی آغاز کرد؟
واحد مشارکت و سرمایه گذاری از سال ۸۳ در شهرداری اصفهان رسمیت پیدا کرد و با مصوبه ای که شورای اسلامی شهر در آن زمان گذراند، یک شورای عالی سرمایه گذاری و مشارکتهای ۷ نفره با ترکیبی که شامل، شهردار، رییس شورای اسلامی شهر و دو نفر از اعضای شورا، معاون اداری مالی و معاون شهرسازی و مدیر سرمایه گذاری و مشارکتها تشکیل شد.

پس از آن در سال ۸۶ ، آیین نامه اجرایی برای انجام بهتر امور و با تشکیل کارگروهای عمرانی، اقتصادی، شهرسازی و حقوقی تنظیم گردید و از همان سال بحث مشارکتها به صورت جدی تری فعال شد. به طوری که با انجام پروژه های مشارکتی متعدد، در این مدت ، تجارب خوبی در زمینه مسائل قردادی و حقوقی، اجرا و نظارت به دست آمد.
امروز، حوزه سرمایه گذاری که در راستای اهداف شهرداری و شورای اسلامی شهر بستر مناسبی را برای ورود بخش خصوصی در قالب پروژه های مشارکتی فراهم نموده و با تنوع بخشی به پروژه ها قوت و قدرت بیشتری پیدا کرده است. به طوری که اگر در گذشته اکثر موضوعات پیرامون آورده زمین توسط شهرداری و طراحی و ساخت آورده شریک و در نهایت تقسیم منافع مطرح بود، اکنون این سرمایه گذاریها با تنوع بیشتر و گستره حرکتی افزونتر ادامه یافته است.

دنیای اقتصاد: محور حرکت شهرداری اصفهان برای جذب و جلب سرمایه گذاری به کدام سمت است و برنامه شما برای توسعه بیش از بیش این بخش چیست؟
در گذشته به غیر از پروژه های ساختمانی، پروژه های موفقی در حوزه حمل و نقل و ترافیک به صورت مشارکتی و با سرمایه گذاری بخش خصوصی به اجرا درآمده است. استنباطم این است که به زودی در حوزه گردشگری، محیط زیست ، خدمات شهری و سایر حوزه های وظایف شهرداری اتفاقات خوبی خواهد افتاد. یعنی با تعریف انتفاع برای بخش خصوصی از حوزه هایی مانند گردشگری، پسماند، انرژی و فضای سبز و در راستای وظائف شهرداری و حفظ محیط زیست پروژه های خوبی تعریف شده و جذب سرمایه گذار خواهیم داشت.
علاوه بر این شهرداری نیز می تواند در برخی از پروژه ها سرمایه گذار باشد. این پروژها ممکن است در راستای اهداف شهرداری و یا به منظور ایجاد فرصت یا محرک توسعه شهر قلمداد گردد. شکل دیگر مشارکت سه جانبه ای است که بین صاحب زمین که فعلا فرصت سرمایه گذاری ندارد از یک سو و از طرف دیگر شهرداری به عنوان دارنده مجوز یا به عنوان کسی که امتیازات و استعدادهای یک ملک را شکوفا کند وارد عمل شود و نفر سومی نیز تامین سرمایه ، طراحی و ساخت و ساز پروژه را به عهده بگیرد.

دنیای اقتصاد: نحوه شناسایی فرصتهای سرمایه گذاری در شهر به چه طریقی است و چه فرآیندهایی باید طی شود تا این فرصتها شناسایی و به عنوان یک پروژه در دستور کار شما قرار گیرد تا به سرمایه گذاری منجر شود؟
ابتدا موضوع در حد یک ایده در حوزه های مربوطه معرفی می شود و پس از تکمیل مدارک مالکیت، نحوه تصرف، ابعاد و نقشه هوایی، طرح تفصیلی و کلیه موارد مرتبط با مباحث ملکی و غیر ملکی وارد حوزه مالی می شود و پس از تکمیل مباحث اقتصادی در سایت به اطلاع عموم می رسد.

