گروه گردشگری: معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، ‌صنایع دستی و گردشگری از مشارکت و همکاری تنگاتنگ این سازمان با وزارت راه و شهرسازی در راستای بهسازی خدمات حمل‌ونقل به گردشگران خبر داد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، مسعود سلطانی‌فر در همایش بین‌المللی «یک میلیارد گردشگر، یک میلیارد فرصت» که روز گذشته از سوی دانشگاه علامه طباطبایی، در مرکز همایش‌های برج میلاد و با حضور استادان برجسته داخلی و خارجی در حوزه توریسم برگزار شد، با بیان این مطلب گفت: « برای آنکه به سند اهداف چشم‌اندار برسیم نیاز داریم که در زمینه ملزومات ورود گردشگران به کشور اقدامات سازنده‌تری انجام دهیم که بحث حمل‌ونقل و فرودگاه‌های ما یکی از مهم‌ترین این مسائل است؛‌در این راستا ما با همکاری بسیار نزدیکی که با وزارت راه و شهرسازی ایجاد کرده‌ایم، در حال پیگیری این موضوع هستیم.» وی اضافه کرد: «درنظر داریم در حوزه نوسازی و بهسازی و همچنین افزایش ظرفیت فرودگاه‌ها و گسترش امکانات در این حوزه اقداماتی انجام دهیم.» معاون رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: «تاکنون نیز کارگروه‌هایی در این خصوص شکل گرفته‌اند تا از این رهگذرمشکلات و مسائل حمل‌ونقل گردشگران مرتفع شوند.»

رئیس سازمان گردشگری که برای چندمین بار با ارائه سخنان و آمارهای تکراری، در همایش روز جهانی گردشگری صحبت می‌کرد، اصلاح و تصویب آیین‌نامه نرخ‌گذاری گردشگری و نظارت بر آن؛ ‌افزایش مدت زمان روادید از ۱۵ روز به ۳۰‌روز؛ ‌تصویب ویزای الکترونیک؛ طرح آموزش نیروی انسانی و آموزش همزمان ۱۶ هزار نفر؛ ‌ایجاد نمایندگی‌های اطلاع‌رسانی در ۱۱ کشور هدف که باید تا پایان سال ۹۴ به ۲۵ کشور برسد را از جمله برنامه‌ها و اقدامات سازمان گردشگری و دولت در یک سال گذشته و در راستای توسعه گردشگری برشمرد. وی در پایان سخنانش از صحبت‌های رئیس‌جمهوری به مناسبت روز جهانی گردشگری بهره گرفت و بیان کرد: «ما ایرانیان به پشتوانه میراث تاریخی می‌خواهیم در قرن جاری آرامش خاطر، رفاه مادی و زندگی اخلاقی مناسب را برای شهروندان خود فراهم کنیم و سهم بیشتری از فرهنگ، ‌اقتصاد و امنیت جهانی داشته باشیم.»

رئیس دانشگاه علامه طباطبایی نیز به عنوان میزبان این همایش، با اشاره به تنش‌های بین‌المللی در برخی مناطق دنیا، گفت: «بنیاد روابط بین‌الملل تغییر کرده است و گرچه هنوز در برخی مناطق مانند خاورمیانه شاهد درگیری هستیم، اما دیگر مناطق دنیا تعاملات خوبی با یکدیگر دارند.»

دکتر حسین سلیمی افزود: «اکنون دنیا به جایی رسیده که وقتی از توسعه صحبت می‌کنیم، دیگر حرفی از تخریب محیط‌زیست به میان نمی‌آید؛‌ بلکه حفظ محیط‌زیست به صورت جدی مدنظر است. در این میان، گردشگری در این حوزه می‌تواند نقش چشمگیری ایفا کند. حفظ محیط زیست، ‌عدالت اجتماعی، فرهنگ مدارا و فرهنگ همزیستی، ‌بینش و نگاه جدیدی را نسبت به زندگی ایجاد می‌کند که می‌تواند متضمن تعاملات بین‌المللی باشد.» این استاد دانشگاه با بیان اینکه گردشگران نگاهی فرهنگی به دیگر ملت‌ها دارند، تصریح کرد: «گردشگر کسی است که به دنبال تنوع فرهنگ‌هاست و این امر می‌تواند پایه‌گذار تغییرات فرهنگی در همه کشورها باشد و در ادامه تغییرات اجتماعی را به وجود آورد.» وی تاکید کرد:« مدیران و دست‌اندرکاران این صنعت نیز در درون خود این کنش فرهنگی را خواهند داشت و می‌توانند موجب همزیستی مسالمت‌آمیز شوند.» سلیمی با اشاره به نقش گردشگری در گسترش فرهنگ صلح گفت: «از این زاویه، توریسم تنها یک صنعت درآمدزا نخواهد بود بلکه گونه‌ای متفاوت از زیست اجتماعی را در جوامع گسترش خواهد داد.»

