اقتصاد نیوز: آیا نرخ تعرفه وارداتی، به‌عنوان ابزاری برای حمایت از تولید عملکرد مناسبی دارد؟ این سوالی است که در میزگرد هفته‌نامه «تجارت فردا»، با حضور رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و رئیس کل گمرک ایران، مورد بررسی و کنکاش قرار گرفت. براساس این میزگرد، این دو مقام مسوول، معتقدند تعرفه‌های واردات تا کنون نتوانسته‌اند کارکرد مناسبی داشته باشند؛ همچنین وضع تعرفه درحالت فعلی قابلیت تداوم ندارد از این رو باید در تعیین آن بازنگری صورت گیرد.


در این میزگرد مسعود کرباسیان، رئیس کل گمرک ایران به معافیت‌های خاصی در واردات اشاره کرد و گفت: با وجود این میزان معافیت‌ها و تخفیف‌هایی که در قانون داریم اصلا تعرفه کارکرد خود را ندارد. تجربه جهانی به ما می‌گوید اگر می‌خواهید شفاف عمل کنید از یک رشته از صنعت با یک میزان تعرفه و عوارض وارداتی حمایت ‌کنید. در عین حال باید از محدودیت‌های غیرتعرفه‌ای بپرهیزید و به سمت تعرفه بروید. اما اگر ما اجازه ورود به برخی کالاها را ندهیم، افراد باید به‌گونه‌ای دیگر این نیاز خود را تامین کنند و البته هزینه‌ آن نیز برای این افراد مهم نیست. کرباسیان در این باره معتقد است وضع تعرفه به‌صورت فعلی، قابلیت تداوم ندارد و قابل دفاع نیز نیست. به گفته وی مشکل وضع تعرفه و افزایش تعرفه، فقط برای تولید نیست که بگوییم تنها تولیدکننده متضرر می‌شود بلکه مصرف‌کننده هم بهایش را می‌پردازد.


محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز اعلام می‌کند که بخش تولید بیشتر از حمایت، آن هم حمایت‌های مقطعی به رقابتی شدن فضای کسب‌وکار نیاز دارد. رئیس اتاق ایران تصریح می‌کند: ما از فضای رقابتی کشور استقبال می‌کنیم نه از فضای حمایتی. البته در یک مقاطعی به جهت اینکه ما رقابتی بشویم حتما یک حمایت‌هایی لازم است، منتها این مقطعی است و زمان و برنامه می‌خواهد. وی همچنین اشاره می‌کند که در قبال این حمایت‌ها تولیدکننده نیز باید متعهد به رعایت مواردی مانند افزایش کیفیت محصول خود شود.


جلال‌پور ادامه داد: حتما پس از این موضوع نباید در افزودن تعرفه‌ها و افزایش میزان آنها گام برداریم اما از آن طرف هم اعتقاد دارم برای کاهش نرخ تعرفه حتما باید زمان بگذاریم و با یک برنامه از پیش تعریف شده و با مشخص کردن یک سیاست جامع، گام برداریم.

رئیس اتاق ایران با اشاره به اینکه اصلی‌ترین مولفه در مورد نرخ تعرفه، نرخ ارز است، گفت: چون تعرفه عملا به دنبال آن است که تولید ما در مقابل تولید مشابه خارجی خود رقابت‌پذیر شود، اما زمانی که یک متغیر که در قیمت تمام شده کالای ما موثر است را محدود می‌کنیم عملا فضایی برای نبود رقابت به وجود آورده‌ایم.

جلال‌پور معتقد است در بحث تعرفه با تیغ دولبه‌ای مواجه هستیم. تیغی که هم منافع مصرف‌کننده را قطع می‌کند و هم منافع تولیدکننده. نرخ تعرفه باعث می‌شود قدرت رقابت تولید در بازار کم شود و در بخش مصرف‌کننده نیز کیفیت لازم را برای کالاها نداریم.

به گفته جلال‌پور، اصلی‌‌ترین مساله این است که انحصار ایجاد نکنیم که هر‌آنچه تولید شد، به هرشرایطی بتواند در اقتصاد کشور ما به‌فروش برسد، باید حقوق مصرف‌کننده را هم در نظر بگیریم.