اخیرا در دفتر سرمایه گذاری و مشارکتهای شهرداری اصفهان تفکیک فعالیت ها در دو بخش انجام شده است که بخش اول مربوط به تهیه منابع است تا لیستی کامل از پروژه ها و طرحهای مورد نیاز استان فراهم گردد. حوزه دیگری که به تازگی تشکیل شده متمرکز بر سرمایه گذاران است. چرا که جذب سرمایه گذار، مانند انتخاب پیمانکار نیست که رتبه بندی خاصی داشته باشد و به عنوان مثال بتوان به رتبه بندی سازمان برنامه اتکا کرد. در این بخش یک فرم کامل و جامع و استاندارد تهیه شده که به طور کامل سوابق، امتیازات در گذشته، نحوه مشارکت با شهرداری، توان فنی و اجرایی، مالی و سرمایه گذاری سرمایه گذاران در آن گنجانیده شده است تا مبنای برنامه ریزی ها و مشارکت های آینده شهرداری باشد.


pic1

pic2


دنیای اقتصاد: یکی از معضلات مهم سرمایه گذاران که بسیاری ریشه سرمایه گریزی استان را نیز در آن می دانند، بوروکراسی اداری در استان است. آیا درامور سرمایه گذاری و مشارکت شهرداری اصفهان می تواند حکم پنجره واحد در ارائه خدمات به سرمایه گذاران داشته باشد؟
با نظر خاص و ویژه ای که شهردار اصفهان و اعضای شورای عالی مشارکت و سرمایه گذاری داشته اند و در کنار این دو حوزه، معاونت شهرسازی ومعاونت اداری و مالی ارتباطات مهم و سازنده ای با این مجموعه دارند تا تمام مصوبات و تاییدات لازم در امور سرمایه گذاری و مشارکت ها رقم خورده و سرمایه گذاران درگیر چرخش های متعدد و پیچیدگی و بوروکراسی های اداری نشوند.
از طرفی هر چه این مسیرها کوتاهتر شود سرمایه گذاران راضی تر خواهند بود لذا به این منظور واحد پیگیری و زمانبدی تشکیل شده است تا با زمانبندی تک تک فرآیندها بتوانند تمام امور را به موقع و به هنگام انجام دهند. البته اینکه بگویم تمامی مراحل کار تنها در این مرکز مرتفع خواهند شد، هنوز این اتفاق نیافتاده است

دنیای اقتصاد: آیا سرمایه گذاری و مشارکت های شهرداری اصفهان سعی کرده از قابلیت ها و توان سازمانها و ارگانهای دیگر استان، این زمینه استفاده کند؟
نکته مهمی که باید اشاره کنم این است که شهرداری به هیچ وجه احساس رقابت با دیگر سازمانهای سطح شهر را ندارد چرا که شهرداری ذات و ماهیت وجودیش به نحوی است که هر چه رونق و توسعه اقتصادی در شهر اتفاق بیافتد، آن را به نفع خود می داند. اقتصاد شهر ریشه حرکتی ما است و طبعاً اقتصاد شهرداری و درآمد شهرداری به دنبال آن تامین می گردد.
اتاق بازرگانی بهترین اشخاص را در زمینه سرمایه گذاری و توسعه رونق اقتصادی شهر دارد و با آنها کاملا احساس همدلی، هم راستایی و هم جهتی می کنیم، با سازمان اقتصاد و دارایی که با انگیزه جذب سرمایه گذار حرکت می کند نیز به همین نحو و به میراث فرهنگی و گردشگری نیز امید کامل داریم.

شهر نیاز به کار و تولید دارد . این تولید باید هدفمند و در راستای تولیدات پاک و استراتژیهای توسعه پایدار ترسیم شود . اگر به آن نپردازیم به سمت و سوی دیگر حرکت می کند. به همین منظور اتاق فکری تشکیل شده تا نظرات مختلف جمع آوری و مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد. هدف از تشکیل اتاق فکر پیشرفت و توسعه شهری و حمایت سرمایه گذاران و تشویق و ترغیب آنها در جهت اهداف شهر و توسعه پایدار شهر است.

دنیای اقتصاد: اصفهان قرار است به زودی میزبان همایشی با عنوان «سرمایه‌گذاری در دوران پساتحریم» باشد، با چه هدفی این همایش برگزار می شود؟
با توجه به شرایط جدید کشور پس از توافق هسته ای و فضای مثبت به وجود آمده و به دنبال آن افزایش تماسها و مراجعات بسیاری از سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای سرمایه گذاری و مشارکت در پروژه های داخلی، شهرداری اصفهان به دنبال تبیین این هدف و تقویت فضای سرمایه گذاری در استان در قالب برگزاری همایش «سرمایه‌گذاری در دوران پساتحریم» در آبان ماه در اصفهان است.