سلیمی در پایان اظهار امیدواری کرد که گردشگری در خاورمیانه، منطقه‌ای که بیشترین جاذبه‌های توریستی، طبیعی و تاریخی را دارد، منجر به صلح شود و بعد از گذر از دوران منازعه نقش عمده‌ای در پایداری صلح منطقه داشته باشد.»

راه‌حل‌های بینابین حفظ محیط زیست و توسعه گردشگری

در پنل نخست این نشست با عنوان «گردشگری و تقویت بنیان‌های زیست‌محیطی»، عضو فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی، ضمن اعلام حمایت و همکاری مجلس با برنامه‌های حفاظت از محیط زیست، گردشگری و اکوتوریسم گفت: «فراکسیون محیط زیست مجلس با ۸۰ نفر عضو، هر هفته جلساتی تشکیل می‌دهد و در حد وسع خود به حفاظت از محیط‌زیست کمک خواهد کرد.» دکتر معید حسینی صدر با اشاره به اینکه باید برای بهره‌برداری از مناطق حفاظت‌شده در راستای اهداف گردشگری برنامه‌ریزی و تمهیداتی اندیشیده شود، اظهار کرد:‌ «ما نه می‌گوییم هرکسی که بخواهد می‌تواند بدون هیچ برنامه‌ریزی برود و از مناطق حفاظت شده بهره‌برداری کند و نه می‌خواهیم درهای مناطق حفاظت شده را به روی گردشگران ببندیم؛‌ چرا که مردم ما مشکلات معیشتی دارند و در این شرایط ما نمی‌توانیم تنها دغدغه حفاظت از محیط زیست را داشته باشیم بدون آنکه به جنبه‌های اقتصادی زندگی مردم بی‌توجه باشیم.»

این نماینده مجلس اضافه کرد:‌ «بسیاری از کشورها راه‌حل‌های بینابینی را برای رفع این مشکل برگزیده‌اند؛‌ ما نیز می‌خواهیم چنین کنیم و در این راستا از نظرات کارشناسان و صاحب‌نظران این حوزه بهره خواهیم گرفت؛ چرا که به این نتیجه رسیده‌ایم که در این زمینه کم‌کاری شده است.»

دکتر اسماعیل کهرم، ‌مشاور رئیس سازمان محیط زیست نیز در این پنل با اشاره به اینکه ما نمی‌توانیم محیط زندگی حیوانات را به خطر بیندازیم، گفت: «متاسفانه زمانی‌که مکان بکری را پیدا می‌کنیم نمی‌توانیم به مردم پیشنهاد کنیم به آنجا سفر کنند؛ چرا که بیم آن می‌رود که آن محیط به‌زودی از بین برود؛ به این خاطر که متاسفانه فرهنگ بهره‌برداری از محیط زیست در جهت توسعه گردشگری را نداریم.» او با اشاره به اینکه دنیا ۱۸ سال است که به توسعه پایدار رسیده، گفت:‌ «اگر به آن نقطه برسیم که بتوانیم با فکر و برنامه‌ریزی صحیح از این منابع تجدیدناپذیر در راستای گردشگری بهره بگیریم، در آن زمان می‌توانیم در این باره سخن بگوییم که چگونه می‌توان از مناطق حفاظت شده برای ایجاد جاذبه گردشگری استفاده کرد.»

گردشگری تنها راه تحقق اقتصاد مقاومتی

همچنین در ادامه این همایش و در پنل دوم با عنوان «گردشگری، اقتصاد مقاومتی و فرصت‌های پساتحریم و تنوع‌بخشی به اقتصاد شهری»، ‌یک استاد دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه دو مقوله گردشگری و محیط زیست مقولاتی هستند که تا مردمی نشوند نمی‌توان از آنها به درستی بهره گرفت، گفت: «اگر متولی این دو حوزه مردم نباشند، مقابل دولت قرار می‌گیرند و توسعه‌ای در این حوزه رخ نخواهد داد.» دکتر تقی رهنمایی که بر بهره‌برداری مردمی از منابع طبیعی و ملی در حوزه گردشگری تاکید کرد، افزود:

«ما با چالش‌های بزرگی در حوزه گردشگری مواجه هستیم.» این استاد دانشگاه در ادامه سخنانش در این پنل گفت:« اکنون زمان آن است که در مطالعات و طرح‌های شهری، فصلی در خصوص مطالعات گردشگری گنجانده شود.»

