انتخاب رییس نمایندگی انتصابی تعیین می‌شود، نه انتخابی

از مهمترین مشکلات ومسایل دفاتر نظام مهندسی اطراف تهران این است که هر کس مسئول دفتر می‌شود، به علت روابطی که با اشخاص مختلف پیدا می‌کند از افراد غیر بومی در شهرستان‌ها استفاده کرده و آنها را عضو می‌کند. بعد از آن هم دفاتری درست می‌کند که افراد آن نه حضور فیزیکی دارند و نه خدمات با کیفیت عرضه می‌کنند. به عبارت دیگر، یک نوع رانت ایجاد می‌شود.

معضل دیگر این است که انتخاب رییس نمایندگی به صورت انتصابی صورت می‌گیرد و انتخابی نیست. به این ترتیب، هرکس که در شهرستان رییس دفتر می‌شود، وامدار شخص خاصی در خود سازمان است. به همین علت یک سری افراد را وارد آن شهر می‌کند و استقلال رای ندارد و در این میان خواه ناخواه یک رانتی هم به وجود می‌آید. این یکی از دلایل اختلاف برانگیز در شهرستان‌های اطراف تهران مثل شهریار، پرند، اسلام شهر، لواسان و... است و همه نمایندگی‌ها این مشکلات را دارند. البته ما پیش قراول کسانی بودیم که می‌گفتند ما در نمایندگی انتخاباتی می‌خواهیم که تصویب شده و احتمالا هیات رییسه بعدی اولین هیات رییسه انتخاب شده در نمایندگی‌های شهرستان است.

معضل دیگری که وجود دارد و به نظر من منشا خیلی از مشکلات است، یکی موضوع خدمات مهندسی است که توسط کسانی دارد انجام می‌شود که حضور فیزیکی ندارند و فقط یک مهر و امضاست و شما شخصی را نمی‌بینید که داخل ساختمان برود. در این شرایط مسلما مشکلاتی به وجود می‌آید. مثلا کیفیت کار پایین می‌آید، مالک با مهندس مشکل دار می‌شود و... بعد هم معضلات برمی گردد به صنف و اسم صنف خراب می‌شود.

حالا چه کسی باید جلوی این مشکل را بگیرد؟
باید بگویم که به هرحال ما هم کار مدیریت کرده ایم، به خصوص در شهرستان تا آنکه به نمایندگی رفتیم. نمایندگی اگر به انتخابات رییس دفتر رو بیاورد، خواه ناخواه آن شخص نظرات و شیوه کارش هم برانگیخته از تفکرات مهندسی‌هایی است که در آن شهر وجود دارند. بنابراین خود به خود نمی‌تواند خلاقیت داشته باشد به خاطر اینکه تحت کنترل مهندس‌هایی است که در آن شهر وجود دارند. به این نحو، تفکرات جعلی در کار لحاظ می‌شود، از تکروی و اعمال سلیقه و ارفاق تا وام‌هایی که از طریق روابط به دست می‌آید.

در حال حاضر ما ۲۵ هیات مدیره داریم و به این صورت است که هریک از آنها نمایندگی یک شهر را بر عهده می‌گیرند و هر کس ممکن است بگوید که من می‌خواهم رییس دفتر فلان شهر را انتخاب کنم- نه این که خودش مستقیم بگوید ولی نظر رییس سازمان را به طرف خودش جلب می‌کند. به همین دلیل به نظر من انتصاب باعث به وجود آمدن بسیاری از مشکلات و معضلاتی است که در شهرستان‌های اطراف تهران وجود دارد.
با این حال، در نمایندگی‌های داخل تهران انتصاب معقولتر است. به هرحال کسی که به عنوان هیات مدیره انتخاب می‌شود، ظاهرا از همه بهتر می‌داند که در دفتر نمایندگی چه می‌گذرد. ولی در شهرستان‌ها شکل کار فرق می‌کند. به عنوان مثال، اسلام شهر که هفتاد مهندس دارد، انتخابات کانون و انتخابات انجمن صنفی دارد- رییس دفتر نمایندگی‌اش نباید یک فرد معمولی باشد که با حکم یک نفر از تهران بلند شود بیاید اینجا، چون نه با شکل کار در شهرستان آشناست نه به وضعیت بومی شهر اشراف دارد.