لازم به ذکر است این نخستین همایشی است که بعد از توافق هسته‌ای و در راستای ارائه فرصت های سرمایه گذاری برگزار می گردد. با مذاکراتی که شهردار اصفهان با دفتر ریاست جمهوری و حوزه معاونت سرمایه گذاری خارجی وزارت اقتصاد داشته اند، این طرح با استقبال خوبی مواجه شد و مقرر گردید این همایش با حضور دو یا سه وزیر و دعوت بیش از ۶۸ گروه بازرگانی انجام گیرد.
به زودی ستاد اجرایی این همایش با راه اندازی دبیرخانه خود، کار اجرایی را با جدیت آغاز می کند تا با ورود به جزئیات برگزاری همایش هم افزایی و هم راستایی حوزه ها را در بخش های مختلف مدیریت کند و علاوه بر آن پس از برگزاری همایش نیز پیگیر موضوعات مطرح شده باشد.

هدف از برگزاری این همایش به نوعی تنوع بخشی به پروژه های شهرداری نیز هست که این خود جذابیتهای فراوانی را برای بخش خصوصی به همراه می آورد و به دنبال آن بستر سودآوری برای سرمایه گذار در پروژه های فرهنگی و اجتماعی و عمرانی را مهیا می کند.

دنیای اقتصاد: این همایش علاوه بر جذب سرمایه گذاران خارجی و تنوع در پروژه های شهرداری می تواند زمینه ساز مناسبی برای بحث گردشگری استان نیز باشد، چگونه از این فرصت، می توان بهترین بهره را برد؟
بد نیست بدانید ستون فقرات حرکت ما در بحث سرمایه گذاری و مشارکت ها گردشگری است و با توجه به سیل گردشگرانی که به سمت کشور رهسپار شده اند نیاز است تا به رسم دیرین و سنتهای گذشته مان جهت پذیرایی از میهمانان یک خانه تکانی مناسب در تمامی حوزه های گردشگری انجام دهیم. به عنوان مثال باید فضاهای اقامتی را مناسب کنیم و هر چه سریعتر هتلهای زود بازده که تا سه ماه دیگر به بهره برداری برسد را راه اندازی کنیم. بازسازی خانه‌های تاریخی که قابلیت تبدیل شدن به میهمان‌پذیر را دارند از راهکارهای کوتاه مدتی است که نیازی به سرمایه‌گذاری قابل توجهی ندارد و شهروندان نیز می‌توانند در این زمینه وارد شوند.

علاوه بر آن بازسازی و مرمت فضاها و بناهای تاریخی و آمادگی شهر و شهروندان اصفهانی از دیگر خانه تکانی هایی است که باید انجام گیرد.


تاریخچه امور سرمایه گذاری و مشارکت شهرداری اصفهان
امور سرمایه گذاری و مشارکتهای شهرداری اصفهان در سال ۸۳ و پیرو لایحه شماره ۵۵۴۱۶/ ۱ مورخ ۲۱/ ۸/ ۸۳ شکل گرفت. این لایحه حاوی پیشنهاد تشکیل « شورای عالی سرمایه گذاری و مشارکت» به منظور جذب سرمایه ها و مشارکتهای مردمی اعم از بخش خصوصی، تعاونی، عمومی و دولتی و ترکیب اعضای این شورا و همچنین تفویض اختیاراتی به شورای مذکور و شهردار اصفهان می باشد.

این لایحه در جلسات کمیسیون های اقتصادی و تلفیق منتهی به جلسات علنی مورخ ۲۸/ ۹/ ۸۳ و ۵/ ۱۰/ ۸۳ شورای اسلامی شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس آن شورای عالی سرمایه گذاری و مشارکت متشکل از: رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان، دو نفر از اعضای شورای اسلامی شهر به اتنخاب این شورا، شهردار محترم اصفهان، معاونین اداری مالی و شهرسازی شهرداری و یک نفر کارشناس خبره به پیشنهاد شهردار اصفهان و تصویب شورای اسلامی شهر تشکیل گردید.
آیین نامه گردش کار امور سرمایه گذاری و مشارکتها در شهریور ماه 1386 به تصویب شورای عالی سرمایه گذاری و مشارکت رسید. این آیین نامه شامل دستورالعمل اجرایی ، چارت تشکیلاتی گردش کار اداری و مراحل گردش کار، ترتیب و شرایط انعقاد قرارداد و عناوین و زمینه های سرمایه گذاری و مشارکت می باشد.

فعالیت امور سرمایه گذاری از سال 85 و با انعقاد 2 قرارداد آغاز گردید. این فعالیت از سال 86 و با توجه به ضرورت سرمایه گذاری و نیز جذب سرمایه بخش خصوصی در تامین بخشی از منابع مالی پایدار شهری به صورت منسجم و مدون ادامه یافت و تا کنون که 8 سال از آغاز این فعالیت میگذرد در حدود 130 قرارداد با بخش خصوصی منعقد گشته که پروژه های مربوط به این قراردادها در حال اجرا بوده و یا پایان یافته است.