وی با اشاره به ظرفیت‌های شهرهای ایران در راستای توسعه گردشگری ادامه داد:« ما از قدیمی‌ترین کشورهایی هستیم که شهرهای تاریخی و بافت قدیمی در دل شهرهای خود داریم و این در حالی است که بافت‌های تاریخی ما به‌عنوان بافت‌های فرسوده ارزش خود را از دست داده‌اند.»

رهنمایی با اشاره به فعالیت‌های وزارت راه برای بازسازی بافت‌های فرسوده طی ۱۵ سال گذشته تصریح کرد: «وزارت راه در این مدت تلاش کرده این بافت‌ها را بازسازی و نوسازی کند و متاسفانه چون نمی‌دانسته این بازسازی در چه حوزه‌ای به‌کار می‌آید، نتوانسته بهره‌گیری مناسبی از آن داشته باشد. اما امروزه ما می‌توانیم به این اشاره کنیم که بهسازی و احیای بافت‌های قدیمی به درد گردشگری شهری می‌خورد و برای اینکه این ارتباط ایجاد شود باید در بافت‌های قدیمی پانسیون‌های خانگی از سوی مالکان ایجاد و تقویت شود تا زنده‌سازی به معنای واقعی صورت گیرد.» وی احیای این بافت‌ها را بخشی از ارزش افزوده در شهرها عنوان کرد و گفت: «برخی از شهرهای ما از گردشگر اشباع می‌شود و به همین دلیل مشکلات متعددی برای آنها به وجود می‌آید؛‌ این در حالی است که اگر نظام بازتوزیع در این شهرها ایجاد می‌شد، می‌توانستیم گردشگران را به مناطق حاشیه این شهرهای اصلی هدایت و آنها را زنده کنیم.» افسانه شفیعی، استاد دانشگاه علامه نیز که از دیگر سخنرانان این پنل بود، با تبیین جایگاه اقتصاد مقاومتی در اقتصاد ایران گفت: «اقتصاد مقاومتی تنها در زمینه تحریم به‌کار نمی‌آید؛ بلکه این مجموعه ۲۴ بندی از سیاست‌های اقتصادی می‌تواند توانایی‌هایی را در اقتصاد ایجاد کند که از شوک‌ها در امان بماند و این شوک تنها تحریم نیست.» این اقتصاددان با اشاره به خوشحالی برخی مسوولان از رتبه نخست ایران در رقابت‌پذیری ایران در جهان ابراز کرد: «از این اتفاق خوشحال نباشیم چرا که این مساله نشان از رکود اقتصادی ما دارد؛ همچنین باید به این نکته نیز اشاره کرد که قدرت خرید مردم پایین آمده واین قدرت خرید بر سفر و گردشگری داخلی اثر منفی گذاشته است.»

شفیعی با تشریح وضعیت تجاری و اقتصادی ایران بر لزوم توجه به گردشگری تاکید و تصریح کرد: «اکنون این‌گونه نیست که بگوییم گردشگری به عنوان یک راهکار لوکس مورد توجه است، بلکه توجه به توسعه گردشگری اکنون نیاز ما است؛‌ با توجه به اینکه در حوزه تجارت، صنایع و صادرات نفت، دیگر تقریبا هیچ راهی برای اتکا و توسعه اقتصادی نداریم.»

وی در پایان سخنان خود گفت: «توجه کنیم که آیا جایگزینی برای صادرات نفت، ‌صنایعی که با رکود روبه‌رو شده‌اند و سرمایه‌گذاری خارجی که پیش زمینه اشتغال پایدار است، داریم؛ به نظر می‌رسد که گردشگری تنها جایگزین است؛ چرا که به ازای هر یک درصد رشد این صنعت، ۰۶/ ۰ درصد افزایش بر ضریب تاب‌آوری اقتصادی را شاهد خواهیم بود.» وی در پایان بر تشکیل یک نظام منظم در حوزه قیمت‌گذاری و توسعه توریسم در کشور تاکید کرد. در ادامه این همایش دو پنل تخصصی دیگر با موضوعات گردشگری و هویت ملی، صلح و امنیت منطقه‌ای؛‌ گردشگری و توسعه خدمات اقامتی و تورگردانی برگزار شد.