این در حالی است که از هیات رییسه انتظار داریم ارتباطش را با تشکل‌های شهرستان قطع نکند. مهندسی یه کار جمعی است و کسانی که در کارهای مهندسی و مدیریت مهندسی فعالیت دارند، هیچ گاه ارتباطشان را با مهندس‌های دیگر و حتا با کوچک ترین مهندس هایی که در پایین ترین سطح قرار دارند قطع نمی کنند. اما در سازمان در حال حاضر تاحدودی کار، شخصی شده و امید می‌رود که در انتخاباب بعدی دوستان حتما این حلقه ارتباطات را داشته باشند و ارتباط خود را با تشکل‌های مهندسی حفظ کنند؛ تشکل‌های مهندسی‌ای که برخاسته از رای مهندس‌های داخل همان شهر هستند، و هرکدام می‌توانند ریشه و شاخه‌ای باشند برای سازمان نظام مهندسی.
در مجموع با توجه به ارتباطی که با هیت مدیره سازمان در دوره گذشته داشتم، می‌توانم بگویم که ارتباطات خوبی داشته اند. من به آنها حق می‌دهم چون کاری را شروع کردند و در امور مادی سازمان انقلابی به وجود آمد.

طبیعی است که یک هیات مدیره با دوره محدود نمی توانست این حجم از تغییر و تحول در سازمان را در قالب توزیع، نظارت، اجرا و... در مورد مسایل مالی که در سازمان به وجود آمد، ابتدا هضم و جزم کردنش خیلی سخت بود. اما به نظر من این پروسه‌ای است که به هرحال طبیعی است شکل و شمایلی که بخواهد مهندس‌ها را اغوا کند نداشته باشد، ولی در مجموع عملکرد هیات مدیره دوره قبل بد نبوده و باید منصفانه قضاوت کرد. حداقل می‌توان گفت برای شروع کارشان خوب بوده است. البته تخلف‌هایی هم به وجود آمده که اغلب شبکه‌های مجازی هم به آن دامن میزنند، و به قول معروف یک کلاغ چهل کلاغ شده. به هرحال در مجموعه‌ای که گردش مالی چند صد میلیارد تومانی دارد، این اتفاقات دور از انتظار نیست. ولی این شروع و تغییر و تحولی که به وجود آمده کار بزرگی است. در کارهای مدیریتی اگر بخواهید کاری را از صفر به صد برسانید، معضلات و مشکلات کم نیست. اما اراده اولیه‌ای این دوستان در شروع کار و ایجاد تحول قابل ستایش است.

در واقع می‌توان مهم ترین عملکرد هیات دوره قبل را در اجرای ماده ۳۳ ذکر کرد؛
ماده‌ای که سال‌ها مورد غفلت قرار گرفته بود. به بیان دیگر، سازمان کاری نمی کرد، پول سالانه‌ای را که حق عضویت بود می‌گرفت و به مهندس‌ها می‌داد. قسمتی هم برای امتحان و استخدام و ... بود. تا اینکه سازمان وارد کار توزیع و نظارت شد و البته مشکلاتی طی آن به وجود آمد و عده‌ای سو استفاده هایی کردند. به هرحال برخی شرکت‌های حقوقی برای برای بعضی از افراد هیت مدیره فعالیت می‌کردند که ما هم شنیدیم و دقیقا نمی دانیم. به هرحال کار به این بزرگی حتما در آن یکسری معضلات هم به وجود می‌آید که البته قابل رفع است. یعنی نمی توان کل مجموعه را به خاطر چند موردی که به وجود آمده زیر سوال برد. در مجموع عملکرد هیات مدیره را شجاعانه می‌دانم. اصل کار این بود که ماده 33 بالاخره انجام شد. ولی برای شروع می‌توانست کمتر از این ایراد داشته باشد اما همین هم قابل ستایش است.

نکته‌ای که در پایان باید اضافه کنم این است که احساس می‌کنم فاصله زیادی بین افرادی که در حوزه شهرستان‌های اطراف تهران کار می‌کنند با مسائلی که در تهران هست وجود دارد که البته شاید طبیعی به نظر برسد. کل کارکرد اسلام شهر در یک سال مطابق است با دو پروژه کنار اتوبان همت. این شرایط شاید زیاد قابل مقایسه کردن نباشد.اما مثلا مجموعه‌ای که 70 مهندس دارد و مجمعی دارد که 500 مهندس در آن شرکت می‌کنند و انتخاباتی دارد متشکل از استادان دانشگاه، مهندسین پایه یک و ارشد و کارشناسان رسمی دادگستری، حیف است نادیده گرفته شود و با آنها ارتباط برقرار نشده و به حرفهایشان گوش ندهند. به هرحال هرکس که به سازمان بیاید، رمز موفقیتش برقراری ارتباطات همه جانبه با تشکل‌های مهندسی خواهد بود.