زلزله‌های شرق تهران، نشانه است؟
طیف متنوعی از زلزله شناسان شامل مسوولان این حوزه و کارشناسان قدیمی و فعلی، همگی بر عدم ارتباط بین زمین‌لرزه‌های شرق استان تهران و زلزله بزرگ پیش بینی شده برای پایتخت، صحه می‌گذارند.

مدیر دفتر زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به اینکه، زلزله‌های کوچک علامت فعال بودن لرزه خیزی زمین و تنش در منطقه است، در برداشت‌های اولیه مرکز از زمین‌لرزه‌های اخیر در شرق تهران اعلام کرد: زلزله‌ای که در جوادآباد ورامین رخ داد حاصل یک گسل فعال است که از نظر ساختاری جدا از گسل‌های تهران محسوب می‌شود و این زلزله، ایران مرکزی را در برمی‌گیرد که شامل شهر تهران نمی‌شود.علی بیت‌اللهی با بیان اینکه البته این گسل قسمت‌هایی از جنوب تهران مانند دشت وسیع ورامین را دربرمی‌گیرد، گفت: اما زلزله‌ای که سه‌شنبه شب با بزرگی 6/ 4 ریشتر در منطقه فیروزکوه رخ داد مربوط به گسل‌های منطقه البرز است که به‌عنوان گسل مشاء شناخته می‌شود که از دره مشاء تا قسمت‌هایی از فیروزکوه گسترده است.مدیر دفتر زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، گفت:

این گسل در کنار گسل گرمسار و فیروزکوه الگوی لرزه‌خیزی این منطقه است که کمابیش به تهران نزدیک است اما باید توجه داشت که دو زلزله اخیر در اطراف تهران بیانگر این واقعیت هستند که لرزه خیزی منطقه‌ای فعال است. بیت‌اللهی با اشاره به اینکه زلزله‌ها نشان می‌دهد که منطقه دچار تنش است که این تنش هم حاصل ده‌ها هزار سال روند طبیعی کوه‌ها، دشت‌ها و زمین است، اظهار کرد: دانشمندان در مورد زلزله‌هایی با مقیاس کوچک دو نظریه دارند، نظریه اول این است که با این زلزله‌ها، زمین انرژی خود را تخلیه می‌کند و منطقه به آرامش می‌رسد؛ نظریه بعدی این است که این آزادشدن انرژی به‌صورت زلزله کوچک معرف انباشت بالای انرژی در داخل زمین است که ممکن است به زلزله بزرگتری تبدیل شود.وی با تاکید بر اینکه باید صادقانه صحبت کنیم، ادامه داد: از نظر علمی وجود یک تب در انسان ممکن است یک بیماری کوچک و یا پیش‌زمینه‌ای از بیماری بزرگ‌تر باشد؛ بنابراین زلزله‌های کوچک هم همین‌طور است و نمی‌توان به‌طور قطع اعلام کرد که زلزله بزرگ‌تری در راه است ضمن آنکه ما ابزار اندازه‌گیری دقیقی نداریم تا ویژگی‌های زلزله را مشخص کنیم.

مدیر دفتر زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود: البته دیدگاهم این است که منطقه تهران تحت تنش است و با وجود گسل‌های بزرگ و فعال دراین منطقه، احتمال زلزله بزرگ وجود دارد و این دیدگاهی است که در ۲۰ تا ۳۰ سال اخیر داشته‌ایم.بیت‌اللهی با تاکید بر اینکه باید برنامه مدونی برای مقابله با زلزله و عوارض آن داشته باشیم، گفت: زلزله‌های کوچک علامت فعال بودن لرزه‌خیزی زمین است و گسل‌های بزرگ ری، کهریزک و شمال تهران هم معرف این ویژگی است.هر‌چند از نظر مدیر دفتر زلزله در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، منشاء زلزله فیروزکوه، گسل مشاء عنوان شده اما معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی می‌گوید: این زلزله ناشی از رفتار گسل مشاء نبوده است. معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله گفت: تا جایی که علم زلزله‌شناسی به ما اجازه اظهار‌نظر می‌دهد دو زمین‌لرزه فیروزکوه و جوادآباد ورامین را نمی‌توان به گسل‌های تهران ارتباط داد. محمد تاتار در این باره به «ایرنا» اعلام کرد: هرچند گسل‌های زیادی در تهران وجود دارد و از این نظر وضعیت خوبی در تهران نداریم اما زمین‌لرزه‌های فیروزکوه و جوادآباد ورامین را نمی‌توان به‌عنوان نشانه‌هایی بدانیم که گسل‌های تهران را فعال کرده است. البته خطر زمین‌لرزه در تهران جدی است و هر لحظه می‌تواند زمین‌لرزه‌ای در این کلان شهر رخ دهد ولی هیچ گونه زمین‌لرزه یا افزایش فعالیت براثر وقوع زمین‌لرزه فیروزکوه روی گسل‌های تهران و اطراف آن، تاکنون مشاهده نشده است.

تاتار تاکید کرد: تهران جزو شهرهای لرزه‌خیز و پرخطر کشور است اما اگر بخواهیم زمین‌لرزه‌های مانند فیروزکوه را عاملی برای احتمال افزایش وقوع زمین‌لرزه و یا به‌عنوان پیش نشانگر در نظر بگیریم، این موضوع هیچ‌گونه وجه علمی ندارد. معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به اینکه این زمین‌لرزه در 27 کیلومتری جنوب غرب فیروزکوه به بزرگی 6/ 4 ریشتر اتفاق افتاد، گفت: تا ساعت 14 امروز (چهارشنبه) 22 پس لرزه داشتیم که غالبا آنها لرزه‌های کوچک بین 4/ 1 تا 2/ 3 ریشتر بوده‌اند.وی با اشاره به اینکه تعداد زیاد پس لرزه نشانه بدی نیست، اظهار کرد: هرچند تعداد زیاد پس‌لرزه برای مردم نگرانی ایجاد می‌کند ولی این مورد نشانه مبنی بر افزایش یا احتمال وقوع زمین‌لرزه‌ای بزرگ‌تر نیست و زمین‌لرزه‌های بزرگ غالبا با پس‌لرزه‌های زیادی همراه هستند.تاتار گفت: برآورد اولیه این احتمال را قوت داد که این زمین‌لرزه براثر فعالیت گسل فیروزکوه باشد اما بررسی‌های موجود نشان داده که این زمین‌لرزه در حدود 15 کیلومتری جنوب گسل فیروزکوه رخ داده است.وی با اشاره به اینکه با اطمینان می‌توان گفت که این زمین‌لرزه به فعالیت گسل‌های مشاء و فیروزکوه مربوط نیست گفت: دو گسل به نام‌های آتشان و زنگ منار و یا بخش انتهای گسل سرخه می‌تواند مسبب این حادثه باشد.معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ادامه داد: باتوجه به ابعاد این گسل‌ها انتظار وقوع زمین‌لرزه بزرگ‌تر روی این گسل‌ها را نخواهیم داشت.وی با اشاره به اینکه این زمین‌لرزه در برخی از نقاط تهران به خصوص مناطق شرقی قابل احساس بود، افزود: زمین‌لرزه 6/ 4 ریشتری در فاصله 50 تا 60 کیلومتری قابل احساس است.وی به وجود مسیر سنگ‌های سخت در منطقه البرز اشاره کرد و گفت: سنگ‌های سخت در منطقه البرز خیلی باعث جذب زمین‌لرزه نشده و این زمین‌لرزه در برخی از نقاط تهران به خصوص مناطق شرقی شهر احساس شده است.